«Այկիդո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Բոտ: կոսմետիկ փոփոխություններ
Տող 84. Տող 84.
Այկիդոյի հայտնի վարպետներից է ամերիկյան հայտնի դերասան [[Սթիվեն Սիգալ]]ը (7-րդ դան)։
Այկիդոյի հայտնի վարպետներից է ամերիկյան հայտնի դերասան [[Սթիվեն Սիգալ]]ը (7-րդ դան)։


== Ստուգաբանություն==
== Ստուգաբանություն ==
Անվանումը բաղկացած է երեք հիերոգլիֆներից՝
Անվանումը բաղկացած է երեք հիերոգլիֆներից՝
* ''Այ'' ({{lang-ja|合}}) – ներդաշնակություն<ref name="warodai">{{cite web|url=http://www.warodai.ru/|title=Big Japanese-Russian Online Dictionary|author=|authorlink=|work=|description=Электронный японско-русский словарь на основе Большого японско-русского словаря (С. В. Неверов, К. А. Попов, Н. А. Сыромятников, Н. И. Фельдман, М. С. Цын, В. М. Константинов, под редакцией академика Н. И. Конрада)|format=|publisher=|lang=ru|accessdate=2010-04-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/61AEtbWQ6|archivedate=2011-08-24|datepublished=}}</ref>, միավորում, միաձուլում,
* ''Այ'' ({{lang-ja|合}}) – ներդաշնակություն<ref name="warodai">{{cite web|url=http://www.warodai.ru/|title=Big Japanese-Russian Online Dictionary|author=|authorlink=|work=|description=Электронный японско-русский словарь на основе Большого японско-русского словаря (С. В. Неверов, К. А. Попов, Н. А. Сыромятников, Н. И. Фельдман, М. С. Цын, В. М. Константинов, под редакцией академика Н. И. Конрада)|format=|publisher=|lang=ru|accessdate=2010-04-03|archiveurl=http://www.webcitation.org/61AEtbWQ6|archivedate=2011-08-24|datepublished=}}</ref>, միավորում, միաձուլում,
* ''Կի'' ({{lang-ja|気}}) – «հոգու էներգիա, կենսական էներգիա, շնչառություն, շարժում, ուժ» ([[Չինարեն|չին]].՝ ''ցի'');
* ''Կի'' ({{lang-ja|気}}) – «հոգու էներգիա, կենսական էներգիա, շնչառություն, շարժում, ուժ» ([[Չինարեն|չին]].՝ ''ցի'');
* ''Դո'' ({{lang-ja|道}}) – «ճանապարհ, ուղի»:
* ''Դո'' ({{lang-ja|道}}) – «ճանապարհ, ուղի»:
Տող 96. Տող 96.
{{ծանցանկ}}
{{ծանցանկ}}


== Գրականություն==
== Գրականություն ==
* {{книга|автор=Сёдзи Нисио|заглавие=Айкидо - юрусу будо|год=2011|isbn=978-5-91051-076-4}}
* {{книга|автор=Сёдзи Нисио|заглавие=Айкидо - юрусу будо|год=2011|isbn=978-5-91051-076-4}}
* {{книга|автор=Рольф Бранд|заглавие=Айкидо. Учение и техника гармоничного развития|год=1996|isbn=5-8183-0089-7}}
* {{книга|автор=Рольф Бранд|заглавие=Айкидо. Учение и техника гармоничного развития|год=1996|isbn=5-8183-0089-7}}
Տող 109. Տող 109.
{{ՎՊԵ|Aikido}}
{{ՎՊԵ|Aikido}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{Անավարտ}}

[[Կատեգորիա:Մարտարվեստի տեսակներ]]
[[Կատեգորիա:Մարտարվեստի տեսակներ]]
[[Կատեգորիա:Ճապոներեն բառեր և արտահայտություններ]]
[[Կատեգորիա:Ճապոներեն բառեր և արտահայտություններ]]
[[Կատեգորիա:Անհատական մարզաձևեր]]
[[Կատեգորիա:Անհատական մարզաձևեր]]


{{Անավարտ}}

10:48, 23 Ապրիլի 2017-ի տարբերակ

Այկիդո
ՏեսակԲուդո
Ծագման երկիրՃապոնիա Ճապոնիա
Ստեղծվել է1920 թվական
ՊորտալQ42351327?
 Aikido Վիքիպահեստում

Այկիդո (ճապ. 合気道), ճապոնական մարտարվեստ, որը ստեղծվել է վարպետ Մորիհեյ Ուեսիբայի կողմից 20-րդ դարի առաջին կեսում։ Այկիդոն հիմնված է ճապոնական մեկ այլ՝ ձյու-ձյուցու (այս բառը երբեմն սխալմամբ արտասանվում է ջիու-ջիցու) մարտարվեստի վրա։

Առավել հաճախ այկիդո բառը թարգմանվում է որպես «կենսական էներգիայի (հետ) միաձուլվելու ուղի»[1] կամ «հոգու ներդաշնակման ուղի»[2]: Մորիհեյ Ուեսիբայի նպատակն է եղել ստեղծել այնպիսի մարտարվեստ, որ թույլ տա վնասվածքներից պաշտպանել ոչ միայն ինքնիրեն, այլև հարձակվողին[3][4]:

Այկիդոյի տեխնիկան շեշտը դնում է հակառակորդի հարձակման հետ միաձուլվելու, հարձակվողի էներգիան վերաուղղորդելու վրա և ավարտվում է ցավոտ բռնելով կամ նետելով[5][6]:

Այկիդոն սկիզբ է առել Դայտո-ռյու Այկիձյուցուից, սակայն նրանից առանձնացել է արդեն 1920-ական թվականների վերջին մասամբ Ուեսիբուի վրա Օոմոտոյի ուսմունքի ազդեցությամբ: Նրա առաջին աշակերտների գրվածքներում հաճախ է հանդիպում այկի-ձյուձյուցու տերմինը[7]:

Ուեսիբայի ավագ աշակերտները տարբեր մոտեցումներ են ցուցաբերում այկիդոյի պրակտիկայի նկատմամբ, ինչը կախված է Ուեսիբայի մոտ սովորելու ժամանակաշրջանից: Ներկայում այկիդոն ամբաղջ աշխարհում հանդիպում է մի քանի ոճերով, տեխնիկաների տարբեր մեկնաբանություններով ու նրա տարբեր ոլորտների կարևորումով: Սակայն նդրանց բոլորին միավորում են ՈՒեսիբայի կողմից ձևակերպված սկզբունքները, որոնք ներառում են նաև հոգատարությունը հարձակվողի նկատմամբ:

Այկիդոյի հայտնի վարպետներից է ամերիկյան հայտնի դերասան Սթիվեն Սիգալը (7-րդ դան)։

Ստուգաբանություն

Անվանումը բաղկացած է երեք հիերոգլիֆներից՝

  • Այ (ճապ.՝ ) – ներդաշնակություն[8], միավորում, միաձուլում,
  • Կի (ճապ.՝ ) – «հոգու էներգիա, կենսական էներգիա, շնչառություն, շարժում, ուժ» (չինցի);
  • Դո (ճապ.՝ ) – «ճանապարհ, ուղի»:

«Այկի» նշանակվում է «միավորվել ուժի հետ, դառնալ մեկ ամբողջություն ունիվերսալ էներգիայի ուժի հետ, դառնալ մեկ ամբողջություն կենսական ուժի էներրգիայի հետ»[9]: Երեք հիերոգլիֆները միասին նշանակում են «ճանապարհ դեպի հոգու ներդաշնակություն»: Մորիհեյ Ուեսիբան անվան մասին ասել է.

Նկատի ունենալով այն, որ «ներդաշնակություն» և «սեր» բառերը (հիերոգլիֆ «այ») ճապոներեն գրվում են տարբեր, սակայն հնչում են նույն կերպ, ես որոշեցի Բուդոյի իմ ինքնատիպ ձևը կոչել Այկիդո, թեև «Այկի» բառն ինքնին հայտնի է հին ժամանակներից: Սակայն իմաստը, որ Բուդոյի մարտիկները դնում էին այդ բառի մեջ նախկինում, սկզբունքորեն տարբերվում է իմից:

Ծանոթագրություններ

  1. Saotome, Mitsugi (1989). The Principles of Aikido. Boston, Massachusetts: Shambhala. էջ 222. ISBN 978-0-87773-409-3.
  2. Westbrook, Adele; Ratti, Oscar (1970). Aikido and the Dynamic Sphere. Tokyo, Japan: Charles E. Tuttle Company. էջեր 16–96. ISBN 978-0-8048-0004-4.
  3. Sharif, Suliaman (2009). 50 Martial Arts Myths. New Media Entertainment. էջ 135. ISBN 978-0-9677546-2-8.
  4. Ueshiba, Kisshōmaru (2004). The Art of Aikido: Principles and Essential Techniques. Kodansha International. էջ 70. ISBN 4-7700-2945-4.
  5. Russindragon.org Дух Айкидо: универсальная и индивидуальная KI. Уникальность айкидо
  6. Pranin, Stanley (2006). «Aikido». Encyclopedia of Aikido.
  7. Pranin, Stanley (2006). «Aikijujutsu». Encyclopedia of Aikido.
  8. «Big Japanese-Russian Online Dictionary» (ռուսերեն) — Электронный японско-русский словарь на основе Большого японско-русского словаря (С. В. Неверов, К. А. Попов, Н. А. Сыромятников, Н. И. Фельдман, М. С. Цын, В. М. Константинов, под редакцией академика Н. И. Конрада). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-08-24-ին. Վերցված է 2010-04-03-ին. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |datepublished= (օգնություն)
  9. Мицуги Саотомэ Айкидо и гармония в природе. — София, Гелиос, 1998. — С. 22. — 304 с. — ISBN 9667319342

Գրականություն

  • Сёдзи Нисио Айкидо - юрусу будо. — 2011. — ISBN 978-5-91051-076-4
  • Рольф Бранд Айкидо. Учение и техника гармоничного развития. — 1996. — ISBN 5-8183-0089-7
  • Годзо Сиода Динамика Айкидо. — M.: Фаир-пресс, 2004. — ISBN 5-8183-0089-7
  • Оскар Ратти, Адель Уэстбрук Самураи. — 2005. — ISBN 5-699-04611-9
  • Киссёмару Уэсиба Айкидо. — 1963. — ISBN 5-17-040179-5, ISBN 978-5-17-040179-6
  • Мицуги Саотомэ Айкидо и гармония в природе. — 1998. — ISBN 966-7319-34-2
  • Мицуги Саотомэ The Principles of Aikido. — Shambhala Publications, 1989. — 233 p. — ISBN 0-87773-409-7
  • Уильям Глиссон Духовные основы Айкидо. — 2009. — ISBN 978-5-699-32887-1
  • Масатаке Фудзита Айкидо Кейко Хо: Метод практики Айкидо. — 2013. — ISBN 978-617-7067-01-5
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Այկիդո» հոդվածին։