«Նարիման Նարիմանով»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 95. Տող 95.


== Արտաքին հարաբերություններ ==
== Արտաքին հարաբերություններ ==
Խորհրդային պատվիրակության կազմում Նարիմանովը մասնակցել է Ջենովայի կոնֆերանսին ([[1922]])։ [[1922]] թվականից [[Անդրկովկասի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|Անդրֆեդերացիայի]] Միութենական խորհրդի նախագահն էր և [[ԽՍՀՄ]] ԿԳԿ նախագահներից մեկը։ Եղել ԷՌԿ(բ) կ [[Կովկաս]]յան բյուրոյի և կուսակցության [[Անդրկովկաս]]յան երկրկոմի աևդամ, ՌԿ(բ) կ XII և XIII համագումարների պատգամավոր, ՌԿ(բ) կ ԿԿ անդամության թեկնածու։ Նարիմանովի նախաձեռնությամբ Ադրբեջանում բացվել է ադրբեջանական առաջին ժողովրդական գրադարան-ընթերցարանը ([[1894]])։
Խորհրդային պատվիրակության կազմում Նարիմանովը մասնակցել է Ջենովայի կոնֆերանսին ([[1922]])։ [[1922]] թվականից [[Անդրկովկասի Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն|Անդրֆեդերացիայի]] Միութենական խորհրդի նախագահն էր և [[ԽՍՀՄ]] ԿԳԿ նախագահներից մեկը։ Եղել է ՌԿ(բ)կ [[Կովկաս]]յան բյուրոյի և կուսակցության [[Անդրկովկաս]]յան երկրկոմի անդամ, ՌԿ(բ) կ XII և XIII համագումարների պատգամավոր, ՌԿ(բ) կ ԿԿ անդամության թեկնածու։ Նարիմանովի նախաձեռնությամբ Ադրբեջանում բացվել է ադրբեջանական առաջին ժողովրդական գրադարան-ընթերցարանը ([[1894]])։
== Հիշատակ ==
== Հիշատակ ==
Հեղինակ է [[ադրբեջաներեն]] և [[ռուսերեն]] [[լեզու]]ների դասագրքերի, պատմական թեմայով գրված [[դրամա]]ների և [[վեպ]]երի։ Նրա գրականագիտական [[հոդված]]ները նվիրված են ռեալիզմի պրոբլեմներին։ Գրել է հուշեր [[Լենին|Վ․ Ի․ Լենինի]] մասին։ Ադրբեջաներեն է թարգմանել [[Նիկոլայ Գոգոլ|Ն․ Վ․ Գոգոլի]] «[[Ռևիզոր (կատակերգություն)|Ռևիզոր»]]-ը։
Հեղինակ է [[ադրբեջաներեն]] և [[ռուսերեն]] [[լեզու]]ների դասագրքերի, պատմական թեմայով գրված [[դրամա]]ների և [[վեպ]]երի։ Նրա գրականագիտական [[հոդված]]ները նվիրված են ռեալիզմի պրոբլեմներին։ Գրել է հուշեր [[Լենին|Վ․ Ի․ Լենինի]] մասին։ Ադրբեջաներեն է թարգմանել [[Նիկոլայ Գոգոլ|Ն․ Վ․ Գոգոլի]] «[[Ռևիզոր (կատակերգություն)|Ռևիզոր»]]-ը։

08:34, 18 Մարտի 2017-ի տարբերակ

Նարիման Նարիմանով
Nəriman Nərimanov
Դրոշ
Դրոշ
Անդրկովկասի ԽՖՍՀ ներկայացուցիչը ԽՍՀՄ կենտկոմում
30 դեկտեմբերի 192219 մարտի 1925
Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է
Հաջորդող Ղազանֆար Մուսաբեյով
Դրոշ
Դրոշ
Անդրկովկասի ԽՖՍՀ Միութենական խորհրդի նախագահ
12 մարտի 192213 դեկտեմբերի 1922
Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է
Դրոշ
Դրոշ
Ադրբեջանական ԽՍՀ Ժողկոմխորհի նախագահ
28 ապրիլի 19206 մայիսի 1922
Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է
Հաջորդող Ղազանֆար Մուսաբեյով
Դրոշ
Դրոշ
Ադրբեջանական ԽՍՀ Ժամանակավոր կառավարության նախագահ
28 ապրիլի 19201921
Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է
Հաջորդող պաշտոնը լուծարվել է
Դրոշ
Դրոշ
Ադրբեջանական ԽՍՀ Հեղկոմի նախագահ
28 ապրիլի 19206 մայիսի 1921
Նախորդող պաշտոնը հիմնադրվել է
Հաջորդող Միրզա Դավուդ Հուսեյնով
 
Կուսակցություն՝ «Հումմեթ» կազմակերպություն,
Ադրբեջանական կոմկուս
Կրթություն՝ Անդրկովկասյան ուսուցչական սեմինարիա և Օդեսայի ազգային համալսարան
Մասնագիտություն՝ բժիշկ-թերապևտ
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր 1870 թվականի ապրիլի 2
Ծննդավայր Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն Ռուսական կայսրություն
Վախճանի օր 1925 թվականի մարտի 19
Վախճանի վայր Մոսկվա, Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Թաղված Կրեմլի պատի պանթեոն
Քաղաքացիություն  Ռուսական կայսրություն,  Ադրբեջանական ԽՍՀ և  ԽՍՀՄ
Հայր Նաջաֆ Քերբելայի
Մայր Հելիմե խանում
Ամուսին Գյուլսում Ալիևա
Զավակներ Նաջաֆ Նարիմանով
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
Կարմիր դրոշի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան,
և "Honorary Proletarian" badge

Նարիմանով Նարիման Քյորբալլահ Նաջաֆ օղլի (ադրբ.՝ Nərimanov Nəriman Kərbəlayi Nəcəf oğlu, 1870 թվականի ապրիլի 2,Թիֆլիս-1925 թվականի մարտի 19, Մոսկվա), ԽՍՀՄ պետական և կուսակցական գործիչ, գրող, հրապարակախոս։ Կոմունիստական կուսակցության անդամ 1905 թվականից։

Կենսագրություն

Ավարտել է Օդեսայի Նովոռոսիյսկի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը (19081905 թվականին ընդունվել է «Հումմեթ» կազմակերպության շարքերը, զբաղվել հրապարակախոսական գործունեությամբ, ադրբեջաներեն է թարգմանել ՌՍԴԲԿ ծրագիրը։ 1909 թվականին ձերբակալվել է և աքսորվել Աստրախան։ 1913 թվականին կուսակցական աշխատանք է կատարել Բաքվում։ 1917 թվականին Նարիմանովը «Հումմեթ»-ի կոմիտեի նախագահն էր, ՌՍԴԲ(բ) կ Բաքվի կոմիտեի անդամ, «Հումմեթ» թերթի խմբագիրը։ 1918 թվականի գարնանը դարձել է Բաքվի ժողկոմխորհի քաղաքային տնտեսության կոմիսար։ 1919 թվականին աշխատել է ՌԽՖՍՀ արտգործմինիստրությունում (Մերձավորարևելյան բաժնի վարիչ, ժողկոմի տեղակալ)։ 1920 թվականին Նարիմանովը Ադրբեջանի Հեղկոմի, ապա Ադրբեջանական ԽՍՀ ժողկոմխորհի նախագահն էր։

Գործունեություն

1920 թվականի նոյեմբերի 30-ին, ստանալով Հայաստանի խորհրդայնացման լուրը (29 նոյեմբերի), հանդես է եկել պաշտոնական հայտարարությամբ, ըստ որի Խորհրդային Ադրբեջանի կառավարությունը մինչ այդ Դաշնակցական Հայաստանի հետ ունեցած տարածքային վեճերը չեղյալ է հայտարարում, և վիճելի տարածքները (Նախիջևան, Զանգեզուր, Ղարաբաղ) այսուհետ հայտարարում է Խորհրդային Հայաստանի անբաժան մասերը։

Ալեքսանդրապոլի պայմանագրի համաձայն դաշնակցական կառավարությունն անձամբ հրաժարվում է բազմաթիվ հայկական գավառներից, իսկ Խորհրդային Հայաստանում սկսելով փետրվարյան ապստամբությունը, խիստ բացասական է ազդում Մոսկվայում տեղի ունեցող խորհրդա-թուրքական բանակցությունների վրա։ Արդյունքում կնքվում է Մոսկվայի պայմանագիրը, որով Նախիջևանն արդեն իսկ անցնում է Ադրբեջանին։

Նույն ճակատագրին է արժանանում նաև Արցախը, որը բռնակցվում է Ադրբեջանին, իսկ Սյունիքում Գարեգին Նժդեհի գլխավորած Հայաստանի հետ վերամիավորման ազատագրական պայքարը նոր թափ է ստանում։

Արտաքին հարաբերություններ

Խորհրդային պատվիրակության կազմում Նարիմանովը մասնակցել է Ջենովայի կոնֆերանսին (19221922 թվականից Անդրֆեդերացիայի Միութենական խորհրդի նախագահն էր և ԽՍՀՄ ԿԳԿ նախագահներից մեկը։ Եղել է ՌԿ(բ)կ Կովկասյան բյուրոյի և կուսակցության Անդրկովկասյան երկրկոմի անդամ, ՌԿ(բ) կ XII և XIII համագումարների պատգամավոր, ՌԿ(բ) կ ԿԿ անդամության թեկնածու։ Նարիմանովի նախաձեռնությամբ Ադրբեջանում բացվել է ադրբեջանական առաջին ժողովրդական գրադարան-ընթերցարանը (1894

Հիշատակ

Հեղինակ է ադրբեջաներեն և ռուսերեն լեզուների դասագրքերի, պատմական թեմայով գրված դրամաների և վեպերի։ Նրա գրականագիտական հոդվածները նվիրված են ռեալիզմի պրոբլեմներին։ Գրել է հուշեր Վ․ Ի․ Լենինի մասին։ Ադրբեջաներեն է թարգմանել Ն․ Վ․ Գոգոլի «Ռևիզոր»-ը։

Թաղված է Կարմիր հրապարակում՝ Կրեմլի պատի մոտ։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 8, էջ 204