«Գուրգեն Վանանդեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Գուրգեն Վանանդեցի; Գուրգեն Արշակի Փորսուղյան
Ծնվել է	1898 հունիսի 10
Ծննդավայր	Կարս, Կարսի մարզ, Կովկասյան երկրամաս, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	նոյեմբերի 1, 1937 (տարիքը 39)
Վախճանի վայր	Երևան
Մասնագիտություն	գրականագետ
Լեզու	հայերեն, ռուսերեն
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Կրթություն	Երևանի պետական համալսարան
Ստեղծագործական շրջան	1920-1937 թվականներ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Րաֆֆու վեպերը, Երևան, 1928, Շիրվանզադեի ստեղծագործության հիմնական գծերը, Երևան, 1930:
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

19:28, 10 Հունիսի 2019-ի տարբերակ

Գուրգեն Վանանդեցի (Գուրգեն Արշակի Փորսուղյան), (1898, հունիս 10, Կարս -1937, նոյեմբերի 1, Երևան), հայ գրականագետ, քննադատ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1934 թվականից։

Գրական անվան ծագումը

Գուրգեն Վանանդեցու ծննդավայր Կարս քաղաքը հնում մտնում էր Մեծ Հայքի Այրարատ նահանգի Վանանդ գավառի մեջ: Այդ գավառի անունով էլ նա ընդունել է Վանանդեցի գրական անունը:

Կենսագրություն

Ծնվել է Կարսում։ Սկզբնական կրթությունն ստացել է Կարսի ռեալական դպրոցում։ 1927 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմագրական ֆակուլտետը։ Այնուհետև սովորել է համալսարանի ասպիրանտուրայում։ Գրականության և արվեստի սոցոլոգիա է դասավանդել Երևանի տարբեր դպրոցներում ու տեխնիկումներում։ 1930 թվականից դասախոսել է Երևանի պետական համալսարանում։ Սկզբում հանդես է եկել որպես բանաստեղծ։ Գրել է մի պոեմ՝ «Արեգակը խաչափայտին» վերնագրով։ Հետո թողել է բանաստեղծությունը և զբաղվել գրականագիտությամբ։ Մահացել է Երևանի բանտում 1937 թվականին։

Գրական գործունեություն

Լինելով Հայաստանի Պրոլետգրողների ասոցիացիայի անդամներից ու ղեկավարներից՝ Գուրգեն Վանանդեցին այդ խմբակցության սկզբունքներով գրել է տեխնիցիզմը փառաբանող, վերացական բանաստեղծություններ, հանդես եկել ընթացիկ գրական շարժումը վերլուծող հոդվածներով և առանձին գրքերի գրախոսություններով: 1920-ական թվականների վերջին հաղթահարել է նեղ խմբակային մոտեցումը և ներկայացրել է ընթացիկ գրականությունը լայն հայացքով և միասնության մեջ քննելու պահանջ: Գուրգեն Վանանդեցու գրականագիտական և արվեստաբանական ուսումնասիրությունները՝ նվիրված Խաչատուր Աբովյանին, Րաֆֆուն, Ալեքսանդր Շիրվանզադեին, Պերճ Պռոշյանին, Եղիշե Չարենցին, Մարտիրոս Սարյանին բնութագրվում են սոցիոլոգիական ուղղվածությամբ՝ երբեմն հասնելով արվեստի առանձնահատկությունները շրջանցող, մերկ գաղափարայնության, ինչը բնորոշ էր 1930-ական թվականների խորհրդահայ գրաքննադատության համար: Գուրգեն Վանանդեցին մասնակցել է նաև «Հայ գրականության պատմություն (1933)» ութհատորյակի ստեղծման աշխատանքներին:

Երկեր

Արեգակը խաչափայտին (պոեմ), Երևան, 1923, 13 էջ:
Մարտիրոս Սարյան, Եղիշե Չարենց, Երևան, 1926:
Րաֆֆու վեպերը, Երևան, Պետհրատ, 1928, 136 էջ:
Շիրվանզադեի ստեղծագործության հիմնական գծերը, Երևան, Պետհրատ, 1930, 113 էջ:

Գրականություն

Հայկ Խաչատրյան, Գրական տեղեկատու, Երևան, 1981, 544 էջ։
Հայկ Խաչատրյան, Գրական տեղեկատու, Երևան, 1986, էջ 527:

Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 11, Երևան, 1985, էջ 268:
Հայկական համառոտ հանրագիտարան, հատոր 4, Երևան, 2003:
Ով ով է (Հայեր: Կենսագրական հանրագիտարան), հատոր 2, Երևան, 2007, էջ 523:
Ղուկասյան Զ., Սովետահայ գրականագիտությունը 1920-1930-ական թվականներին, Երևան, 1981:

@@ Տող 37. / Տող 37. @@
 }}
-'''Գուրգեն Վանանդեցի''' (Գուրգեն Արշակի Փորսուղյան), ([[1898]], [[հունիս 10]], [[Կարս]] -[[1937]], [[նոյեմբերի 1]], [[Երևան]]), '''հայ''' գրականագետ, քննադատ, [[ԽՍՀՄ գրողների միություն|ԽՍՀՄ գրողների միության]] անդամ [[1934]] թվականից։
+'''Գուրգեն Վանանդեցի''' (Գուրգեն Արշակի Փորսուղյան), ([[1898]], [[հունիս 10]], [[Կարս]] -[[1937]], [[նոյեմբերի 1]], [[Երևան]]), հայ գրականագետ, քննադատ, [[ԽՍՀՄ գրողների միություն|ԽՍՀՄ գրողների միության]] անդամ [[1934]] թվականից։
 == Գրական անվան ծագումը ==