«Մոդ Գոնն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
Տող 31. Տող 31.
== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}

== Արտաքին հղումներ ==
* [https://lccn.loc.gov/n79034827 Մոդ Գոնն]
* [http://www.nli.ie/yeats/ The National Library of Ireland’s exhibition, ''Yeats: The Life and Works of William Butler Yeats'']


[[Կատեգորիա:Կանայք պատերազմում]]
[[Կատեգորիա:Կանայք պատերազմում]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի ֆեմինիստներ]]
[[Կատեգորիա:Բրիտանացի ֆեմինիստներ]]

09:54, 11 Ապրիլի 2020-ի տարբերակ

Մոդ Գոնն
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 21, 1866(1866-12-21)[1][2][3]
ԾննդավայրFarnham, Waverley, Սըրրի, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Մահացել էապրիլի 27, 1953(1953-04-27)[1][2][3][…] (86 տարեկան)
Մահվան վայրClonskeagh, Դուբլին, Իռլանդիա
ԳերեզմանԳլասնևին գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Իռլանդիա
Մայրենի լեզուբրիտանական անգլերեն
Կրոնկաթոլիկություն
Մասնագիտությունդերասանուհի, ինքնակենսագիր, լրագրող, թատրոնի դերասանուհի, սուֆրաժիստ, սուֆրաժիստ և ակտիվիստ
ԱմուսինJohn MacBride?
Ծնողներհայր՝ Thomas Gonne?[4], մայր՝ Edith Cook?[4]
ԱնդամությունHermetic Order of the Golden Dawn?
ԵրեխաներSeán MacBride?, Georges Silvère Gonne? և Iseult Gonne?
 Maud Gonne MacBride Վիքիպահեստում

Մոդ Գոնն Մակբրայդ ( անգլ.՝ Maud Gonne MacBride իռլանդերեն՝ Maud Nic Ghoinn Bean Mac Giolla Bhríghde դեկտեմբերի 21, 1866(1866-12-21)[1][2][3], Farnham, Waverley, Սըրրի, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն - ապրիլի 27, 1953(1953-04-27)[1][2][3][…], Clonskeagh, Դուբլին, Իռլանդիա),անգլո-իռլանդական հեղափոխական, ֆեմինիստ և դերասանուհի:

Երիտասարդությունը և քաղաքական գործունեության սկիզբը

Մոդը ծնվել է Ֆառնհեմի մոտ գտնվող Տանգեմում, Սուրեյ կոմսությունում, Թոմաս Գոննի ընտանիքում: Նրա մայրը մահացել է, երբ մայրը դեռ փոքր էր, և հայրը նրան ուղարկել է Ֆրանսիա աղջիկների գիշերօթիկ դպրոց:

1882 թվականին Թոմաս Գոննը նշանակվել է Դուբլինում և նրա հետ Մաուդին տարավ նոր հերթապահ կայան: 1886 թվականից հոր մահից հետո Մադը պարբերաբար ապրում էր Իռլանդիայում, այնուհետև վերադառնում Ֆրանսիա: Ֆրանսիայում նա սիրավեպ է ունեցել աջակողմյան լրագրող Լյուսիեն Միլվոիսի հետ, ով Մոդից 16 տարի ավելի մեծ էր: Մաուդը և Լյուսիենը պայմանավորվեցին, որ իրենք կշարունակեն պայքարը Մեծ Բրիտանիայից Իռլանդիայի անկախության համար: Նրանք ունեցել են երկու երեխա`Ջորջ-Սիլվերը (1890-1891), որը մահացել է մանուկ հասակում մենինգիտից և Իզոլդան (1894-1954) [5]: Միլդոյի ազդեցությամբ Մոդը քարոզչական արշավ է սկսել Ֆրանսիայում Իռլանդիայի անկախության համար և խմբագրել է «Ազատ Իռլանդիա» թերթը ( ֆր.՝ L'Irlande Libre): Բացի այդ, 1890-ական թվականներին Մոդ պարբերաբար ճանապարհորդում էր Անգլիա, Ուելս, Շոտլանդիա և Միացյալ նահանգներ և այնտեղ գործունեություն էր ծավալում իռլանդական անկախությանն աջակցելու համար: 1900 թվականին Մաուդը խզել է հարաբերությունները Միլվոյի հետ և վերջապես իր դստեր հետ տեղափոխվել է Իռլանդիա:

Մոդ Գոն: Լուսանկարը ՝ Կոնգրեսի գրադարանից:

1889 թվականին Իռլանդիայում Մոդ Գոննը ծանոթացել է բանաստեղծ Ուիլյամ Բաթլեր Եյթսի հետ, որը սիրահարվել է նրան և երկար տարիներ պահպանել այդ զգացողությունը: 1891 թվականին Մոդը միացել է «Ոսկե լուսաբաց» կազմակերպությանը[6]: Այնուամենայնիվ, կազմակերպության ժողովներին Մոդը շատ հաճախ չէր մասնակցում և շուտով որոշում է կայացրել լքել կազմակերպւթյունը, քանի որ նա կարծում էր, որ կազմակերպությունը առնչվում է Մասոնություն հետ, նրա կարծիքով, զուտ բրիտանական կազմակերպություն էր, որը քաղաքական գործիչները միշտ օգտագործում էին բրիտանական կայսրությունը ուժեղացնելու համար [7]:

1897 թվականին Մոդն ընդունել է կաթոլիկություն: Նույն թվականին Եյթսի, Ջեյմս Քոննոլիի և Արթուր Գրիֆիտի հետ միասին նա կազմակերպել է բողոքի ցույցեր ընդդեմ Վիկտորիա թագուհու արքայության ադամանդե հոբելյանի: 1900 թվականին Մոդը հիմնադրել է «Իռլանդիայի դուստրեր» կազմակերպությունը ( իռլանդերեն՝ Inghinidhe na hÉireann), միավորելով իռլանդացի ազգայնամոլ կանանց, ովքեր (իր նման) անտեսվում էին իռլանդական ազգայնական կազմակերպությունների կողմից, որոնց գերակշռում էին տղամարդիկ: Մյուս կամավորների հետ միասին, Մոդը պայքարում էր Իռլանդիայում բրիտանական կառավարման տարիներին իռլանդական մշակույթը պահպանելու համար: Այնուհետև Գոնն իր ինքնակենսագրության մեջ գրել է. «Ես միշտ ատում էի պատերազմը, լինելով իմ բնույթով եւ պացիֆիստական փիլիսոփայությամբ, բայց երբ անգլիացիները մեզ պատերազմ են պարտադրում, ապա պատերազմի առաջին սկզբունքը թշնամուն սպանելն է» [8]:

1902 թվականին ապրիլին Մոդ Գոննը մեծ դեր է ունեցել Յեյթսի «Քեթլենը ՝ Հոլիանի դուստրը» պիեսում ՝ նվիրված 1798 թվականի իռլանդական ապստամբությանը:

Ամուսնություն

Գոննը երեք անգամ մերժել է Եյթսի ամուսնության առաջարկը 1891 թվականից մինչև 1901 թվականը: Քանի որ նա իր ազգայնական հայացքները համարել է ոչ այնքան արմատական[7]: Երբ Յեյթսը նրան ասել է, որ առանց նրա ուրախ չէ, Մոդը պատասխանել է «Դուք հրաշալի բանաստեղծություններ եք գրում այն ամենից, ինչ դուք կոչում եք դժբախտություն, և երջանիկ եք դրա համար: Ես ուրախ եմ, որ դուք երջանիկ եք: Ամուսնությունը նման ձանձրալի զբաղմունք կլիներ։ Բանաստեղծները երբեք չպետք է ամուսնանան: Աշխարհը պետք է շնորհակալություն հայտնել ինձ համար, որ ես չեմ ամուսնանում ձեզ հետ»[9]:

1903 թվականին Փարիզում Մոդը հանդիպել է մայոր Ջոն Մաքբրայդին և նույն թվականին ամուսնացել նրա հետ: Հաջորդ տարի զույգի ունեցել է երեխա Շոնը, բայց ամուսնությունն անհաջող է եղել: Արդեն 1905 թվականի հունվարից Գոնն ու Մակբրեյդը սկսել են ապրել առանձին: Ինչպես Եյթսը նշել է իր մտերիմ ընկեր Լեդի Գրեգորիին ուղղված նամակում, նա լսել է, որ Մակբրեյդը սեռական ոտնձգություն է կատարել իր խորթ աղջիկ 10-ամյա Իզոլդին նկատմամբ [10]: Գոնն ու Մակբրեյդը երկար ժամանակ բանակցում էին ոչ պաշտոնական ամուսնալուծության շուրջ, բայց չէին կարողացել համաձայնել Շոնին մեծացնելու հարցի վերաբերյալ: Դրանից հետո սկսվել է ամուսնալուծության պաշտոնական վարույթը, որը տեղի է ունեցել Փարիզում, Մակբրեյդը իրավունք էր ստացել շաբաթը երկու անգամ այցելել իր որդուն: Մակբրեյդը որոշ ժամանակ այցելել է որդուն, որից հետո մեկնել է Իռլանդիա և այլևս երբեք չի տեսել նրան: Իռլանդիայում Ջոն Մաքբրեյդը մասնակցել է 1916 թվականին մասնակցել է Իռլանդական ապստամբությանը և մահապատժի ենթարկվել իր մյուս առաջնորդների հետ միասին: Երեխաների հետ Գոնն այս ամբողջ ընթացքում ապրում էր Փարիզում և 1917 թվականին վերադարձել է մշտական բնակության Իռլանդիայում [11]:

Ջոն Մաքբրեյդի մահապատժի ենթարկվելուց հետո Եյթսը Գոննին արել է չորրորդ առաջարկը՝ ամուսնանալու նրա հետ, բայց կրկին մերժվել է:

1918 թվականին Գոննը ձերբակալվել է բրիտանական իշխանությունների կողմից Դուբլինում և 6 ամիս անազատության մեջ է պահվել: Իռլանդիայի անկախության պատերազմի ժամանակ նա աշխատել է իռլանդական Սպիտակ Խաչում: 1921 թվականին նա դատապարտել է անգլո-իռլանդական պայմանագիրը ՝ ստանձնելով Իռլանդիայի ամբողջական անկախության կողմնակիցների դիրքերը: 1922 թվականից Գոնն ապրում էր Դուբլինում:

Մոդ Գոնն (աջից): Դուբլին, 1922 թվականի հուլիս:

Վերջին տարիները

1938 թվականին Մաուդ Գոննը հրապարակել է իր ինքնակենսագրականը «Թագուհու ծառան» վերնագրով ( անգլ.՝ A Servant of the Queen):

Մոդ Գոդի որդին ՝ Շոն Մաքբրիդը, հայտնի քաղաքական գործիչ է դարձել, ծառայել է որպես Իռլանդիայի արտգործնախարար 1948 թվականից մինչև 1951 թվականը այնուհետև արժանացել է Խաղաղության Նոբելյան մրցանակին (1974) և Լենինի միջազգային մրցանակին ՝ ժողովուրդների միջև խաղաղության ամրապնդման համար (1976):

Մոդ Գոննը մահացել է Դուբլինում 86 տարեկան հասակում և թաղված է Գլազգևի գերեզմանատանը:

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Pas L. v. Genealogics — 2003.
  5. «Maud Gonne MacBride 1865-1953 Revolutionary». Irelandseye.com. Վերցված է 2012-11-27-ին.
  6. Lewis, page 140
  7. 7,0 7,1 Уильям Батлер Йейтс
  8. Gonne, Maud; Jeffares, A. Norman; White, Anna MacBride The autobiography of Maud Gonne : a servant of the queen. — Chicago: Կաղապար:Нп3, 1995. — С. 115. — ISBN 978-0-226-30252-2
  9. Jeffares, A. Norman W. B. Yeats, a new biography. — London and New York: Continuum, 1988. — С. 102.
  10. p. 286, Foster, R. F. (1997). W. B. Yeats: A Life, Vol. I: The Apprentice Mage. New York: Oxford UP. ISBN 0-19-288085-3
  11. Jordan, Anthony J. The Yeats-Gonne-MacBride triangle. — Westport, 2000. — С. ?. — ISBN 978-0-9524447-4-9

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մոդ Գոնն» հոդվածին։