«Աշուն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
No edit summary
Տող 23. Տող 23.
{{Եղանակ}}
{{Եղանակ}}
{{Անավարտ}}
{{Անավարտ}}
=== Ասոցացիան բերքի հետ ===
Աշնանը տաք եղանակը փոխարինվում է սառը եղանակով, ինչպես նաև անհրաժեշտություն է առաջանում հավաքել բերքը: Այս պատկերները արտացոլվում են գեղարվեստական ստեղծագործություններում և գրականության մեջ: [[Արեւմտյան աշխարհը|Արևմտյան կուլտուրան]] աշունը նկարագրվում է որպես գեղեցիկ գեր կին, որը կրում է գեղեցիկ, գույնզգույն զարդեր և մրգեր, խոտով զարդարված գույնզգույն հացահատիկ, որն էլ յուրահատուկ էր տվյալ ժամանակների համար: Շատ հին քաղաքակրթություններ աշնանը նշել են գեղեցիկ տոներ, օրինակ՝ բերքի տոնը, որը նշվում է նաև հիմա: Նշվում են նաև [[Գովաբանության օր]] [[ԱՄՆ|Միացյալ նահանգներում]] և [[հրեա]]կան [[Սուկկոտ]], որի արմատները գալիս են լիալուսնի տոնի կամ բերքի տոնի պատմական փառատոններից: Կան նաև հյուսիսամերիկյան հնդիկների ավանդական տոների մերօրյա ներկայացման տոներ, չինական Լուսնային տոն, շատ-շատ նույնանման տոներ՝ այլ ցեղերից կամ ազգերից փոխանցված: Նրանցում արտացոլված ուրախ նոտաների մեջ առկա է նաև փոքր-ինչ տխուր նոտա, որը կապվում է ցրտի և ծերանալու թախծոտ տրամադրությունների հետ:

=== Ասոցացիան թախիծի հետ ===
[[Պոեզիա|Պոեզիայում]] աշունը հաճախ ասսոցացվում է թախիծի հետ: Ամառային տաք օրերը հեռանում են, մոտենում են ձմռան ցրտերը.
Աշուն է, անձրև... Ստվերներն անձև<br>

Դողում են դանդաղ... Պաղ, միապաղաղ<br>

Անձրև՜ ու անձրև ...<br>

Սիրտըս տանջում Է ինչ-որ անուրախ<br>

Անհանգստություն...<br>

Սպասիր, լսիր, ես չեմ կամենում<br>

Անցած լույսերից, անցած հույզերից<br>

Տառապել կրկին.<br>
Նայիր, ա՜խ, նայիր, ցավում է նորից<br>

Իմ հիվանդ հոգին...<br>

Անձրև է, աշուն... Ինչո՞ւ ես հիշում,<br>

Հեռացած ընկեր, մոռացած ընկեր,<br>

Ւնչո՞ւ ես հիշում.<br>
Դու այնտեղ էիր, այն աղմկահեր<br>
Կյանքի մշուշում...<br>

Դու կյա՛նքն ես տեսել, դու կյա՛նքն ես հիշում —<br>

Ոսկե տեսիլնե՜ր, անուրջների լո՜ւյս...<br>

Ես ցուրտ մշուշում.<br>

Իմ հոգու համար չկա արշալույս —<br>

Անձրև՜ է, աշո՜ւն...<br>
2.<br>
Մեգ է, անձրև ու մշուշ<br>
Իմ այգում մերկ,<br>
Դառը թախիծ ու վերհուշ,<br> —
Անվախճան երգ։<br>

Հողմն է լալիս թփերում<br>
Մերկ ու վտիտ.<br>
Ցուրտ է, խավար է հեռուն<br>
Եվ անժպիտ։<br>

Սիրտըս թախծոտ ու խոցոտ,<br>
Հոգիս հիվանդ, —<br>
Ո՞վ արևոտ ու բոցոտ<br>
Կըվառե խանդ։<br>

Տունըս ավեր ու խավար՝<br>
Օրըս անլույս,<br>
Ո՞վ կըվառե ոսկեվառ<br>
Երազ ու հույս….<br>

[[Կատեգորիա:Տարվա եղանակներ]]

11:29, 17 Սեպտեմբերի 2018-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աշուն (այլ կիրառումներ)
Աշունն Արզականում

Աշուն, տարվա չորս եղանակներից մեկը, գտնվում է ամռան և ձմռան միջև։ Աշունը անցումային ժամանակաշրջան է, երբ օրվա լուսավորվածությունն ու օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար նվազում են։

Օրացուցային աշուն

Կազմված է երեք ամիսներից՝ Հյուսիսային կիսագնդում՝ սեպտեմբեր, հոկտեմբեր և նոյեմբեր, իսկ Հարավայինում՝ մարտ, ապրիլ և մայիս։ Հյուսիսային կիսագնդում տևում է աշնանային գիշերահավասարի օրից (սեպտեմբերի 23) մինչև ձմեռային արևադարձի օրը (դեկտեմբերի 22), Հարավային կիսագնդում՝ գարնանային գիշերահավասարի օրից (մարտի 21) մինչև ամառային արևադարձի օրը (հունիսի 22)։

Կերպարվեստում

Գրական ստեղծագործություններում