«Գերտրուդա Վոկեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 3. Տող 3.


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: [[1900]] թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է [[օրգանական քիմիա]], իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «<nowiki/>[[Կատալիզ|կատալիզի]] հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:
Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: [[1900]] թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է [[օրգանական քիմիա]], իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «<nowiki/>[[Կատալիզ|կատալիզի]] հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:


Առաջին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|համաշխարհային պատերազմի]] բռնկումով [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|նա]] միացավ հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով ՝ հետագայում Ուոքերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:
Առաջին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|համաշխարհային պատերազմի]] բռնկումով [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ|նա]] միացավ հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով ՝ հետագայում Ուոքերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:
Տող 18. Տող 18.


== Աշխատանքներ ==
== Աշխատանքներ ==

* Skizzen. — Bern: Sturzenegger, 1902.
* Die Katalyse. Allgemeiner Teil: 1910.
* Die Katalyse. Spez. Teil 1: Anorganische Katalysatoren, 1916.
* Die Katalyse. II. Teil: Biologische Katalysatoren, 1924—1931.
* Über Giftgase (Vortrag, gehalten beim Kongreß der I.F.F.F. in Washington, Mai 1924)
* Wissenschaft und wissenschaftlicher Krieg. — Zürich: Schweiz. Zentralstelle f. Friedensarbeit, 1925.
* Der kommende Giftgaskrieg. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1925.
* Selbstbiografie. // Führende Frauen Europas. In sechzehn Selbstschilderungen. — München, 1928.
* Giftgas und Tiere. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1928.
* Hidigeigeis Ende. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1929.
* Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine Auswirkungen gegenüber der Zivilbevölkerung. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1932.
* Bericht über biologischen Krieg. 1949.
* Massenvernichtungs-Waffen, 1952.
* An die Ewiggestrigen. — Zürich (Genossenschaftsdruck), um 1956.
* Die Chemie der natürlichen Alkaloide. — Stuttgart: F. Enke, 1956.
* Atomic Energy and alternative sources of power. — Genf: Women’s International League for Peace and Freedom, 1957.
* Atomaufrüstung auch in der Schweiz? — Zürich: Pazifistische Bücherstube, 1958.
* Rettet die Menschheit! Ansprache an dem am 6. Mai 1962 im «Hirschen» in Lörrach stattgefundenen Deutsch-Französisch-Schweizerischen Friedenstreffen, 1962.
* Wie steht es mit der Achtung vor dem menschlichen Leben?, 1963.

== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}
== Գրականություն ==
== Գրականություն ==

* Larsen, Majken. «Der Kampf der Frauen gegen die Hölle von Gift und Feuer». Die IFFF, Gertrud Woker und die Giftgasdiskussion in der Schweiz der Zwischenkriegszeit. — Lizentiatsarbeit, Universität Zürich, 1995.
* Leitner, Gerit von. Wollen wir unsere Hände in Unschuld waschen? Gertrud Woker (1878—1968), Chemikerin & Internationale Frauenliga 1915—1968. — Berlin: Weidler, 1998.
* Lexikon der Frau. — Zürich: Encyclios, 1953—1954. — Bd. 2. — Sp. 1653 f.
* Der Kampf um gleiche Rechte — Le combat pour les droits égaux. — Basel: Schwabe, 2009.
* Autobiographien von Frauen: Ein Lexikon. — Köln: Böhlau, 2010. — [[:ru:Special:BookSources/9783412205850|ISBN 978-3-412-20585-0]]. — S. 944.


[[Կատեգորիա:Պացիֆիստներ]]
[[Կատեգորիա:Պացիֆիստներ]]

18:25, 14 Ապրիլի 2020-ի տարբերակ

Գերտրուդա Վոկեր
Ծնվել էդեկտեմբերի 16, 1878(1878-12-16)[1]
Բեռն, Շվեյցարիա[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 13, 1968(1968-09-13)[2] (89 տարեկան)
Marin-Epagnier, La Tène
Քաղաքացիություն Շվեյցարիա
Մասնագիտությունքիմիկոս
ԱնդամակցությունԽաղաղության և ազատության կանանց միջազգային միություն
ՀայրPhilipp Woker?
 Gertrud Woker Վիքիպահեստում

Գերտրուդա Վոկեր (գերմ.՝ Gertrud Woker դեկտեմբերի 16, 1878(1878-12-16)[1], Բեռն, Շվեյցարիա[1] - սեպտեմբերի 13, 1968(1968-09-13)[2], Marin-Epagnier, La Tène),շվեյցարացի խաղաղության ակտիվիստ, քիմիկոս և կանանց իրավունքների պաշտպան:

Կենսագրություն

Նա հին կաթոլիկ աստվածաբանության և պատմության պրոֆեսոր Ֆիլիպ Ուոլքերի դուստրն էր: 1900 թվականից Բեռնի համալսարանում սովորել է օրգանական քիմիա, իսկ 1903 թվականին պաշտպանել է դոկտորական դիսերտացիան ՝ «3,4-դիօսիֆլավոնի սինթեզ» թեմայով: 1907 թվականին ստացել է բարձրագույն դպրոցում դասավանդելու իրավունք և դարձել առաջին կին-պրիվատ ՝ գերմանալեզու բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում քիմիայի դոցենտ: Պաշտոնն ստանձնելու կապակցությամբ Վոկերը դասախոսություն է կարդցել «կատալիզի հետազոտության խնդիրները» թեմայով, որը ուրվագծել է իր ապագա գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը:

Առաջին համաշխարհային պատերազմի բռնկումով նա միացավ հակապատերազմական շարժմանը, և նրա գործունեության հիմնական թեման քիմիական պատերազմի դեմ պայքարն էր: Թռուցիկներից սկսելով ՝ հետագայում Ուոքերը ավելի ու ավելի էր դիվերսիֆիկացնում այս բողոքի ձևերը: Բացի այդ, նա գործել է կանանց իրավունքների ոլորտում, մասնավորապես, պահանջելով, որ կանայք ունենան ընտրելու իրավունք: 1915 թվականին նա դարձել է կայուն խաղաղության կանանց միջազգային կոմիտեի համահիմնադիր, այնուհետև անվանվել է Խաղաղության և ազատության միջազգային կանանց լիգա (MZHLMS), ինչպես նաև հանդիսացել է MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղի հիմնադիրներից մեկը:

Նա դարձել է կենսաքիմիայի առաջատարներից մեկը և 1933 թվականին իր նորարարական աշխատանքի համար ստացել է արտակարգ պրոֆեսորի կոչում՝ չնայած գիտական համայնքի կողմից պացիֆիստական քաղաքական գործունեությանը չհամաձայնելուն:

Նույն թվականին, Գերմանիայում, նացիստները այրել են նրա «Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine» գիրքը Auswirkungen gegen derber der Zivilbevölkerung գիրքը :

Ուոլքերը նույնպես մասնակցում էր Կաթոլիկ եկեղեցու գործունեությանը և զբաղվում արվեստով:

1957 թվականից նա ղեկավարում էր MZHLMS շվեյցարական մասնաճյուղը:

Բերնում և Դյուսելդորֆում փողոցները կոչվում են Ուոլքերի անունով:

Աշխատանքներ

  • Skizzen. — Bern: Sturzenegger, 1902.
  • Die Katalyse. Allgemeiner Teil: 1910.
  • Die Katalyse. Spez. Teil 1: Anorganische Katalysatoren, 1916.
  • Die Katalyse. II. Teil: Biologische Katalysatoren, 1924—1931.
  • Über Giftgase (Vortrag, gehalten beim Kongreß der I.F.F.F. in Washington, Mai 1924)
  • Wissenschaft und wissenschaftlicher Krieg. — Zürich: Schweiz. Zentralstelle f. Friedensarbeit, 1925.
  • Der kommende Giftgaskrieg. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1925.
  • Selbstbiografie. // Führende Frauen Europas. In sechzehn Selbstschilderungen. — München, 1928.
  • Giftgas und Tiere. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1928.
  • Hidigeigeis Ende. — Zürich: Zentralstelle für Friedensarbeit. 1929.
  • Der kommende Gift- und Brandkrieg und seine Auswirkungen gegenüber der Zivilbevölkerung. — Leipzig: Ernst Oldenburg Verlag, 1932.
  • Bericht über biologischen Krieg. 1949.
  • Massenvernichtungs-Waffen, 1952.
  • An die Ewiggestrigen. — Zürich (Genossenschaftsdruck), um 1956.
  • Die Chemie der natürlichen Alkaloide. — Stuttgart: F. Enke, 1956.
  • Atomic Energy and alternative sources of power. — Genf: Women’s International League for Peace and Freedom, 1957.
  • Atomaufrüstung auch in der Schweiz? — Zürich: Pazifistische Bücherstube, 1958.
  • Rettet die Menschheit! Ansprache an dem am 6. Mai 1962 im «Hirschen» in Lörrach stattgefundenen Deutsch-Französisch-Schweizerischen Friedenstreffen, 1962.
  • Wie steht es mit der Achtung vor dem menschlichen Leben?, 1963.

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #120255340 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera (գերմ.) — Bern: 1998.

Գրականություն

  • Larsen, Majken. «Der Kampf der Frauen gegen die Hölle von Gift und Feuer». Die IFFF, Gertrud Woker und die Giftgasdiskussion in der Schweiz der Zwischenkriegszeit. — Lizentiatsarbeit, Universität Zürich, 1995.
  • Leitner, Gerit von. Wollen wir unsere Hände in Unschuld waschen? Gertrud Woker (1878—1968), Chemikerin & Internationale Frauenliga 1915—1968. — Berlin: Weidler, 1998.
  • Lexikon der Frau. — Zürich: Encyclios, 1953—1954. — Bd. 2. — Sp. 1653 f.
  • Der Kampf um gleiche Rechte — Le combat pour les droits égaux. — Basel: Schwabe, 2009.
  • Autobiographien von Frauen: Ein Lexikon. — Köln: Böhlau, 2010. — ISBN 978-3-412-20585-0. — S. 944.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գերտրուդա Վոկեր» հոդվածին։
 ⛭ 
  Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Գերտրուդա_Վոկեր&oldid=6872294» էջից