«Լեռ Կամսար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Լեռ Կամսար; Արամ Թովմասի Թովմաղայան, Տեր-Թովմաղյան
	Դիմանկար; (արձակագիր, երգիծաբան)
Ծնվել է	հոկտեմբերի 24, 1888
Ծննդավայր	Վան, (Արևմտյան Հայաստան)
Մահացել է	նոյեմբերի 22, 1965
Մահվան վայր	Երևան, (Հայաստան)
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ազգություն	հայ
Կրթություն	Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան (1909)
Մասնագիտություն	գրող և երգիծաբան
Աշխատավայր	Սովետական Հայաստան և Երամյան վարժարան
Անդամություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
	Leṛ Kamsar Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

23:29, 17 Դեկտեմբերի 2011-ի տարբերակ

Լեռ Կամսար (Արամ Թովմասի Թովմաղայան, Տեր-Թովմաղյան) (1888-1965)― գրող, երգիծաբան։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1888-ի հոկտեմբերի 24-ին, Արևմտյան Հայաստանի Վան քաղաքում, հոգևորականի ընտանիքում: Սկզբնական կրթությունը ստացել է տեղի Ամերիկյան վարժարանում: 1909-ին ավարտելով Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանը, վերադարձել է Վան, որտեղ աշխատել է սկզբում որպես դերասան, ապա հայոց լեզվի ուսուցիչ Աղթամարի Սուրբ Խաչի դպրանոցում, այնուհետև Վանի մասնավոր Երամյան վարժարանում:

Առաջին երգիծական պամֆլետը` «Կամսարյան աշխարհագրությունը», տպագրել է 1910-ին Վանի «Աշխատանք» թերթում, որն անմիջապես հանրահայտ է դարձրել նրան: 1915-ին մասնակցել է Վան-Այգեստանի ինքնապաշտպանության կռիվներին:

Գաղթելով Երևան, սկսել է թղթակցել կովկասյան բոլոր թերթերին: 1921-35-ին եղել է «Խորհրդային Հայաստան» թերթի երգիծական բաժնի աշխատակիցը: 1935-1955-ը բռնադատվել է` բանտարկվելով սկզբում երևանյան բանտում, այնուհետև աքսորվել Վորկուտա և Բասարգեչար` ներկայիս Վարդենիս: 1955-ի համաներմանը վերադարձել է Երևան:

Մահացել է 1965-ի նոյեմբերի 22-ին Երևանում:

Լեռ Կամսարի գրիչը շատ բեղուն է եղել: Չնայած այն բանին, որ գրվածքների մի մասը մնացել է գաղթի ճանապարհին, արխիվը երկու անգամ բռնագրավվել և ոչնչացվել է Չեկայի կողմից, 1946 թվականի ջրհեղեղն էլ մեծ վնաս է հասցրել, այնուամենայնիվ նա թողել է հսկայական ժառանգություն, որի մեծ մասը անտիպ է:

Հետաքրքիր ծագում ունի գրողի կեղծանունը: Իր առաջին գործերը խմբագրատուն հանձնելիս, հարցրել են, թե ում անվան տակ պետք է տպագրվեն գրվածքները: Արդեն սենյակից դուրս գալիս, այդ հարցին մեծ նշանակություն չտալով, շրջվել և պատասխանել է. "Գրեք լեռ...կամ սար":

Տպված երկերը

Անվավեր մեռելներ, Երևան, Պետհրատ, 1924, 48 էջ, տպ. 1.500:
Ազգային այբբենարան, Երևան, Պետհրատ, 1926, 166 էջ, տպ. 5000:
Վրիպած արցունքներ, Երևան, Պետհրատ, 1934, 205 էջ, տպ. 5.000:
Ազգային այբբենարան, Բեյրութ, 1954, 80 էջ:
Գրաբար մարդիկ, Երևան, Հայպետհրատ,1959, 318 էջ, տպ. 10.000:
Մարդը տանու շորերով, Երևան, «Հայաստան», 1965, 331 էջ, տպ. 10.000:
Միհատորյակ, Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 524 էջ, տպ. 10.000:
Ժպիտ, թիվ 5 (Գրքույկի մեջ տեղ է գտել Լեռ Կամսարի «Բժիշկները» և «Սեր և ընտանիք» երգիծաշարքը), Բեյրութ, «Շիրակ» հրատ., 1980, 64 էջ:
Երկեր, Երևան, «Սովետական գրող», 1988, 544 էջ. տպ. 30.000:
Տպված և անտիպ էջեր, Բեյրութ «Շիրակ» հրատ., 1994, 190 էջ:
Կարմիր օրեր, Երևան, «Նաիրի», 2000, 469 էջ, տպ. 1.000:
Սաստիկ կոմունիստներ, Երևան, «Զանգակ», 2001, 100 էջ, տպ. 500:
Մահապուրծ օրագիր. 1925-1935թթ. (սկզբնական վերնագիրը՝ «Խորհրդային քաղաքացու օրագիր»), Երևան, «Լուսաբաց գրատուն», 2008, 294 էջ, տպ. 1000։
Խաղք ու խայտառակ աշխարհ, Երևան, «Հայաստան», 2008, 287 էջ, տպ. 500:
Սոցիալիզմի Սահարա, Երևան, «ՀԳՄ հրատարակչություն», 2009, 284 էջ, տպ. 500:
Բանտիս օրագիրը, Երևան, «Ամարաս», 2010, 270 էջ, տպ 1000:

Գրական ժառանգությունը

Լեռ Կամսարի տան արխիվում պահպանվում են՝

Գրքերում հրատարակված և անտիպ բազմաթիվ ֆելիետոններ (1935թ., 1951թ., 1955թ., 1956թ., 1960թ., 1961թ., 1962թ., 1964թ.)։
Անթվակիր որոշ նյութեր, անտիպ։
Խորհրդային քաղաքացու օրագիրը 1925-35թթ.։ Տպագրվել է 2008թ.-ին «Լուսաբաց» հրատարակչատան կողմից «Մահապուրծ օրագիր» վերտառությամբ։
Բանտիս օրագիրը 1936թ., Երևան, «Ամարաս», 2010թ.։
Խորհրդային օրեր 1945-1946թթ. անտիպ։
Խորհրդային օրեր 1947թ., անտիպ։
Խորհրդային օրեր 1948թ., անտիպ։
Խորհրդային քաղաքացու օրագիրը 1949թ., անտիպ։
Չապրած օրեր, Կարմիր ծիծաղ 1950թ., անտիպ։
Կարմիր ծիծաղ 1951թ., անտիպ։
Կարմիր օրեր 1952թ., անտիպ։
Կարմիր օրեր 1953-1958թթ.։ Մեծ մասը տպագրված է «Նաիրի» հրատարակչության կողմից 2000թ.-ին նույնանուն խորագրի տակ։
Կարմիր օրեր 1959թ.։ Հրատարակել է «Զանգակ» հրատարակչությյունը 2009թ.-ին «Սոցիալիզմի Սահարա» վերտառությամբ։
Կարմիր օրեր 1960-1965թթ., անտիպ։
Ֆելիետոններ 1963-1965թթ., անտիպ։
Նամակներ բանտից և աքսորից, անտիպ։
Կնոջ՝ Իսկուհու հուշերը երեխաների մասին, անտիպ։
Սիրուհի Կարինեի նամակներն՝ Իսկուհուն, անտիպ։

Թատերակներ՝

Կենդանիներու համագումարը 1917թ:
Անմեղաբանություն 1922թ:
Պլենար նիստ, գրված հիշողությամբ՝ բնագիրը Չեկան բռնագրավել է։ Անտիպ։ 1926թ:
Մի զուտ մարդու զտման պատմություն 1931թ. հոկտեմբերի 27, անտիպ։
Դեպի պրոլետ գրականության հեգեմոնիան, 1926թ։
Սաստիկ կոմունիստներ՝ երկու տարբերակ, 1927թ։
Կոոպերացիա 1927թ, անտիպ։
Պողոս Առաքյալը Կորնթոսին մեջ.1926թ, անտիպ։
Դ եպի սոցիալիզմ տանող կարճ ճամբան, 1926թ., անտիպ։
Թատերական կատակներ, 1926թ., անտիպ։
Ի՞նչ է կոոպերացիա, անտիպ։
Բուխարինի Ռուսաստանը, Հոկտեմբերյան հեղափոխություն, Կո՜րչի անգրագիտությունը, 1926թ., անտիպ։
Զավենի տարեդարձը։
Պարտիզան պոետներ 1953թ, անտիպ։
Կասկածոտ ամուսին, անտիպ։
Մահափորձ մի հին հեղինակի վրա, 1957թ., անտիպ։
Հոգու զավակ, դրամա, մի քանի տարբերակ, անտիպ։
Քրիստոսի երկրորդ ծննունդը, 1949թ։
Փոքրիկ Մուկուճի արկածները, 1950թ։

Արտաքին հղումներ

[[Պատկեր:|link={{{link}}}|50px|ՀԳր]]

Սա Հայ գրողի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։

↑ Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[_5e5775e65518eefb-1] Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[1]

@@ Տող 28. / Տող 28. @@
 ==Տպված երկերը==
-* Անվավեր մեռելներ, Ե., Պետհրատ, 1924, 48 էջ, տպ. 1.500:
+* Անվավեր մեռելներ, Երևան, Պետհրատ, 1924, 48 էջ, տպ. 1.500:
-* Ազգային այբբենարան, Ե., Պետհրատ, 1926, 166 էջ, տպ. 5000:
+* Ազգային այբբենարան, Երևան, Պետհրատ, 1926, 166 էջ, տպ. 5000:
-* Վրիպած արցունքներ, Ե., Պետհրատ, 1934, 205 էջ, տպ. 5.000:
+* Վրիպած արցունքներ, Երևան, Պետհրատ, 1934, 205 էջ, տպ. 5.000:
 * Ազգային այբբենարան, Բեյրութ, 1954, 80 էջ:
-* Գրաբար մարդիկ, Ե., Հայպետհրատ,1959, 318 էջ, տպ. 10.000:
+* Գրաբար մարդիկ, Երևան, Հայպետհրատ,1959, 318 էջ, տպ. 10.000:
-* Մարդը տանու շորերով, Ե., «Հայաստան», 1965, 331 էջ, տպ. 10.000:
+* Մարդը տանու շորերով, Երևան, «Հայաստան», 1965, 331 էջ, տպ. 10.000:
-* Միհատորյակ, Ե., «Սովետական գրող», 1980, 524 էջ, տպ. 10.000:
+* Միհատորյակ, Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 524 էջ, տպ. 10.000:
 * Ժպիտ, թիվ 5 (Գրքույկի մեջ տեղ է գտել Լեռ Կամսարի «Բժիշկները» և «Սեր և ընտանիք» երգիծաշարքը), Բեյրութ, «Շիրակ» հրատ., 1980, 64 էջ:
-* Երկեր, Ե., «Սովետական գրող», 1988, 544 էջ. տպ. 30.000:
+* Երկեր, Երևան, «Սովետական գրող», 1988, 544 էջ. տպ. 30.000:
 * Տպված և անտիպ էջեր, Բեյրութ «Շիրակ» հրատ., 1994, 190 էջ:
-* Կարմիր օրեր, Ե., «Նաիրի», 2000, 469 էջ, տպ. 1.000:
+* Կարմիր օրեր, Երևան, «Նաիրի», 2000, 469 էջ, տպ. 1.000:
-* Սաստիկ կոմունիստներ, Ե., «Զանգակ», 2001, 100 էջ, տպ. 500:
+* Սաստիկ կոմունիստներ, Երևան, «Զանգակ», 2001, 100 էջ, տպ. 500:
-* Մահապուրծ օրագիր. 1925-1935թթ. (սկզբնական վերնագիրը՝ «Խորհրդային քաղաքացու օրագիր»), Ե., «Լուսաբաց գրատուն», 2008, 294 էջ, տպ. 1000։
+* Մահապուրծ օրագիր. 1925-1935թթ. (սկզբնական վերնագիրը՝ «Խորհրդային քաղաքացու օրագիր»), Երևան, «Լուսաբաց գրատուն», 2008, 294 էջ, տպ. 1000։
-* Խաղք ու խայտառակ աշխարհ, Ե., «Հայաստան», 2008, 287 էջ, տպ. 500:
+* Խաղք ու խայտառակ աշխարհ, Երևան, «Հայաստան», 2008, 287 էջ, տպ. 500:
-* Սոցիալիզմի Սահարա, Ե., «ՀԳՄ հրատարակչություն», 2009, 284 էջ, տպ. 500:
+* Սոցիալիզմի Սահարա, Երևան, «ՀԳՄ հրատարակչություն», 2009, 284 էջ, տպ. 500:
-* Բանտիս օրագիրը, Ե., «Ամարաս», 2010, 270 էջ, տպ 1000:
+* Բանտիս օրագիրը, Երևան, «Ամարաս», 2010, 270 էջ, տպ 1000:
 ==Գրական ժառանգությունը==