«Մագնիս»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary Պիտակներ՝ Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
No edit summary Պիտակներ՝ Վիզուալ խմբագիր Խմբագրում բջջային սարքով Խմբագրում կայքի բջջային տարբերակից |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Polos magneticos.jpg|մինի|Կենցաղային մագնիսներ]] |
[[Պատկեր:Polos magneticos.jpg|մինի|Կենցաղային մագնիսներ]] |
||
'''Մագնիս''' ({{lang-el|μαγνήτις, Μαγνητις λίβος}}-բառացիորեն ՝ [[Մագնեսիա]]յի (հնագույն քաղաք [[Փոքր Ասիա]]յում) քար), մագնիսացվածությամբ օժտված, այսինքն ՝ մագնիսական դաշտ ստեղծող մարմին, որն ընդունակ է ձգելու [[երկաթ]]ը, [[նիկել]]ը և այլն։ Պատրաստում են [[մագնիսական երկաթաքար]]ից, մագնիսակարծր նյութերից ՝ [[պայտ]]ի, ձողի ձևով։ Ազատ շարժվող մագնիսի (օրինակ՝ [[կողմնացույց]]ի մագնիսական սլաքի) բևեռները միացնող գիծը [[Երկիր|Երկր]]ի մագնիսական դաշտում ուղղվում է [[միջօրեական]]ով։ Կիրառվում է տեխնիկայում ՝ իբրև [[մագնիսական դաշտ|հաստատուն մագնիսական դաշտ]]ի աղբյուր։ Օգտագործվում է նաև [[էլեկտրամագնիս]]ներ։ |
'''Մագնիս''' ({{lang-el|μαγνήτις, Μαγνητις λίβος}}-բառացիորեն ՝ [[Մագնեսիա]]յի (հնագույն քաղաք [[Փոքր Ասիա]]յում) քար), մագնիսացվածությամբ օժտված, այսինքն ՝ մագնիսական դաշտ ստեղծող մարմին, որն ընդունակ է ձգելու [[երկաթ]]ը, [[նիկել]]ը և այլն։ Պատրաստում են [[մագնիսական երկաթաքար]]ից, մագնիսակարծր նյութերից ՝ [[պայտ]]ի, ձողի ձևով։ Ազատ շարժվող մագնիսի (օրինակ՝ [[կողմնացույց]]ի մագնիսական սլաքի) բևեռները միացնող գիծը [[Երկիր|Երկր]]ի մագնիսական դաշտում ուղղվում է [[միջօրեական]]ով։ Կիրառվում է տեխնիկայում ՝ իբրև [[մագնիսական դաշտ|հաստատուն մագնիսական դաշտ]]ի աղբյուր։ Օգտագործվում է նաև [[էլեկտրամագնիս]]ներ։ |
||
Մագնիսական աղբյուրը վերացնելիս մագնիսը աստճանաբար կորցնում է իր մագնիսական հատկությունները։Մագնիսական հատկությունների անհետանալը կարող ենք արագացնել մուրճով հարվածելիս կամ տաքացնելիս։Սակայն կան մագնիսներ, որոնք իրենց հատկությունները երկար ժամանակ պահպանում են այդպիսի մագնիսներին անվանում ենք հաստատուն մագնիսներ։Օրինակ՝ երկաթը և պողպատե համաձուլվածքից պատրաստված տարբեր իրերը։ |
|||
Ամենապարզ եւ ամենափոքր մագնիսը կարելի է համարել էլեկտրոնը: Բոլոր մյուս մագնիսների մագնիսական հատկությունները պայմանավորված են դրանց մեջ էլեկտրոնների [[Մագնիսական մոմենտ|մագնիսական մոմենտով]]: Քվանտային դաշտի տեսության տեսանկյունից, էլեկտրամագնիսական փոխազդեցությունը փոխանցվում է առանց զանգվածի [[Բոզոն|բոզոնով]]՝ֆոտոնի միջոցով։ |
|||
'''<u>Հաստատուն մագնիս</u>'''-մագնիսական աղբյուրը վերացնելիս մագնիսը աստճանաբար կորցնում է իր մագնիսական հատկությունները։Մագնիսական հատկությունների անհետանալը կարող ենք արագացնել մուրճով հարվածելիս կամ տաքացնելիս։Սակայն կան մագնիսներ, որոնք իրենց հատկությունները երկար ժամանակ պահպանում են այդպիսի մագնիսներին անվանում ենք հաստատուն մագնիսներ։Օրինակ՝ [[Երկաթ|երկաթը]], [[Նիկել|նիկելը]], [[Կոբալտ|կոբալտը]] և որոշ հազվագյուտ մետաղական համաձուլվածքներ (օրինակ, նեոդիմի մագնիսներ), ինչպես նաեւ որոշ բնական հանքանյութեր, օրինակ՝ մագնետիտները: Հաստատուն մագնիսները օգտագործվում են որպես առանձին (ոչ էներգիա սպառող) մագնիսական դաշտի աղբյուրներ: Մագնիսի հատկությունները որոշվում են մագնիսական նյութի մագնիսական հիստերեսիզի հանգույցի դեմագնետիբաժնի բնութագրերով. Որքան բարձր է մնացորդային ինդուկցիան Br- ը եւ հալածող ուժը Hc- ն, այնքան բարձր է մագնիսացմանը եւ կայունությունը: Մշտական |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Փորձը ցույց է տալիս, որ առավել ուժեղ մագնիսական հատկություն է հայտնաբերվում մագնիսի ծայրերին, իսկ կենտրոնում մագնիսը գրեթե չի ձգում երկաթե իրերը: |
|||
Օրինակ՝ եթե մագնիսը հպենք երկաթի հատույթին և հեռացնենք, ապա կնկատենք, որ նա հիմնականում կպչում է մագնիսի ծայրերին: |
|||
{{Անավարտ}} |
|||
Այսպիսով կարող ենք ասել որ մագնիսի այն տեղամասերը որտեղ մագնիսական ազդեցությունն առավելագույնն է անվանում ենք մագնիսական բևեռներ։Մագնիսը ունի երկու բևեռ՝ հյուսիսային և հարավային։ |
|||
Փորձերը ցույց են տալիս, որ մագնիսները փոխազդում են միմյանց հետ, ընդ որում մագնիսի տարանուն բևեռները իրար ձգում են, իսկ նույնանուն բևեռները վանում: |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
22:16, 27 հունվարի 2019-ի տարբերակ
Մագնիս (հուն․՝ μαγνήτις, Μαγνητις λίβος-բառացիորեն ՝ Մագնեսիայի (հնագույն քաղաք Փոքր Ասիայում) քար), մագնիսացվածությամբ օժտված, այսինքն ՝ մագնիսական դաշտ ստեղծող մարմին, որն ընդունակ է ձգելու երկաթը, նիկելը և այլն։ Պատրաստում են մագնիսական երկաթաքարից, մագնիսակարծր նյութերից ՝ պայտի, ձողի ձևով։ Ազատ շարժվող մագնիսի (օրինակ՝ կողմնացույցի մագնիսական սլաքի) բևեռները միացնող գիծը Երկրի մագնիսական դաշտում ուղղվում է միջօրեականով։ Կիրառվում է տեխնիկայում ՝ իբրև հաստատուն մագնիսական դաշտի աղբյուր։ Օգտագործվում է նաև էլեկտրամագնիսներ։
Ամենապարզ եւ ամենափոքր մագնիսը կարելի է համարել էլեկտրոնը: Բոլոր մյուս մագնիսների մագնիսական հատկությունները պայմանավորված են դրանց մեջ էլեկտրոնների մագնիսական մոմենտով: Քվանտային դաշտի տեսության տեսանկյունից, էլեկտրամագնիսական փոխազդեցությունը փոխանցվում է առանց զանգվածի բոզոնով՝ֆոտոնի միջոցով։
Հաստատուն մագնիս-մագնիսական աղբյուրը վերացնելիս մագնիսը աստճանաբար կորցնում է իր մագնիսական հատկությունները։Մագնիսական հատկությունների անհետանալը կարող ենք արագացնել մուրճով հարվածելիս կամ տաքացնելիս։Սակայն կան մագնիսներ, որոնք իրենց հատկությունները երկար ժամանակ պահպանում են այդպիսի մագնիսներին անվանում ենք հաստատուն մագնիսներ։Օրինակ՝ երկաթը, նիկելը, կոբալտը և որոշ հազվագյուտ մետաղական համաձուլվածքներ (օրինակ, նեոդիմի մագնիսներ), ինչպես նաեւ որոշ բնական հանքանյութեր, օրինակ՝ մագնետիտները: Հաստատուն մագնիսները օգտագործվում են որպես առանձին (ոչ էներգիա սպառող) մագնիսական դաշտի աղբյուրներ: Մագնիսի հատկությունները որոշվում են մագնիսական նյութի մագնիսական հիստերեսիզի հանգույցի դեմագնետիբաժնի բնութագրերով. Որքան բարձր է մնացորդային ինդուկցիան Br- ը եւ հալածող ուժը Hc- ն, այնքան բարձր է մագնիսացմանը եւ կայունությունը: Մշտական
Փորձը ցույց է տալիս, որ առավել ուժեղ մագնիսական հատկություն է հայտնաբերվում մագնիսի ծայրերին, իսկ կենտրոնում մագնիսը գրեթե չի ձգում երկաթե իրերը:
Օրինակ՝ եթե մագնիսը հպենք երկաթի հատույթին և հեռացնենք, ապա կնկատենք, որ նա հիմնականում կպչում է մագնիսի ծայրերին:
Այսպիսով կարող ենք ասել որ մագնիսի այն տեղամասերը որտեղ մագնիսական ազդեցությունն առավելագույնն է անվանում ենք մագնիսական բևեռներ։Մագնիսը ունի երկու բևեռ՝ հյուսիսային և հարավային։
Փորձերը ցույց են տալիս, որ մագնիսները փոխազդում են միմյանց հետ, ընդ որում մագնիսի տարանուն բևեռները իրար ձգում են, իսկ նույնանուն բևեռները վանում:
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 7, էջ 114)։ 
|