«Մասնակից:Ani Hosyan/Ավազարկղ1»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 67. Տող 67.


== Անվտանգություն և նախազգուշական միջոցներ ==
== Անվտանգություն և նախազգուշական միջոցներ ==
Ինչպես և շատ ձմեռային սպորտաձևեր, սնոուբորդը նույնպես Как и многие другие зимние виды спорта, сноуборд сопряжён с риском для здоровья<ref>[http://www.abc-of-snowboarding.com/snowboardingsafety.asp Snowboarding Safety & Guidelines @ ABC-of-Snowboarding] {{webarchive|url=https://archive.is/20120721031516/http://www.abc-of-snowboarding.com/snowboardingsafety.asp |date=2012-07-21 }}</ref>.
Ինչպես և շատ ձմեռային սպորտաձևեր, սնոուբորդը նույնպես պարունակում է ռիսկեր առողջության համար<ref>[http://www.abc-of-snowboarding.com/snowboardingsafety.asp Snowboarding Safety & Guidelines @ ABC-of-Snowboarding] {{webarchive|url=https://archive.is/20120721031516/http://www.abc-of-snowboarding.com/snowboardingsafety.asp |date=2012-07-21 }}</ref>։


Տրավմատիզմի մակարդակը կազմում է հազար մարդու համար չորսից վեցը՝ մեկ օրում, ինչը մոտավորապես երկու անգամ ավելի է լեռնադահուկային սպորտի տրավմատիզմից:<ref>{{cite book |last= Roberts |first= William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=550}}</ref> Վնասվածքների մեծ մասը ընկնում է նորեկների վրա, հատկապես նրանց, ով նախընտրում է սահք սովորել ինքնուրույն: Բոլոր վնասվածքների քառորդը բաժին է ընկնում ռայդերներին՝ առաջին անգամ սնոուբորդի վրա կանգնելիս, և բոլոր վնասվածքների կեսը բաժին է ընկնում այն մարդկանց, ով ունի մեկ տարվանից քիչ սահքի փորձ: Փորձառու ռայդերները հազվադեպ են վնասվում, բայց նրանց ստացած վնասվածքները սովորաբար ավելի ծանր են:<ref name="bull555">{{cite book |last= Roberts |first=William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=555}}</ref>
Վնասվածության մակարդակը կազմում է մեկ օրում հազար մարդու համար չորսից վեցը, ինչը մոտավորապես երկու անգամ ավելի է լեռնադահուկային սպորտի վնասվածության մակարդակից<ref>{{cite book |last= Roberts |first= William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=550}}</ref>։ Վնասվածքների մեծ մասը բաժին է ընկնում նորեկներին, հատկապես նրանց, ովքեր նախընտրում են սովորել ինքնուրույն: Բոլոր վնասվածքների քառորդը բաժին է ընկնում այն ռայդերներին, ովքեր առաջին անգամ են կանգնում սնոուբորդի վրա, իսկ բոլոր վնասվածքների կեսը բաժին է ընկնում այն մարդկանց, ովքեր ունեն մեկ տարվանից քիչ սահքի փորձ: Փորձառու ռայդերները հազվադեպ են վնասվում, բայց նրանց ստացած վնասվածքները սովորաբար ավելի ծանր են լինում<ref name="bull555">{{cite book |last= Roberts |first=William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=555}}</ref>։


Վնասվածքների երկու երրորդը ընկնում է մարմնի վերին մասին, և երրորդը՝ ներքին մասին, ինչն էլ տարբերակում է սնոուբորդը լեռնադահուկային սպորտից, որտեղ վնասվածքների երկու երրորդը ընկնում է մարմնի ներքևի մասին: Մարմնի ամենաշատ վնասվող մասը դաստակն է. բոլոր սնոուբորդային վնասվածքների մոտ 40 տոկոսը բաժին է ընկնում դաստակին և սնոուբորդային վնասվածքների մոտ 24 տոկոսը՝ դաստակի կոտրվածք:<ref name="bull555" /> Ամեն տարի, ամբողջ աշխարհում, տեղի է ունենում սնոուբորդիստների դաստակների 100 000 կոտրվածք:<ref>[http://www.abc-of-snowboarding.com/info/wrist-fractures.asp Snowboarding Injuries — Wrist Fractures @ ABC-of-Snowboarding] {{webarchive|url=https://archive.is/20120717130603/http://www.abc-of-snowboarding.com/info/wrist-fractures.asp |date=2012-07-17 }}</ref> Այդ պատճառով դաստակների պաշտպանության օգտագործումը (մտցված ձեռնոցների մեջ կամ առանձին) թախանձագին խորհուրդ է տրվում: Հաճախ դրանք պարտադիր են նորեկների խմբերում, և դրանց օգտագործումը երկու անգամ նվազեցնում է դաստակի տրավմատիզմը:շ<ref>{{cite book |last= Roberts |first= William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=556}}</ref> Ինչպես նաև սնոուբորդիստների համար շատ կարևոր է սովորել ճիշտ ընկնելը՝ կանգնելու համար չօգտագործելով ուղիղ ձեռքերը (վանվելով լանջից), քանի որ 90 աստիճանով ծալված դաստակը մեծացնում է կոտրվածքի հավանականությունը: Ինչպես նաև դաստակի վնասվածքի պրոֆիլակտիկան հանդիսանում է դաստակի մարզումը:
Վնասվածքների երկու երրորդը բաժին է ընկնում մարմնի վերին մասին, իսկ մեկ երրորդը՝ ներքին մասին, ինչն էլ տարբերակում է սնոուբորդը լեռնադահուկային սպորտից, որտեղ վնասվածքների երկու երրորդը ընկնում է մարմնի ներքևի մասին: Մարմնի ամենաշատ վնասվող մասը դաստակն է. բոլոր սնոուբորդային վնասվածքների մոտ 40%-ը դաստակի վնասվածքներ են, իսկ սնոուբորդային բոլոր վնասվածքների 24%-ը՝ դաստակի կոտրվածք<ref name="bull555" />։ Ամեն տարի ամբողջ աշխարհում տեղի է ունենում սնոուբորդիստների դաստակների շուրջ 100 000 կոտրվածք<ref>[http://www.abc-of-snowboarding.com/info/wrist-fractures.asp Snowboarding Injuries — Wrist Fractures @ ABC-of-Snowboarding] {{webarchive|url=https://archive.is/20120717130603/http://www.abc-of-snowboarding.com/info/wrist-fractures.asp |date=2012-07-17 }}</ref>։ Այդ պատճառով դաստակների պաշտպանության օգտագործումը խիստ հանձնարարվում է։ Հաճախ դրանք պարտադիր են նորեկների խմբերում, և դրանց օգտագործումը երկու անգամ նվազեցնում է դաստակի վնասվածքի ստացումը<ref>{{cite book |last= Roberts |first= William O. |title=Bull's Handbook of Sports Injuries |publisher= McGraw-Hill Medical|year= 2004 |month= February |isbn= 0071402918|page=556}}</ref>։ Սնոուբորդիստների համար շատ կարևոր է նաև սովորել ճիշտ ընկնել՝ կանգնելու համար չօգտագործելով ուղիղ ձեռքերը, քանի որ 90 աստիճանով ծալված դաստակը մեծացնում է կոտրվածքի հավանականությունը: Դաստակի վնասվածքի կանխարգելման համաև կարևոր է դրա մարզումը:


Դահուկորդների համեմատությամբ սնոուբորդիստների մոտ գլխի վնասվածք ստանալու ռիսկը երկուսից վեց անգամ ավելի բարձր է։ Խորհուրդ է տրվում օգտագործել սաղավարտ, ինչպես նաև աչքերի պաշտպանություն (որոնք կարող են վնասվել ինչպես ֆիզիկապես, այնպես էլ ինտենսիվ անդրադարձած ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից)<ref>{{cite book |last1= Peterson |first1= Lars|last2= Renstrom|first2=Per |title=Sports Injuries, Their Prevention and Treatment |publisher= Martin Dunitz|year= 2001 |month= February |isbn= 1853171190|page=464}}</ref><ref>[http://www.ski-school.ru/articles/eye/spectacles.html Выбор горнолыжных очков @ ski-school.ru]</ref>։
Գլխի վնասվածքի ռիսկը երկուսից վեց անգամ սնոուբորդիստների մոտ ավելի է, քան՝ դահուկորդների: Խորհուրդ է տրվում օգտագործել սաղավարտ, ինչպես նաև աչքերի պաշտպանություն (որոնք կարող են վնասվել ինչպես ֆիզիկապես, այնպես էլ ինտենսիվ անդրադարձած ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից): Ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից պաշտպանող ակնոցները խորհուրդ են տրվում անգամ ամպամած եղանակին:<ref>{{cite book |last1= Peterson |first1= Lars|last2= Renstrom|first2=Per |title=Sports Injuries, Their Prevention and Treatment |publisher= Martin Dunitz|year= 2001 |month= February |isbn= 1853171190|page=464}}</ref> Չի կարելի օգտագործել մուգ ակնոցներ առանց պաշտպանության ուլտրամանուշակագույնից, քանի որ արձագանքելով տեսանելի դիապազոնում լույսի քանակի նվազմանը, աչքի բիբը լայնանում է, որն էլ հանգեցնում է նրան, որ ավելի շատ ուլտրամանուշակագույն ճառագայթ է ընկնում աչքի մեջ: Ուլտրամանուշակագույնի մեծ չափաբաժնի ազդեցությունից, որոշ ժամանակ հետո (մի քանի ժամ) առաջանում են այնպիսի զգացողություններ, կարծես աչքի մեջ ավազ են լցրել (դրանք [[Շաղկապենաբորբ|շաղկապենաբորբի]] այրվածքի առաջին նշաններն են), եթե ճառագայթման բաժինը կստացվի բավարար մեծ, հնարավոր է նաև [[ծիածանաթաղանթ]]ի վնասվածք: Ակնոցների ընտրության ժամանակ հարկ է գնել մանուշակագույն կամ կապույտ ֆիլտրով ակնոցներ (ֆիլտրը չպետք է թույլ տա 450 նմ-ից փոքր երկարությամբ լույսի ալիքի նացումը)՝ նախընտրանքը տալով կանաչ-դեղին-կարմիր գունատեսակով մուգ ակնոցներին: Դեղին կամ դեղնա-նարնջագույն ֆիլտրերը քառորդ անգամ մեծացնում են հակապատկերային տեսողությունը, որը լավ է վատ տեսանելիությամբ սահքի պայմաններում: Ակնոցների բևեռացման ֆիլտրը թույլ է տալիս հաղթահարել մակերևույթից անդրադարձած լույսը (օրինակ՝ ձյան շողքը), բայց անօգուտ են երկնքից եկող լույսի և ցրված լույսի դեմ (քանի որ այդպիսի լույսը բևեռացված չէ)։


Ի տարբերություն դահուկային հարմարանքների, բոլոր սնոուբորդային հարմարանքները այնպես են ծրագրավորած, որպեսզի չառանձնանան ընկնելու ժամանակ: Ոտնաթաթերի ֆիքսված դիրքը նվազեցնում է վնասվածքների թիվը, օրինակ՝ ծնկի վնասվածքի տոկոսայնությունը սնոուբորդի վրա 15 է, ի տարբերություն դահուկների՝ 45 տոկոս: Ծնկին բնորոշ է հոդերի վնասվածքը, իսկ կոտրվածքները հազվադեպ են լինում:<ref name="bull555"/> Սրունքի կոտրվածքները նույնպես հազվադեպ են լինում, մոտ 20 տոկոս կրունկի և ոտնաթաթի վնասվածքից: Կոճոսկրի կոտրվածք լինում է ավելի հազվադեպ, քան մյուս սպորտաձևերում և կազմում է 2 տոկոս սնոուբորդային վնասվածքներից:<ref name="bull555" /> Ծնկների պաշտպանության համար օգտագործում են հատուկ պաշտպանություն, որը նաև միավորված է լինում սրունքի պաշտպանության հետ (որը ապահովագրում է սրունքը, օրինակ՝ սահքի ժամանակ սեղանի սուր ծայրին ընկնելու ժամանակ):
Ի տարբերություն դահուկային հարմարանքների՝ բոլոր սնոուբորդային հարմարանքները այնպես են նախագծված, որպեսզի չմասնատվեն ընկնելու ժամանակ: Ոտնաթաթերի ֆիքսված դիրքը նվազեցնում է վնասվածքների թիվը, օրինակ՝ ծնկի վնասվածքի տոկոսայնությունը սնոուբորդի վրա 15% է՝ ի տարբերություն դահուկների՝ 45%: Ծնկին բնորոշ է հոդերի վնասվածքը, իսկ կոտրվածքները հազվադեպ են լինում<ref name="bull555"/>։ Սրունքի կոտրվածքները նույնպես հազվադեպ են լինում՝ մոտ 20% պակաս կրունկի և ոտնաթաթի վնասվածքից: Կոճոսկրի կոտրվածք լինում է ավելի հազվադեպ, քան մյուս սպորտաձևերում, և կազմում է սնոուբորդային վնասվածքների 2%-ը<ref name="bull555" />։ Ծնկների պաշտպանության համար օգտագործում են հատուկ պաշտպանություն, որը նաև միավորված է լինում սրունքի պաշտպանության հետ։


== Տեսահոլովակ ==
== Տեսահոլովակ ==

18:09, 25 Նոյեմբերի 2018-ի տարբերակ

Սնոուբորդ, Սնոուբորդինգ (անգլ.՝ Snowboarding, անգլ.՝ snow՝ ձյուն և անգլ.՝ board՝ տախտակ), ձմեռային օլիմպիական սպորտաձև, որի էությունը ձյունապատ լանջերից ու լեռներից հատուկ հարմարանքով՝ սնոուբորդով դեպի ներքև սահելն է։ Ի սկզբանե այն ձմեռային սպորտաձև է, չնայած առանձին էքստրեմալներ այն հարմարեցրել են ամռանը՝ սնոուբորդով սահելով ավազոտ լանջերի վրա (սենդբորդինգ

Քանի որ հաճախ սնոուբորդով սահքը անցկացվում է անպատրաստ լանջերին և մեծ արագությամբ, վնասվածքներից պաշտպանվելու համար օգտագործվում է տարատեսակ հանդերձանք՝ լեռնադահուկային սաղավարտ, հոդերի, ձեռքերի, ոտքերի և մեջքի պաշտպանություն։

1998 թվականին Նագանոյի ձմեռային Օլիմպիական խաղերի ժամանակ սնոուբորդը առաջին անգամ ներառվեց օլիմպիական ծրագրի մեջ։

Պատմություն

Սնոուբորդի հայտնագործումը վերագրվում է 1960-ականների սկզբին։ 1965 թվականին Շերման Պոպենը՝ Մասկիգոն քաղաքից (Միչիգան), մտածեց և դստեր համար պատրաստեց ժամանակակից սնոուբորդի նմանակը՝ անվանելով սնյորֆեր (snurfer - անգլ.՝ snow՝ «ձյուն» և անգլ.՝ surf` «սյորֆ»)։ Նա միմյանց սոսնձեց երկու դահուկ։ Իր կառուցվածքով սնյորֆերը շատ նման էր սքեյթբորդին, միայն առանց անիվների։ Սնյորֆերը ամրակներ չուներ, և տախտակի վրա մնալու համար սահողը պետք է բռնվեր եզրին կապված պարանից։ Նաև խորհուրդ էր տրվում սահքի համար օգտագործել չսահող կոշիկներ։ Արդեն 1966 թվականին սկսվեց սնյորֆերի՝ որպես մանկական խաղալիքի արտադրությունը[1]

Հաջորդ տարիների ընթացքում այս սպորտաձևն ավելի մեծ ճանաչում գտավ: Դրա կատարելագործման գործում մեր ներդրում ունեցան Դմիտրի Միլովիչը, Ջեյք Բյորթնը («Burton Snowboards» ընկերության հիմնադիր), Թոմ Սիմը («Sims Snowboards» ընկերության հիմնադիր) և Մայք Օլսոնը («Mervin Manufacturing» ընկերության հիմնադիր): ԱՄՆ-ի արևելյան ծովափնյա սյորֆեր Դիմիտրի Միխայլովիչը 1972 թվականին հիմնեց սնոուբորդի արտադրության «Winterstick» ընկերությունը, որը արդեն երեք տարի անց հիշատակվեց «Newsweek» ամսագրում: «Winterstick» տախտակները ժառանգել էին սյորֆինգի և դահուկների կառուցողական սկզբունքները[1]:

1979 թվականին, Միչիգան նահանգում՝ Գրենդ Ռեփիդս քաղաքից ոչ հեռու, անցկացվեց պատմության մեջ սյորֆինգի աշխարհի առաջին առաջնությունը: Այդ մրցակցությանը մասնակցում էր նաև Ջեյք Օբերտոնը, ով կատարելագործել էր իրը՝ ավելացնելով ոտքերի համար ամրություններ: Այդպիսի կատարելագործումը բողոք առաջացրեց մյուս մասնակիցների շրջանում, քանի որ նրա կառուցվածքը տարբերվում էր բնօրինակից: Սակայն Փոլ Գրեյվսը՝ այն ժամանակվա լավագույն սպինինգիստը, մյուս մարզիկների հետ միասին կազմակերպիչներին համոզեց թույլատրել նրան մասնակցությունը մրցույթին: Արդյունքում ստեղծվեց առանձին մրցակցություն, որում Բյորթնը հաղթանակ տարավ՝ լինելով միակ մասնակիցը: Ներկայումս այդ առաջնությունը ընդունված է համարել առաջինը սնոուբորդների մրցակցության պատմության մեջ՝ որպես ինքնուրույն ճյուղ[1]:

1982 թվականին Սայդ Իքս վայրում (Վուդսթոք քաղաքից ոչ հեռու՝ Վերմոնտ նահանգ) անցկացվեցին ԱՄՆ-ի [սլալոմ]]ի առաջին համազգային մրցումները։ 1983 թվականին Կալիֆորնիա նահանգի Սոդա Սփրինգս քաղաքում տեղի ունեցավ հաֆփայփի աշխարհի առաջին առաջնությունը: Կազմակերպիչներն էին Թոմ Սիմսը և Մայք Չանտրին՝ սնոուբորդի տեղի հրահանգիչը[1]:

Սնոուբորդի հանրաճանաչության աճը հանգեցրեց նրա՝ որպես ձմեռային սպորտաձևի պաշտոնական ճանաչմանը. 1985 թվականին ավստրիական Ցյուրս լեռնադահուկային հանգստավայրում տեղի ունեցավ աշխարհի առաջին գավաթը: Դրանից մեկ տարի առաջ մրցույթի ընդհանուր կանոնների մշակման և կազմակերպման համար ստեղծվել էր Սնոուբորդի միջազգային ասոցիացիան (ISA)[1]: 1990-ական թվականների կեսերին միջազգային օլիմպիական կոմիտեն որպես սնոուբորդի պաշտոնական ղեկավար մարմին ճանաչեց Դահուկային սպորտի միջազգային ֆեդերացիան: Այդ պատճառով 1990-ականների կեսերից սկսած՝ բոլոր խոշոր միջազգային մրցումները սկսեցին անցկացվել Դահուկային սպորտի միջազգային ֆեդերացիայի կանոններով և նրա հովանու ներքո[2]:

Ներկայումս սնոուբորդը, որպես սպորտաձև, ունի իր կայուն տեղը: Սնոուբորդի բնագավառում անցկացվում են բարձր մակարդակի բոլոր մրցությունները. Օլիմպիական խաղեր, Սնոուբորդի աշխարհի առաջնություն, Սնոուբորդի աշխարհի գավաթ, X-Games, US Open և այլն: Այդ խաղերը հեռուստատեսությամբ ցուցադրվում են ամբողջ աշխարհում: Շատ լեռնադահուկային հանգստավայրեր ստեղծում են հատուկ սնոուբորդ-այգիներ՝ ձյունե կառույցներ սնոուբորդով (և դահուկներով) հնարային սահքի համար[1]:

Սպորտային կարգապահություն

Պաշտոնապես ճանաչված ճյուղեր

Մարզիկ, 2012 թվականի Աշխարհի գավաթի մոսկովյան փուլ
Սնոուբորդ-կրոս
Հաֆփայփ

Գոյություն ունեն սնոուբորդի հետևյալ սպորտային ճյուղերը[3][4], որոնց վերաբերյալ անցկացվում են ամենաբարձր մակարդակի մրցություններ (Օլիմպիական խաղեր, Սնոուբորդի աշխարհի առաջնություն, Սնոուբորդի աշխարհի գավաթ)․

  • զուգահեռ սլալոմ (PSL) - համարվում է 2014 թվականի օլիմպիական խաղերի օլիմպիական ուղղություն, որից հետո՝ 2015 թվականին, գործադիր կոմիտեի որոշմամբ հեռացվեց ցանկից[5]
  • զուգահեռ հսկայական սլալոմ (PGS) - օլիմպիական ուղղություն է՝ սկսած 2002 թվականի Ձմեռային խաղերից
  • սնոուբորդ-կրոսս (SBX) - օլիմպիական ուղղություն է՝ սկսած 2006 թվականի Ձմեռային խաղերից
  • հաֆփայփ (HP) - օլիմպիական ուղղություն է՝ սկսած 1998 թվականի Ձմեռային խաղերից
  • սլոուփսթայլ (SBS) - օլիմպիական ուղղություն է՝ սկսած 2014 թվականի Ձմեռային խաղերից
  • բիգ-էյր (BA) - ներառվել է 2018 թվականի Ձմեռային օլիմպիական խաղերի ծրագրում[5]

Չճանաչված ճյուղեր

Ջիբբինգ-հնարքները ևս հանդիսանում են սնոուփսթայլի մի մասը

Ներկայումս լայն տարածում են գտել ջիբբինգի մրցումները, բայց այս ուղղություները դեռևս ընդգրկված չէ Դահուկային սպորտի միջազգային ֆեդերացիայի (FIS)[6] կամ ՌԴ-ի ճանաչված սպորտաձևերի ցանկում[7], ուստի չունի գնահատման միասնական կանոններ և չափանիշներ:

Սնոուբորդի ուղղություններ

Կոշտ սնոուբորդ

Կոշտ սնոուբորդ (անգլ.՝ alpine) - ուղղություն, որի հիմքը սարից տեխնիկական վայրէջքն է․

  1. կարվինգ՝ իր բոլոր տարատեսակներով,
  2. մրցավազքային տեխնիկաներ՝ ուղղված լեռնադահուկային շավիղն առավելագույն արագությամբ անցնելուն։

Հետևյալ ուղղության տեխնիկաները օգտագործվում են այս ճյուղերում.

  • զուգահեռ սլալոմ,
  • զուգահեռ հսկայական սլալոմ,
  • սնոուբորդ - կրոսս։

Ֆրիսթայլ

Իր մեջ ներառում է տեխնիկաներ՝ ուղղված հետևյալ հնարքների կատարմանը.

  1. ցատկ հարթակի վրա,
  2. սահք տարբեր շինությունների օգտագործմամբ՝ աստիճաններ, բազրիք, նստարաններ, պատնեշներ (այն ամենը, ինչի վրայով կարող է սահել սնոուբորդը)[8]
  3. հնարքների տեխնիկա զառիվայրի մակերևույթին,
  4. խոչընդոտների հաղթահարում։

Ֆրիսթայլի տեխնիկան օգտագործվում է հետևյալ ճյուղերում․

  • սնոուբորդ-կրոսս,
  • հայփայփ,
  • սլոուփսթայլ,
  • բիգ-էյր,
  • ջիբբինգ։

Ֆրիրայդ

Ֆրիրայդ - սնոուբորդի ուղղություն, որը ենթադրում է ազատ սահք՝ չսահմանափակված պատրաստված զառիվայրերով և այգիներով, առանց խիստ սահմանված երթուղու, նպատակակետի և կանոնների: Գոյություն ունեն կազմակերպություններ, որոնք կազմակերպում են արտագնա մրցակցություններ ֆրիրայդի տարրերով, օրինակ՝ սահք առանց նախօրոք փորձարկված երթուղու:

Պարա-սնոուբորդ

Պարա-սնոուբորդ կամ հարմարեցված սնոուբորդ - սա սնոուբորդի փոփոխված տարբերակն է՝ ֆիզիկական սահմանափակումներ ունեցող մարդկանց համար հարմարեցված կանոններով, հարմարանքներով և տեխնիկական նորմերով, որպեսզի նրանք հնարավորություն ունենան զբաղվելու այս սպորտաձևով՝ ժամանցային և մրցութային մակարդակներում: 2014 թվականին ներառվել է ձմեռային Պարալիմպիկ խաղերի ծրագրի մեջ:

Անվտանգություն և նախազգուշական միջոցներ

Ինչպես և շատ ձմեռային սպորտաձևեր, սնոուբորդը նույնպես պարունակում է ռիսկեր առողջության համար[9]։

Վնասվածության մակարդակը կազմում է մեկ օրում հազար մարդու համար չորսից վեցը, ինչը մոտավորապես երկու անգամ ավելի է լեռնադահուկային սպորտի վնասվածության մակարդակից[10]։ Վնասվածքների մեծ մասը բաժին է ընկնում նորեկներին, հատկապես նրանց, ովքեր նախընտրում են սովորել ինքնուրույն: Բոլոր վնասվածքների քառորդը բաժին է ընկնում այն ռայդերներին, ովքեր առաջին անգամ են կանգնում սնոուբորդի վրա, իսկ բոլոր վնասվածքների կեսը բաժին է ընկնում այն մարդկանց, ովքեր ունեն մեկ տարվանից քիչ սահքի փորձ: Փորձառու ռայդերները հազվադեպ են վնասվում, բայց նրանց ստացած վնասվածքները սովորաբար ավելի ծանր են լինում[11]։

Վնասվածքների երկու երրորդը բաժին է ընկնում մարմնի վերին մասին, իսկ մեկ երրորդը՝ ներքին մասին, ինչն էլ տարբերակում է սնոուբորդը լեռնադահուկային սպորտից, որտեղ վնասվածքների երկու երրորդը ընկնում է մարմնի ներքևի մասին: Մարմնի ամենաշատ վնասվող մասը դաստակն է. բոլոր սնոուբորդային վնասվածքների մոտ 40%-ը դաստակի վնասվածքներ են, իսկ սնոուբորդային բոլոր վնասվածքների 24%-ը՝ դաստակի կոտրվածք[11]։ Ամեն տարի ամբողջ աշխարհում տեղի է ունենում սնոուբորդիստների դաստակների շուրջ 100 000 կոտրվածք[12]։ Այդ պատճառով դաստակների պաշտպանության օգտագործումը խիստ հանձնարարվում է։ Հաճախ դրանք պարտադիր են նորեկների խմբերում, և դրանց օգտագործումը երկու անգամ նվազեցնում է դաստակի վնասվածքի ստացումը[13]։ Սնոուբորդիստների համար շատ կարևոր է նաև սովորել ճիշտ ընկնել՝ կանգնելու համար չօգտագործելով ուղիղ ձեռքերը, քանի որ 90 աստիճանով ծալված դաստակը մեծացնում է կոտրվածքի հավանականությունը: Դաստակի վնասվածքի կանխարգելման համաև կարևոր է դրա մարզումը:

Դահուկորդների համեմատությամբ սնոուբորդիստների մոտ գլխի վնասվածք ստանալու ռիսկը երկուսից վեց անգամ ավելի բարձր է։ Խորհուրդ է տրվում օգտագործել սաղավարտ, ինչպես նաև աչքերի պաշտպանություն (որոնք կարող են վնասվել ինչպես ֆիզիկապես, այնպես էլ ինտենսիվ անդրադարձած ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներից)[14][15]։

Ի տարբերություն դահուկային հարմարանքների՝ բոլոր սնոուբորդային հարմարանքները այնպես են նախագծված, որպեսզի չմասնատվեն ընկնելու ժամանակ: Ոտնաթաթերի ֆիքսված դիրքը նվազեցնում է վնասվածքների թիվը, օրինակ՝ ծնկի վնասվածքի տոկոսայնությունը սնոուբորդի վրա 15% է՝ ի տարբերություն դահուկների՝ 45%: Ծնկին բնորոշ է հոդերի վնասվածքը, իսկ կոտրվածքները հազվադեպ են լինում[11]։ Սրունքի կոտրվածքները նույնպես հազվադեպ են լինում՝ մոտ 20% պակաս կրունկի և ոտնաթաթի վնասվածքից: Կոճոսկրի կոտրվածք լինում է ավելի հազվադեպ, քան մյուս սպորտաձևերում, և կազմում է սնոուբորդային վնասվածքների 2%-ը[11]։ Ծնկների պաշտպանության համար օգտագործում են հատուկ պաշտպանություն, որը նաև միավորված է լինում սրունքի պաշտպանության հետ։

Տեսահոլովակ

Սնոուբորդինգի դժվարությունն ու առանձնահատկությունը անդրադառնում է նրա մասին որակով ֆիլմերի նկարահանման դժվարության վրա: Գոյություն ունեն մասնագիտացված ֆիլմային ընկերություններ, որոնք աշխատում են այդ ուղղությամբ.

  • Absinthe Films
  • Brain Farm
  • Isenseven
  • Mack Dawg Productions
  • Pirate Movie Production
  • StereoTactic (Ռուսաստան)

Ֆիլմեր սնոուբորդի մասին

  • Սնոուբորդի ակադեմիա[16] (1996)
  • Թռիչքի արվեստը 3D[17] (2011)

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 История сноуборда (рус.). Федерация горнолыжного спорта и сноуборда России. Проверено 21 августа 2014
  2. ИСФ или ФИС?
  3. В соответствии с правилами ФИС 2014 года.
  4. ADVERTISING RULES 2013/14 SNOWBOARD
  5. 5,0 5,1 Олимпийский комитет России: Параллельный слалом в сноуборде исключён из программы Олимпийских зимних игр
  6. Snowboard - FIS-SKI
  7. Спорт высших достижений — Министерство спорта Российской Федерации
  8. Фрирайд, фристайл, джиббинг и другие виды сноубординга
  9. Snowboarding Safety & Guidelines @ ABC-of-Snowboarding Արխիվացված 2012-07-21 archive.today
  10. Roberts, William O. (2004). Bull's Handbook of Sports Injuries. McGraw-Hill Medical. էջ 550. ISBN 0071402918. {{cite book}}: Unknown parameter |month= ignored (օգնություն)
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 Roberts, William O. (2004). Bull's Handbook of Sports Injuries. McGraw-Hill Medical. էջ 555. ISBN 0071402918. {{cite book}}: Unknown parameter |month= ignored (օգնություն)
  12. Snowboarding Injuries — Wrist Fractures @ ABC-of-Snowboarding Արխիվացված 2012-07-17 archive.today
  13. Roberts, William O. (2004). Bull's Handbook of Sports Injuries. McGraw-Hill Medical. էջ 556. ISBN 0071402918. {{cite book}}: Unknown parameter |month= ignored (օգնություն)
  14. Peterson, Lars; Renstrom, Per (2001). Sports Injuries, Their Prevention and Treatment. Martin Dunitz. էջ 464. ISBN 1853171190. {{cite book}}: Unknown parameter |month= ignored (օգնություն)
  15. Выбор горнолыжных очков @ ski-school.ru
  16. Սնոուբորդի ակադեմիա (Video 1996) - IMDb
  17. Թռիչքի արվեստը 3D (2011) - IMDb

Արտաքին հղումներ

  • ФГССР — Официальный сайт Федерации горнолыжного спорта и сноуборда России
  • Все о сноуборде. Спортивный портал "Фанат спорта" рассказывает про сноуборд от истории создания, до правил катания на доске.
  • Сноубординг | История, выбор сноуборда, стили катания