«Բալդր»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 2. | Տող 2. | ||
'''Բալդր''' (Baldr) կամ '''Բալդեր''', գերմանասկանդինավական դիցաբանության մեջ համարվում է գարնան և լույսի աստվածը: |
'''Բալդր''' (Baldr) կամ '''Բալդեր''', գերմանասկանդինավական դիցաբանության մեջ համարվում է գարնան և լույսի աստվածը: |
||
Բալդրը տարբեր ժողովուրդների [[Դիցաբանություն|դիցաբանության]] մեջ համարվում է բնության մեռնող և հարություն առնող աստվածություն, ինչպես նաև երկրագործության և բուսականության հովանավոր [[Աստված|աստվածն]] է: Այդպիսի աստվածները |
Բալդրը տարբեր ժողովուրդների [[Դիցաբանություն|դիցաբանության]] մեջ համարվում է բնության մեռնող և հարություն առնող աստվածություն, ինչպես նաև երկրագործության և բուսականության հովանավոր [[Աստված|աստվածն]] է: Այդպիսի աստվածները ժողովուրդների դիցաբանության և [[Կրոն|կրոնի]] մեջ ունեն յուրահատուկ դեր, որոնք ապրում կամ ապրել են այդ տարածքներում, որոնց հատկանշական են սեզոնային<ref name="АС">{{книга|автор=|часть=Бальдр|заглавие=Атеистический словарь|оригинал=|ссылка=|ответственный=Под общ. ред. М. П. Новикова|издание=2-е изд., испр. и доп|место=М.|издательство=Политиздат|год=1985|том=|страницы=7—8, 48, 466|страниц=512|серия=|isbn=|тираж=300000}}</ref> բնությունը: |
||
== Դիցաբանական սյուժե == |
== Դիցաբանական սյուժե == |
||
[[File:AM 738 4to, 36v, BW Baldr.jpeg|thumb|left|upright=0.6|Բալդր.Նկար [[Իսլանդիա|իսլանդական]] ձեռագրերից [[1680 թվական]]а]] |
[[File:AM 738 4to, 36v, BW Baldr.jpeg|thumb|left|upright=0.6|Բալդր.Նկար [[Իսլանդիա|իսլանդական]] ձեռագրերից [[1680 թվական]]а]] |
||
Բալդրը՝ Օդինի և Ֆրիգգի որդին էր: Նա այնպես մաքուր ու գեղեցիկ էր հոգով, որ նրանից լույս էր |
Բալդրը՝ Օդինի և Ֆրիգգի որդին էր: Նա այնպես մաքուր ու գեղեցիկ էր հոգով, որ նրանից լույս էր ճառագում: Բալդրն ամենավառն ու մաքուրն էր աստվածներից: Երկրում նրա հայտնվելու հետ կյանքը սկսում էր արթնանալ, աշխուժանալ և ամեն ինչ դառնում էր գեղեցիկ ու գունավորված: Բալդրի կինը Նաննան էր, իսկ նրանց որդին Ֆորեստին էր: Անսպասելիորեն պատանին սկսեց չարագուշակ երազներ տեսնել, մահ կանխագուշակող: Անհանգստացած Օդինը հեծնեց իր ութոտանի մտրուկին՝ Սլեյպնիրային և ուղևորվեց ննջեցյալների թագավորություն: Կախարդ գուշակն ասաց Օդինին, որ Բալդրը կմահանա սեփական եղբոր ձեռքերով՝ կույր աստված Հյոդի ձեռքերով: Տխրած Օդինը վերադառնում է Ասգարդ և այնտեղ Ֆրիգգն առաջարկում է Բալդրին փրկելու տարբերակ: Լեգենդի համաձայն Ֆրիգգը երդում է վերցնում յուրաքանչյուր քարից, յուրաքանչյուր մետաղից, յուրաքանչյուր բույսից, յուրաքանչյուր կենդանուց, յուրաքանչյուր թռչունից և յուրաքանչյուր ձկից, որ նրանցից ոչ ոք վնաս չի հասցնի Բալդրին: Բայց Լոկին, իմանում է, որ Ֆրիգգը դեռ չի հասցրել երդում վերցնել Օմելից (Mistlteinn- բառացիորեն «միգապատ սուր»)<ref>{{Книга|автор=Король Д.|заглавие=Вступ до історичної танатології: навч. посіб.|ответственный=|издание=|место=Київ|издательство=НаУКМА|год=2015|страницы=123—125|страниц=|isbn=|isbn2=}}</ref>, այդ բույսից պատրասեց նետ և խորամանկությամբ ստիպեց Հյոդին սպանել Բալդրին: Նետը խոցեց ուղիղ Բալդրի սիրտը: |
||
Հերմոդը գնաց մեռյալների թագավորություն, եղբոր համար փրկագին վճարելու համար: Հելը, անդրշիրիմյան թագավորության ղեկավարը ասաց, որ ինքը Բալդրին կվերադարձնի կյանք, եթե ամբողջ աշխարհը լացի ու ողբա նրա մահը: Ու այսպես աստվածները ցրվեցին տարբեր ուղություններվ, որպեսզի շրջեն ամբողջ աշխարհով, բայց նրանց հանդիպեց Տոկկ վելիկանը (որին դիմել էր Լոկկին), որը ասաց, որ ինքը չի ողբա Բալդրի մահը, որովհետև նա մնացել է ննջեցյալների թագավորությունում: |
Հերմոդը գնաց մեռյալների թագավորություն, եղբոր համար փրկագին վճարելու համար: Հելը, անդրշիրիմյան թագավորության ղեկավարը ասաց, որ ինքը Բալդրին կվերադարձնի կյանք, եթե ամբողջ աշխարհը լացի ու ողբա նրա մահը: Ու այսպես աստվածները ցրվեցին տարբեր ուղություններվ, որպեսզի շրջեն ամբողջ աշխարհով, բայց նրանց հանդիպեց Տոկկ վելիկանը (որին դիմել էր Լոկկին), որը ասաց, որ ինքը չի ողբա Բալդրի մահը, որովհետև նա մնացել է ննջեցյալների թագավորությունում: |
14:53, 24 Հունիսի 2018-ի տարբերակ
Բալդր | |
---|---|
Տեսակ | ականդինավյան աստված |
Դիցաբանություն | Սկանդինավյան դիցաբանություն |
Սեռ | արական |
Զբաղմունք | Նորվեգական կրոն[1], Germanic paganism?[1], Սկանդինավյան դիցաբանություն[1] և Germanic mythology?[1] |
Սպանված է | Հյոդ |
Անդամակցություն | Ասեր |
Հայր | Օդին[2] |
Մայր | Ֆրիգգ[2] |
Քույր/Եղբայր | Հյոդ, Հերմոդ, Բրագի, Թոր, Մեիլի, Վիդար և Վալի |
Ամուսին | Nanna?[2] |
Զավակներ | Ֆորսետի[2] |
Baldr Վիքիպահեստում |
Բալդր (Baldr) կամ Բալդեր, գերմանասկանդինավական դիցաբանության մեջ համարվում է գարնան և լույսի աստվածը:
Բալդրը տարբեր ժողովուրդների դիցաբանության մեջ համարվում է բնության մեռնող և հարություն առնող աստվածություն, ինչպես նաև երկրագործության և բուսականության հովանավոր աստվածն է: Այդպիսի աստվածները ժողովուրդների դիցաբանության և կրոնի մեջ ունեն յուրահատուկ դեր, որոնք ապրում կամ ապրել են այդ տարածքներում, որոնց հատկանշական են սեզոնային[3] բնությունը:
Դիցաբանական սյուժե
Բալդրը՝ Օդինի և Ֆրիգգի որդին էր: Նա այնպես մաքուր ու գեղեցիկ էր հոգով, որ նրանից լույս էր ճառագում: Բալդրն ամենավառն ու մաքուրն էր աստվածներից: Երկրում նրա հայտնվելու հետ կյանքը սկսում էր արթնանալ, աշխուժանալ և ամեն ինչ դառնում էր գեղեցիկ ու գունավորված: Բալդրի կինը Նաննան էր, իսկ նրանց որդին Ֆորեստին էր: Անսպասելիորեն պատանին սկսեց չարագուշակ երազներ տեսնել, մահ կանխագուշակող: Անհանգստացած Օդինը հեծնեց իր ութոտանի մտրուկին՝ Սլեյպնիրային և ուղևորվեց ննջեցյալների թագավորություն: Կախարդ գուշակն ասաց Օդինին, որ Բալդրը կմահանա սեփական եղբոր ձեռքերով՝ կույր աստված Հյոդի ձեռքերով: Տխրած Օդինը վերադառնում է Ասգարդ և այնտեղ Ֆրիգգն առաջարկում է Բալդրին փրկելու տարբերակ: Լեգենդի համաձայն Ֆրիգգը երդում է վերցնում յուրաքանչյուր քարից, յուրաքանչյուր մետաղից, յուրաքանչյուր բույսից, յուրաքանչյուր կենդանուց, յուրաքանչյուր թռչունից և յուրաքանչյուր ձկից, որ նրանցից ոչ ոք վնաս չի հասցնի Բալդրին: Բայց Լոկին, իմանում է, որ Ֆրիգգը դեռ չի հասցրել երդում վերցնել Օմելից (Mistlteinn- բառացիորեն «միգապատ սուր»)[4], այդ բույսից պատրասեց նետ և խորամանկությամբ ստիպեց Հյոդին սպանել Բալդրին: Նետը խոցեց ուղիղ Բալդրի սիրտը:
Հերմոդը գնաց մեռյալների թագավորություն, եղբոր համար փրկագին վճարելու համար: Հելը, անդրշիրիմյան թագավորության ղեկավարը ասաց, որ ինքը Բալդրին կվերադարձնի կյանք, եթե ամբողջ աշխարհը լացի ու ողբա նրա մահը: Ու այսպես աստվածները ցրվեցին տարբեր ուղություններվ, որպեսզի շրջեն ամբողջ աշխարհով, բայց նրանց հանդիպեց Տոկկ վելիկանը (որին դիմել էր Լոկկին), որը ասաց, որ ինքը չի ողբա Բալդրի մահը, որովհետև նա մնացել է ննջեցյալների թագավորությունում:
Հետագայում աստվածները իմացան, որ նետը Հյոդին տվել է Լոկին, որից հետ նա կապվել էր և տեղափոխվել էր քարանձավ, որտեղ շղթայակապվել էր, իսկ նրա գլխին կախել էին թունավոր օձ, որից անընդհատ թույն էր կաթում: Ու այդպես Լոկին տանջվեց անընդհատ երեսին կաթկթող թույնից:
Սկանդինավները հավատում էին, որ Բալդրի հարությունը տեղի է ունենալու Ռագնարյոկի օրը, երբ ծովից առաջանալու էր նոր ցամաք:
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Балдур (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1891. — Т. IIа. — С. 796.
- ↑ Бальдр // Атеистический словарь / Под общ. ред. М. П. Новикова. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: Политиздат, 1985. — С. 7—8, 48, 466. — 512 с. — 300 000 экз.
- ↑ Король Д. Вступ до історичної танатології: навч. посіб.. — Київ: НаУКМА, 2015. — С. 123—125.