«Ռիսորջիմենտո»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
չ հայերեն անվանում |
չNo edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Объединение Италии.gif|thumb|right|250px||Իտալիայի միացումը 1829-1871]] |
[[Պատկեր:Объединение Италии.gif|thumb|right|250px||Իտալիայի միացումը 1829-1871]] |
||
'''Ռիսորզիմենտո''' ({{lang-it|Risorgimento}} - բառացի՝ վերածնունդ), |
'''Ռիսորզիմենտո''' ({{lang-it|''Risorgimento''}} - բառացի՝ ''վերածնունդ''), սոցիալ-քաղաքական շարժում [[Իտալիա]]յում՝ հանուն երկրի միավորման և միասնական ազգային պետության ստեղծման։ Տեղի է ունեցել 18-րդ դարի վերջին՝ [[1861]] թվականին (Ռիսորզիմենտո նշանակում է նաև այդ ժամանակաշրջանը) և վերջնականապես ավարտվել [[1870]] թվականին, երբ [[Հռոմ]]ը միացել է [[Իտալիայի թագավորություն (1861–1946)|Իտալիայի թագավորության]]ը։ |
||
Ռիսորզիմենտոն գլխավորելու համար պայքարել են դեմոկրատ-հանրապետականները (առաջնորդներն էին [[Ջուզեպպե Մացցինի]]ն, [[Ջուզեպպե Գարիբալդի]]ն և ուրիշներ) և լիբերալները (գլխավորում էին [[Կամիլլո Բենսո Կավուր]]ը և ուրիշներ)։ |
|||
== Բովանդակություն == |
|||
Ռիսորզիմենտո իր բովանդակությամբ հեղափոխական պրոցես էր․ խնդիրն էր ֆեոդալական-միապետական [[կարգ]]երի վերացումը և բուրժուական կարգերի հաստատումը։ Ռիսորզիմենտո առավել վերելքի պահերին վերածվել է բուրժուական և բուրժուա-դեմոկրատական [[հեղափոխություն]]ների։ |
|||
Ռիսորզիմենտո գլխավորելու համար պայքարել են դեմոկրատ-հանրապետականները (առաջնորդներն էին Զ․ Մաձինին, Ջ․ Գարիբաւ֊ դին և ուրիշներ) և լիբերալները (գլխավորում էին Կ․ [[Կավուր]]ր և ուրիշներ)։ Հաղթեցին լիբերալները և [[Իտալիա]]ն միավորվեց ոչ թե որպես [[հանրապետություն]], այլ որպես սահմանադրական [[միապետություն]]՝ պահպանելով բավական [[ֆեոդալ]]ական մնացուկներ։ |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Իտալիա-անավարտ}} |
|||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
||
[[Կատեգորիա:Իտալիայի պատերազմներ]] |
[[Կատեգորիա:Իտալիայի պատերազմներ]] |
||
{{Անավարտ}} |
18:48, 14 փետրվարի 2017-ի տարբերակ
Ռիսորզիմենտո (իտալ.՝ Risorgimento - բառացի՝ վերածնունդ), սոցիալ-քաղաքական շարժում Իտալիայում՝ հանուն երկրի միավորման և միասնական ազգային պետության ստեղծման։ Տեղի է ունեցել 18-րդ դարի վերջին՝ 1861 թվականին (Ռիսորզիմենտո նշանակում է նաև այդ ժամանակաշրջանը) և վերջնականապես ավարտվել 1870 թվականին, երբ Հռոմը միացել է Իտալիայի թագավորությանը։
Ռիսորզիմենտոն գլխավորելու համար պայքարել են դեմոկրատ-հանրապետականները (առաջնորդներն էին Ջուզեպպե Մացցինին, Ջուզեպպե Գարիբալդին և ուրիշներ) և լիբերալները (գլխավորում էին Կամիլլո Բենսո Կավուրը և ուրիշներ)։
Իտալիայում երկրորդ Ռիսորզիմենտո անվանում են հակաֆաշիստական ազատագրական պայքարը (1943-1945) Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի (1939-1945) ժամանակ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |