Սատուրն (մրցանակ)

Սատուրն (մրցանակ)
Տեսակ	կինոմրցանակ և մրցանակների խումբ
Ենթատեսակ	պարգև
Երկիր	ԱՄՆ
Հիմնադրվել է	1972
Պարգևադրող	Academy of Science Fiction?
Կայք	saturnawards.org​(անգլ.)

«Սատուրն» (անգլ.՝ Saturn), ամերիկյան մրցանակ, որը շնորհվում է Գիտական ֆանտաստիկայի, ֆենտեզի և սարսափ ֆիլմերի ակադեմիայի (անգլ.՝ Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films) կողմից։ Այն տրվում է 1972 թվականից Ակադեմիայի անդամների քվեարկության հիման վրա, որին մասնակցությունը որոշակի վճարի դիմաց բաց է բոլորի համար։ Մրցանակի հիմնադիրը դոկտոր Դոնալդ Ա․ Ռիդն է (1935-2001)։

Սկզբում մրցանակը կոչվում էր «Ոսկե ոլորան» (անգլ.՝ «Golden Scroll»)։ 1991 թվականից մրցանակը շնորհվում է հեռուստատեսային սերիալների, իսկ 2000 թվականից՝ նաև DVD թողարկումների համար։

Անվանակարգեր

Ֆիլմ

• Լավագույն գիտաֆանտաստիկ ֆիլմ (անգլ.՝ Best Science Fiction Film)
• Լավագույն ֆենտեզի ֆիլմ (անգլ.՝ Best Fantasy Film)
• Լավագույն սարսափ ֆիլմ (անգլ.՝ Best Horror Film)
• Լավագույն արկածային ֆիլմ, մարտաֆիլմ կամ թրիլլեր (անգլ.՝ Best Action/Adventure/Thriller Film)
• Լավագույն լիամետրաժ մուլտֆիլմ (անգլ.՝ Best Animated Film)
• Լավագույն ֆիլմ օտար լեզվով (անգլ.՝ Best International Film)
• Լավագույն դերասան (անգլ.՝ Best Actor)
• Լավագույն դերասանուհի (անգլ.՝ Best Actress)
• Լավագույն երկրորդ պլանի դերասան (անգլ.՝ Best Supporting Actor)
• Լավագույն երկրորդ պլանի դերասանուհի (անգլ.՝ Best Supporting Actress)
• Լավագույն երիտասարդ դերասան կամ դերասանուհի (անգլ.՝ Best Performance by a Younger Actor)
• Լավագույն ռեժիսուրա (անգլ.՝ Best Direction)
• Լավագույն սցենար (անգլ.՝ Best Writing)
• Լավագույն երաժշտություն (անգլ.՝ Best Music)
• Լավագույն բեմական հագուստ (անգլ.՝ Best Costume)
• Լավագույն դիմահարդարում (անգլ.՝ Best Make-up)
• Լավագույն հատուկ էֆեկտներ (անգլ.՝ Best Special Effects)
• Լավագույն մոնտաժ (անգլ.՝ Best Editing)

Հեռուստատեսություն

• Լավագույն հեռուստասերիալ՝ նկարահանված հեռուստահեռարձակման համար (անգլ.՝ Best Network Television Series)
• Լավագույն հեռուստասերիալ՝ նկարահանված մալուխային հեռուստատեսության համար (անգլ.՝ Best Syndicated/Cable Television Series)
• Լավագույն հեռուստաբեմադրում (անգլ.՝ Best Television Presentation)
• Լավագույն հեռուստատեսային դերասան (անգլ.՝ Best Actor on Television)
• Լավագույն հեռուստատեսային դերասանուհի (անգլ.՝ Best Actress on Television)
• Երկրորդ պլանի լավագույն հեռուստատեսային դերասան (անգլ.՝ Best Supporting Actor on Television)
• Երկրորդ պլանի լավագույն հեռուստատեսային դերասանուհի (անգլ.՝ Best Supporting Actress on Television)
• Հեռուստատեսային շարքի լավագույն հյուրային դեր (անգլ.՝ Best Guest Starring Role on Television)

Ընտանեկան տեսահոլովակ

• Ֆիլմի լավագույն DVD թողարկում (անգլ.՝ Best DVD Release (film))
• Լավագույն հատուկ DVD թողարկում (անգլ.՝ Best DVD Special Edition Release)
• Դասական ֆիլմի լավագույն DVD թողարկում (անգլ.՝ Best DVD Classic Film Release)
• Լավագույն DVD հավաքածու (անգլ.՝ Best DVD Collection)
• Հեռուստասերիալների լավագույն DVD թողարկում (անգլ.՝ Best DVD Television Release)
• Դասական հեռուստատեսային շարքի լավագույն DVD թողարկում (անգլ.՝ Best DVD Television Release)

Հատուկ մրցանակներ

• Կինոյում ունեցած ներդրման համար
• Երիզատեսի համար
• Կարիերայի նվաճումների համար

Ռեկորդներ

Ֆիլմ դափնեկիրներ

• 15-«Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ IV։ Նոր հույս» (13 պարգև 1978, 1-1997, 1-2005)
• 11-«Ավատար» (10-2010, 1-2011)
• 9-«Մատանիների տիրակալը։ Թագավորի վերադարձը, (8-2004, 1-2005)
• 8-«Ինդիանա Ջոնս։ Կորուսյալ տապանը որոնելիս» (7-1982, 1-2004)
• 6-«Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ VI։ Ջեդայի վերադարձը» (5-1984, 1-2005), «Ինտերստելլար» (6-2015), «Իքս մարդիկ (ֆիլմ)» (6-2001)

Ֆիլմ նոմինանտներ

• 20-«Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ IV։ Նոր հույս» (17 անվանակարգ, 1978 թվական, 1-1997, 1-2005, 1-2012 թվականներ)
• 15-«Մատանիների տիրակալը։ Թագավորի վերադարձը» (13-2004, 1-2005, 1-2012)
• 12-«Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ VI։ Ջեդայի վերադարձը» (10-1984, 1-2005, 1-2012), «Խավարի ասպետը (ֆիլմ)» (12-2009), «Մատանիների տիրակալը։ Երկու ամրոց» (10-2003, 1-2004, 1-2012), «Աստղային պատերազմներ։ Էպիզոդ I։ Թաքնված սպառնալիք» (10-2000, 1-2002, 1-2012)

Սերիալ դափնեկիրներ

• 13-«Կորուսյալները (հեռուստասերիալ)» (2 պարգև 2005, 3-2006, 4-2008, 1-2009, 3-2010)
• 12-«Ամբողջ ծանրությամբ» (2-2010, 1-2011, 3-2012, 3-2013, 3-2014)
• 11-«Քայլող մեռյալները (հեռուստասերիալ)» (1-2011, 2-2012, 2-2013, 3-2014, 3-2015)

Սերիալ նոմինանտներ

• 54-«Կորուսյալները (հեռուստասերիալ)» (5 անվանակարգեր 2005 թվականին, 7-2006, 7-2007, 8-2008, 12-2009, 9-2010, 6-2011)
• 33-«Դեքստեր (հեռուստասերիալ)» (4-2007, 5-2008, 4-2009, 5-2010, 3-2011, 4-2012, 5-2013, 3-2014)
• 32-«Սմոլվիլի գաղտնիքը»(6-2002, 5-2003, 5-2004, 5-2005, 7-2006, 2-2007, 2-2011)
• 30-«Աստղային դարպասներ: ԱԳ-1» (2-1998, 2-1999, 3-2000, 4-2001, 4-2002, 2-2003, 4-2004, 4-2005, 3-2006, 1-2007, 1-2008)
• 27-«Ամբողջ ծանրությամբ» (2-2009, 5-2010, 5-2011, 6-2012, 4-2013, 5-2014)

Քննադատություն

«Սատուրն»-ի կազմակերպիչներին հաճախ քննադատում են անվանակարգերում ֆիլմերի անտրամաբանական բաշխման համար: Նշվում է, որ ժանրային կատեգորիաներում, հատկապես «ֆենտեզի» կատեգորիայում, հաճախ առաջադրվում և պարգևատրվում են այնպիսի ֆիլմեր, որոնք կապված չեն տվյալ ժանրի հետ: Մրցանակը նաև մեղադրվում է «Օսկար»-ին ընդօրինակելու, ավելորդ թվով անվանակարգերի և ակնհայտ ոչ գեղարվեստական ֆիլմերի ներգրավման մեջ։

Մյուս կողմից, ոմանք «Սատուրն» մրցականը անվանում են հուսադրում գիքերի, «Օսկարի» ժյուրիի «սխալների ուղղող»։

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սատուրն (մրցանակ)» հոդվածին։

• «Սատուրն» մրցանակի պաշտոնական կայքը (անգլ.)
• «Սատուրն» մրցանակը(անգլ.) Internet Movie Database կայքում