Սպամ

Լցոն (անգլերեն՝ spam) — առևտրական, քաղաքական և այլ ձև գովազդի առաքում կամ այլ տեսակի հաղորդագրությունների առաքում դեպի նրանց, ովքեր չեն ցանկանում ստանալ այն։ Մի որոշ տեսակի հաղորդագրությունների զանգվածային առաքման օրինականությունը, որոնց համար չի պահանջվում ստացողների համաձայնությունը, կարող է հաստատված լինել օրենսդրությամբ։ Օրինակ՝ հաղորդագրություններ տարերային աղետների մերձեցման մասին, քաղաքացիների զանգվածային զորահավաքի մասին և այլն։ «Լցոն» տերմինի ընդունված իմաստը գործածվում է էլեկտրոնային նամակների առաքման նկատմամբ։

Տերմինի ստուգաբանությունը

Պատկեր:SpamInACan.jpg

Պահածո խոզապուխտ (Լցոն)

Պատկեր:Շշի այժմյա տեսքը.JPG

Փաթեթի այժմյա տեսքը

Սկզբնապես «SPAM» բառը հայտնվեց 1936 թվականին: Այն վերծանվում էր որպես SPiced hAM (Համեմած խոզապուխտ ) և հանդիսանում էր Hormel Foods ընկերության ապրանքանիշը — կծու աղացած խոզի միս։ «SPAM» բառը ձանձրացնող գովազդի իմաստ ստացավ համանուն անվանմամբ ծիծաղաշարժի պատճառով՝ Մոնթի Փայթոն ծաղրախմբի «Մոնթի Փայթոնի թռչող կրկեսը» հեռուստաշարից (1969): Ծիծաղաշարժի իմաստը վերածվում է նրան, որ մի սրճարանում բոլոր ճաշատեսակները պարունակում են «լցոն» («spam»): Երբ ծաղրաշարժի գլխավոր հերոսը, որն եկել է սրճարան իր կնոջ հետ, խնդրում է մատուցել իրենց կերակուր առանց «լցոնի»՝ մատուցողը բերում է կերակուր «լցոնիի չնչին պարունակությամբ»: Այցելուն զայրանում է, և վիկինգների երգչախումբը, որոնք նստած են հարևվան սեղանների շուրջ, սկսում է երգել փառաբանական երգ «լցոնի» մասին, ինչից հետո սկսվում է թոհուբոհը: Ծիծաղաշարժի վերջում՝ հերոսի կինը բացականչում է՝ «Ես չե՛մ սիրում լցոն»: (անգլերեն՝ «I don’t like spam!»): Ծիծաղաշարժի գործող անձերի դերերում նաև նշված էր «լցոն» բառը: Ի մի գումարյալ այդ բառն օգտագործվում է ծիծաղաշարժում ավելի քան հարյուր անգամ:

Այլ բացատրությամբ, երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո մնացել էր տվյալ պահածոների մեծ քանակի պաշար, որը մատակարարում էին Ամերիկայի զինվորների համար: Որպեսզի վաճառել իրենց ոչ առաջին թարմության արտադրանքը, Hormel Foods ընկերությունը կատարեց, առաջին իր տեսակի մեջ, գովազդային արարողություն: «Լցոն» բառն աչքի էր ընկնում ամեն անկյունում, բոլոր էժանագին խանութների ցուցափեղկերից, գրված էր ավտոբուսների և տրամվայների վրա: Այդ բառը կարելի էր կարդալ թերթերում և շենքերի ճակատների վրա: «SPAM» պահածոների գովազդն անընդհատորեն փոխհաղորդվում էր ռադիոյով: 1986 թ. Usenet֊ի համաժողովներում հայտնվեցին բազում միատեսակ հաղորդագրություններ ոմն Դեյվ Ռոդեսի կողմից, որը գովազդում էր նոր ֆինանսական բուրգ: Վերնագիրն ասում եր՝ «Վաստակի՛ր կույթ փող», իսկ նամակներում գրված էր հրահանգը, թե ինչպես անել այն: Հեղինակը նախանձելի համառությամբ շարունակում էր կրկնօրինակել իր գրվածքները, և նրանք այնքան զզվեցրեցին բաժանորդներին, որ նրանց սկսեցին համեմատել ծիծաղաշարժում գովազդվող պահածոների հետ:

Այսպիսով, «լցոն» բառը ստացավ նոր իմաստ, որը հետո մտավ համակարգչային տերմինաբանության մեջ՝ զզվեցնող գովազդային առաքումների անվանման համար:

Տես նաև

• Էլեկտրոնային փոստ
• SMTP

Հղումներ

• Ցանցի օգտագործման կանոնները, ofisp.org
• Հակալցոն նորություններ, eserv.ru
• Լցոնի մասին, viruslist.com
• www.spamorez.ru — հատուկ առգիծ (առցանց) մաղման ծառայություն լցոնից և վարակներից
• Պաշտպանություն լցոնից՝ մեկնաբանություններում Apache-ի օգնությամբ, apachedev.ru
• SpamTrackers (անգլ.) — Լցոնի դեմ մարտիկների խմբակցություն։
• Report abuse (ռուս.) — Ինչպես գանգատվել լցոնից
• Իգոր Ամշանովի րոպեական մենախոսություն լցոնողների մասին Տեսագրություն РИФ+КИБ համաժողովից, 2009 թ.

Փայքար լցոնի դեմ

• ստուգում մինչ IP 100+ DNSBL-ցուցակ և URL մինչ 15 URIBL-ցուցակ
• Captcha.ru — տեսողական հաստատում՝ հաշիվների գրանցման ժամանակ
• Antispam.ru— հակալցոն կայք
• www.greylisting.org — տեղեկատվություն «գորշ ցուցակների» մեթոդի մասին և ծրագրեր այն իրացնելու համար
• DNSBL-ցուցակների ցանկ
• Email Address to Image Converter - փոստային հասցեի ներկայացում որպես նկարիկ

Անվճար ԾԱ

• Spamassassin — մաղման ծրագրեր
• POPFile — բազմահիմքային բաց լցոնամաղ, իրականացված POP3/SMTP/NNTP-proxy ձևերով։ Գրվածքների դասակարգման համար օգտագործվում է Բեյեսի թեորեման։ Փոստային սպասարկիչի հետ կապակցվելու համար օգտագործվում է նրա XMLRPC-միջերեսը (մասնավորապես օգտագործվում է Eserv-ում)։ Ռուսական նկարագիր POPFile:

Անվճար ծառայություններ փոստը մաղելու համար

• Լցոնապաշտպանություն — Փոստի մաղման ծառայություն Yandex֊ից
• Լցոնապաշտպանություն — Փոստի մաղման ծառայություն Yandex֊ից
• Էլէկտրոնային լրագիր «Spamtest», փոստի մաղման ծառայություն — «Աշմանով և համագործակիցներ» -ընկերության կողմից մշակված ծրագիրն է։