«Հարոլդ I (Անգլիայի թագավոր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{անձ}}
{{անձ}}
'''Հարոլդ I Заячья лапа''' ({{Lang-en|Harold Harefoot}}; մոտ [[1015]]-[[1040]], մարտի 17 ), [[1035]]-[[1040]] թվակնների [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Քնյութլինգներ]]ի արքայատոհմից։
'''Հարոլդ I Նապաստակի թաթ''' ({{Lang-en|Harold Harefoot}}; մոտ [[1015]]-[[1040]], մարտի 17 ), [[1035]]-[[1040]] թվակնների [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Քնյութլինգներ]]ի արքայատոհմից։


Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությնների և արագավազ լինելու համար։
Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությունների և արագավազ լինելու համար։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։


1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա]]յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատներրի մի մասը՝ էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։
1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա]]յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատների մի մասը՝ Էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է [[Վինչեսթր]]ում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։[[1037]] թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․ Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։ Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է [[Վինչեսթր]]ում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։ [[1037]] թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։


Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։1036 թվակնին Անգլիայում է լինում [[Էթելրեդ II]]-ի կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև [[Նորմանդիա]]յի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։
Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։ 1036 թվակնին Անգլիայում է լինում [[Էթելրեդ II]]-ի կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։ Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև [[Նորմանդիա]]յի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։


Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։Սակայն Հարդեկունդը [[Դանիա]]յում հարձակում է կազմակերպում։ [[1039]] թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ [[1040]] թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է [[Ուեստմինստերյան աբբայություն]]ից և նետվում [[Թեմզա]]յի ճահիճների մեջ։
Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։ Սակայն Հարդեկունդը [[Դանիա]]յում հարձակում է կազմակերպում։ [[1039]] թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։ Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ [[1040]] թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։ Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է [[Ուեստմինստերյան աբբայություն]]ից և նետվում [[Թեմզա]]յի ճահիճների մեջ։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

05:55, 29 Նոյեմբերի 2016-ի տարբերակ

Հարոլդ I
անգլ.՝ Harold Harefoot
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ 1016
ԾննդավայրՆորտհեմպտոն, Անգլիա
Մահացել էմարտի 17, 1040[1]
Մահվան վայրՕքսֆորդ, Անգլիա
ԳերեզմանSt Clement Danes
ՔաղաքացիությունԱնգլիայի թագավորություն
Մասնագիտությունգերիշխան
ԱմուսինÆlgifu?
Ծնողներհայր՝ Կնուդ I Մեծ[2][1], մայր՝ Էլֆգիֆու Նորթհեմթոնցի[2][1]
Զբաղեցրած պաշտոններԱնգլիայի միապետ
ԵրեխաներԷլֆվինա Հարոլդսոն[2]
 Harold Harefoot Վիքիպահեստում

Հարոլդ I Նապաստակի թաթ (անգլ.՝ Harold Harefoot; մոտ 1015-1040, մարտի 17 ), 1035-1040 թվակնների Անգլիայի թագավոր Քնյութլինգների արքայատոհմից։

Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությունների և արագավազ լինելու համար։

Կենսագրություն

Հարոլդը Անգլիայի, Դանիայի և Նորվեգիայի թագավոր Կնուդի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։

1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ Հարդեկունդը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն Նորվեգիայի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատների մի մասը՝ Էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։ 1036 թվականի սկզբին Օքսֆորդում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․ Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։ Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է Վինչեսթրում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։ 1037 թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։

Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։ 1036 թվակնին Անգլիայում է լինում Էթելրեդ II-ի կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։ Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև Նորմանդիայի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։

Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։ Սակայն Հարդեկունդը Դանիայում հարձակում է կազմակերպում։ 1039 թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։ Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ 1040 թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։ Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է Ուեստմինստերյան աբբայությունից և նետվում Թեմզայի ճահիճների մեջ։

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

  • «Гарольд, английский король». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություն
  • Stenton F. Anglo-Saxon England, Oxford, 1973.