«Գաստրոշիզիս»–ի խմբագրումների տարբերություն
ավելացվեց Կատեգորիա:Վիրաբուժական հիվանդություններ ՀոթՔաթ գործիքով |
#ձայնային_ֆայլեր, փոխարինվեց: → oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն}} |
{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն}} |
||
'''Գաստրոշիզիս''' բնածին դեֆեկտ, երբ նորածնի [[Ալիքներ|աղիքները]] դուրս են գալիս որովայնի խոռոչից [[Որովայնի |
'''Գաստրոշիզիս''' բնածին դեֆեկտ, երբ նորածնի [[Ալիքներ|աղիքները]] դուրս են գալիս որովայնի խոռոչից [[Որովայնի պատ|առաջային պատին]]՝ պորտային օղի կողքին առկա անցքից<ref name=GARD2017>{{cite web|title=Gastroschisis|url=https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/8661/gastroschisis|website=Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)|accessdate=14 July 2017|language=en|date=2017}}</ref>: Անցքի չափը փոփոխական է, որի արդյունքում նորածնի մարմնից կարող են դուրս գալ նաև [[ստամոքս]]ն ու [[լյարդ]]ը: Գանգատները ներառում են սնուցման խնդիրներ, [[անհասություն]], աղիքային աթրեզիա և ներարգանդային աճի հապաղում: |
||
Կոնկրետ պատճառ հայտնաբերված չէ: Ծխող, ալկոհոլ օգտագործող կամ 20 տարեկանից երիտասարդ մայրերից ծնված նորածինների շրջանում երևույթն ավելի տարածված է: [[Հղիություն (մարդ)|Հղիության]] ընթացքում կատարված գերձայնայնային հետազոտությունը կարող է ախտորոշել արատը: Այլապես ախտորոշվում է ծննդյան պահին: Այս վիճակը տարբերակում են [[ |
Կոնկրետ պատճառ հայտնաբերված չէ: Ծխող, ալկոհոլ օգտագործող կամ 20 տարեկանից երիտասարդ մայրերից ծնված նորածինների շրջանում երևույթն ավելի տարածված է: [[Հղիություն (մարդ)|Հղիության]] ընթացքում կատարված գերձայնայնային հետազոտությունը կարող է ախտորոշել արատը: Այլապես ախտորոշվում է ծննդյան պահին: Այս վիճակը տարբերակում են [[օմֆալոցելե]]ից, որի դեպքում ներքին օրգանները գտնվում են [[Ամնիոն|ամնիոնային թաղանթով]] և [[Որովայնամիզ|որովայնամզով]] կազմվող պարկի մեջ: |
||
Բուժումը վիրահատական է: Այն հիմնականում իրականացվում է ծնունդից կարճ ժամանակ անց: Մեծ դեֆեկտի առկայության դեպքում արտանկած օրգանները կարող են ծածկել հատուկ նյութով, որի միջոցով դանդաղորեն դրանք հետ են մղվում դեպի որովային խոռոչ: |
Բուժումը վիրահատական է: Այն հիմնականում իրականացվում է ծնունդից կարճ ժամանակ անց: Մեծ դեֆեկտի առկայության դեպքում արտանկած օրգանները կարող են ծածկել հատուկ նյութով, որի միջոցով դանդաղորեն դրանք հետ են մղվում դեպի որովային խոռոչ: |
||
Գաստրոշիզիսը հանդիպում է 4/10000 հաճախությամբ: Նկատվում է հիվանդացության աճ: |
Գաստրոշիզիսը հանդիպում է 4/10000 հաճախությամբ: Նկատվում է հիվանդացության աճ: |
||
== Ախտանշաններ == |
== Ախտանշաններ == |
||
Հղիության ընթացքում յուրահատուկ նշաններ չեն լինում: Գաստրոշիզիսով նորածինների 60%-ը հասուն են: Ծնվելիս նորածնի որովայնին առկա է հարաբերականորեն փոքր անցք (4սմ), որը սովորաբար տեղակայվում է [[ |
Հղիության ընթացքում յուրահատուկ նշաններ չեն լինում: Գաստրոշիզիսով նորածինների 60%-ը հասուն են: Ծնվելիս նորածնի որովայնին առկա է հարաբերականորեն փոքր անցք (4սմ), որը սովորաբար տեղակայվում է [[պորտ]]ից անմիջապես աջ<ref>{{Cite journal|last=Sadler|first=Thomas W.|date=August 2010|title=The embryologic origin of ventral body wall defects|journal=Seminars in Pediatric Surgery|volume=19|issue=3|pages=209–214|doi=10.1053/j.sempedsurg.2010.03.006|issn=1532-9453|pmid=20610194}}</ref>: Աղիքների մի մասը այս անցքից անցնում է դուրս: Հազվադեպ ստամոքսն ու լյարդը նույնպես կարող են հայտնվել որովայնի խոռոչից դուրս: Ծնունդից հետո այս օրգանները ունենում են անմիջական շփում օդի հետ: |
||
== Պատճառներ == |
== Պատճառներ == |
||
Գաստրոշիզիսի պատճառը հայտնի չէ: Որոշ դեպքերում դեֆեկտի առաջացման պատճառ կարող են դառնալ [[Գենետիկական խանգարումներ|գենետիկ խանգարումները]], ինչպես նաև կարող են որոշիչ լինել հղիության ընթացքում մոր վրա եղած միջավայրային գործոնները: |
Գաստրոշիզիսի պատճառը հայտնի չէ: Որոշ դեպքերում դեֆեկտի առաջացման պատճառ կարող են դառնալ [[Գենետիկական խանգարումներ|գենետիկ խանգարումները]], ինչպես նաև կարող են որոշիչ լինել հղիության ընթացքում մոր վրա եղած միջավայրային գործոնները: |
||
Ռիկսի գործոններն ընդգրկում են մոր երիտասարդ տարիքը, [[Ալկոհոլամոլություն|ալկոհոլի]] և [[ |
Ռիկսի գործոններն ընդգրկում են մոր երիտասարդ տարիքը, [[Ալկոհոլամոլություն|ալկոհոլի]] և [[ծխախոտ]]ի օգտագործումը: |
||
== Ախտաֆիզիոլոգիա == |
== Ախտաֆիզիոլոգիա == |
||
Պտղի ներարգանդային զարգացման 4-րդ շաբաթվա ընթացքում մարմնի կողմնային հատվածներից 2-ական ծալքեր ուղղվում են դեպի միջին գիծ՝ ձևավորելով առաջային պատ<ref name=":0">{{Cite journal|last=Sadler|first=T. W.|last2=Feldkamp|first2=Marcia L.|date=2008-08-15|title=The embryology of body wall closure: relevance to gastroschisis and other ventral body wall defects|journal=American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics|volume=148C|issue=3|pages=180–185|doi=10.1002/ajmg.c.30176|issn=1552-4876|pmid=18655098}}</ref>: Գաստրոշիզիսի դեպքում մի կամ երկու կողմերի ծալքերը չեն ուղղվում դեպի միջին գիծ, ինչի արդյյունքում առաջային պատի վրա մնում է դեֆեկտ, որը թույլ է տալիս [[Որովայնի խոռոչ|խոռոչի]] օրգաններին դուրս գալ: Արդյունքում հիմանակում աղիքները, արտանկում են [[ |
Պտղի ներարգանդային զարգացման 4-րդ շաբաթվա ընթացքում մարմնի կողմնային հատվածներից 2-ական ծալքեր ուղղվում են դեպի միջին գիծ՝ ձևավորելով առաջային պատ<ref name=":0">{{Cite journal|last=Sadler|first=T. W.|last2=Feldkamp|first2=Marcia L.|date=2008-08-15|title=The embryology of body wall closure: relevance to gastroschisis and other ventral body wall defects|journal=American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics|volume=148C|issue=3|pages=180–185|doi=10.1002/ajmg.c.30176|issn=1552-4876|pmid=18655098}}</ref>: Գաստրոշիզիսի դեպքում մի կամ երկու կողմերի ծալքերը չեն ուղղվում դեպի միջին գիծ, ինչի արդյյունքում առաջային պատի վրա մնում է դեֆեկտ, որը թույլ է տալիս [[Որովայնի խոռոչ|խոռոչի]] օրգաններին դուրս գալ: Արդյունքում հիմանակում աղիքները, արտանկում են [[որովայնի ուղիղ մկան]]ի միջով, որը տեղակայված է պորտից անմիջապես աջ: Կողմնային պատերից առաջացող ծալքերի շարժումն ապահովող մղող ուժերը լրիվ բացահայտված չեն: ՄԻնչդեռ դրանց բացահայտումը թույլ կտա պարզել՝ ինչու է գաստրոշիզիսը առավելապես տեղակայվում պորտից աջ, երբ այլ դեֆեկտները տեղակայվում են միջին գծին: |
||
Կան գաստրոշիզիսի առաջացնումը բացատրող մի շարք վարկածներ. |
Կան գաստրոշիզիսի առաջացնումը բացատրող մի շարք վարկածներ. |
||
# [[Մեզոդերմ |
# [[Մեզոդերմ]]ից մարմնի ծածկույթներ ձևավորման պրոցեսի խաթարում<ref>{{cite journal |last1=Duhamel |first1=B. |title=Embryology of Exomphalos and Allied Malformations |journal=Archives of Disease in Childhood |volume=38 |pages=142–7 |year=1963 |doi=10.1136/adc.38.198.142 |issue=198 |pmid=21032411 |pmc=2019006}}</ref>, |
||
# Պորտային օղի շրջանում ամնիոնի վնասում՝ դրան հաջորդող աղիքների արտանկումով<ref>{{cite journal |last1=Shaw |first1=Anthony |title=The myth of gastroschisis |journal=Journal of Pediatric Surgery |volume=10 |issue=2 |pages=235–44 |year=1975 |pmid=123582 |doi=10.1016/0022-3468(75)90285-7}}</ref>, |
# Պորտային օղի շրջանում ամնիոնի վնասում՝ դրան հաջորդող աղիքների արտանկումով<ref>{{cite journal |last1=Shaw |first1=Anthony |title=The myth of gastroschisis |journal=Journal of Pediatric Surgery |volume=10 |issue=2 |pages=235–44 |year=1975 |pmid=123582 |doi=10.1016/0022-3468(75)90285-7}}</ref>, |
||
# Աջ [[ |
# Աջ [[պորտային երակ]]ի անբավարար հետզարգացում, որ բերում է պատի թուլացման<ref>{{cite journal |last1=Devries |first1=Pieter A. |title=The pathogenesis of gastroschisis and omphalocele |journal=Journal of Pediatric Surgery |volume=15 |issue=3 |pages=245–51 |year=1980 |pmid=6445962 |doi=10.1016/S0022-3468(80)80130-8}}</ref>, |
||
#[[Դեղնուցապարկ |
#[[Դեղնուցապարկ]]ի աջ զարկերակի պատռում՝ դրան հաջորդող պատի վնասումով և աղիքների արտանկումով<ref>{{cite journal |last1=Hoyme |first1=H |last2=Higginbottom |first2=M |last3=Jones |first3=K |title=The vascular pathogenesis of gastroschisis: Intrauterine interruption of the omphalomesenteric artery |journal=The Journal of Pediatrics |volume=98 |issue=2 |pages=228–31 |year=1981 |pmid=6450826 |doi=10.1016/S0022-3476(81)80640-3}}</ref>, |
||
#Ծալքերի ոչ նորմալ ձևավորում, ինչը բերում է առաջային պատի դեֆեկտի առաջացման: |
#Ծալքերի ոչ նորմալ ձևավորում, ինչը բերում է առաջային պատի դեֆեկտի առաջացման: |
||
Առաջին վարկածը չի բացատրում, թե ինչու է դեֆեկտն առաջանում այդքան փոքր հատվածում: Երկրորդ վարկածը չի բացատրում օմֆալոցելեի հետ համեմատ ավելի քիչ թվով զուգակցված խանգարումների առկայությունը: Երրորդ հոդվածը քննադատվել է, քանի որ չկա առաջային պատի անոթավորում պորտային երակի կողմից: Չորրորդ վարկածը ընդունվել է, ապա մերժվել, քանի որ դեղնուցապարկի զարկերակը որովայնի առաջային պատը չի անոթավորում այդ հատվածում<ref>{{cite book |first1=Cynthia |last1=Curry |first2=Ellen |last2=Boyd |first3=Roger E. |last3=Stevenson |chapter=Ventral Wall of the Trunk |chapterurl=https://books.google.com/books?id=_ssqN2gaDoUC&pg=PA1023 |year=2006 |editor1-first=Roger E. |editor1-last=Stevenson |editor2-first=Judith G. |editor2-last=Hall |title=Human Malformations and Related Anomalies |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |pages=1023–49 |isbn=978-0-19-516568-5}}</ref>: Հինգերորդ վարկածի հաստատման համար անհրաժեշտ են ավելի շատ ապացուցողական փաստեր: |
Առաջին վարկածը չի բացատրում, թե ինչու է դեֆեկտն առաջանում այդքան փոքր հատվածում: Երկրորդ վարկածը չի բացատրում օմֆալոցելեի հետ համեմատ ավելի քիչ թվով զուգակցված խանգարումների առկայությունը: Երրորդ հոդվածը քննադատվել է, քանի որ չկա առաջային պատի անոթավորում պորտային երակի կողմից: Չորրորդ վարկածը ընդունվել է, ապա մերժվել, քանի որ դեղնուցապարկի զարկերակը որովայնի առաջային պատը չի անոթավորում այդ հատվածում<ref>{{cite book |first1=Cynthia |last1=Curry |first2=Ellen |last2=Boyd |first3=Roger E. |last3=Stevenson |chapter=Ventral Wall of the Trunk |chapterurl=https://books.google.com/books?id=_ssqN2gaDoUC&pg=PA1023 |year=2006 |editor1-first=Roger E. |editor1-last=Stevenson |editor2-first=Judith G. |editor2-last=Hall |title=Human Malformations and Related Anomalies |publisher=Oxford University Press |location=Oxford |pages=1023–49 |isbn=978-0-19-516568-5}}</ref>: Հինգերորդ վարկածի հաստատման համար անհրաժեշտ են ավելի շատ ապացուցողական փաստեր: |
||
Տող 35. | Տող 32. | ||
==Բուժում== |
==Բուժում== |
||
Գաստրոշիզիսը պահանջում է [[Վիրահատություն|վիրահատական բուժում]], որի միջոցով արտանկած աղիքները վերադարձվում են խոռոչ, ապա վերականգնվում է պատի դեֆեկտը: Երբեմն վիրահատությունն իրականացվում է ծնունդից անմիջապես հետո, սակայն ավելի հաճախ արտանկած օրգանները ծածկում են ստերիլ վիրակապով, ապա ավելի ուշ միայն վիրահատում: Ախտահարված նորածիններին հաճախ անհրաժեշտ է իրականացնել մեկից ավելի վիրահատություններ, քանի որ միայն 10% դեպքերում է հնարավոր մեկ վիրահատությունով շտկել դեֆեկտը<ref name=Conns2017>{{Cite book|title=Conn's current therapy 2017|date=2017|publisher=Elsevier|others=Bope, Edward T., Kellerman, Rick D.|isbn=9780323443203|location=Philadelphia|oclc=961064076}}</ref>: |
Գաստրոշիզիսը պահանջում է [[Վիրահատություն|վիրահատական բուժում]], որի միջոցով արտանկած աղիքները վերադարձվում են խոռոչ, ապա վերականգնվում է պատի դեֆեկտը: Երբեմն վիրահատությունն իրականացվում է ծնունդից անմիջապես հետո, սակայն ավելի հաճախ արտանկած օրգանները ծածկում են ստերիլ վիրակապով, ապա ավելի ուշ միայն վիրահատում: Ախտահարված նորածիններին հաճախ անհրաժեշտ է իրականացնել մեկից ավելի վիրահատություններ, քանի որ միայն 10% դեպքերում է հնարավոր մեկ վիրահատությունով շտկել դեֆեկտը<ref name=Conns2017>{{Cite book|title=Conn's current therapy 2017|date=2017|publisher=Elsevier|others=Bope, Edward T., Kellerman, Rick D.|isbn=9780323443203|location=Philadelphia|oclc=961064076}}</ref>: |
||
==Տես նաև== |
==Տես նաև== |
||
Տող 41. | Տող 37. | ||
* [[Հղիություն (մարդ)|Հղիություն]] |
* [[Հղիություն (մարդ)|Հղիություն]] |
||
* [[Բնածին արատներ]] |
* [[Բնածին արատներ]] |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
18:44, 23 Նոյեմբերի 2017-ի տարբերակ
Գաստրոշիզիս | |
---|---|
Տեսակ | սաղմի զարգացման արատներ և հիվանդության կարգ |
Բժշկական մասնագիտություն | բժշկական գենետիկա |
Gastroschisis Վիքիպահեստում |
Գաստրոշիզիս բնածին դեֆեկտ, երբ նորածնի աղիքները դուրս են գալիս որովայնի խոռոչից առաջային պատին՝ պորտային օղի կողքին առկա անցքից[1]: Անցքի չափը փոփոխական է, որի արդյունքում նորածնի մարմնից կարող են դուրս գալ նաև ստամոքսն ու լյարդը: Գանգատները ներառում են սնուցման խնդիրներ, անհասություն, աղիքային աթրեզիա և ներարգանդային աճի հապաղում: Կոնկրետ պատճառ հայտնաբերված չէ: Ծխող, ալկոհոլ օգտագործող կամ 20 տարեկանից երիտասարդ մայրերից ծնված նորածինների շրջանում երևույթն ավելի տարածված է: Հղիության ընթացքում կատարված գերձայնայնային հետազոտությունը կարող է ախտորոշել արատը: Այլապես ախտորոշվում է ծննդյան պահին: Այս վիճակը տարբերակում են օմֆալոցելեից, որի դեպքում ներքին օրգանները գտնվում են ամնիոնային թաղանթով և որովայնամզով կազմվող պարկի մեջ:
Բուժումը վիրահատական է: Այն հիմնականում իրականացվում է ծնունդից կարճ ժամանակ անց: Մեծ դեֆեկտի առկայության դեպքում արտանկած օրգանները կարող են ծածկել հատուկ նյութով, որի միջոցով դանդաղորեն դրանք հետ են մղվում դեպի որովային խոռոչ: Գաստրոշիզիսը հանդիպում է 4/10000 հաճախությամբ: Նկատվում է հիվանդացության աճ:
Ախտանշաններ
Հղիության ընթացքում յուրահատուկ նշաններ չեն լինում: Գաստրոշիզիսով նորածինների 60%-ը հասուն են: Ծնվելիս նորածնի որովայնին առկա է հարաբերականորեն փոքր անցք (4սմ), որը սովորաբար տեղակայվում է պորտից անմիջապես աջ[2]: Աղիքների մի մասը այս անցքից անցնում է դուրս: Հազվադեպ ստամոքսն ու լյարդը նույնպես կարող են հայտնվել որովայնի խոռոչից դուրս: Ծնունդից հետո այս օրգանները ունենում են անմիջական շփում օդի հետ:
Պատճառներ
Գաստրոշիզիսի պատճառը հայտնի չէ: Որոշ դեպքերում դեֆեկտի առաջացման պատճառ կարող են դառնալ գենետիկ խանգարումները, ինչպես նաև կարող են որոշիչ լինել հղիության ընթացքում մոր վրա եղած միջավայրային գործոնները: Ռիկսի գործոններն ընդգրկում են մոր երիտասարդ տարիքը, ալկոհոլի և ծխախոտի օգտագործումը:
Ախտաֆիզիոլոգիա
Պտղի ներարգանդային զարգացման 4-րդ շաբաթվա ընթացքում մարմնի կողմնային հատվածներից 2-ական ծալքեր ուղղվում են դեպի միջին գիծ՝ ձևավորելով առաջային պատ[3]: Գաստրոշիզիսի դեպքում մի կամ երկու կողմերի ծալքերը չեն ուղղվում դեպի միջին գիծ, ինչի արդյյունքում առաջային պատի վրա մնում է դեֆեկտ, որը թույլ է տալիս խոռոչի օրգաններին դուրս գալ: Արդյունքում հիմանակում աղիքները, արտանկում են որովայնի ուղիղ մկանի միջով, որը տեղակայված է պորտից անմիջապես աջ: Կողմնային պատերից առաջացող ծալքերի շարժումն ապահովող մղող ուժերը լրիվ բացահայտված չեն: ՄԻնչդեռ դրանց բացահայտումը թույլ կտա պարզել՝ ինչու է գաստրոշիզիսը առավելապես տեղակայվում պորտից աջ, երբ այլ դեֆեկտները տեղակայվում են միջին գծին: Կան գաստրոշիզիսի առաջացնումը բացատրող մի շարք վարկածներ.
- Մեզոդերմից մարմնի ծածկույթներ ձևավորման պրոցեսի խաթարում[4],
- Պորտային օղի շրջանում ամնիոնի վնասում՝ դրան հաջորդող աղիքների արտանկումով[5],
- Աջ պորտային երակի անբավարար հետզարգացում, որ բերում է պատի թուլացման[6],
- Դեղնուցապարկի աջ զարկերակի պատռում՝ դրան հաջորդող պատի վնասումով և աղիքների արտանկումով[7],
- Ծալքերի ոչ նորմալ ձևավորում, ինչը բերում է առաջային պատի դեֆեկտի առաջացման:
Առաջին վարկածը չի բացատրում, թե ինչու է դեֆեկտն առաջանում այդքան փոքր հատվածում: Երկրորդ վարկածը չի բացատրում օմֆալոցելեի հետ համեմատ ավելի քիչ թվով զուգակցված խանգարումների առկայությունը: Երրորդ հոդվածը քննադատվել է, քանի որ չկա առաջային պատի անոթավորում պորտային երակի կողմից: Չորրորդ վարկածը ընդունվել է, ապա մերժվել, քանի որ դեղնուցապարկի զարկերակը որովայնի առաջային պատը չի անոթավորում այդ հատվածում[8]: Հինգերորդ վարկածի հաստատման համար անհրաժեշտ են ավելի շատ ապացուցողական փաստեր:
Ախտորոշում
Զարգացած երկրներում դեպքերի 90%-ը հայտնաբերվում է հղիության երկրորդ եռամսյակում արված գերձայնային հետազոտությամբ:
Վիճակն անհրաժեշտ է տարբերակել օմֆալոցելեից, որի դեպքում ներքին օրրգանները պատված են ամնիոնային թաղանթով և որովայնամզով[9]:
Բուժում
Գաստրոշիզիսը պահանջում է վիրահատական բուժում, որի միջոցով արտանկած աղիքները վերադարձվում են խոռոչ, ապա վերականգնվում է պատի դեֆեկտը: Երբեմն վիրահատությունն իրականացվում է ծնունդից անմիջապես հետո, սակայն ավելի հաճախ արտանկած օրգանները ծածկում են ստերիլ վիրակապով, ապա ավելի ուշ միայն վիրահատում: Ախտահարված նորածիններին հաճախ անհրաժեշտ է իրականացնել մեկից ավելի վիրահատություններ, քանի որ միայն 10% դեպքերում է հնարավոր մեկ վիրահատությունով շտկել դեֆեկտը[10]:
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ «Gastroschisis». Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD) (անգլերեն). 2017. Վերցված է 14 July 2017-ին.
- ↑ Sadler, Thomas W. (August 2010). «The embryologic origin of ventral body wall defects». Seminars in Pediatric Surgery. 19 (3): 209–214. doi:10.1053/j.sempedsurg.2010.03.006. ISSN 1532-9453. PMID 20610194.
- ↑ Sadler, T. W.; Feldkamp, Marcia L. (2008-08-15). «The embryology of body wall closure: relevance to gastroschisis and other ventral body wall defects». American Journal of Medical Genetics Part C: Seminars in Medical Genetics. 148C (3): 180–185. doi:10.1002/ajmg.c.30176. ISSN 1552-4876. PMID 18655098.
- ↑ Duhamel, B. (1963). «Embryology of Exomphalos and Allied Malformations». Archives of Disease in Childhood. 38 (198): 142–7. doi:10.1136/adc.38.198.142. PMC 2019006. PMID 21032411.
- ↑ Shaw, Anthony (1975). «The myth of gastroschisis». Journal of Pediatric Surgery. 10 (2): 235–44. doi:10.1016/0022-3468(75)90285-7. PMID 123582.
- ↑ Devries, Pieter A. (1980). «The pathogenesis of gastroschisis and omphalocele». Journal of Pediatric Surgery. 15 (3): 245–51. doi:10.1016/S0022-3468(80)80130-8. PMID 6445962.
- ↑ Hoyme, H; Higginbottom, M; Jones, K (1981). «The vascular pathogenesis of gastroschisis: Intrauterine interruption of the omphalomesenteric artery». The Journal of Pediatrics. 98 (2): 228–31. doi:10.1016/S0022-3476(81)80640-3. PMID 6450826.
- ↑ Curry, Cynthia; Boyd, Ellen; Stevenson, Roger E. (2006). «Ventral Wall of the Trunk». In Stevenson, Roger E.; Hall, Judith G. (eds.). Human Malformations and Related Anomalies. Oxford: Oxford University Press. էջեր 1023–49. ISBN 978-0-19-516568-5.
{{cite book}}
: External link in
(օգնություն); Unknown parameter|chapterurl=
|chapterurl=
ignored (|chapter-url=
suggested) (օգնություն) - ↑ Feldkamp, Marcia L.; Carey, John C.; Sadler, Thomas W. (2007). «Development of gastroschisis: Review of hypotheses, a novel hypothesis, and implications for research». American Journal of Medical Genetics Part A. 143A (7): 639–652. doi:10.1002/ajmg.a.31578. PMID 17230493.
- ↑ Conn's current therapy 2017. Bope, Edward T., Kellerman, Rick D. Philadelphia: Elsevier. 2017. ISBN 9780323443203. OCLC 961064076.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link)