«Արգոնավորդներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 2. Տող 2.
'''Արգոնավորդներ''' ([[հին հունարեն]]՝ Ἀργοναύται, առաջացել է հունարեն Αργώ (Արգո) բառից, նշանակում է Արգո նավով նավողներ), հույն հերոսներ որոնք արշավել են [[Կոլխիս]], կախարդական խոյի [[ոսկե գեղմ]]ի հետևից։
'''Արգոնավորդներ''' ([[հին հունարեն]]՝ Ἀργοναύται, առաջացել է հունարեն Αργώ (Արգո) բառից, նշանակում է Արգո նավով նավողներ), հույն հերոսներ որոնք արշավել են [[Կոլխիս]], կախարդական խոյի [[ոսկե գեղմ]]ի հետևից։


Արգոնավորդների մասին առասպելն ստեղծվել է նախահոմերյան շրջանում, բայց մեզ է հասել մ.թ.ա. 5–րդ դարում բանաստեղծ [[Պինդարոս]]ի մշակմամբ։ Առասպելում նկարագրված դեպքերը կատարվել են [[Տրոյական պատերազմ]]ից մեկ սերունդ առաջ։ Թեսալական [[Իոլկոս]] քաղաքում [[Պելիաս]]ը վտարում է թագավորին և խորդ եղբայր [[Էսոն]]ին որդու՝ [[Յասոն]]ի հետ։ Պելիասը վախենալով որ Յասոնը չափահաս դառնալով կպահանջի իրեն պատկանող թագավորությունը, հրամայում է, որ նա [[Այետես]]ի թագավորությունից [[Հելլադա]] վերադարձնի կախարդական խոյի ոսկե գեղմը։ Ոսկե գեղմը գտնվում է [[Էա]]յի սրբազան պուրակում և պահպանում է վիշապը։ Յասոնը պատրաստվում է արշավանքի, որին մասնակցելու համար գալիս են հերոսներ [[Հունաստան]]ի տարբեր մարզերից։ Արշավանքի մասնակիցների ցուցակը տարբեր է անտիկ հեղինակների մոտ, բայց հերոսների թիվը եղել է մոտավորապես 50, նավի թիակների թվին համապատասխան։ Առասպելի՝ ամբողջ Հունաստանում տարածվելուն զուգընթաց արգոնավորդների թվում ներգրավվում են նոր հերոսներ, որոնց մեջ էին [[Օրփեոս]]ը, [[Հերակլես]]ը, [[Ամփիարաոս]]ը, [[Բորեադներ]]ը, [[Կաստոր]]ը, [[Պոլիդևկես]]ը, [[Մելեագրոս]]ը, [[Տիդևս]]ը, [[Թեսևս]]ը և ուրիշներ։ Հերոսները Արգոսի ղեկավարությամբ և [[Աթենաս]]ի օժանդակությամբ կառուցում են «Արգո» նավը և նավում հեռավոր Էա։ Արգոնավորդների երթուղին անցնում է Իոլկոսից [[Լեմնոս]], այնուհետև [[Սամոթրակե]] կղզի, [[Հելլեսպոնտոս]] դոլլոների երկիր, որտեղ հերոսներին ցնծությամբ ընդունում է [[Կիզիկոս]] թագավորը։ [[Կիոս]] քաղաքի մոտ [[Հիլաս]]ին [[նիմփաներ]]ը տանում են գետի հատակը։ Հերակլեսը գնում է իր սիրելիին փնտրելու և ետ է մնում արգոնավորդներից։ [[Բութանիա]]յում բեբրյուկների թագավոր [[Ամիկես]]ը բռնքամարտի է հրավիրում արգոնավորդներին և սպանվում [[Պոլիդևկես]]ի կողմից։ Թրակիական [[Սալմիդեոս]] քաղաքում Բորիադները կույր ծերունի [[Փինևս]]ին ազատում են [[Հարպիաներ]]ից, որոնք պղծում էին նրա կերակուրը։ Ի նշան շնորհակալության Փինևսը խորհուրդ է տալիս խուսափել [[Սիմպլիգատներ]] կոչվող շառժվող ժայռերից, որոնք ճզմում էին իրենց արանքով անցնող նավերին։ Արգոնավորդները այցելում են [[ամազոնուհիներ]]ի երկիրը, այնուհետև [[Արես]]ի կղզին, որտեղ օթևանում էին [[Ստյումփալյան հավքեր]]ը որոնք նետասլաք արձակում էին իրենց պղնձե փետուրները։ Արգոնավորդներին միանում են նաև [[Փռիկսոս]]ի որդիները։ Հասնելով [[Կոլխիս]] Յասոնը Այետեսից պահանջում է ոսկե գեղմը։ Թագավորը համաձայնվում է և պայման դնում. որ Յասոնը սանձահարի բոց արտաժայթքող և պղնձե կճղակներ ունեցող ցուլերին, հերկի ռազմի աստված [[Արես]]ի դաշտը և այնտեղ ցանի վիշապի ատամներ։ Այդ ատամներից ծնվում էին ռազմիկներ պատրաստ հարձակվելու Յասոնի վրա։ Այետեսը դրանից հետո դարձյալ հրաժարվում է ոսկե գեղմը հանձնել հերոսներին։ Յասոնը և Մեդեան սպանում են վիշապին և գեղմին տիրելով նավում են դեպի Հունաստան։
Արգոնավորդների մասին առասպելն ստեղծվել է նախահոմերյան շրջանում, բայց մեզ է հասել մ.թ.ա. 5–րդ դարում բանաստեղծ [[Պինդարոս]]ի մշակմամբ։ Առասպելում նկարագրված դեպքերը կատարվել են [[Տրոյական պատերազմ]]ից մեկ սերունդ առաջ։ Թեսալական [[Իոլկոս]] քաղաքում [[Պելիաս]]ը վտարում է թագավորին և խորթ եղբայր [[Էսոն]]ին որդու՝ [[Յասոն]]ի հետ։ Պելիասը վախենալով որ Յասոնը չափահաս դառնալով կպահանջի իրեն պատկանող թագավորությունը, հրամայում է, որ նա [[Այետես]]ի թագավորությունից [[Հելլադա]] վերադարձնի կախարդական խոյի ոսկե գեղմը։ Ոսկե գեղմը գտնվում է [[Էա]]յի սրբազան պուրակում և պահպանում է վիշապը։ Յասոնը պատրաստվում է արշավանքի, որին մասնակցելու համար գալիս են հերոսներ [[Հունաստան]]ի տարբեր մարզերից։ Արշավանքի մասնակիցների ցուցակը տարբեր է անտիկ հեղինակների մոտ, բայց հերոսների թիվը եղել է մոտավորապես 50, նավի թիակների թվին համապատասխան։ Առասպելի՝ ամբողջ Հունաստանում տարածվելուն զուգընթաց արգոնավորդների թվում ներգրավվում են նոր հերոսներ, որոնց մեջ էին [[Օրփեոս]]ը, [[Հերակլես]]ը, [[Ամփիարաոս]]ը, [[Բորեադներ]]ը, [[Կաստոր]]ը, [[Պոլիդևկես]]ը, [[Մելեագրոս]]ը, [[Տիդևս]]ը, [[Թեսևս]]ը և ուրիշներ։ Հերոսները Արգոսի ղեկավարությամբ և [[Աթենաս]]ի օժանդակությամբ կառուցում են «Արգո» նավը և նավում հեռավոր Էա։ Արգոնավորդների երթուղին անցնում է Իոլկոսից [[Լեմնոս]], այնուհետև [[Սամոթրակե]] կղզի, [[Հելլեսպոնտոս]] դոլլոների երկիր, որտեղ հերոսներին ցնծությամբ ընդունում է [[Կիզիկոս]] թագավորը։ [[Կիոս]] քաղաքի մոտ [[Հիլաս]]ին [[նիմփաներ]]ը տանում են գետի հատակը։ Հերակլեսը գնում է իր սիրելիին փնտրելու և ետ է մնում արգոնավորդներից։ [[Բութանիա]]յում բեբրյուկների թագավոր [[Ամիկես]]ը բռնքամարտի է հրավիրում արգոնավորդներին և սպանվում [[Պոլիդևկես]]ի կողմից։ Թրակիական [[Սալմիդեոս]] քաղաքում Բորիադները կույր ծերունի [[Փինևս]]ին ազատում են [[Հարպիաներ]]ից, որոնք պղծում էին նրա կերակուրը։ Ի նշան շնորհակալության Փինևսը խորհուրդ է տալիս խուսափել [[Սիմպլիգատներ]] կոչվող շառժվող ժայռերից, որոնք ճզմում էին իրենց արանքով անցնող նավերին։ Արգոնավորդները այցելում են [[ամազոնուհիներ]]ի երկիրը, այնուհետև [[Արես]]ի կղզին, որտեղ օթևանում էին [[Ստյումփալյան հավքեր]]ը որոնք նետասլաք արձակում էին իրենց պղնձե փետուրները։ Արգոնավորդներին միանում են նաև [[Փռիկսոս]]ի որդիները։ Հասնելով [[Կոլխիս]] Յասոնը Այետեսից պահանջում է ոսկե գեղմը։ Թագավորը համաձայնվում է և պայման դնում. որ Յասոնը սանձահարի բոց արտաժայթքող և պղնձե կճղակներ ունեցող ցուլերին, հերկի ռազմի աստված [[Արես]]ի դաշտը և այնտեղ ցանի վիշապի ատամներ։ Այդ ատամներից ծնվում էին ռազմիկներ պատրաստ հարձակվելու Յասոնի վրա։ Այետեսը դրանից հետո դարձյալ հրաժարվում է ոսկե գեղմը հանձնել հերոսներին։ Յասոնը և Մեդեան սպանում են վիշապին և գեղմին տիրելով նավում են դեպի Հունաստան։


Արգոնավորդների մասին առասպելի կերպարները ներշնչել են [[Եվրիպիդես]]ին («Մեդեա» ողբերգությունը) և [[Սենեկա]]յին։ Առասպելը լայնորեն օգտագործվել է կերպարվեստում։<ref>Դիցաբանական բառարան, Երևան, 1985, էջ 83–85։</ref>
Արգոնավորդների մասին առասպելի կերպարները ներշնչել են [[Եվրիպիդես]]ին («Մեդեա» ողբերգությունը) և [[Սենեկա]]յին։ Առասպելը լայնորեն օգտագործվել է կերպարվեստում։<ref>Դիցաբանական բառարան, Երևան, 1985, էջ 83–85։</ref>

14:43, 16 Մարտի 2017-ի տարբերակ

Արգոնավորդներ (հին հունարեն՝ Ἀργοναύται, առաջացել է հունարեն Αργώ (Արգո) բառից, նշանակում է Արգո նավով նավողներ), հույն հերոսներ որոնք արշավել են Կոլխիս, կախարդական խոյի ոսկե գեղմի հետևից։

Արգոնավորդների մասին առասպելն ստեղծվել է նախահոմերյան շրջանում, բայց մեզ է հասել մ.թ.ա. 5–րդ դարում բանաստեղծ Պինդարոսի մշակմամբ։ Առասպելում նկարագրված դեպքերը կատարվել են Տրոյական պատերազմից մեկ սերունդ առաջ։ Թեսալական Իոլկոս քաղաքում Պելիասը վտարում է թագավորին և խորթ եղբայր Էսոնին որդու՝ Յասոնի հետ։ Պելիասը վախենալով որ Յասոնը չափահաս դառնալով կպահանջի իրեն պատկանող թագավորությունը, հրամայում է, որ նա Այետեսի թագավորությունից Հելլադա վերադարձնի կախարդական խոյի ոսկե գեղմը։ Ոսկե գեղմը գտնվում է Էայի սրբազան պուրակում և պահպանում է վիշապը։ Յասոնը պատրաստվում է արշավանքի, որին մասնակցելու համար գալիս են հերոսներ Հունաստանի տարբեր մարզերից։ Արշավանքի մասնակիցների ցուցակը տարբեր է անտիկ հեղինակների մոտ, բայց հերոսների թիվը եղել է մոտավորապես 50, նավի թիակների թվին համապատասխան։ Առասպելի՝ ամբողջ Հունաստանում տարածվելուն զուգընթաց արգոնավորդների թվում ներգրավվում են նոր հերոսներ, որոնց մեջ էին Օրփեոսը, Հերակլեսը, Ամփիարաոսը, Բորեադները, Կաստորը, Պոլիդևկեսը, Մելեագրոսը, Տիդևսը, Թեսևսը և ուրիշներ։ Հերոսները Արգոսի ղեկավարությամբ և Աթենասի օժանդակությամբ կառուցում են «Արգո» նավը և նավում հեռավոր Էա։ Արգոնավորդների երթուղին անցնում է Իոլկոսից Լեմնոս, այնուհետև Սամոթրակե կղզի, Հելլեսպոնտոս դոլլոների երկիր, որտեղ հերոսներին ցնծությամբ ընդունում է Կիզիկոս թագավորը։ Կիոս քաղաքի մոտ Հիլասին նիմփաները տանում են գետի հատակը։ Հերակլեսը գնում է իր սիրելիին փնտրելու և ետ է մնում արգոնավորդներից։ Բութանիայում բեբրյուկների թագավոր Ամիկեսը բռնքամարտի է հրավիրում արգոնավորդներին և սպանվում Պոլիդևկեսի կողմից։ Թրակիական Սալմիդեոս քաղաքում Բորիադները կույր ծերունի Փինևսին ազատում են Հարպիաներից, որոնք պղծում էին նրա կերակուրը։ Ի նշան շնորհակալության Փինևսը խորհուրդ է տալիս խուսափել Սիմպլիգատներ կոչվող շառժվող ժայռերից, որոնք ճզմում էին իրենց արանքով անցնող նավերին։ Արգոնավորդները այցելում են ամազոնուհիների երկիրը, այնուհետև Արեսի կղզին, որտեղ օթևանում էին Ստյումփալյան հավքերը որոնք նետասլաք արձակում էին իրենց պղնձե փետուրները։ Արգոնավորդներին միանում են նաև Փռիկսոսի որդիները։ Հասնելով Կոլխիս Յասոնը Այետեսից պահանջում է ոսկե գեղմը։ Թագավորը համաձայնվում է և պայման դնում. որ Յասոնը սանձահարի բոց արտաժայթքող և պղնձե կճղակներ ունեցող ցուլերին, հերկի ռազմի աստված Արեսի դաշտը և այնտեղ ցանի վիշապի ատամներ։ Այդ ատամներից ծնվում էին ռազմիկներ պատրաստ հարձակվելու Յասոնի վրա։ Այետեսը դրանից հետո դարձյալ հրաժարվում է ոսկե գեղմը հանձնել հերոսներին։ Յասոնը և Մեդեան սպանում են վիշապին և գեղմին տիրելով նավում են դեպի Հունաստան։

Արգոնավորդների մասին առասպելի կերպարները ներշնչել են Եվրիպիդեսին («Մեդեա» ողբերգությունը) և Սենեկային։ Առասպելը լայնորեն օգտագործվել է կերպարվեստում։[1]

Աղբյուրներ

  1. Դիցաբանական բառարան, Երևան, 1985, էջ 83–85։