«Մեդրեսե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

19:15, 19 Օգոստոսի 2019-ի տարբերակ

Մեդրեսե (արաբ․՝ مدرسة‎‎, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), իսլամական ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է միջնակարգ դպրոցի և իսլամական հոգևոր ճեմարանի դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտներն իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։

Պատմություն

Մզկիթին կից առաջին մեդրեսեն բացվել է Մարոկկոյում 859 թվականին (Ալ-Կարաուին)։ Մեդրեսեն տարածում գտավ 9-13-րդ դարերում այն երկրներում, որտեղ դավանում էին իսլամը, այդ թվում նաև մինչհեղափոխական Ռուսաստանում (Բուխարա, Սամարղանդ, Խիվա, Միջին Մերձվոլգա, Հարավային Ուրալ, Սիբիր)։ Մեդրեսեները հիմնականում բացվել են խոշոր մզկիթներին կից։

Ուսումնական առարկաներ

Արաբերեն
Ղուրան և Ղուրանի մեկնություն (թաֆսիր)
Հադիս
Քալամ
Շարիաթ
Իսլամի պատմության և այլ հարակից դիսցիպլիններ։ Միջին դարերում մեդրեսեն ոչ միայն մուսուլման աստվածաբանության օջախ էր հանդիսանում, այլև մեծ մշակութային։

Մեդրեսեի ճարտարապետություն

Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ իսլամադավան աշխարհում, 10-12-րդ դարերում։

1-2-հարկանի շինությունները իրենց մեջ ներառում են բակ, ուղղանկյունաձև հատակագծով հանրակացարան, մզկիթ, լսարան։ Ընդհանուր առմամբ մեդրեսեները զանազանվում են իրենց տիպաբանությամբ՝ ըստ գտնվելու վայրի։ Միջին Ասիայում մզկիթը և լսարանը տեղաբաշխված էին գլխավոր շինության մեջ, որի երկու կողմերում բացվում է օթյակը։ Փոքր Ասիայում մեդրեսեի բակը սովորաբար ծածկված է գմբեթով։ Ասիայում ծածկը հիմանականում կամարակապ է, Հյուսիսային Աֆրիկայում փայտամած՝ կղմինդրապատ։ Մեդրեսեն զարդարված է քանդակներով, թրծակավե սալիկներով։

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մեդրեսե» հոդվածին։

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 [[Պատկեր:Samarkand, Registan, Sher Dor Medressa (6237690265).jpg|thumb|right|250px|Շերդոր մեդրեսե՝ Սամարղանդի երեք ամենահայտնի մեդրեսեներից մեկը, կառուցված 1619-1636 թվականներին Ռեգիստան հրապարակում]]
-'''Մեդրեսե ''' ({{lang-ar|'''مدرسة'''}}, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), [[իսլամ]]ական ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է [[Դպրոց|միջնակարգ դպրոցի]] և իսլամական հոգևոր [[Ճեմարան|ճեմարանի]] դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտներn իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։
+'''Մեդրեսե ''' ({{lang-ar|'''مدرسة'''}}, բառացի «վայր, որտեղ ուսումնասիրում են»), [[իսլամ]]ական ուսումնական հաստատություն, որը կատարում է [[Դպրոց|միջնակարգ դպրոցի]] և իսլամական հոգևոր [[Ճեմարան|ճեմարանի]] դեր։ Ուսումը մեդրեսեում երկսեռ է և անվճար։ Մեդրեսեն ավարտած շրջանավարտներն իրավունք ունեն դիմելու համալսարան։
 == Պատմություն==
@@ Տող 14. / Տող 14. @@
 == Մեդրեսեի ճարտարապետություն  ==
-Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ իսլամադավան աշխարհում 10-12-րդ դարերում։
+Մեդրեսեների ճարտարապետական տեսքը ձևավորվել է արևելքում՝ իսլամադավան աշխարհում, 10-12-րդ դարերում։
 [[Պատկեր:Ulugh bek madrasah.jpg|thumb|left|Ուլուգբեկ մեդրեսեն [[Բուխարա|Բուխարայում]]]]