Իմաստաբանական եռանկյուն

Իմաստաբանական եռանկյուն (սեմիոտիկայում), լեզվական նշանի և դրա հետ անմիջականորեն հարաբերակցվող նշանային իրադրության բաղադրիչների կապերի սխեմատիկ պատկերումն է։ Այդ հարաբերությունների բնույթի բացահայտման փորձեր կատարել են դեռևս ստոիկները։ Կախված սեմիոտիկական պրոբլեմների այս կամ այն ըմբռնումից և փիլիսոփայական մոտեցումներից, տարբեր ուսմունքներում Իմաստաբանական եռանկյունին կառուցվում և բացատրվում է տարբեր կերպ։ Սովետական գիտնականների հետազոտություններում նշանային իրադրությունը ներկայացվում է եռանկյան տեսքով, որի գագաթներում նշվում են՝ լեզվական նշան, նշանակվող առարկա, հասկացություն։ Լեզվական նշանը նշանակում է իրականության ինչ-որ երևույթ և արտահայտում է համապատասխան հասկացությունը (մտապատկերը)։ Նշանի և նշանակվող առարկայի հարաբերությունը միջնորդավորում է մեկնաբանը՝ նշաններից օգտվողը։ Մեկնաբանի գիտակցությունում եղած հասկացությունը նշանակվող առարկայի արտացոլումն է։ Այդ հարաբերությունները, որ կազմում են համակարգ, կարող են ռեալ գոյություն ունենալ մարդկանց միջև լոկ լեզվական հաղորդակցման ընթացքում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 323)։