«Մակեթաթոն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Անձ}} '''Մակեթաթոն''' (եգիպտերեն՝ ''Mˁkt Jtn՝'' «Աթոնի պահած», {{ԱԾ}}), եգիպտական փարավոն Էխնա...»:
 
No edit summary
Տող 3. Տող 3.


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Մակեթաթոնը առաջին անգամ պատկերվել է իր մոր՝ Նեֆերտիտիի Հուտ-բենբեն տաճարի պատերին, որտեղ նա և իր ավագ քույր Մերիթաթոնը պատկերված են թագուհու կողքին<ref name=":1">{{Книга|автор=Redford, Donald B.|заглавие=Akhenaten, the heretic king|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/10099207|ответственный=|издание=|место=Princeton, N.J.|издательство=Princeton University Press|год=1984|страницы=|страниц=255|isbn=0691035679|isbn2=}}</ref>։ Նա պատկերվել է նաև սեպագիր արձանագրությունում Ախեթաթոնի՝ Էխնաթոնի կառուցած նոր մայրաքաղաքի սահմանները ցույց տալով։ Մակեթաթոնն ընտանիքով տեղափոխվել է այնտեղ դեռ մանուկ հասակում։
Մակեթաթոնը առաջին անգամ պատկերվել է իր մոր՝ Նեֆերտիտիի Հուտ-բենբեն տաճարի պատերին, որտեղ նա և իր ավագ քույր Մերիթաթոնը պատկերված են թագուհու կողքին<ref name=":1">{{Книга|автор=Redford, Donald B.|заглавие=Akhenaten, the heretic king|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/10099207|ответственный=|издание=|место=Princeton, N.J.|издательство=Princeton University Press|год=1984|страницы=|страниц=255|isbn=0691035679|isbn2=}}</ref>։ Նա պատկերվել է նաև սեպագիր արձանագրությունում Ախեթաթոնի՝ Էխնաթոնի կառուցած նոր մայրաքաղաքի սահմանները ցույց տալիս։ Մակեթաթոնն ընտանիքով տեղափոխվել է այնտեղ դեռ մանուկ հասակում։


Մակեթաթոնը մահացել է իր հոր թագավորության 13-րդ կամ 14-րդ տարում։ 12-րդ տարում նա դեռ ողջ էր, քանի որ ծնողների և քույրերի հետ պատկերվել է օտարազգիներից հարկը վերցնելու արարողության տեսարանում, որը կարելի է տեսնել բարձրաստիճան պաշտոնյաների (Ամարնայի կառավարիչ Հույայի և Աթոնի գլխավոր քուրմ Մերիր I-ի) դամբարանների մի քանի պատկերներում<ref name=":0" /><ref name=":1" />։
Մակեթաթոնը մահացել է իր հոր թագավորության 13-րդ կամ 14-րդ տարում։ 12-րդ տարում նա դեռ ողջ էր, քանի որ ծնողների և քույրերի հետ պատկերվել է օտարազգիներից հարկը վերցնելու արարողության տեսարանում, որը կարելի է տեսնել բարձրաստիճան պաշտոնյաների (Ամարնայի կառավարիչ Հույայի և Աթոնի գլխավոր քուրմ Մերիր I-ի) դամբարանների մի քանի պատկերներում<ref name=":0" /><ref name=":1" />։


Ամենհոտեպ III-ի և Էխնաթոնի զարդատախտակները նրա [[սարկոֆագ]]ի բեկորների վրա համարվում են երկու փարավոնների՝ հոր և որդու երկար կառավարման ապացույցը։
Ամենհոտեպ III-ի և Էխնաթոնի [[սարկոֆագ]]ի բեկորների վրայի [[Կարտուշ (եգիպտական)|կարտուշները]] համարվում են երկու փարավոնների՝ հոր և որդու երկար կառավարման ապացույցը։


Եգիպտոսում Էխնաթոնի կառավարման 12-15-րդ տարիներին տարածված ժանտախտի համաճարակը համընկնում է թագավորական ընտանիքի շատ անդամների՝ մայր-թագուհի Տիայի, Նեֆերտիտի թագուհու, Էխնաթոնի երկրորդ կին Կիյայի, Մակեթաթոնի և երկու երիտասարդ արքայադուստրերի՝ Նեֆերնեֆրուրայի և Սետեպենրայի վերջին հիշատակումների հետ<ref name=":0" />։ Մակեթաթոնի մահվան մյուս պատճառը կարող է լինել ծննդաբերությունը, որը պատկերված է նրա դամբարանում<ref>{{Книга|автор=Dodson, Aidan, 1962-|заглавие=Amarna sunset : Nefertiti, Tutankhamun, Ay, Horemheb, and the Egyptian counter-reformation|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/680621239|ответственный=|издание=|место=Cairo|издательство=American University in Cairo Press|год=2009|страницы=|страниц=207|isbn=9781936190195|isbn2=}}</ref>։
Եգիպտոսում Էխնաթոնի կառավարման 12-15-րդ տարիներին տարածված ժանտախտի համաճարակը համընկնում է թագավորական ընտանիքի շատ անդամների՝ մայր-թագուհի Տիայի, Նեֆերտիտի թագուհու, Էխնաթոնի երկրորդ կին Կիյայի, Մակեթաթոնի և երկու երիտասարդ արքայադուստրերի՝ Նեֆերնեֆրուրայի և [[Սետեպենրա|Սետեպենրայի]] վերջին հիշատակումների հետ<ref name=":0" />։ Մակեթաթոնի մահվան մյուս պատճառը կարող է լինել ծննդաբերությունը, որը պատկերված է նրա դամբարանում<ref>{{Книга|автор=Dodson, Aidan, 1962-|заглавие=Amarna sunset : Nefertiti, Tutankhamun, Ay, Horemheb, and the Egyptian counter-reformation|ссылка=https://www.worldcat.org/oclc/680621239|ответственный=|издание=|место=Cairo|издательство=American University in Cairo Press|год=2009|страницы=|страниц=207|isbn=9781936190195|isbn2=}}</ref>։


== Մակեթաթոնի դամբարանը ==
== Մակեթաթոնի դամբարան ==
{{main|Էխնաթոնի դամբարան}}
{{main|Էխնաթոնի դամբարան}}
Թաղվել է Էխնաթոնի դամբարանում։ Մարմինը չի գտնվել։
Թաղվել է Էխնաթոնի դամբարանում։ Մարմինը չի գտնվել։


Արքայական ընտանիքի համար ժայռերի մեջ պատրաստված գերեզմանի պատին պատկերված է մահացած աղջիկը և ամուսինների հուսահատությունը։ Հայրը պատկերված է ճկված ձեռքը գլխի վերևում պահած, իսկ մյուս ձեռքով կնոջ ձեռքը բռնած, որը ձեռքը սեղմել է դեմքին, կարծես դեռ չհավատալով իր կորստին: Մահացածի ծեր դայակը ձգվում է դեպի իր սիրելիի մարմինը և նրան հետ է պահում երիտասարդ սպասուհին։ Մակեթաթոնի մահվան տեսարանի փոխանցած զգացմունքների ուժը, անկասկած, պատկանում է եգիպտական արվեստի գլուխգործոցներին։
Արքայական ընտանիքի համար ժայռերի մեջ պատրաստված դամբարանի պատին պատկերված է մահացած աղջկա նկատմամբ ամուսինների հուսահատությունը։ Հայրը պատկերված է ճկված ձեռքը գլխավերևում պահած, իսկ մյուս ձեռքով կնոջ ձեռքը բռնած, որը ձեռքը սեղմել է դեմքին՝ կարծես դեռ չհավատալով իր կորստին: Մահացածի ծեր դայակը նետվում է դեպի իր սիրելիի մարմինը, նրան հետ է պահում երիտասարդ սպասուհին։ Մակեթաթոնի մահվան տեսարանը փոխանցած զգացմունքների ուժգնությամբ, անկասկած, պատկանում է եգիպտական արվեստի գլուխգործոցների շարքին։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
Տող 21. Տող 21.


== Արտաքին հղումներ ==
== Արտաքին հղումներ ==
* {{Статья|автор=Виктор Солкин|заглавие=Нефертити, странствие через пески вечности|ссылка=http://www.africana.ru/konkurs/raboti/Solkin/Nefertiti.htm|язык=|издание=Новый Акрополь|тип=|год=2000|месяц=|число=|том=|номер=3|страницы=|issn=}}
* {{Статья|автор=Виктор Солкин|заглавие=Նեֆերտիտի, ճամփորդություն հավերժության ավազների միջոցով|ссылка=http://www.africana.ru/konkurs/raboti/Solkin/Nefertiti.htm|язык=|издание=Новый Акрополь|тип=|год=2000|месяц=|число=|том=|номер=3|страницы=|issn=}}


[[Կատեգորիա:Եգիպտոսում ծնվածներ]]
[[Կատեգորիա:Եգիպտոսում ծնվածներ]]

13:17, 20 Նոյեմբերի 2019-ի տարբերակ

Մակեթաթոն
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ մ. թ. ա. 1348
ԾննդավայրԹեբե
Մահացել էմոտ մ. թ. ա. 1338
Մահվան վայրԷլ–Ամառնա, Էլ Մինյա, Եգիպտոս
ՔաղաքացիությունՀին Եգիպտոս
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
Ծնողներհայր՝ Էխնաթոն, մայր՝ Նեֆերտիտի
 Maketaten Վիքիպահեստում

Մակեթաթոն (եգիպտերեն՝ Mˁkt Jtn՝ «Աթոնի պահած», մոտ մ. թ. ա. 1348, Թեբե - մոտ մ. թ. ա. 1338, Էլ–Ամառնա, Էլ Մինյա, Եգիպտոս), եգիպտական փարավոն Էխնաթոնի և Մեծ թագուհու՝ Նեֆերտիտիի վեց դուստրերից երկրորդը։ Հնարավոր է, որ նա ծնվել է իր հոր՝ Էխնաթոնի թագավորության չորրորդ տարում[1]։ Թեև նրա մասին քիչ բան է հայտնի, սակայն Էխնաթոնի թագավորության 17-րդ տարվա առաջին երկու երրորդներում նա հաճախ իր քույրերի հետ պատկերվել է թագակիր ծնողներին ուղեկցելով։

Կենսագրություն

Մակեթաթոնը առաջին անգամ պատկերվել է իր մոր՝ Նեֆերտիտիի Հուտ-բենբեն տաճարի պատերին, որտեղ նա և իր ավագ քույր Մերիթաթոնը պատկերված են թագուհու կողքին[2]։ Նա պատկերվել է նաև սեպագիր արձանագրությունում Ախեթաթոնի՝ Էխնաթոնի կառուցած նոր մայրաքաղաքի սահմանները ցույց տալիս։ Մակեթաթոնն ընտանիքով տեղափոխվել է այնտեղ դեռ մանուկ հասակում։

Մակեթաթոնը մահացել է իր հոր թագավորության 13-րդ կամ 14-րդ տարում։ 12-րդ տարում նա դեռ ողջ էր, քանի որ ծնողների և քույրերի հետ պատկերվել է օտարազգիներից հարկը վերցնելու արարողության տեսարանում, որը կարելի է տեսնել բարձրաստիճան պաշտոնյաների (Ամարնայի կառավարիչ Հույայի և Աթոնի գլխավոր քուրմ Մերիր I-ի) դամբարանների մի քանի պատկերներում[1][2]։

Ամենհոտեպ III-ի և Էխնաթոնի սարկոֆագի բեկորների վրայի կարտուշները համարվում են երկու փարավոնների՝ հոր և որդու երկար կառավարման ապացույցը։

Եգիպտոսում Էխնաթոնի կառավարման 12-15-րդ տարիներին տարածված ժանտախտի համաճարակը համընկնում է թագավորական ընտանիքի շատ անդամների՝ մայր-թագուհի Տիայի, Նեֆերտիտի թագուհու, Էխնաթոնի երկրորդ կին Կիյայի, Մակեթաթոնի և երկու երիտասարդ արքայադուստրերի՝ Նեֆերնեֆրուրայի և Սետեպենրայի վերջին հիշատակումների հետ[1]։ Մակեթաթոնի մահվան մյուս պատճառը կարող է լինել ծննդաբերությունը, որը պատկերված է նրա դամբարանում[3]։

Մակեթաթոնի դամբարան

Թաղվել է Էխնաթոնի դամբարանում։ Մարմինը չի գտնվել։

Արքայական ընտանիքի համար ժայռերի մեջ պատրաստված դամբարանի պատին պատկերված է մահացած աղջկա նկատմամբ ամուսինների հուսահատությունը։ Հայրը պատկերված է ճկված ձեռքը գլխավերևում պահած, իսկ մյուս ձեռքով կնոջ ձեռքը բռնած, որը ձեռքը սեղմել է դեմքին՝ կարծես դեռ չհավատալով իր կորստին: Մահացածի ծեր դայակը նետվում է դեպի իր սիրելիի մարմինը, նրան հետ է պահում երիտասարդ սպասուհին։ Մակեթաթոնի մահվան տեսարանը փոխանցած զգացմունքների ուժգնությամբ, անկասկած, պատկանում է եգիպտական արվեստի գլուխգործոցների շարքին։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 Tyldesley, Joyce A. Nefertiti : Egypt's sun queen. — London: Viking, 1998. — 232 с. — ISBN 0670869988
  2. 2,0 2,1 Redford, Donald B. Akhenaten, the heretic king. — Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1984. — 255 с. — ISBN 0691035679
  3. Dodson, Aidan, 1962- Amarna sunset : Nefertiti, Tutankhamun, Ay, Horemheb, and the Egyptian counter-reformation. — Cairo: American University in Cairo Press, 2009. — 207 с. — ISBN 9781936190195

Արտաքին հղումներ