«Ազատան»–ի խմբագրումների տարբերություն
հեռացվել է Կատեգորիա:Ախուրյանի շրջան ՀոթՔաթ գործիքով |
|||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր |
||
| կարգավիճակ = Գյուղ |
| կարգավիճակ = Գյուղ |
||
| հայերեն անվանում = Ազատան |
|||
| բնօրինակ անվանում = |
|||
| ենթարկում = |
|||
| երկիր = Հայաստան |
| երկիր = Հայաստան |
||
| պատկեր = Ազատան գյուղ.JPG |
| պատկեր = Ազատան գյուղ.JPG |
||
| պատկերի նկարագրում = |
|||
| զինանշան = |
|||
| զինանշանի լայնություն = |
|||
| զինանշանի նկարագրում = |
|||
| դրոշ = |
|||
| դրոշի լայնություն = |
|||
| դրոշի նկարագրում = |
|||
|lat_deg= 40|lat_min= 43|lat_sec=26 |
|||
|lon_deg= 43|lon_min= 49|lon_sec=14 |
|||
|CoordAddon = |
|||
|CoordScale = |
|||
|երկրի քարտեզի չափ = 300 |
|||
| երկրամասի քարտեզի չափ = |
|||
| շրջանի քարտեզի չափ = |
|||
| երկրամասի տեսակ = Մարզ |
| երկրամասի տեսակ = Մարզ |
||
| երկրամաս = Շիրակի մարզ{{!}}Շիրակի |
| երկրամաս = Շիրակի մարզ{{!}}Շիրակի |
||
| երկրամասը աղյուսակում = Շիրակի մարզ{{!}}Շիրակի |
| երկրամասը աղյուսակում = Շիրակի մարզ{{!}}Շիրակի |
||
| շրջանի տեսակ = |
|||
| շրջան = |
|||
| շրջանը աղյուսակում = |
|||
| համայնքի տեսակ = |
|||
| համայնք = |
|||
| համայնքը աղյուսակում = |
|||
| երկրի քարտեզ = |
|||
| երկրամասի քարտեզ = |
|||
| շրջանի քարտեզ = |
|||
| ներքին բաժանում = |
|||
| ղեկավարի պաշտոն = |
|||
| ղեկավար = |
|||
| հիմնադրման թվական = |
|||
| տվյալ կարգավիճակում = |
|||
| առաջին հիշատակում = |
|||
| այլ անվանումներ = |
|||
| տարածք = 38.6 |
| տարածք = 38.6 |
||
| բարձրության տեսակ = Բարձրություն ծովի մակարդակից |
| բարձրության տեսակ = Բարձրություն ծովի մակարդակից |
||
| կենտրոնի բարձրություն = 1490 |
| կենտրոնի բարձրություն = 1490 |
||
| կլիմա = |
|||
| պաշտոնական լեզու = Հայերեն |
| պաշտոնական լեզու = Հայերեն |
||
| բնակչություն = 5017<ref>[http://www.armstat.am/file/article/marz_12_42.pdf ԱՎԾ տվյալներ]</ref> |
| բնակչություն = 5017<ref>[http://www.armstat.am/file/article/marz_12_42.pdf ԱՎԾ տվյալներ]</ref> |
||
| մարդահամարի թվական = 2012 |
| մարդահամարի թվական = 2012 |
||
| խտություն = |
|||
| ագլոմերացիա = |
|||
| ազգային կազմ = [[Հայեր]] |
| ազգային կազմ = [[Հայեր]] |
||
| կրոնական կազմ = |
|||
| էթնոհորոնիմ = ազատանցի |
| էթնոհորոնիմ = ազատանցի |
||
| ժամային գոտի = +4 |
| ժամային գոտի = +4 |
||
| DST = |
|||
| հեռախոսային կոդ = +374 312<ref>http://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm</ref> |
| հեռախոսային կոդ = +374 312<ref>http://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm</ref> |
||
| փոստային ինդեքս = |
|||
| փոստային ինդեքսներ = |
|||
| ավտոմոբիլային կոդ = |
|||
| իդենտիֆիկատորի տեսակ = |
|||
| թվային իդենտիֆիկատոր = |
|||
| Վիքիպահեստում = |
|||
| կայք = |
|||
| կայքի լեզու = |
|||
| կայքի լեզու 2 = |
|||
| կայքի լեզու 3 = |
|||
| պարամետրի անվանում1 = |
|||
| պարամետր1 = |
|||
| պարամետրի անվանում2 = |
|||
| պարամետր2 = |
|||
}} |
}} |
||
| Տող 79. | Տող 27. | ||
== Պատմություն == |
== Պատմություն == |
||
| ⚫ | Ազատան գյուղը Շիրակի լեռնահովտի ամենախոշոր և խիտ բնակեցված բնակավայր է եղել դեռևս XIX դարի սկզբից։ Գյուղի մոտ [[1804]] թվականին տեղի են ունեցել ռուս-պարսկական խոշոր բախումներ։ [[1826]] թվականին Խլի Ղարաքիլիսայում տեղի է ունեցել ահեղ ճակատամարտ պարսկական զորամիավորումների և գյուղի ազգաբնակչության միջև։ Պարսից շահ Հասան Խանը գյուղի վրա գրոհել է երկու ուղղություններով։ Գյուղի պաշտպանները թշնամու դեմ են հանել 500 հոգի, որոնք 120 ժամ շարունակ դիմադրություն են ցույց տվել հակառակորդին։ Սակայն հերոսական պաշտպանություն ցուցաբերած ազգաբնակչությունը չի կարողացել դիմադրել պարսկական բանակին, և գյուղն ամբողջությամբ վերածվել է ավերակների։ Բնակիչներից շատերը գերեվարվել, շատերն էլ զոհվել են, իսկ տները հրի են մատնվել։ Այս ամենը հիշատակվում է [[Խաչատուր Աբովյան]]ի «[[Վերք Հայաստանի (վեպ)|Վերք Հայաստանի»]] վեպում։ Աբովյանն անձամբ է այցելել գյուղ և իր աչքերով տեսել պարսիկների վայրագությունները և ղարաքիլիսեցիների հերոսական պաշտպանությունը։ Ազատանցիները [[1918]]-[[1920]] թվականներին հերոսական ինքնապաշտպանական կռիվներ են մղել թուրքերի դեմ՝ հնարավորություն տալով ազգաբնակչության հիմնական մասին տեղափոխվել առավել ապահով վայրեր։ [[1941]]-[[1945]] թվականներին Հայրենական պատերազմին մասնակցել են 600-ից ավելի ազատանցիներ, որոնցից 332-ը չեն վերադարձել։ Նկարահանվել է նաև Ազատանի մասին պատմող կարճամետրաժ ֆիլմ։ |
||
Ազատան գյուղը Շիրակի լեռնահովտի ամենախոշոր և խիտ բնակեցված բնակավայր է եղել դեռևս XIX դարի սկզբից։ Գյուղի մոտ [[1804]] թվականին տեղի են ունեցել ռուս-պարսկական խոշոր բախումներ։ |
|||
| ⚫ | [[1826]] թվականին Խլի Ղարաքիլիսայում տեղի է ունեցել ահեղ ճակատամարտ պարսկական զորամիավորումների և գյուղի ազգաբնակչության միջև։ Պարսից շահ Հասան Խանը գյուղի վրա գրոհել է երկու ուղղություններով։ Գյուղի պաշտպանները թշնամու դեմ են հանել 500 հոգի, որոնք 120 ժամ շարունակ դիմադրություն են ցույց տվել հակառակորդին։ Սակայն հերոսական պաշտպանություն ցուցաբերած ազգաբնակչությունը չի կարողացել դիմադրել պարսկական բանակին, և գյուղն ամբողջությամբ վերածվել է ավերակների։ Բնակիչներից շատերը գերեվարվել, շատերն էլ զոհվել են, իսկ տները հրի են մատնվել։ Այս ամենը հիշատակվում է [[Խաչատուր Աբովյան]]ի «[[Վերք Հայաստանի (վեպ)|Վերք Հայաստանի»]] վեպում։ Աբովյանն անձամբ է այցելել գյուղ և իր աչքերով տեսել պարսիկների վայրագությունները և ղարաքիլիսեցիների հերոսական պաշտպանությունը։ Ազատանցիները [[1918]]-[[1920]] թվականներին հերոսական ինքնապաշտպանական կռիվներ են մղել թուրքերի դեմ՝ հնարավորություն տալով ազգաբնակչության հիմնական մասին տեղափոխվել առավել ապահով վայրեր։ |
||
[[1941]]-[[1945]] թվականներին Հայրենական պատերազմին մասնակցել են 600-ից ավելի ազատանցիներ, որոնցից 332-ը չեն վերադարձել։ Նկարահանվել է նաև Ազատանի մասին պատմող կարճամետրաժ ֆիլմ։ |
|||
== Կլիմա == |
== Կլիմա == |
||
| Տող 116. | Տող 62. | ||
== Գյուղատնտեսություն == |
== Գյուղատնտեսություն == |
||
[[Պատկեր:Beniamin 18.JPG|մինի|Բենիամին և Ազատան համայնքների ոռոգման համար նախատեսված ջրամբար|250x250փքս]] |
[[Պատկեր:Beniamin 18.JPG|մինի|Բենիամին և Ազատան համայնքների ոռոգման համար նախատեսված ջրամբար|250x250փքս]] |
||
| ⚫ | Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններ են։ Գյուղի շրջակայքում կան ավազի, բազալտի պաշարներ, որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են [[Շիրակի ջրանցք]]ի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ կազմելով 1958 հա։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 550 և 624 հա։ Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է։ Զբաղվում են [[պտղաբուծություն|պտղաբուծությամբ]], [[հացահատիկ]]ային, բանջարաբոստանային, կերային կուլտուրաների, [[կարտոֆիլ]]ի մշակությամբ, [[մեղվաբուծություն|մեղվաբուծությամբ]] և [[Անասնապահություն|անասնապահությամբ]]։ Նախկինում մեծ մակերես են զբաղեցրել [[շաքարի ճակնդեղ]]ի ցանքատարածությունները, հումքը վերամշակվում էր [[Սպիտակի շաքարի գործարան]]ում։ Երկրաշարժի արդյունքում գործարանը ամբողջովին ավերվել է, իսկ ցանքատարածությունները գրեթե ամբողջովին վերացվել են։<ref name="shirak.mtaes.am"/> Ազատանն ունի 1003 տնտեսություն։ Գյուղն ունի կաթնամթերքի և պանրի արտադրություն։ |
||
Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններ են։ |
|||
| ⚫ | Գյուղի շրջակայքում կան ավազի, բազալտի պաշարներ, որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են [[Շիրակի ջրանցք]]ի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ կազմելով 1958 հա։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 550 և 624 հա։ Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը [[երկրագործություն]]ն է։ Զբաղվում են [[ |
||
Ազատանն ունի 1003 տնտեսություն։ Գյուղն ունի կաթնամթերքի և պանրի արտադրություն։ |
|||
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
== Պատմամշակութային կառույցներ == |
||
Ազատանում սուրբ Ստեփանոս առաքելական եկեղեցին կառուցվել է 1460 թ., վերանորոգվել է [[1865]] թ և 1999 թ. և վերաօծվել է Սուրբ Հարություն.: Գյուղի առաքելական հին եկեղեցին կառուցել են [[7-րդ դար]]ում, որից միայն պահպանվել է զանգի լեզվակը և պահվում է սուրբ Ստեփանոս եկեղեցում: Գյուղի կաթոլիկ սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցվել է [[1890]] թվականին։ Գյուղում կա նաև Սրբատեղի մատուռ: Ներկայումս երկու եկեղեցիներ էլ վերանորոգված են և գործող են։ |
Ազատանում սուրբ Ստեփանոս առաքելական եկեղեցին կառուցվել է 1460 թ., վերանորոգվել է [[1865]] թ և 1999 թ. և վերաօծվել է Սուրբ Հարություն.: Գյուղի առաքելական հին եկեղեցին կառուցել են [[7-րդ դար]]ում, որից միայն պահպանվել է զանգի լեզվակը և պահվում է սուրբ Ստեփանոս եկեղեցում: Գյուղի կաթոլիկ սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցվել է [[1890]] թվականին։ Գյուղում կա նաև Սրբատեղի մատուռ: Ներկայումս երկու եկեղեցիներ էլ վերանորոգված են և գործող են։ [[1980]] թվականին բացվել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ում զոհված Ազատանցիների հուշակոթողը (ճարտարապետ՝ [[Հակոբ Ջիվանյան]])։ |
||
[[1980]] թվականին բացվել է [[Հայրենական մեծ պատերազմ]]ում զոհված Ազատանցիների հուշակոթողը (ճարտարապետ՝ [[Հակոբ Ջիվանյան]])։ |
|||
== Հասարակական կառույցներ == |
== Հասարակական կառույցներ == |
||
| Տող 132. | Տող 75. | ||
Հայրենական պատ.jpg|Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված Ազատանցիների հուշակոթող |
Հայրենական պատ.jpg|Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված Ազատանցիների հուշակոթող |
||
Սբ. Աստվածածին եկեղեցի1.jpg|Սբ. Աստվածածին եկեղեցու զանգակատուն |
Սբ. Աստվածածին եկեղեցի1.jpg|Սբ. Աստվածածին եկեղեցու զանգակատուն |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
| Տող 144. | Տող 86. | ||
== Տես նաև == |
== Տես նաև == |
||
* [[Ազատանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շիրակի մարզ)]] |
* [[Ազատանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Շիրակի մարզ)]] |
||
{{Շիրակի մարզ}} |
{{Շիրակի մարզ}} |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
[[Կատեգորիա:Ախուրյանի շրջան]] |
|||
[[Կատեգորիա:Շիրակի մարզի գյուղեր]] |
[[Կատեգորիա:Շիրակի մարզի գյուղեր]] |
||
07:15, 29 Մարտի 2019-ի տարբերակ
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Ազատան | ||
 | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Շիրակի | |
| Մակերես | 38.6 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1490 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 5017[1] մարդ (2012) | |
| Ազգային կազմ | Հայեր | |
| Տեղաբնականուն | ազատանցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| Հեռախոսային կոդ | +374 312[2] | |
| ||
Ազատան, գյուղ Հայաստանի Շիրակի մարզում, Մանթաշ գետի աջ ափին։ Գտնվում է մարզկենտրոնից՝ 8 կմ հարավ, բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1490 մ։
Անվանում
XIX դարի սկզբերին Ազատանն ունեցել է Գադմա, Խլի Ղարաքիլիսա, Խլղարաքիլիսա, Փոքր Ղարաքիլիսա անվանումները։ Ազատան է վերանվանվել 1946 թվականին։
Անվան ծագումնաբանություն
Խլի Ղարաքիլիսա անվան վերաբերյալ գոյություն ունի հետևյալ ժողողվրդական ստուգաբանությունը։ 5-6-րդ դարերում գյուղում կառուցված եկեղեցու զանգն այնքան մեծ և հնչեղ է լինում, որ տագնապի ժամին դրա ղողանջները տարածվում են ողջ Շիրակով մեկ, ապա հասնում Կարս և Անի։ Երբ պարսից Նադիր շահը հայտնվում է Շիրակի կողմերում, հրամայում է իջեցնել զանգը և տեղափոխել այն Իրան։ Ճանապարհին զանգը սայլից շրջվում, գլորվում է բլուրն ի վար և խրվում Կարկաչան գետի ճահիճների մեջ ու հավիտյան լռում։ Մի գիշեր գյուղի բնակիչները քահանայի խորհրդով պոկում են զանգի լեզվակը և թաքցնում՝ համարելով այն ժողովրդի գոյատևման խորհրդանշան։ Զանգի լեզվակը ներկայումս պահվում է գյուղի մատուռում։ Այն ունի 1 մ 37 սմ երկարություն և կշռում է 72 կգ։ Այս դեպքից հետո Ղարաքիլիսա գյուղի անվան առջևին կցվում է Խլի /Խուլ/մասնիկը՝ դառնալով Խլի Ղարաքիլիսա, ապա Խլիղարաքիլիսա, այսինքն՝ Խուլ կամ խլացած Ղարաքիլիսա։
Պատմություն
Ազատան գյուղը Շիրակի լեռնահովտի ամենախոշոր և խիտ բնակեցված բնակավայր է եղել դեռևս XIX դարի սկզբից։ Գյուղի մոտ 1804 թվականին տեղի են ունեցել ռուս-պարսկական խոշոր բախումներ։ 1826 թվականին Խլի Ղարաքիլիսայում տեղի է ունեցել ահեղ ճակատամարտ պարսկական զորամիավորումների և գյուղի ազգաբնակչության միջև։ Պարսից շահ Հասան Խանը գյուղի վրա գրոհել է երկու ուղղություններով։ Գյուղի պաշտպանները թշնամու դեմ են հանել 500 հոգի, որոնք 120 ժամ շարունակ դիմադրություն են ցույց տվել հակառակորդին։ Սակայն հերոսական պաշտպանություն ցուցաբերած ազգաբնակչությունը չի կարողացել դիմադրել պարսկական բանակին, և գյուղն ամբողջությամբ վերածվել է ավերակների։ Բնակիչներից շատերը գերեվարվել, շատերն էլ զոհվել են, իսկ տները հրի են մատնվել։ Այս ամենը հիշատակվում է Խաչատուր Աբովյանի «Վերք Հայաստանի» վեպում։ Աբովյանն անձամբ է այցելել գյուղ և իր աչքերով տեսել պարսիկների վայրագությունները և ղարաքիլիսեցիների հերոսական պաշտպանությունը։ Ազատանցիները 1918-1920 թվականներին հերոսական ինքնապաշտպանական կռիվներ են մղել թուրքերի դեմ՝ հնարավորություն տալով ազգաբնակչության հիմնական մասին տեղափոխվել առավել ապահով վայրեր։ 1941-1945 թվականներին Հայրենական պատերազմին մասնակցել են 600-ից ավելի ազատանցիներ, որոնցից 332-ը չեն վերադարձել։ Նկարահանվել է նաև Ազատանի մասին պատմող կարճամետրաժ ֆիլմ։
Կլիմա
Ազատանն ունի բարեխառն լեռնային կլիմա։ Ձմեռները ցուրտ են և տևական։ Ամեն տարի հաստատվում է կայուն ձնածածկույթ։ Ամառները տաք են և համեմատաբար խոնավ։ Տարեկան մթնոլորտային տեղումները կազմում են 500-600 մմ տեղումներ։
Բնակչություն
Ըստ ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների 2012 թվականին համայնքի բնակչությունը կազմել է 5857 մարդ։ Բնակիչների մի մասը 1915 թվականի Մեծ Եղեռնից հետո գաղթել և բնակություն է հաստատել Ազատանում։ Գյուղի բնակչության նախնիների մի մասը 1828-1830 թվականներին տեղափոխվել է Արևմտյան Հայաստանի Ալաշկերտի շրջանից և Կարսի մարզից։ Սեռային կազմում տղամարդիկ կազմում են 44%, կանայք՝ 56%։ Տարիքային խմբերը բաշխված են հետևյալ կերպ. մինչաշխատունակներ՝ 29%, աշխատունակներ՝ 52%, հետաշխատունակներ՝ 19%։[3] 1954 թվականից Հայաստանի տարբեր շրջաններից տեղափոխված եզդիները նույնպես հաստատվում են գյուղում։ Ներկայումս գյուղում կա շուրջ 40 եզդի ընտանիք։ Ազգաբնակչության մոտ 20%-ը կաթոլիկներ են։ Ազատանի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[4]
| Տարի | 1831 | 1922 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2004 | 2013 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 1450 | 2940 | 3039 | 4000 | 3956 | 5616 | 5117 | 5175 | 5017 |
Գյուղատնտեսություն
Բնական լանդշաֆտները սևահողային լեռնատափաստաններ են։ Գյուղի շրջակայքում կան ավազի, բազալտի պաշարներ, որոնք ունեն արդյունաբերական նշանակություն։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները ոռոգվում են Շիրակի ջրանցքի ջրերով։ Գյուղատնտեսական հողահանդակները գրեթե ամբողջությամբ օգտագործվում են որպես վարելահողեր՝ կազմելով 1958 հա։ Պետական հողերը գլխավորապես օգտագործվում են որպես վարելահողեր, արոտավայրեր, կազմելով համապատասխանաբար 550 և 624 հա։ Գյուղատնտեսության մասնագիտացման ուղղությունը երկրագործությունն է։ Զբաղվում են պտղաբուծությամբ, հացահատիկային, բանջարաբոստանային, կերային կուլտուրաների, կարտոֆիլի մշակությամբ, մեղվաբուծությամբ և անասնապահությամբ։ Նախկինում մեծ մակերես են զբաղեցրել շաքարի ճակնդեղի ցանքատարածությունները, հումքը վերամշակվում էր Սպիտակի շաքարի գործարանում։ Երկրաշարժի արդյունքում գործարանը ամբողջովին ավերվել է, իսկ ցանքատարածությունները գրեթե ամբողջովին վերացվել են։[3] Ազատանն ունի 1003 տնտեսություն։ Գյուղն ունի կաթնամթերքի և պանրի արտադրություն։
Պատմամշակութային կառույցներ
Ազատանում սուրբ Ստեփանոս առաքելական եկեղեցին կառուցվել է 1460 թ., վերանորոգվել է 1865 թ և 1999 թ. և վերաօծվել է Սուրբ Հարություն.: Գյուղի առաքելական հին եկեղեցին կառուցել են 7-րդ դարում, որից միայն պահպանվել է զանգի լեզվակը և պահվում է սուրբ Ստեփանոս եկեղեցում: Գյուղի կաթոլիկ սուրբ Աստվածածին եկեղեցին կառուցվել է 1890 թվականին։ Գյուղում կա նաև Սրբատեղի մատուռ: Ներկայումս երկու եկեղեցիներ էլ վերանորոգված են և գործող են։ 1980 թվականին բացվել է Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված Ազատանցիների հուշակոթողը (ճարտարապետ՝ Հակոբ Ջիվանյան)։
Հասարակական կառույցներ
Ազատանն ունի միջնակարգ դպրոց (կառուցված 1867 թ.), մշակույթի տուն, գրադարան, հիվանդանոց, մանկապարտեզ, անասնաբուժարան և ֆուտբոլի մարզադաշտ։ Գործում է Արամ Խաչատրյանի անվան արվեստի դպրոցը։
Պատկերասրահ
-
Սբ. Ստեփանոս եկեղեցի -
Հայրենական մեծ պատերազմում զոհված Ազատանցիների հուշակոթող -
Սբ. Աստվածածին եկեղեցու զանգակատուն
Ծանոթագրություններ
- ↑ ԱՎԾ տվյալներ
- ↑ http://www.cfoa.am/HTML/option/7.htm
- ↑ 3,0 3,1 http://shirak.mtaes.am/about-communities/579/
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 7» (PDF). Վերցված է 2014 Ապրիլի 18-ին.
Գրականություն
- Շիրակի գյուղատնտեսության աջակցության մարզային կենտրոնի էջ
- Հայկական սովետական հանրագիտարան, առաջին հատոր, Երևան, 1974
Տես նաև
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ազատան» հոդվածին։ |
|
