«Բուլղարներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
ավելացվեց Կատեգորիա:Սերբիայի ազգեր ՀոթՔաթ գործիքով |
||
| Տող 20. | Տող 20. | ||
[[Կատեգորիա:Բուլղարներ]] |
[[Կատեգորիա:Բուլղարներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Սերբիայի ազգեր]] |
|||
20:35, 17 Ապրիլի 2019-ի տարբերակ
Բուլղարներ (բուլղար․՝ българи) բուլղարների եւ բալկանյան ժողովուրդների Սմոլենսկի, Ստրոմյանի, Տիմոչանիի եւ Բալկանների տեղական բնակչության մնացորդների, հատկապես տրոքցիների միավորման արդյունքում առաջացած միջնադարյան ժողովուրդ: Նրա անունը և ազգանունը ստացել է բուլղարներից: Բուլղարիայի հիմնական բնակչությունը: Նրանք նաև ապրում են Ուկրաինայում, Օդեսայում, Մոլդովայում, Սերբիայի, Ռումինիայի, Հունաստանի, Թուրքիայի, Մակեդոնիայի սահմանամերձ շրջաններում, ինչպես նաև ԱՄՆ-ում, Կանադայում, Ավստրալիայում և Հարավային Ամերիկայում: Բուլղարիայի բնակչությունը շուրջ 7.2 միլիոն մարդ է (2012 թվականի տվյալներով): Մոտ 6 միլիոնը հանդիսանում են էթնիկ բուլղարները: Երկրից դուրս ամենախոշոր խումբը եղել է ԽՍՀՄ-ում (324 հազար մարդ, մարդահամար `1959), ապրում են Մոլդովայում և Ուկրաինայի հարավում: Լեզուն բուլղարերենն է: Հավատացյալների մեծամասնությունը ուղղափառ է, կան նաև կաթոլիկներ և բողոքականներ, պոմաքսներ, մուսուլմաններ: Հաշվի է առնվում, որ Բուլղարիայի առաջին բուլղարական թագավորության անունից անցած ժողովրդի անունը, ստեղծվել է բուլղարացիների ժողովրդի կողմից[1][2]:
Բնակության թվաքանակը եւ բնակավայրերը
Բուլղարները ապրում են Բուլղարիայում, ԱՄՆ-ում, Եվրամիության երկրներում, Ուկրաինայում, Մոլդովայում, Իսպանիայում, Ռուսաստանում, Սերբիայում, Ղազախստանում, Հունգարիայում և այլ երկրներում: Բնակիչների ընդհանուր թիվը՝ 12 միլիոն:
Էթնոգենեզ
Տես նաեւ հոդվածը.Բուլղարիայի մարդաբանական եւ գենետիկական ուսումնասիրությունները Ժամանակակից բուլղարացիները առաջացել են երեք գոյություն ունեցող էթնիկ խմբերի խառնուրդի արդյունքում. Բուլղարները, ներկայումս Բուլղարիայի հողերում ապրող սլավոնական ցեղերը, որտեղ եկան բուլղարները եւ թրակացիները, ովքեր ապրում էին ներկայիս բուլղարական պետության հողերում: 1917 թ. Հոկտեմբերին Ռուսաստանի կայսրության տարածքում գրեթե 300 հազար գաղթականներ բուլղարացիներ էին (հիմնականում 19-րդ դարի առաջին կեսին, երբ Բուլղարիայի հողերը Օսմանյան կայսրության տակ էին գտնվում Ռուսաստան տեղափոխվածների սերունդները) մինչեւ 15 հազար սեզոնային գյուղատնտեսական աշխատողներ `« բեռնատար ֆերմերներ »եւ ավելի քան 1,5 հազար ռազմագերիներ եւ ներկալվածներ:Բուլղարացի գենետիկոսները, ովքեր ուսումնասիրել են միտոքոնդրիալ հեպոգլոբուսները, Բուլղարիայում բնակվող նեոպոլիսներից 13-ը, որոնք ապրում էին 8-10-րդ դարերում, բացահայտեցին հին եւ ժամանակակից բուլղարացիների գենետիկական նմանությունները:Ժամանակակից եվրոպական եւ արեւմտյան եվրասիական բնակչություններում հայտնաբերվել են միտքոնդոնդրիալ հեպոգլոբուսներ, որոնք նման են հին բուլղարներին[3]:
Լեզու
Հիմնական հոդված. Բուլղարերեն Բուլղարերենը պատկանում է հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի սլավոնական խմբի հարավային ենթախմբին:Բուլղարերեն լեզվով բանախոսների ընդհանուր թիվը աշխարհում ավելի քան 12 միլիոն է: Նամակում օգտագործվում է բուլղարերեն այբուբենը `կիրիլյան այբուբենի հիման վրա: Ի տարբերություն շատ սլավոնական լեզուների, բուլղարերեն լեզվով գործը գրեթե անհետացավ, սակայն որոշակի, անորոշ եւ այսպես կոչված «զրո» հոդվածը օգտագործվում է:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Документальный фильм «История государства Российского», сочинения Н. М. Карамзина, 13 серия, "Волжская Болгария, пр-во ОАО "Телекомпания «ТВ Центр»
- ↑ Lebedynsky, Iaroslav. Les Nomades : Les peuples nomades de la steppe des origines aux invasions mongoles. Paris: Errance, 2003: p.178.
- ↑ Nesheva D. V., Karachanak-Yankova S., Lari M., Yordanov Y., Galabov A., Caramelli David and Toncheva Draga. «Mitochondrial DNA Suggests a Western Eurasian origin for Ancient (Proto-) Bulgarians» (2015). Human Biology Open Access Pre-Prints. Paper 69.