«Մասնակից:AniSargsyan04/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
Տող 18. Տող 18.


Մաշկի քաղցկեղը՝ քաղցկեղների ամենատարածված տեսակն է, ընդհանուր հաշվարկով՝ դեպքերի առնվազն 40%-ը<ref name=Cak2012>{{cite journal|last1=Cakir|first1=BÖ|last2=Adamson|first2=P|last3=Cingi|first3=C|title=Epidemiology and economic burden of nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=November 2012|volume=20|issue=4|pages=419–22|pmid=23084294|doi=10.1016/j.fsc.2012.07.004}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Dubas|first1=LE|last2=Ingraffea|first2=A|title=Nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=February 2013|volume=21|issue=1|pages=43–53|pmid=23369588|doi=10.1016/j.fsc.2012.10.003}}</ref>: Ամենատարածված տեսակն է ոչ մելանոմային մաշկի քաղցկեղը, որը հանդիպում է տարեկան առնվազն երկուսից երեք միլիոն մարդու մոտ<ref name=NCI2013TxPro/><ref name=WCR2014/><ref>{{cite web|title=How common is skin cancer?|url=http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|website=World Health Organization|accessdate=30 June 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100927065836/http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|archivedate=27 September 2010|df=dmy-all}}</ref>: Ոչ մելնանոմայի մաշկի քաղցկեղների մոտ 80%-ը հիմային բջջային քաղցկեղն է, 20%-ը՝ տափակ բջջային քաղցկեղը<ref name=ABC2008/> : Հիմային բջջային և տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղները հազվադեպ են հանգեցնում մահվան<ref name=WCR2014/>: Միացյալ Նահանգներում դրանք քաղցկեղի բոլոր մահացությունների 0.1%-ից պակաս են պատճառ հանդիսանում<ref name=NCI2013TxPro/> : 2012 թվականին մելանոման աշխարհում հայտնվել է 232.000 մարդու մոտ և հանգեցրել է 55.000 մարդու մահվան<ref name=WCR2014/> : Եվրոպոիդ ռասան Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում և Հարավային Աֆրիկայում ունեն աշխարհում մելանոմայի ամենաբարձր ցուցանիշները<ref name=WCR2014/><ref>{{cite book |last1=Harris |first1=Randall E. |title=Epidemiology of Chronic Disease |date=2013 |publisher=Jones & Bartlett Publishers |isbn=9780763780470 |page=271 |url=https://books.google.ca/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA271 |language=en}}</ref>: Մաշկի քաղցկեղի երեք հիմնական տեսակները վերջին քսանից քառասուն տարիների ընթացքում առավել տարածված են դարձել հատկապես կովկասյան երկրներում<ref name=Cak2012/><ref name=WCR2014>{{cite book|title=World Cancer Report 2014.|date=2014|publisher=World Health Organization|isbn=9283204298|pages=Chapter 5.14}}</ref>:
Մաշկի քաղցկեղը՝ քաղցկեղների ամենատարածված տեսակն է, ընդհանուր հաշվարկով՝ դեպքերի առնվազն 40%-ը<ref name=Cak2012>{{cite journal|last1=Cakir|first1=BÖ|last2=Adamson|first2=P|last3=Cingi|first3=C|title=Epidemiology and economic burden of nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=November 2012|volume=20|issue=4|pages=419–22|pmid=23084294|doi=10.1016/j.fsc.2012.07.004}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Dubas|first1=LE|last2=Ingraffea|first2=A|title=Nonmelanoma skin cancer.|journal=Facial plastic surgery clinics of North America|date=February 2013|volume=21|issue=1|pages=43–53|pmid=23369588|doi=10.1016/j.fsc.2012.10.003}}</ref>: Ամենատարածված տեսակն է ոչ մելանոմային մաշկի քաղցկեղը, որը հանդիպում է տարեկան առնվազն երկուսից երեք միլիոն մարդու մոտ<ref name=NCI2013TxPro/><ref name=WCR2014/><ref>{{cite web|title=How common is skin cancer?|url=http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|website=World Health Organization|accessdate=30 June 2014|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100927065836/http://www.who.int/uv/faq/skincancer/en/index1.html|archivedate=27 September 2010|df=dmy-all}}</ref>: Ոչ մելնանոմայի մաշկի քաղցկեղների մոտ 80%-ը հիմային բջջային քաղցկեղն է, 20%-ը՝ տափակ բջջային քաղցկեղը<ref name=ABC2008/> : Հիմային բջջային և տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղները հազվադեպ են հանգեցնում մահվան<ref name=WCR2014/>: Միացյալ Նահանգներում դրանք քաղցկեղի բոլոր մահացությունների 0.1%-ից պակաս են պատճառ հանդիսանում<ref name=NCI2013TxPro/> : 2012 թվականին մելանոման աշխարհում հայտնվել է 232.000 մարդու մոտ և հանգեցրել է 55.000 մարդու մահվան<ref name=WCR2014/> : Եվրոպոիդ ռասան Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում և Հարավային Աֆրիկայում ունեն աշխարհում մելանոմայի ամենաբարձր ցուցանիշները<ref name=WCR2014/><ref>{{cite book |last1=Harris |first1=Randall E. |title=Epidemiology of Chronic Disease |date=2013 |publisher=Jones & Bartlett Publishers |isbn=9780763780470 |page=271 |url=https://books.google.ca/books?id=KJLEIvX4wzoC&pg=PA271 |language=en}}</ref>: Մաշկի քաղցկեղի երեք հիմնական տեսակները վերջին քսանից քառասուն տարիների ընթացքում առավել տարածված են դարձել հատկապես կովկասյան երկրներում<ref name=Cak2012/><ref name=WCR2014>{{cite book|title=World Cancer Report 2014.|date=2014|publisher=World Health Organization|isbn=9283204298|pages=Chapter 5.14}}</ref>:

== Առաջացման պատճառներ ==
Արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները մաշկի քաղցկեղի առաջացման գլխավոր շրջակա գործոնն են: Ռիսկի այլ գործոնները ներառում են՝

*Ծխախոտ ծխախոտ
*Մարդու պապիլլոմայի վիրուսը տափակ բջջային քաղցկեղի ռիսկի գործոն է
*Որոշ գենետիկական համախտանիշներ, ներառյալ բնածին մելանոցիտիկ խալը, որը բնութագրվում է տարբեր փոփոխված չափերով խալերի բնածին առկայությությամբկամ առաջին վեց ամսվա ընթացքում դրա առաջացմամբ: Խալերը 20 մմ-ից մեծ են, երեք չորրորդը այն չափի, որը ռիսկային է քաղցկեղային դառնալու համար:
*Քրոնիկ ոչ բուժիչ վերքեր: Դրանք կոչվում են Մարջոլինի խոցեր՝ հիմնվելով արտաքին տեսքին, և կարող են զարգանալ տափակ բջջային քաղցկեղի ժամանակ:
*Իոնացնող ճառագայթներ, ինչպիսիք են ռենտգենյան ճառագայթները, շրջակա միջավայրի քաղցկեղածին գործոններ, արհեստական ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ(օրինակ՝ սոլյարիումները), ծերացումը, և մաշկի բաց գույնը: Ենթադրվում է, որ սոլյարիումները հարյուր հազարավոր հիմային և տափակ բջջային քաղցկեղնրի առաջացման պատճառ են: The World Health Organization now places people who use artificial tanning beds in its highest risk category for skin cancer: Ալկոհոլի օգտագործումը, հատկապես դրա չարաշահումը, արևահարման ռիսկի գործոն է:
*Շատ իմունասուպրեսոր դեղամիջոցներ մեծացնում են մաշկի քաղցկեղի առաջացման վտանգը: Օրինակ ցիկլոսպորինը՝ կալցինեվրինի ինհիբիտորը, մեծացնում է երկու հարյուր անգամ, իսկ ազաթիոպրինը՝ վաթսուն անգամ:

== Ախտաֆիզիոլոգիա ==
Չարորակ էպիթելային շերտը, որը հիմնականում առաջանում է էպիդերմիսում, քաղցկեղի լորձաթաղանթում կամ քրոմոսոմային մետապլազիայի շրջանում, կոչվում է տափակ բջջային քաղցկեղ:

Մակրոսկոպիկորեն ուռուցքը արագ բարձրանում է, սնկի նման աճում, առաջացնում է խոցեր անկանոն սահմաններով: Ուռուցքային բջիջները ոչնչացնում են հիմային թաղանթը և ձևավորվում շերտեր կամ կոմպակտ զանգվածներ, որոնք անցնում են բուն մաշկ: Լավ տարբերակված քաղցկեղի դեպքում ուռուցքային բջիջները պլեոմորֆիկ ատիպիկ են, բայց նմանվում են նորմալ կերատինոցիտներին from prickle layer(խոշոր, բազմանկյուն, առատ էլոզինոֆիլ(վարդագույն) ցիտոպլազմով և կենտրոնական դասավորությամբ կորիզով):

Նրանց դասավորությունը նման է նորմալ էպիդերմիսում բջիջների դասավորությանը. ծայրամասում չհասունացած բջիջներն են, իսկ կենտրոնում՝ հասուն: Ուռուցքի բջիջները վերածվում են կերատինացված քաղցկեղային բջիջների և համախմբվում են գեղձերի շուրջը համակենտրոն, թիթեղաձև շերտերով, որոնք կոչվում են «բջջային բներ» կամ «էպիթել-կերատինային մարգարիտներ»: Շրջապատող ստրոման կրճատվում է և պարունակում է բորբոքային ներսփռանք (լիմֆոցիտներ): Վատ տարբերակված տափակ բջջային քաղցկեղը պարունակում են ավելի շատ պլեոմորֆիկ բջիջներ և չեն պարունակում կերատին:

Հիվանդության մեջ ընդգրկված մոլեկուլային գործոնը PTCH1 գենի մուտացիան է, որը կարևոր դեր է խաղում Sonic hedgehog ազդանշանային ուղու համար:

== Ախտորոշում ==
Ախտորոշումը կատարվում է բիոպսիայի և ախտահյուսվածաբանական հետազոտության միջոցով:

Մաշկի ոչ ինվազիվ քաղցկեղի հայտնաբերման մեթոդները ներառում են լուսանկարումը, դերմոսկոպիան, սոնոգրաֆիան, միկրոսկոպիան, սպեկտրոսկոպիան, ֆլուորեսցենցիալ սպեկտրոսկոպիան, տերահերցային սպեկտրոսկոպիան, օպտիկական կապերի տոմոգրաֆիան, տեսողական բազմատեսակ տեխնիկան, ջերմատեխնիկան, էլեկտրական դիմադրությունը, ժապավենագրությունը և համակարգչային վերլուծությունը:


== Դասակարգում ==
== Դասակարգում ==

08:45, 1 փետրվարի 2019-ի տարբերակ

Մաշկի քաղցկեղ, քաղցկեղի տեսակ, որն առաջանում է մաշկից: Դրանք պայմանավորված են ոչ նորմալ բջիջների զարգացմամբ, որոնք կարող են մետաստազներ առաջացնել մարմնի այլ մասերում[1]: Մաշկի քաղցկեղը լինում է երեք տեսակ՝ մաշկի հիմային բջջային քաղցկեղ, մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղ և մելանոմա[2]: Առաջին երկու տեսակը, ինչպես նաև մի շարք քիչ տարածված քաղցկեղներ, հայտննի են որպես ոչ մելանոմային քաղցկեղներ[3][4]: Մաշկի հիմային բջջային քաղցկեղը դանդաղ է աճում և կարող է վնասել հյուսվածքը, սակայն չի տարածվում և չի կարող հանգեցնել մահվան[3]:

It often appears as a painless raised area of skin, that may be shiny with small blood vessels running over it or may present as a raised area with an ulcer[2]:

Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղը տարածվելու ավելի մեծ հավանականութոուն ունի[3]: Դրա հետևանքով սովորաբար առաջանում է գունդ՝ եղջերացող գագաթով, ինչի հետևանքով կարող է առաջնալ նաև խոց[5]: Մելանոմաները առավել ագրեսիվ են: Նշանները ներառում են մելանոցիտների առկայութոուն, որոնք ունեն փոփոխված չափ, ձև, գույն, անկանոն եզրեր, բազմագույն են, քոր են առաջաննում և արյունահոոող են[6]:

Առաջաման դեպքերի առնվազն 90%-ը արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցութան հետևանքով են[7]: Այս ազդեցության հետևանքով երեք հիմնական տեսակների վտանգն էլ մեծանում է[7]: Օզոնի շերտի բարակեցման պատճառով լույսի ազդեցությունը հետզհետե մեծանում է[3][8]: Սոլյարիումները հանդիաանում են ուլտրամանուշակագունն ճառագայթման մեկ ալլ պատճառ: Հատկապես վնաաակար է երեխաների շրջանում մաշկի հիմային բջջային քաղցկեղի և մելանոմաների հատտնաբերումը[9]: Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղի հայտնաբերումը, անկախ այն բանից թե երբ է դա տեղի ունենում, կարևոր է[7]: Մելանոմաների 20-30%-ը զարգանում են մելանոցիտներից[9]:

People with light skin are at higher risk [2][10] as are those with poor immune function such as from medications or HIV/AIDS [3][11][6].

Լուսավոր մաշկ ունեցող մարդկանց մոտ ռիսկի գործոնն ավելի բարձր է, ինչպես նաև ցածր իմունիտետ ունեցող մարդկանց մոտ, ինչպիսիք են դեղորայքից կամ ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ից:

Ախտորոշումը կատարվում է բիոպսիայի միջոցով[6]:

Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցությունը փոքրացումը և արևապաշտպան միջոցների օգտագործումը համարվում են կանխարգելիչ միջոցներ մելանոմայի և տափակ բջջային քաղցկեղի առաջացման համար[9][12]: Արևապաշտպան միջոցների ազդեցությունը հիմային բջջային քաղցկեղի ռիսկի գործոնի վրա պարզաբանված չէ[12]: Մաշկի ոչ մելանոմային քաղցկեղները սովորաբար բուժելի են[3]: Բուժումը գլխավորապես կատարվում է վիրահատական հեռացումով, բայց կարող է ներառել նաև ճառագայթային թերապիա կամ հրատապ օգտագործվող դեղամիջոցներ, օրինակ՝ ֆտորուրացիլ: Մելանոմայի բուժումը կարող է կատարվել վիրահատության, քիմիաթերապիայի, ճառագայթային թերապիայի և targeted(նպատակային?) թերապիայի համատեղությամբ[2][6]: Այն հիվանդների մոտ, որոնց հիվանդությունը տարածվել է մարմնի այլ մասեր, պալիատիվ օգնությունը կարող է բարելավել կյանքի որակը[6]: Քաղցկեղի տեսակներից՝ մելանոման ունի ապրելու ամենաբարձր ցուցանիշը. Միացյալ Թագավորությունում բնակվողների ավելի քան 86%-ը և Միացյալ Նահանգներում բնակվողների ավելի քան 90%-ը գոյատևում են ավելի քան հինգ տարի[13][14]:

Մաշկի քաղցկեղը՝ քաղցկեղների ամենատարածված տեսակն է, ընդհանուր հաշվարկով՝ դեպքերի առնվազն 40%-ը[3][15]: Ամենատարածված տեսակն է ոչ մելանոմային մաշկի քաղցկեղը, որը հանդիպում է տարեկան առնվազն երկուսից երեք միլիոն մարդու մոտ[2][9][16]: Ոչ մելնանոմայի մաշկի քաղցկեղների մոտ 80%-ը հիմային բջջային քաղցկեղն է, 20%-ը՝ տափակ բջջային քաղցկեղը[4] : Հիմային բջջային և տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղները հազվադեպ են հանգեցնում մահվան[9]: Միացյալ Նահանգներում դրանք քաղցկեղի բոլոր մահացությունների 0.1%-ից պակաս են պատճառ հանդիսանում[2] : 2012 թվականին մելանոման աշխարհում հայտնվել է 232.000 մարդու մոտ և հանգեցրել է 55.000 մարդու մահվան[9] : Եվրոպոիդ ռասան Ավստրալիայում, Նոր Զելանդիայում և Հարավային Աֆրիկայում ունեն աշխարհում մելանոմայի ամենաբարձր ցուցանիշները[9][17]: Մաշկի քաղցկեղի երեք հիմնական տեսակները վերջին քսանից քառասուն տարիների ընթացքում առավել տարածված են դարձել հատկապես կովկասյան երկրներում[3][9]:

Առաջացման պատճառներ

Արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթները մաշկի քաղցկեղի առաջացման գլխավոր շրջակա գործոնն են: Ռիսկի այլ գործոնները ներառում են՝

  • Ծխախոտ ծխախոտ
  • Մարդու պապիլլոմայի վիրուսը տափակ բջջային քաղցկեղի ռիսկի գործոն է
  • Որոշ գենետիկական համախտանիշներ, ներառյալ բնածին մելանոցիտիկ խալը, որը բնութագրվում է տարբեր փոփոխված չափերով խալերի բնածին առկայությությամբկամ առաջին վեց ամսվա ընթացքում դրա առաջացմամբ: Խալերը 20 մմ-ից մեծ են, երեք չորրորդը այն չափի, որը ռիսկային է քաղցկեղային դառնալու համար:
  • Քրոնիկ ոչ բուժիչ վերքեր: Դրանք կոչվում են Մարջոլինի խոցեր՝ հիմնվելով արտաքին տեսքին, և կարող են զարգանալ տափակ բջջային քաղցկեղի ժամանակ:
  • Իոնացնող ճառագայթներ, ինչպիսիք են ռենտգենյան ճառագայթները, շրջակա միջավայրի քաղցկեղածին գործոններ, արհեստական ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ(օրինակ՝ սոլյարիումները), ծերացումը, և մաշկի բաց գույնը: Ենթադրվում է, որ սոլյարիումները հարյուր հազարավոր հիմային և տափակ բջջային քաղցկեղնրի առաջացման պատճառ են: The World Health Organization now places people who use artificial tanning beds in its highest risk category for skin cancer: Ալկոհոլի օգտագործումը, հատկապես դրա չարաշահումը, արևահարման ռիսկի գործոն է:
  • Շատ իմունասուպրեսոր դեղամիջոցներ մեծացնում են մաշկի քաղցկեղի առաջացման վտանգը: Օրինակ ցիկլոսպորինը՝ կալցինեվրինի ինհիբիտորը, մեծացնում է երկու հարյուր անգամ, իսկ ազաթիոպրինը՝ վաթսուն անգամ:
== Ախտաֆիզիոլոգիա ==

Չարորակ էպիթելային շերտը, որը հիմնականում առաջանում է էպիդերմիսում, քաղցկեղի լորձաթաղանթում կամ քրոմոսոմային մետապլազիայի շրջանում, կոչվում է տափակ բջջային քաղցկեղ:

Մակրոսկոպիկորեն ուռուցքը արագ բարձրանում է, սնկի նման աճում, առաջացնում է խոցեր անկանոն սահմաններով: Ուռուցքային բջիջները ոչնչացնում են հիմային թաղանթը և ձևավորվում շերտեր կամ կոմպակտ զանգվածներ, որոնք անցնում են բուն մաշկ: Լավ տարբերակված քաղցկեղի դեպքում ուռուցքային բջիջները պլեոմորֆիկ ատիպիկ են, բայց նմանվում են նորմալ կերատինոցիտներին from prickle layer(խոշոր, բազմանկյուն, առատ էլոզինոֆիլ(վարդագույն) ցիտոպլազմով և կենտրոնական դասավորությամբ կորիզով):

Նրանց դասավորությունը նման է նորմալ էպիդերմիսում բջիջների դասավորությանը. ծայրամասում չհասունացած բջիջներն են, իսկ կենտրոնում՝ հասուն: Ուռուցքի բջիջները վերածվում են կերատինացված քաղցկեղային բջիջների և համախմբվում են գեղձերի շուրջը համակենտրոն, թիթեղաձև շերտերով, որոնք կոչվում են «բջջային բներ» կամ «էպիթել-կերատինային մարգարիտներ»: Շրջապատող ստրոման կրճատվում է և պարունակում է բորբոքային ներսփռանք (լիմֆոցիտներ): Վատ տարբերակված տափակ բջջային քաղցկեղը պարունակում են ավելի շատ պլեոմորֆիկ բջիջներ և չեն պարունակում կերատին:

Հիվանդության մեջ ընդգրկված մոլեկուլային գործոնը PTCH1 գենի մուտացիան է, որը կարևոր դեր է խաղում Sonic hedgehog ազդանշանային ուղու համար:

Ախտորոշում

Ախտորոշումը կատարվում է բիոպսիայի և ախտահյուսվածաբանական հետազոտության միջոցով:

Մաշկի ոչ ինվազիվ քաղցկեղի հայտնաբերման մեթոդները ներառում են լուսանկարումը, դերմոսկոպիան, սոնոգրաֆիան, միկրոսկոպիան, սպեկտրոսկոպիան, ֆլուորեսցենցիալ սպեկտրոսկոպիան, տերահերցային սպեկտրոսկոպիան, օպտիկական կապերի տոմոգրաֆիան, տեսողական բազմատեսակ տեխնիկան, ջերմատեխնիկան, էլեկտրական դիմադրությունը, ժապավենագրությունը և համակարգչային վերլուծությունը:

Դասակարգում

Մաշկի քաղցկեղը բաժանվում է երեք հիմնական տեսակի՝ հիմային բջջային մաշկի քաղցկեղ, տափակ բջջային մաշկի քաղցկեղ, չարորակ մելանոմա:

Հիմային բջջային քաղցկեղն առաջանում է մաշկի՝ արևի կողմից «տեսանելի» հատվածներում, հատկապես՝ դեմքին: Այն հազվադեպ է տարածվում և առաջացնում մահ, հեշտությամբ բուժվում է վիրաբուհատական միջամտությամբ և ճառագայթմամբ: Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղը տարածված է, սակայն համեմատաբար քիչ, քան հիմային բջջայինը, սակայն առավել հաճախ է հանդիպում: Չնայած դրան տարածման աստիճանը կրկին համարվում է ցածր, բացառությամբ շուրթերի, ականջի և ընկճված իմուն համակարգով մարդկանց: Մելանոման մաշկի քաղցկեղի երեք տեսակներից ամենատարածվածն է: Այն հաճախ է մետաստազներ առաջացնում և կարող է մահվան պատճառ դառնալ:

Մաշկի քաղցկեղի քիչ տարածված տեսակներն են` դերմատոֆիբրոաարքոմալ ուռուցք, Մերկելի բջջային քաղցկեղ, Կապոսիի սարկոմա, կերատոականտոմա, բջջային ուռուցքներ, էպիդերմալ քաղցկեղ, microcystic adnexal քաղցկեղ, կրծքի Պագետի հիվանդություն, ֆիբրոքսանտոմա, լեյոմիոսակոմա և անգիոսարկոմա:

Հիմային բջջային քաղցկեղը և տափակ բջջային քաղցկեղը հաճախ տանում են ուլտրամանուշակագույն UV-signature mutation մուտացիա, նշելով, որ այդ քաղցկեղն առաջանում է ԴՆԹ-ի վրա թողած՝ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների B տեաակի վնասակար ազդեցությամբ: Այնուամենայնիվ, չարորակ մելանոման հիմնականում առաջանում է ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների A տեաակի վնասակար ազդեցությամբ: ԴՆԹ-ի անուղղակի վնասումը պայմանավորված է ազատ ռադիկալների եւ ռեակտիվ թթվածնի ազդեցութամբ: Հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ վաթսուն րոպե մաշկի կողմից արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների կլանումը հանգեցնում է ազատ ռադիկալների առաջացման: Այնուամենայնիվ, հետազոտողները նշել են, որ վերջերս կրեմները հաճախ չեն պարունակում որոշակի միացություններ, և այլ բաղադրիչների համադրությունը ձգտում է պահպանել այդ միացությունները մաշկի վրա: 

However, the researchers add that newer creams often do not contain these specific compounds, and that the combination of other ingredients tends to retain the compounds on the surface of the skin.  They also add the frequent re-application reduces the risk of radical formation.

Դրանք նաև ավելացնում են հաճախակի կրկնապատկումը՝ նվազեցնելով արմատական ​​ձևավորման ռիսկը:

Նշաններ և ախտանիշներ

Սիմպտոմները մաշկի քաղցկեղի տարբեր տեսակների մոտ տարբեր են: Դրանք ներառում են մաշկի անդարձելի փոփոխութոուններ, խոցերի առաջացում, մաշկի գունազրկում և առկա խալերի փոփոխություններ, ինչպիսիք են ատամնավոր եզրերի առաջացումը և խալի մեծացումը:

Մաշկի հիմային բջջային քաղցկեղ

Մաշկի հիմային բջջային քաղցկեղը սովորաբար ներկայանում է որպես մեծացած, հարթ, մարգարտյա ուռուցք գլխի, պարանոցի կամ ուսերի մաշկի վրա: Երբեմն արյան փոքր անոթները (կոչվում է տելեանգիէկտազիա) տեսանելի են ուռուցքներում: Ուռուցքի կենտրոնում հաճախակի զարգանում են արյունահոսություններ: Հաճախ այն շփոթում են չբուժվող վերքերի տեսակների հետ: Մաշկի քաղցկեղի այս ձևը ամենաքիչ մահացուն է և պատշաճ բուժման դեպքում այն կարող է վերանալ:

Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղ

Մաշկի տափակ բջջային քաղցկեղը սովորաբար կարմիր, եղջերացող, թանձր գոյացություն է: Որոշները ամուր, կոշտ այտուցներ են կերատոականտոմաների նման գմբեթաձև են: Կարող են առաջանալ արյունահոսութոուններ և վերքը պատվի խոցերով: Երբ տափակ բջջային քաղցկեղը չի բուժվում, այն կարող է մեծ տարածում ունենալ: Երկրորդ ամենատարածված մաշկի քաղցկեղն է: Դա վտանգավոր է, բայց ոչ այնքան, որքան մելանոման:

Մելանոմա

Մելանոմային բնորոշ են տարբեր գույներ` շագանակագույնից մինչեւ սև: Մելանոմաների քիչ մասը վարդագույն են, կարմիր կամ գունաշատ: Վերջինս կոչվում է ամելանոտիկ մելանոմա և ավելի ագրեսիվ է: Չարորակ մելանոմայի զգուշացման նշաններն են խալի չափի, ձևի, գույնի կամ բարձրության փոփոխությունը: Այլ նշաններն են նոր խալի առաջացումը ծերացման կամ ցավերի, քորերի, խոցերի, կարմրության ընթաքում կամ արյունահոսության ժամանակ: Ամենահաճախ օգտագործվող մնեմոնիկան է «ABCDE»-ն, որտեղ A-ն(asymmetrical) նշանակում է ասիմետրիկ, B(borders)-եզրավոր C(color)-գունավոր, D(diameter)-մեծ տրամագծով E(evolving)-զարգացող:

Այլ

Մերկելի բջջային քաղցկեղը հաճախ շատ արագ է աճում: Կարմիր, մանուշակագույն կամ գունավոր ուռուցքները, որոնք ցավոտ չեն, առաջացնում են քոր: Դրանք հնարավոր է շփոթել քաղցկեղի այլ տեսակների հետ:

  1. ↑ «Defining Cancer». National Cancer Institute. Արխիվացված է օրիգինալից 25 June 2014-ին. Վերցված է 10 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 «Skin Cancer Treatment (PDQ®)». NCI. 2013-10-25. Արխիվացված է օրիգինալից 5 July 2014-ին. Վերցված է 30 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 Cakir, BÖ; Adamson, P; Cingi, C (November 2012). «Epidemiology and economic burden of nonmelanoma skin cancer». Facial plastic surgery clinics of North America. 20 (4): 419–22. doi:10.1016/j.fsc.2012.07.004. PMID 23084294.
  4. ↑ 4,0 4,1 Marsden, edited by Sajjad Rajpar, Jerry (2008). ABC of skin cancer. Malden, Mass.: Blackwell Pub. էջեր 5–6. ISBN 9781444312508. Արխիվացված է օրիգինալից 29 April 2016-ին. {{cite book}}: |first1= has generic name (օգնություն); Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  5. ↑ Lynne M Dunphy (2011). Primary Care: The Art and Science of Advanced Practice Nursing. F.A. Davis. էջ 242. ISBN 9780803626478. Արխիվացված է օրիգինալից 20 May 2016-ին. {{cite book}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 «General Information About Melanoma». NCI. 2014-04-17. Արխիվացված է օրիգինալից 5 July 2014-ին. Վերցված է 30 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Gallagher, RP; Lee, TK; Bajdik, CD; Borugian, M (2010). «Ultraviolet radiation». Chronic diseases in Canada. 29 Suppl 1: 51–68. PMID 21199599.
  8. ↑ Maverakis E, Miyamura Y, Bowen MP, Correa G, Ono Y, Goodarzi H (2010). «Light, including ultraviolet». J Autoimmun. 34 (3): J247-57. doi:10.1016/j.jaut.2009.11.011. PMC 2835849. PMID 20018479.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 World Cancer Report 2014. World Health Organization. 2014. էջեր Chapter 5.14. ISBN 9283204298.
  10. ↑ Leiter, U; Garbe, C (2008). «Epidemiology of melanoma and nonmelanoma skin cancer—the role of sunlight». Advances in Experimental Medicine and Biology. 624: 89–103. doi:10.1007/978-0-387-77574-6_8. PMID 18348450.
  11. ↑ Chiao, EY; Krown, SE (September 2003). «Update on non-acquired immunodeficiency syndrome-defining malignancies». Current Opinion in Oncology. 15 (5): 389–97. doi:10.1097/00001622-200309000-00008. PMID 12960522.
  12. ↑ 12,0 12,1 Jou, PC; Feldman, RJ; Tomecki, KJ (June 2012). «UV protection and sunscreens: what to tell patients». Cleveland Clinic journal of medicine. 79 (6): 427–36. doi:10.3949/ccjm.79a.11110. PMID 22660875.
  13. ↑ «SEER Stat Fact Sheets: Melanoma of the Skin». NCI. Արխիվացված է օրիգինալից 6 July 2014-ին. Վերցված է 18 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  14. ↑ «Release: Cancer Survival Rates, Cancer Survival in England, Patients Diagnosed 2005–2009 and Followed up to 2010». Office for National Statistics. 15 November 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 17 October 2014-ին. Վերցված է 30 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  15. ↑ Dubas, LE; Ingraffea, A (February 2013). «Nonmelanoma skin cancer». Facial plastic surgery clinics of North America. 21 (1): 43–53. doi:10.1016/j.fsc.2012.10.003. PMID 23369588.
  16. ↑ «How common is skin cancer?». World Health Organization. Արխիվացված է օրիգինալից 27 September 2010-ին. Վերցված է 30 June 2014-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  17. ↑ Harris, Randall E. (2013). Epidemiology of Chronic Disease (անգլերեն). Jones & Bartlett Publishers. էջ 271. ISBN 9780763780470.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:AniSargsyan04/Ավազարկղ&oldid=6149564» էջից