«Կենտրոնական Բալկան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Տող 59. | Տող 59. | ||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
{{commonscat|Central Balkan National Park}} |
{{commonscat|Central Balkan National Park}} |
||
* [http://visitcentralbalkan.net/en/ |
* [http://visitcentralbalkan.net/en/ Պաշտոնական կայք] {{ref-bg}} {{ref-en}} |
||
* [http://www.panoramio.com/user/1018024/tags/Central%20Balkan |
* [http://www.panoramio.com/user/1018024/tags/Central%20Balkan Պատկերասրահ] |
||
* [http://photo.raskoll.com/main.php?g2_view=tags.VirtualAlbum&g2_tagName=%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0+%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0 |
* [http://photo.raskoll.com/main.php?g2_view=tags.VirtualAlbum&g2_tagName=%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%B0+%D0%BF%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%BD%D0%B0 Պատկերասրահ] |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
[[Կատեգորիա:Բուլղարիայի ազգային պարկեր]] |
[[Կատեգորիա:Բուլղարիայի ազգային պարկեր]] |
09:58, 8 Հունիսի 2018-ի տարբերակ
Բոտև լեռը | |
Տեսակ | ազգային պարկ |
Երկիր | Բուլղարիա |
Տեղագրություն | Ստարա Պլանինա |
Հիմնվել է | 1991 |
Մակերես | 716,69 կմ² |
«Կենտրոնական Բալկան» ազգային պարկ (բուլղար․՝ Национален парк Централен Балкан), գտնվում է Բուլղարիայի կենտրոնական մասում, Բալկանյան լեռներում։ Պարկի բարձրությունը ծովի մակարդակից գտնվում է՝ 550 մ քաղաք Կառլովի մոտ մինչև 2376 մ (Բոտև լեռ, որը Բալկանների ամենաբրձր կետն է) միջակայքում։ Հիմնադրվել է 1991 թվականի հոկտեմբերի 31-ին։ Տարածքի մեծությամբ երրորդն է Բուլղարիայում։ Տարածքի ընդհանուր մակերեսը 716,69 կմ² է, երկարությունը արևմուտքից արևելք 85 կմ, միջին լայնությունը 10 կմ։ Գտնվում է հինգ մարզերի տարածքում՝ Լովեչիի, Գաբրովոյի, Սոֆիայի, Պլովդիվի և Ստարա Զագորայի։ Իր մեջ է ներառում 9 արգելոցներ՝ Բոատին, Ցարիչինան, Կոզյա-Ստենան, Ստենետոն, Սեվերեն-Ջենդեմը, Պեեշտի-Սկալին, Սոկոլնան, Ջենդեմը և Ստարա-Ռեկան։
Կենտրոնական Բալկանը Եվրոպայի խոշորագույն և արժեքավոր ազգային պարկերից մեկն է։ IUCN նրան II-րդ կարգ է սահմանել։ Պարկի ութ արգելոցները, ինչպես նաև պարկը, մտնում են ՄԱԿ-ի հատուկ պահպանվող տարածքների ցուցակի մեջ, չորս արգելոցներ էլ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից «Մարդ և կենսոլորտ» ծրագրի շրջանակներում ընդգրկաված են կենսոլորտային տարածքների համաշխարհային ցուցակում։ Լիիրավ անդամ է PAN Parks հիմնադրամի։
Պարկը գտնվում է Ռոդոպյան խառը անտառային գոտում։ Բազում հազվագյուտ հանդիպող բույսերի և կենդանիների տուն է հանդիսանում, ինչպես նաև ունի մեծ պատմական և մշակութային նշանակություն գիտության համար։ Ֆլորան ներկայացնում է ծառերի և բույսերի 2340 տեսակ, և անտառները զբաղեցնում են տարածքի 56%-ը։ Կաթնասունների 59 տեսակ, թռչունների 224 տեսակ, սողունների 14 տեսակ, ամֆիբիների 8 տեսակ, ձկան 6 տեսակ և անողնաշարավորների 2387 տեսակ է հաշվում։
Պատմություն
Պարկը ձևավորվել է 1991 թվականին, որպեսզի պահպնվեն յուրահատուկ բնության ժառանգությունը և պաշտպանվի միջավայրը քաղաքային վնասակար ազդեցությունից։ Պարկի ղեկավարմամբ զբաղվում է տնօրինությունը, որը ենթարկվում է Շրջակա միջավայրի և ջրային ռեսուրսների նախարարությանը։ Տնօրինությունը համագործակցում է բազում կազմակերպությունների հետ իր առջև դրված նպատակների հասնելու և պարկը պահպանելու համար։
Վիճակագրություն
- Տարածք: 71669,5 հեկտար
- Երկարություն: 85 կմ
- Լայնություն: 10 կմ
- Առավելագույն բարձրություն: Բոտև, 2376 մ
- Ստորին կետ: Կառլով, մոտավորապես 500 մ
- Անտառներ: 44000,8 հեկտար
- Մնացյալ մաս: 27668,7 հեկտար
- 70% բնական էկոհամակարգ
- 9 արգելոցներ, 20019 հեկտար տարածք
Էկոհամակարգ
Բազմադարյան անտառները հաճարենու, եղևինի, եղևնու, բոխու և կաղնու զբաղեցնում են պարկի տարածքի մեծ մասը։ Բուլղարիայի ֆլորայի կեսը հայտնաբերվել է պարկում։ Այստեղ 10 տեսակ և 2 ենթատեսակ հանդիսանում են էնդեմիկ և չեն հանդիպում աշխարհի որևիցե այլ վայրում։ Պարկի ավելի քան 130 բույսեր և կենդանիներ ընդգրկված են Կարմիր գրքի մեջ։
Բուժող խոտաբույսերի 166 տեսակ է հայտնի, որոնցից 12 պաշտպանվում են օրենքով։ Եվս՝ մամուռի 229, սնկան 256, ջրիմուռների 208 տեսակներ կան։ Բալկանյան լեռնաշղթայի կենտրոնական մասը տուն է հանդիսանում Բուլղարիայի անողնաշարավոր կենդանիների 70%-ի համար և ողնաշարավորների 62%-ի համար։ Կա թռչունների 224 տեսակ, որը դարձնում է պարկը կարևոր միջազգային արգելոց թռչունների համար։
ԵՄ-ն կողմից ֆինանսավորվող CORINE BIOTOPS ծրագիրը առաջարկեց բնակության վայրերի դասակարգման մեթոդաբանություն, և Կենտրոնական Բալկանում ներկայացված են նախագծի 49 տեսակի բնակավայրեր: 24 տեսակ ընդգրկված են «Բնակության վայրում անհետացման եզրի առջև կանգնածների ցուցակում» և անհրաժեշտ են հատուկ քայլեր ձեռնարկել Եվրոմիության բնակության միջավայրի կոնվենցիային համապատասխան պահպանելու համար։
Ռելիեֆ
Հանդիպում են բարձր լեռնային մարգագետիններ, ուղղահայցած ժայռեր, խորը կիրճեր, ջրվեժներ և բազում բարձր գագաթներ, որոնցից մոտավորապես 20 ունեն 2000 մետր բարձրություն։ Կենտրոնական Բալկանը հանդիսանում է զբոսաշրջիկների և գիտնականների սիրելի վայրերից մեկը։
Պատկերասրահ
-
Կենտրոնական Բալկան
-
Կենտրոնական Բալկանների համայնապատկեր
-
Կուպանի գագաթը գարնանը
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կենտրոնական Բալկան կատեգորիայում։ |
- Պաշտոնական կայք (բուլղ.) (անգլ.)
- Պատկերասրահ
- Պատկերասրահ
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կենտրոնական Բալկան» հոդվածին։ |