«Անտիոքոս III Մեծ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
No edit summary |
չNo edit summary |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Միապետ}} |
{{Տեղեկաքարտ Միապետ}} |
||
'''Անտիոքոս III Մեծ''' ([[մ.թ.ա. 242]]-[[մ.թ.ա. 187]]), [[Սելևկյանների |
'''Անտիոքոս III Մեծ''' ([[մ.թ.ա. 242]]-[[մ.թ.ա. 187]]), [[Սելևկյանների կայսրություն|Սելևկյանների կայսրության]] թագավոր [[մ.թ.ա. 223]]-ից։ [[Սելևկոս II Կալինիկոս]] թագավորի որդին և հաջորդը։ Ճնշեց [[Մարաստան]]ի, [[Պարսկաստան]]ի և [[Փոքր Ասիա]]յի սատրապների ապստամբությունները։ [[Մ.թ.ա. 219]]-ին [[Պտղոմեոսներ]]ից նվաճեց [[Կղեսուր]]ը, [[Փյունիկիա]]ն և [[Պաղեստին]]ը, բայց [[մ.թ.ա. 217]]-ին, պարտվելով նրանցից, հարկադրված էր ետ վերադարձնել դրանք։ Մ.թ.ա. 212-ին նվաճեց [[Ծոփք]]ի հայկական թագավորությունը։ Ծոփքի [[Քսերքսես]] թագավորի հավատարմությունը շահելու համար իր քույր Անտիոքիսին կնության տվեց նրան։ Սակայն նպատակին չհասնելով՝ նույն Անտիոքոսիսի միջոցով թունավորեց Քսերքսեսին։ [[Մ.թ.ա. 212]]-[[մ.թ.ա. 205]]-ին Անտիոքոսը հաղթական արշավանքով հասավ [[Հնդկաստան]]` հնազանդեցնելով [[Պարթևաստան]]ը և [[Բակտրիա]]ն։ Արևելյան այս արշավանքի համար ստացավ ''Մեծ'' պատվանունը։ Մինչև [[մ.թ.ա. 200]] Անտիոքոսը վերանվաճեց Պաղեստինը և [[Հայաստան]]ը։ [[Ստրաբոն]]ի վկայությամբ, Անտիոքոսը Հայաստանի ստրատեգոսներ կարգեց [[Արտաշես Ա]]-ին և [[Զարեհ]]ին։ Փոքր Ասիայի քաղաքների և [[Թրակիա]]յի համար Անտիոքոսը պատերազմներ մղեց [[Պերգամոն]]ի [[Եվմենոս II]] թագավորի դեմ։ [[Մագնեսիայի ճակատամարտ]]ում [[մ.թ.ա. 190]] ծանր պարտություն կրեց հռոմեացիներից և [[Ապամեայի պայմանագիր|Ապամեայի պայմանագրով]] [[մ.թ.ա. 188]] հրաժարվեց [[Տավրոս]]ի լեռներից արևմուտք ընկած փոքրասիական հողերից և [[Միջերկրական ծով]]ում նավատորմ ունենալու իրավունքից` վճարելով խոշոր ռազմատուգանք։ Սելևկյանների պետությունը անկում ապրեց։ Նրանից անջատվեցին [[Մեծ Հայք]]ը և [[Ծոփք]]ը, որտեղ ստեղծվեցին անկախ թագավորություններ։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
||
17:40, 26 Օգոստոսի 2017-ի տարբերակ
Անտիոքոս III Մեծ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է՝ | մոտ մ. թ. ա. 242[1][2] |
| Ծննդավայր | Շոշ |
| Մահացել է՝ | մ. թ. ա. 187[1] |
| Վախճանի վայր | Շոշ |
| Երկիր | Սելևկյանների կայսրություն |
| Տոհմ | Սելևկյններ |
| գերիշխան | |
| Հայր | Սելևկոս Բ Կալինիկոս[3] |
| Մայր | Լաոդիկե Բ |
| Երեխաներ | Կլեոպատրա I Սիրա, Seleucus IV Philopator?[4], Անտիոքոս IV Էպիդանես[5][3][2], Լաոդիկա IV, Անտիոքոս Կրտսեր, Antiochis?, Ardys? և Mithridates? |
Անտիոքոս III Մեծ (մ.թ.ա. 242-մ.թ.ա. 187), Սելևկյանների կայսրության թագավոր մ.թ.ա. 223-ից։ Սելևկոս II Կալինիկոս թագավորի որդին և հաջորդը։ Ճնշեց Մարաստանի, Պարսկաստանի և Փոքր Ասիայի սատրապների ապստամբությունները։ Մ.թ.ա. 219-ին Պտղոմեոսներից նվաճեց Կղեսուրը, Փյունիկիան և Պաղեստինը, բայց մ.թ.ա. 217-ին, պարտվելով նրանցից, հարկադրված էր ետ վերադարձնել դրանք։ Մ.թ.ա. 212-ին նվաճեց Ծոփքի հայկական թագավորությունը։ Ծոփքի Քսերքսես թագավորի հավատարմությունը շահելու համար իր քույր Անտիոքիսին կնության տվեց նրան։ Սակայն նպատակին չհասնելով՝ նույն Անտիոքոսիսի միջոցով թունավորեց Քսերքսեսին։ Մ.թ.ա. 212-մ.թ.ա. 205-ին Անտիոքոսը հաղթական արշավանքով հասավ Հնդկաստան` հնազանդեցնելով Պարթևաստանը և Բակտրիան։ Արևելյան այս արշավանքի համար ստացավ Մեծ պատվանունը։ Մինչև մ.թ.ա. 200 Անտիոքոսը վերանվաճեց Պաղեստինը և Հայաստանը։ Ստրաբոնի վկայությամբ, Անտիոքոսը Հայաստանի ստրատեգոսներ կարգեց Արտաշես Ա-ին և Զարեհին։ Փոքր Ասիայի քաղաքների և Թրակիայի համար Անտիոքոսը պատերազմներ մղեց Պերգամոնի Եվմենոս II թագավորի դեմ։ Մագնեսիայի ճակատամարտում մ.թ.ա. 190 ծանր պարտություն կրեց հռոմեացիներից և Ապամեայի պայմանագրով մ.թ.ա. 188 հրաժարվեց Տավրոսի լեռներից արևմուտք ընկած փոքրասիական հողերից և Միջերկրական ծովում նավատորմ ունենալու իրավունքից` վճարելով խոշոր ռազմատուգանք։ Սելևկյանների պետությունը անկում ապրեց։ Նրանից անջատվեցին Մեծ Հայքը և Ծոփքը, որտեղ ստեղծվեցին անկախ թագավորություններ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 Антиох III Великий (ռուս.) // Еврейская энциклопедия — СПб.: 1908. — Т. 2. — С. 775—777.
- ↑ 2,0 2,1 Любкер Ф. Antiochus (ռուս.) // Реальный словарь классических древностей по Любкеру / под ред. Ф. Ф. Зелинский, А. И. Георгиевский, М. С. Куторга, Ф. Гельбке, П. В. Никитин, В. А. Канский — СПб.: Общество классической филологии и педагогики, 1885. — С. 98—100.
- ↑ 3,0 3,1 Антіохъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 2. — С. 373—374.
- ↑ Никифор (Бажанов) Селевк IV (ռուս.) // Иллюстрированная полная популярная библейская энциклопедия в 4-х выпусках. Выпуск III — М.: 1892.
- ↑ Антиох IV Епифан (ռուս.) // Еврейская энциклопедия — СПб.: 1908. — Т. 2. — С. 777—780.
|
Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անտիոքոս III Մեծ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|