«Մարգար Սեդրակյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-http://www.mediamax.am/ +https://mediamax.am/)
Տող 49. Տող 49.
[[Պատկեր:Margar Sedrakyan's Plaque, Yerevan.jpg|350px|մինի|Մարգար Սեդրակյանի հուշատախտակը Երևանի [[Սայաթ-Նովայի պողոտա (Երևան)|Սայաթ Նովա]] 25 հասցեում]]
[[Պատկեր:Margar Sedrakyan's Plaque, Yerevan.jpg|350px|մինի|Մարգար Սեդրակյանի հուշատախտակը Երևանի [[Սայաթ-Նովայի պողոտա (Երևան)|Սայաթ Նովա]] 25 հասցեում]]


2015 թվականին Երևանի Սայաթ-Նովա 25 հասցեում գտնվող «Արարատ Տրեստ»-ի պատմական շենքի վրա բացվել է Մարգար Սեդրակյանի հիշատակը հավերժացնող հուշատախտակը<ref>[http://www.mediamax.am/am/news/society/14478/ Բացվել է Մարգար Սեդրակյանի անվանական հուշատախտակը]</ref><ref>[http://www.armeniatv.am/hy/news/56615 Բացվել է հայկական կոնյակագործության հիմնադրի հուշատախտակը]</ref>
2015 թվականին Երևանի Սայաթ-Նովա 25 հասցեում գտնվող «Արարատ Տրեստ»-ի պատմական շենքի վրա բացվել է Մարգար Սեդրակյանի հիշատակը հավերժացնող հուշատախտակը<ref>[https://mediamax.am/am/news/society/14478/ Բացվել է Մարգար Սեդրակյանի անվանական հուշատախտակը]</ref><ref>[http://www.armeniatv.am/hy/news/56615 Բացվել է հայկական կոնյակագործության հիմնադրի հուշատախտակը]</ref>


== Պատմական ակնարկ ==
== Պատմական ակնարկ ==

17:26, 19 Օգոստոսի 2018-ի տարբերակ

Մարգար Սեդրակի Սեդրակյան
Դիմանկար
Ծնվել է31 մարտի 1907
ԾննդավայրԽառակոնիս, Արճակ գավառ,
Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է1 հոկտեմբերի 1973
Մահվան վայրԵրևան, ՀԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ՔաղաքացիությունԽՍՀՄ
Մասնագիտությունկոնյակագործ, ինժեներ
Պարգևներ և
մրցանակներ

Սոցիալիստական Աշխատանքի Հերոս - 1971

Լենինի շքանշան Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո Նշան» շքանշան
 Markar Sedrakyan Վիքիպահեստում

Սեդրակյան Մարգար Սեդրակի (մարտի 31, 1907 թ., Խառակոնիս, Արճակ գավառ, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն - հոկտեմբերի 1, 1973 թ., Երևան, ՀԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ կոնյակագործ, ՀԽՍՀ վաստակավոր ինժեներ (1961 թ.), Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1971 թ.)։

Մարգար Սեդրակյանի շնորհիվ Հայաստանում ընդարձակվեցին կոնյակագործության ծավալները, նոր տարածքներ հատկացվեցին խաղողի հումքի մշակման և մթերման համար։ Նրա ստեղծած բարձր որակի կոնյակների շնորհիվ ամբողջ աշխարհը ճանաչեց, որ հայկական կոնյակը ֆրանսիականի արժանի մրցակից է։

Կենսագրություն

Վերապրել է Հայոց ցեղասպանությունը, որին զոհ են գնացել ծնողները և ընտանիքի այլ անդամներ։ Նախնական կրթությունը ստացել է մանկատանը։ 1930 թ-ին ավարտել է Երևանի գյուղատնտեսական ինստիտուտը։

1927 թ-ից աշխատել է կոնյակի արտադրության բնագավառում։ 1935 թվականից ԽՍՀՄ Համտեսի (դեգուստացիոն) կենտրոնական հանձնաժողովի անդամ էր։

1940 թվականից մինչև կյանքի վերջն աշխատել է Երևանի կոնյակի գործարանում՝ որպես գլխավոր ինժեներ-տեխնոլոգ։ 1940-1948 թթ-ին դասախոսել է Երևանի գյուղատնտեսական ինստիտուտում։ 1940-ական թթ-ի վերջին ձերբակալվել է, ապա արտաքսվել Օդեսա, որտեղ որոշ ժամանակ աշխատել է կոնյակի գործարանում[1]։

Սեդրակյանը ԽՍՀՄ-ում կոնյակի արտադրության նոր տեխնոլոգիայի հիմնադիրն է։ Ստեղծել է հետևյալ կոնյակները.

  • «Հոբելյանական» (1937 թ., ԽՍՀՄ-ում առաջին բարձրագույն որակի կոնյակը),
  • «Ընտիր» (1939 թ.),
  • «Հայաստան» (1940 թ.),
  • «Արտաշատ» (1941 թ.),
  • «Դվին» (1942 թ.),
  • «Երևան» (1947 թ.),
  • «Օդեսա» (1948 թ.),
  • «Ուկրաինա» (1949 թ.),
  • «Արարատ» (1955 թ.),
  • «Տոնական» (1957 թ.),
  • «40-ամյա» (1957 թ.),
  • «Ախթամար» (1967 թ.),
  • «Նաիրի» (1967 թ.),
  • «50-ամյա» (1967 թ.),
  • «Վասպուրական» (1977 թ.)։

1966 թ-ին Մարգար Սեդրակյանին շնորհվել է «Կոնյակի արտադրության բարձր վարպետի կոչում»։ 1971 թ-ին ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահությունը նրան շնորհել է Սոցիալիստական աշխատանքի հերոսի կոչումը՝ պարգևատրելով «Մուրճ ու մանգաղ» ոսկե մեդալով և Լենինի շքանշանով։ Արժանացել է Աշխատանքային կարմիր դրոշի և «Պատվո նշան» շքանշանների, ինչպես նաև ֆրանսիական կոնյակի «Կամյու» տան բարձրագույն պարգևի՝ «Համտեսի ասպետ» արծաթե մեծ մեդալի։

1975 թ-ին Երևանի կոնյակի գործարանի տարածքում կառուցվել է Մարգար Սեդրակյանի հիշատակը հավերժացնող հուշահամալիր, իսկ 100-ամյակի կապակցությամբ 2007 թ-ին թողարկվել է նրան նվիրված հայկական նամականիշ։

Մարգար Սեդրակյանի հուշատախտակը Երևանի Սայաթ Նովա 25 հասցեում

2015 թվականին Երևանի Սայաթ-Նովա 25 հասցեում գտնվող «Արարատ Տրեստ»-ի պատմական շենքի վրա բացվել է Մարգար Սեդրակյանի հիշատակը հավերժացնող հուշատախտակը[2][3]

Պատմական ակնարկ

1937 թվականին Իվան Պապանինի գլխավորությամբ մի խումբ մասնագետներ ուղևորվեցին դեպի Հյուսիսային բևեռ։ Յուրաքանչյուր խորհրդային հանրապետություն ինչ-որ բան նվիրաբերեց այդ գիտարշավի մասնակիցներին. Բելառուսը տրամադրեց տաք շորեր, Ուկրաինան՝ սալ, Հայաստանը՝ կոնյակ։ «Պրավդա» թերթում տպագրվեց հոդված և գիտարշավի մասնակիցների լուսանկարը, որում նրանք պատկերված էին կոնյակի տակառը ձեռքերին։ Հոդվածում նրանք պատմում էին, որ արշավն անցնում է այնքան սաստիկ ցրտի պայմաններում, որ անգամ 42 աստիճանի թնդության հայկական կոնյակը նրանց չէր տաքացնում։ Դրա պատճառով խնդիր դրվեց՝ արդյո՞ք հնարավոր է ստեղծել ավելի թունդ աստիճան ունեցող կոնյակ։ Վարպետ Մարգարի ստեղծագործական տաղանդը արարեց 50 աստիճանի թնդության «Դվին», իսկ 1947 թ-ին էլ՝ կոնյակի արտադրության մեջ ամենաթունդ՝ 57 աստիճան ունեցող «Երևան» կոնյակը։

Ինչպես հայտնի է Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ուինսթոն Չերչիլը նախընտրում էր միայն հայկական «Դվին» կոնյակը։ Այն ժամանակ երբ Չերչիլը հայտնաբերում է, որ «Դվին» կոնյակի որակը զգալիորեն ընկել է, բողոքում է Ստալինին այդ մասին։ Պարզվում է, որ «Դվին»-ի և այլ կոնյակների գլխավոր տեխնոլոգ Մարգար Սեդրակյանը աքսորվել է։ Չերչիլի բողոքից անմիջապես հետո Ստալինը ազատ է արձակում Մարգար Սեդրակյանին ու վերականգնում է նրա նախկին պաշտոնը[4]։

Ծանոթագրություններ

Արտաքին հղումներ