«Չակրա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից
Տող 14. Տող 14.


== Պատմություն ==
== Պատմություն ==
Յոգայի վարշություններում շնչառական ուղիների մասին ներկայացված են դասական [[ուպանիշադ]]ներում, բայց չակրանների ստորակարգության մասին ներկայացված է բուդիստական ''Հևաջրա տանտրայում'' ու Կարիագիտիում<ref name="YIP14" /><ref>Trish O’Sullivan (2010), ''Chakras''. In: D.A. Leeming, K. Madden, S. Marlan (eds.), ''Encyclopedia of Psychology and Religion'', Springer Science + Business Media.</ref><ref name="YIP14">White, David Gordon. ''Yoga in Practice''. Princeton University Press 2012, page 14.</ref><ref>{{cite book|last=White|first=David Gordon|title=Kiss of the Yogini|year=2003|publisher=University of Chicago Press|location=Chicago|isbn=0-226-89483-5|page=224}}</ref>:
Յոգայի վարժություններում շնչառական ուղիների մասին ներկայացված են դասական [[ուպանիշադ]]ներում, բայց չակրանների ստորակարգության մասին ներկայացված է բուդիստական ''Հևաջրա տանտրայում'' ու Կարիագիտիում<ref name="YIP14" /><ref>Trish O’Sullivan (2010), ''Chakras''. In: D.A. Leeming, K. Madden, S. Marlan (eds.), ''Encyclopedia of Psychology and Religion'', Springer Science + Business Media.</ref><ref name="YIP14">White, David Gordon. ''Yoga in Practice''. Princeton University Press 2012, page 14.</ref><ref>{{cite book|last=White|first=David Gordon|title=Kiss of the Yogini|year=2003|publisher=University of Chicago Press|location=Chicago|isbn=0-226-89483-5|page=224}}</ref>:

== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}

14:02, 28 Ապրիլի 2020-ի տարբերակ

Բրաջ բասա լեզվով յոգայի ձեռագիր (1899 թվական)

Չակրա (սանսրիտ сakra, անիվ), որոշ հնդկական կրոններում համարվում է նուրբ մարմնի էնեգիայի կետ կամ հանգույց։ Չակրաները համարվում են նուրբ մարմնի, այլ ոչ թե ֆիզիկական մարմնի մասեր և այսպիսով ծառայում են որպես հանդիպող կետեր նուրբ (ոչ մարմնական) էներգիայի ուղիների համար և կոչվում նադի։ Նադիները համարվում են նուրբ մարմնի ուղիներ, որոնց միջոցով կենսական ուժը (prana) (ոչ մարմնական) կամ կենսական էներգիան (ոչ մարմնական) տեղաշարժվում է։ Զանազան սուրբ գրություններ և ուսմունքներ ներկայացնում են չակրայի տարբեր միավորներ։ Համաձայն տանտրիկ գրությունների, համարվում է, որ նուրբ մարմնում գոյություն ունեն շատ չակրաներ։ Բայց կան յոթ չակրաներ, որոնք համարվում են ամենակարևորները։

Ստուգաբանություն

Չակրա բառը ծագում է चक्र սանսկրիտից, որը նշանակում է «անիվ», ինչպես նաև «շրջան» և «փուլ»[1]։ Այն նկարագրվում է նաև որպես լույսի անընդմեջ պտտվող անիվ։ Մ․Ն․Ռոյսի՝ Տանտրական պատմության տեսության մեջ ասվում է, որ չակրա բառը սանսկրիտ աղբյուրներում տարբեր նշանակություններ է ունեցել[2]։

  1. շրջան, որն օգտագործվում է տարբեր իմաստներով՝ խորհրդանշելով շակտիի անվեջ պտույտը․
  2. մարդկանց շրջանակ.ծիսական արարողություններում կան տարբեր չակրասադհանասեր (cakrasādhanās), որում մասնակիցները հավաքվում են և կատարում ծիսական արարողություններ։
  3. Չակրա տերմինը նաև օգտագործվում է յանտրաներ (միստիկ դիագրամներ) ցույց տալու համար, որոնք լայնորեն ճանաչված են որպես trikoṇa-cakra IAST, aṣṭakoṇa-cakra IAST, և այլն։
  4. մարմնի տարբեր նյարդային համակարգեր։

Բուդդիզմում սանսկրիտ «Չակրա» տերմինը (Pali cakka) օգտագործվում է «շրջան» բառի տարբեր իմաստներով, վերաբերելով Բուդդիզմի՝ վերածնվելու մասին գաղափարին, ըստ որի կան վեց տարբեր վիճակներ, որոնցով մարդիկ կարող են վերածնվել .[3]։

Պատմություն

Յոգայի վարժություններում շնչառական ուղիների մասին ներկայացված են դասական ուպանիշադներում, բայց չակրանների ստորակարգության մասին ներկայացված է բուդիստական Հևաջրա տանտրայում ու Կարիագիտիում[4][5][4][6]:

Ծանոթագրություններ

  1. Mallory, J.P; Adams, D.Q. (1997). Encyclopedia of Indo-European culture (1. publ. ed.). London: Fitzroy Dearborn. էջ 640. ISBN 978-1-884964-98-5. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (օգնություն)
  2. Bhattacharyya, N. N. (1999). History of the Tantric Religion (Second Revised ed.). New Delhi: Manohar. էջեր 385–86. ISBN 81-7304-025-7.
  3. Edgerton, Franklin (1993). Buddhist Hybrid Sanskrit Grammar and Dictionary (Repr ed.). Delhi: Motilal Banarsidass Publ. էջ 221. ISBN 81-208-0999-8. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (օգնություն)
  4. 4,0 4,1 White, David Gordon. Yoga in Practice. Princeton University Press 2012, page 14.
  5. Trish O’Sullivan (2010), Chakras. In: D.A. Leeming, K. Madden, S. Marlan (eds.), Encyclopedia of Psychology and Religion, Springer Science + Business Media.
  6. White, David Gordon (2003). Kiss of the Yogini. Chicago: University of Chicago Press. էջ 224. ISBN 0-226-89483-5.