«Հարոլդ I (Անգլիայի թագավոր)»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ չտողադարձվող բացատը (։Դ Non-breaking space) փոխարինում եմ սովորականով։ oգտվելով ԱՎԲ |
No edit summary |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{անձ}} |
{{անձ}} |
||
'''Հարոլդ I |
'''Հարոլդ I Նապաստակի թաթ''' ({{Lang-en|Harold Harefoot}}; մոտ [[1015]]-[[1040]], մարտի 17 ), [[1035]]-[[1040]] թվակնների [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Քնյութլինգներ]]ի արքայատոհմից։ |
||
Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական |
Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությունների և արագավազ լինելու համար։ |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
||
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։ |
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։ |
||
1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա]]յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական |
1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա]]յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատների մի մասը՝ Էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։ |
||
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են |
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․ Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։ Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է [[Վինչեսթր]]ում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։ [[1037]] թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։ |
||
Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ |
Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։ 1036 թվակնին Անգլիայում է լինում [[Էթելրեդ II]]-ի կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։ Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև [[Նորմանդիա]]յի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։ |
||
Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի |
Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։ Սակայն Հարդեկունդը [[Դանիա]]յում հարձակում է կազմակերպում։ [[1039]] թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։ Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ [[1040]] թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։ Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է [[Ուեստմինստերյան աբբայություն]]ից և նետվում [[Թեմզա]]յի ճահիճների մեջ։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
05:55, 29 Նոյեմբերի 2016-ի տարբերակ
Հարոլդ I անգլ.՝ Harold Harefoot | |
---|---|
Ծնվել է | մոտ 1016 |
Ծննդավայր | Նորտհեմպտոն, Անգլիա |
Մահացել է | մարտի 17, 1040[1] |
Մահվան վայր | Օքսֆորդ, Անգլիա |
Գերեզման | St Clement Danes |
Քաղաքացիություն | Անգլիայի թագավորություն |
Մասնագիտություն | գերիշխան |
Ամուսին | Ælgifu? |
Ծնողներ | հայր՝ Կնուդ I Մեծ[2][1], մայր՝ Էլֆգիֆու Նորթհեմթոնցի[2][1] |
Զբաղեցրած պաշտոններ | Անգլիայի միապետ |
Երեխաներ | Էլֆվինա Հարոլդսոն[2] |
Harold Harefoot Վիքիպահեստում |
Հարոլդ I Նապաստակի թաթ (անգլ.՝ Harold Harefoot; մոտ 1015-1040, մարտի 17 ), 1035-1040 թվակնների Անգլիայի թագավոր Քնյութլինգների արքայատոհմից։
Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությունների և արագավազ լինելու համար։
Կենսագրություն
Հարոլդը Անգլիայի, Դանիայի և Նորվեգիայի թագավոր Կնուդի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։
1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ Հարդեկունդը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն Նորվեգիայի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատների մի մասը՝ Էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։ 1036 թվականի սկզբին Օքսֆորդում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․ Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։ Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է Վինչեսթրում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։ 1037 թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։
Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։ 1036 թվակնին Անգլիայում է լինում Էթելրեդ II-ի կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։ Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև Նորմանդիայի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։
Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։ Սակայն Հարդեկունդը Դանիայում հարձակում է կազմակերպում։ 1039 թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։ Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ 1040 թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։ Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է Ուեստմինստերյան աբբայությունից և նետվում Թեմզայի ճահիճների մեջ։
Ծանոթագրություններ
Գրականություն
- «Гарольд, английский король». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություն
- Stenton F. Anglo-Saxon England, Oxford, 1973.