«Ահուրա Մազդա»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
|||
| Տող 3. | Տող 3. | ||
[[Պատկեր:Naqsh i Rustam. Investiture d'Ardashir 1.jpg|մինի|ձախից|320px|Ահուրա Մազդան(աջից, բարձր թագով) թագադրում է [[Արտաշիր Պապական|Արդաշիր I]]-ին (ձախ կողմում է): [[Նաղշե Ռուստամ]], մ.թ.ա.3-րդ դար։]] |
[[Պատկեր:Naqsh i Rustam. Investiture d'Ardashir 1.jpg|մինի|ձախից|320px|Ահուրա Մազդան(աջից, բարձր թագով) թագադրում է [[Արտաշիր Պապական|Արդաշիր I]]-ին (ձախ կողմում է): [[Նաղշե Ռուստամ]], մ.թ.ա.3-րդ դար։]] |
||
== Պատմություն == |
|||
== Ահուրամազդա == |
|||
'''Ահուրամազդան''' (ինչպես նաև Ահուրա-Մազդա) [[Զրադաշտական կրոն|զրադաշտականության]] կրոնի գերագույն [[աստված|աստծո]] անունն է: Ըստ կրոնական ավանդաբանության, նա ով ներկայանում է որպես '''Ահուրամազդա''' ստեղծել է երկինքը, երկիրը և մարդուն։ Բարու և չարի պայքարի մեջ Ահուրամազդան ներկայացնում է բարիությունը նա հավիտենական պայքարի մեջ է չար աստծո՝ [[Ահրիման]]ի հետ։ '''Ահուրամազդա''' բառի ծագումնաբանությունը ուսումնասիրված չէ և որպես կանոն ներկայացվում է որպես իրանական։ Իրանցիները իրենց հերթին չեն կարողանում տալ բառի ստուգաբանությունը, քանի որ այդ բառը կամ բառակապակցությունը ծագումնաբանական առումով կապված չէ Ֆարսի մշակույթի հետ։ Առաջին անգամ Ահուրա Մազդայի անունը գրավոր նյութերում ի հայտ է գալիս [[Աքեմենյան տերություն|Աքեմենյան դարաշրջանում]] (մ.թ.ա. 550-330 թթ.) [[Բեհիսթունի արձանագրություն|Բեհիսթունի արձանագրություններում։]] Մինչև Արտաքսերքսես II-ը Ահուրա Մազդան միակ աստվածն էր, ապա սկսեց նրա պաշտամունքը ևս երկու աստվածներ [[Միհր]]՝ Միթրա և Զերվան։ Հայոց մշակույթի մեջ '''Ահուրամազդա անունը''' հայտնի է նաև որպես Որմիզդ, Հորմիզդ, Օրմիզդ, նոր պարսկերենում՝ Հորմոզ։ |
'''Ահուրամազդան''' (ինչպես նաև Ահուրա-Մազդա) [[Զրադաշտական կրոն|զրադաշտականության]] կրոնի գերագույն [[աստված|աստծո]] անունն է: Ըստ կրոնական ավանդաբանության, նա ով ներկայանում է որպես '''Ահուրամազդա''' ստեղծել է երկինքը, երկիրը և մարդուն։ Բարու և չարի պայքարի մեջ Ահուրամազդան ներկայացնում է բարիությունը նա հավիտենական պայքարի մեջ է չար աստծո՝ [[Ահրիման]]ի հետ։ '''Ահուրամազդա''' բառի ծագումնաբանությունը ուսումնասիրված չէ և որպես կանոն ներկայացվում է որպես իրանական։ Իրանցիները իրենց հերթին չեն կարողանում տալ բառի ստուգաբանությունը, քանի որ այդ բառը կամ բառակապակցությունը ծագումնաբանական առումով կապված չէ Ֆարսի մշակույթի հետ։ Առաջին անգամ Ահուրա Մազդայի անունը գրավոր նյութերում ի հայտ է գալիս [[Աքեմենյան տերություն|Աքեմենյան դարաշրջանում]] (մ.թ.ա. 550-330 թթ.) [[Բեհիսթունի արձանագրություն|Բեհիսթունի արձանագրություններում։]] Մինչև Արտաքսերքսես II-ը Ահուրա Մազդան միակ աստվածն էր, ապա սկսեց նրա պաշտամունքը ևս երկու աստվածներ [[Միհր]]՝ Միթրա և Զերվան։ Հայոց մշակույթի մեջ '''Ահուրամազդա անունը''' հայտնի է նաև որպես Որմիզդ, Հորմիզդ, Օրմիզդ, նոր պարսկերենում՝ Հորմոզ։ |
||
Սովորույթի |
Սովորույթի համաձայն [[Արամազդ]] անունը բխեցվում է Ահուրամազդա անունից, որը սկզբունքորեն ընդունելի չէ մի շարք պատճառներով։ Իմաստաբանական հիմքերը տարբեր են։ Ահուրամազդա բառացիորեն նշանակում է Աստծո կամ Առաջինի հուրը մեզ տա։ Այս մասին լրջագույն ուսումնասիրություն է կատարել Ա․Մկրտչյանը (Գերմանիա) հրապարակված չորս մասով <ref>[http://www.hayary.org/wph/?p=5035 Հայ Արիական Միաբանության կայք]</ref>: Հոդվածը տպագրվել է 2015 թ. «Լուսանցք» թերթի թիվ 29, 30, 31, 32 համարներում, <ref>«Լուսանցք» թիվ 29,30,31,32 (375,336,337,338), 2015թ.</ref>։ |
||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
13:39, 6 Նոյեմբերի 2018-ի տարբերակ
 |
Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
| Հոդվածների շարք նվիրված |
|
| Հիմնական |
| Բարի և չար ուժեր |
| Սրբազան տեքստեր և աշխատություններ |
|
Ավեստա |
| Էպոսներ և լեգենդներ |
|
Դենքարդ · Բունդահիշն |
| Մշակույթ և խորհրդանիշներ |
| Տարածում և հալածանք |
|
Զրադաշտականությունը Իրանում |
| Կարդացեք նաև |
Ահուրամազդան (ինչպես նաև Ահուրա-Մազդա) զրադաշտականության կրոնի գերագույն աստծո անունն է: Ըստ կրոնական ավանդաբանության, նա ով ներկայանում է որպես Ահուրամազդա ստեղծել է երկինքը, երկիրը և մարդուն։ Բարու և չարի պայքարի մեջ Ահուրամազդան ներկայացնում է բարիությունը նա հավիտենական պայքարի մեջ է չար աստծո՝ Ահրիմանի հետ։ Ահուրամազդա բառի ծագումնաբանությունը ուսումնասիրված չէ և որպես կանոն ներկայացվում է որպես իրանական։ Իրանցիները իրենց հերթին չեն կարողանում տալ բառի ստուգաբանությունը, քանի որ այդ բառը կամ բառակապակցությունը ծագումնաբանական առումով կապված չէ Ֆարսի մշակույթի հետ։ Առաջին անգամ Ահուրա Մազդայի անունը գրավոր նյութերում ի հայտ է գալիս Աքեմենյան դարաշրջանում (մ.թ.ա. 550-330 թթ.) Բեհիսթունի արձանագրություններում։ Մինչև Արտաքսերքսես II-ը Ահուրա Մազդան միակ աստվածն էր, ապա սկսեց նրա պաշտամունքը ևս երկու աստվածներ Միհր՝ Միթրա և Զերվան։ Հայոց մշակույթի մեջ Ահուրամազդա անունը հայտնի է նաև որպես Որմիզդ, Հորմիզդ, Օրմիզդ, նոր պարսկերենում՝ Հորմոզ։
Սովորույթի համաձայն Արամազդ անունը բխեցվում է Ահուրամազդա անունից, որը սկզբունքորեն ընդունելի չէ մի շարք պատճառներով։ Իմաստաբանական հիմքերը տարբեր են։ Ահուրամազդա բառացիորեն նշանակում է Աստծո կամ Առաջինի հուրը մեզ տա։ Այս մասին լրջագույն ուսումնասիրություն է կատարել Ա․Մկրտչյանը (Գերմանիա) հրապարակված չորս մասով [1]: Հոդվածը տպագրվել է 2015 թ. «Լուսանցք» թերթի թիվ 29, 30, 31, 32 համարներում, [2]։
Արտաքին հղումներ
•http://www.hayary.org/wph/?p=5035 Հայ Արիական Միաբանություն
Ծանոթագրություններ
- ↑ Հայ Արիական Միաբանության կայք
- ↑ «Լուսանցք» թիվ 29,30,31,32 (375,336,337,338), 2015թ.