«Գերտրուդա Վոկեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ misc cosmetic changes
Տող 1. Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Գիտնական}}
{{Տեղեկաքարտ Գիտնական}}

'''Գերտրուդա Վոկեր''' ({{Lang-de|Gertrud Woker}} {{ԱԾ}}),[[Շվեյցարիա|շվեյցարացի]] [[Պացիֆիզմ|խաղաղության]] ակտիվիստ, [[քիմիկոս]] և կանանց իրավունքների պաշտպան:
'''Գերտրուդա Վոկեր''' ({{Lang-de|Gertrud Woker}} {{ԱԾ}}),[[Շվեյցարիա|շվեյցարացի]] [[Պացիֆիզմ|խաղաղության]] ակտիվիստ, [[քիմիկոս]] և կանանց իրավունքների պաշտպան:


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: [[1900]] թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է [[օրգանական քիմիա]], իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «<nowiki/>[[Կատալիզ|կատալիզի]] հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:


Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: [[1900]] թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է [[օրգանական քիմիա]], իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «<nowiki/>[[կատալիզ]]ի հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:
Առաջին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|համաշխարհային պատերազմի]] բռնկումով նա միացել է հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով՝ հետագայում Վոկերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, որը այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:


Առաջին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|համաշխարհային պատերազմի]] բռնկումով նա միացել է հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով՝ հետագայում Վոկերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, որը այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:
Նա դարձել է [[Կենսաքիմիա|կենսաքիմիայի]] առաջատարներից մեկը և 1933 թվականին իր նորարարական աշխատանքի համար ստացել է արտակարգ պրոֆեսորի կոչում՝ չնայած գիտական համայնքի կողմից պացիֆիստական քաղաքական գործունեությանը չհամաձայնելուն:


Նա դարձել է [[կենսաքիմիա]]յի առաջատարներից մեկը և 1933 թվականին իր նորարարական աշխատանքի համար ստացել է արտակարգ պրոֆեսորի կոչում՝ չնայած գիտական համայնքի կողմից պացիֆիստական քաղաքական գործունեությանը չհամաձայնելուն:
Նույն թվականին, [[Գերմանիա|Գերմանիայում,]] [[Նացիոնալ-սոցիալիզմ|նացիստները]] այրել են նրա «''Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine» գիրքը Auswirkungen gegen derber der Zivilbevölkerung գիրքը'':


Նույն թվականին, [[Գերմանիա]]յում, [[Նացիոնալ-սոցիալիզմ|նացիստները]] այրել են նրա «''Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine» գիրքը Auswirkungen gegen derber der Zivilbevölkerung գիրքը'':
Վոլկերը մասնակցում էր Կաթոլիկ եկեղեցու գործունեությանը և զբաղվում արվեստով:


Վոլկերը մասնակցում էր Կաթոլիկ եկեղեցու գործունեությանը և զբաղվում արվեստով:
1957 թվականից նա ղեկավարում էր MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղը:


1957 թվականից նա ղեկավարում էր MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղը:
Բերնում և [[Դյուսելդորֆ|Դյուսելդորֆում]] փողոցները կոչվում են Վոլկերի անունով:

Բերնում և [[Դյուսելդորֆ]]ում փողոցները կոչվում են Վոլկերի անունով:


== Աշխատանքներ ==
== Աշխատանքներ ==
Տող 22. Տող 24.
* Die Katalyse. Allgemeiner Teil: 1910.
* Die Katalyse. Allgemeiner Teil: 1910.
* Die Katalyse. Spez. Teil 1: Anorganische Katalysatoren, 1916.
* Die Katalyse. Spez. Teil 1: Anorganische Katalysatoren, 1916.
* Die Katalyse. II. Teil: Biologische Katalysatoren, 1924—1931.
* Die Katalyse. II. Teil: Biologische Katalysatoren, 1924–1931.
* Über Giftgase (Vortrag, gehalten beim Kongreß der I.F.F.F. in Washington, Mai 1924)
* Über Giftgase (Vortrag, gehalten beim Kongreß der I.F.F.F. in Washington, Mai 1924)
* Wissenschaft und wissenschaftlicher Krieg. — Zürich: Schweiz. Zentralstelle f. Friedensarbeit, 1925.
* Wissenschaft und wissenschaftlicher Krieg. — Zürich: Schweiz. Zentralstelle f. Friedensarbeit, 1925.
* Der kommende Giftgaskrieg. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1925.
* Der kommende Giftgaskrieg. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1925.
* Selbstbiografie. // Führende Frauen Europas. In sechzehn Selbstschilderungen. — München, 1928.
* Selbstbiografie. Führende Frauen Europas. In sechzehn Selbstschilderungen. — München, 1928.
* Giftgas und Tiere. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1928.
* Giftgas und Tiere. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1928.
* Hidigeigeis Ende. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1929.
* Hidigeigeis Ende. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1929.
Տող 41. Տող 43.
== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}

== Գրականություն ==
== Գրականություն ==


* Larsen, Majken. «Der Kampf der Frauen gegen die Hölle von Gift und Feuer». Die IFFF, Gertrud Woker und die Giftgasdiskussion in der Schweiz der Zwischenkriegszeit. — Lizentiatsarbeit, Universität Zürich, 1995.
* Larsen, Majken. «Der Kampf der Frauen gegen die Hölle von Gift und Feuer». Die IFFF, Gertrud Woker und die Giftgasdiskussion in der Schweiz der Zwischenkriegszeit. — Lizentiatsarbeit, Universität Zürich, 1995.
* Leitner, Gerit von. Wollen wir unsere Hände in Unschuld waschen? Gertrud Woker (1878—1968), Chemikerin & Internationale Frauenliga 1915—1968. — Berlin: Weidler, 1998.
* Leitner, Gerit von. Wollen wir unsere Hände in Unschuld waschen? Gertrud Woker (1878–1968), Chemikerin & Internationale Frauenliga 1915–1968. — Berlin: Weidler, 1998.
* Lexikon der Frau. — Zürich: Encyclios, 1953—1954. — Bd. 2. — Sp. 1653 f.
* Lexikon der Frau. — Zürich: Encyclios, 1953–1954. — Bd. 2. — Sp. 1653 f.
* Der Kampf um gleiche Rechte — Le combat pour les droits égaux. — Basel: Schwabe, 2009.
* Der Kampf um gleiche Rechte — Le combat pour les droits égaux. — Basel: Schwabe, 2009.
* Autobiographien von Frauen: Ein Lexikon. — Köln: Böhlau, 2010. — [[:ru:Special:BookSources/9783412205850|ISBN 978-3-412-20585-0]]. — S. 944.
* Autobiographien von Frauen: Ein Lexikon. — Köln: Böhlau, 2010. — [[:ru:Special:BookSources/9783412205850|ISBN 978-3-412-20585-0]]. — S. 944.
Տող 56. Տող 59.
[[Կատեգորիա:1878 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1878 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Դեկտեմբերի 16 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:Դեկտեմբերի 16 ծնունդներ]]

{{Արտաքին հղումներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}

13:26, 17 Ապրիլի 2020-ի տարբերակ

Գերտրուդա Վոկեր
Ծնվել էդեկտեմբերի 16, 1878(1878-12-16)[1]
Բեռն, Շվեյցարիա[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 13, 1968(1968-09-13)[2] (89 տարեկան)
Marin-Epagnier, La Tène
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա
Մասնագիտությունքիմիկոս
ԱնդամակցությունԽաղաղության և ազատության կանանց միջազգային միություն
ՀայրPhilipp Woker?
 Gertrud Woker Վիքիպահեստում

Գերտրուդա Վոկեր (գերմ.՝ Gertrud Woker դեկտեմբերի 16, 1878(1878-12-16)[1], Բեռն, Շվեյցարիա[1] - սեպտեմբերի 13, 1968(1968-09-13)[2], Marin-Epagnier, La Tène),շվեյցարացի խաղաղության ակտիվիստ, քիմիկոս և կանանց իրավունքների պաշտպան:

Կենսագրություն

Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: 1900 թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է օրգանական քիմիա, իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «կատալիզի հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:

Առաջին համաշխարհային պատերազմի բռնկումով նա միացել է հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով՝ հետագայում Վոկերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, որը այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:

Նա դարձել է կենսաքիմիայի առաջատարներից մեկը և 1933 թվականին իր նորարարական աշխատանքի համար ստացել է արտակարգ պրոֆեսորի կոչում՝ չնայած գիտական համայնքի կողմից պացիֆիստական քաղաքական գործունեությանը չհամաձայնելուն:

Նույն թվականին, Գերմանիայում, նացիստները այրել են նրա «Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine» գիրքը Auswirkungen gegen derber der Zivilbevölkerung գիրքը:

Վոլկերը մասնակցում էր Կաթոլիկ եկեղեցու գործունեությանը և զբաղվում արվեստով:

1957 թվականից նա ղեկավարում էր MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղը:

Բերնում և Դյուսելդորֆում փողոցները կոչվում են Վոլկերի անունով:

Աշխատանքներ

  • Skizzen. — Bern: Sturzenegger, 1902.
  • Die Katalyse. Allgemeiner Teil: 1910.
  • Die Katalyse. Spez. Teil 1: Anorganische Katalysatoren, 1916.
  • Die Katalyse. II. Teil: Biologische Katalysatoren, 1924–1931.
  • Über Giftgase (Vortrag, gehalten beim Kongreß der I.F.F.F. in Washington, Mai 1924)
  • Wissenschaft und wissenschaftlicher Krieg. — Zürich: Schweiz. Zentralstelle f. Friedensarbeit, 1925.
  • Der kommende Giftgaskrieg. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1925.
  • Selbstbiografie. — Führende Frauen Europas. In sechzehn Selbstschilderungen. — München, 1928.
  • Giftgas und Tiere. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1928.
  • Hidigeigeis Ende. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1929.
  • Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine Auswirkungen gegenüber der Zivilbevölkerung. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1932.
  • Bericht über biologischen Krieg. 1949.
  • Massenvernichtungs-Waffen, 1952.
  • An die Ewiggestrigen. — Zürich (Genossenschaftsdruck), um 1956.
  • Die Chemie der natürlichen Alkaloide. — Stuttgart: F. Enke, 1956.
  • Atomic Energy and alternative sources of power. — Genf: Women’s International League for Peace and Freedom, 1957.
  • Atomaufrüstung auch in der Schweiz? — Zürich: Pazifistische Bücherstube, 1958.
  • Rettet die Menschheit! Ansprache an dem am 6. Mai 1962 im «Hirschen» in Lörrach stattgefundenen Deutsch-Französisch-Schweizerischen Friedenstreffen, 1962.
  • Wie steht es mit der Achtung vor dem menschlichen Leben?, 1963.

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

  • Larsen, Majken. «Der Kampf der Frauen gegen die Hölle von Gift und Feuer». Die IFFF, Gertrud Woker und die Giftgasdiskussion in der Schweiz der Zwischenkriegszeit. — Lizentiatsarbeit, Universität Zürich, 1995.
  • Leitner, Gerit von. Wollen wir unsere Hände in Unschuld waschen? Gertrud Woker (1878–1968), Chemikerin & Internationale Frauenliga 1915–1968. — Berlin: Weidler, 1998.
  • Lexikon der Frau. — Zürich: Encyclios, 1953–1954. — Bd. 2. — Sp. 1653 f.
  • Der Kampf um gleiche Rechte — Le combat pour les droits égaux. — Basel: Schwabe, 2009.
  • Autobiographien von Frauen: Ein Lexikon. — Köln: Böhlau, 2010. — ISBN 978-3-412-20585-0. — S. 944.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գերտրուդա Վոկեր» հոդվածին։