«Հունգարիայի գրողների միություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:49, 6 Հոկտեմբերի 2016-ի տարբերակ

Հունգարիայի գրողների միություն (հունգ.՝ Magyar Írószövetség, հայտնի է նաև որպես Հունգարիայի գրողների ազատ միություն), հիմնադրվել է 1945 թվականին՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտին: 1950-ական թվականներին՝ Հունգարիայում կոմունիստական ռեժիմի օրոք, միությունը դարձել է տարաձայնությունների առիթ և իր ուրույն տեղն է ունեցել 1956 թվականի հունգարական հեղափոխության ժամանակ:

Պատմություն

Հունգարիայում կոմունիստական կառավարության վերելքի տարիներին Հունգարիայի գրողների միությունը դարձել էր մի գործիք, որի միջոցով կոմունիստական ռեժիմը պարտադրում էր իր ստալինյան գրական քաղաքականությունն ու քարոզչությունը: Միության «Գրական թերթ»(Irodalmi Újság) շաբաթաթերթը քարոզվում էր կոմունիստական գրական ստեղծագործություններն ու մշակույթը: 1950-ական թվականների սկզբում միության անդամներն այդքան էլ տարված չէին կոմունիստական գաղափարախոսություններով: 1955 թվականին միության բարձրաստիճան անդամների մեծ մասը կոմունիստներ չէին, և նրանք որոշեցին «Irodalmi Újság» օգտագործել Հունգարիայի կառավարության բարեփոխումների համար: Գաղափարախոսական այս փոփոխությունը ոգևորիչ էր նաև Հունգարիայի մի շարք այլ միություններ շրջանակներում:

Հեղափոխության կայծ

1956 թվականի հոկտեմբերի 23-ի ցերեկը շուրջ 20.000 ցուցարարներ հավաքվեցին Լեհաստանի և Հունգարիայի ազգային հերոս Յոզեֆ Բեմի արձանի շուրջ^[1]: Գրողների միության նախագահ Պետեր Վերեզը ամբոխի առջև կարդաց մանիֆեստը^[2].

Մենք՝ հունգարացի գրողներս, Հունգարիայի ժողովրդի պահանջները ձևակերպել ենք հետևյալ յոթ կետերում՝

Մենք ուզում ենք անկախ ազգային քաղաքականություն՝ հիմնված սոցիալիզմի սկզբունքների վրա: Բոլոր երկրների հետ և ԽՍՀՄ-ի հետ մեր հարաբերությունները պետք է կարգավորվեն հավասարության սկզբունքով: Մենք ցանկանում ենք, որ միջազգային պայմանագրերն ու տնտեսական համաձայնագրերը վերանայվեն հավասար իրավունքների տեսանկյունից:

Մարդկանց հարաբերությունները խանգարող փոքրամասնությունների քաղաքականությունը պետք է վերանա: Մենք ուզում ենք մեր դաշնակիցների հետ ունենալ ճշմարիտ և անկեղծ բարեկամություն: Սա կարելի է իրականացնել լենինյան սկզբունքների հիման վրա:

Երկրի տնտեսական դիրքորոշումը պետք է հստակ լինի: Մենք չենք կարողանա հաղթահարել այս ճգնաժամը, քանի դեռ բոլոր աշխատողները, գյուղացիներն ու մտավորականները երկրի քաղաքական, սոցիալական և տնտեսական կառավարման պատշաճ մասնակիցը չեն:

Գործարանները պետք է ղեկավարեն աշխատողներն ու մասնագետները: Ներկայիս աշխատավարձի, նորմերի և սոցիալական ապահովության պայմանների նվաստացուցիչ համակարգը պետք է բարեփոխվի: Արհմիությունները պետք է ներկայացնեն Հունգարիայի աշխատողների շահերը:

Մեր գյուղացիական քաղաքականությունը պետք է դրվի նոր հիմքի վրա: Գյուղացիները պետք է իրավունք ունենան որոշելու իրենց ազատ ապագան: Կոոպերատիվների ազատ անդամակցության համար, վերջապես, պետք է ստեղծվեն քաղաքական և տնտեսական պայմաններ: Ներկայիս մատակարարումների և հարկման համակարգը պետք է աստիճանաբար փոխարինվի ազատ սոցիալիստական արտադրություն և ապրանքների փոխանակում իրականացնող համակարգով:

Եթե հասնենք այս բարեփոխումներին, կփոխվի նաև պետության և կուսակցության ղեկավար կառուցվածքն և անձնակազմը: Վերականգնման ձգտող «Rákosi clique» պետք է հանվի մեր քաղաքական կյանքից: Իմրե Նադը, խիզախ և ազնիվ կոմունիստը, ով վայելում է հունգար ժողովրդի վստահությունը, ինչպես նաև վերջին տարիներին սոցիալիստական ժողովրդավարության համար համակարգված պայքարողները պետք է իրենց արժանի պաշտոններն ստանան:

Իրավիճակի էվոլյուցիան պահանջում է, որ Ժողովրդական ճակատը պետք է ստանձնի հունգար ժողովրդի politica lrepresentation: Մեր ընտրական համակարգը պետք է համապատասխանի սոցիալիստական ժողովրդավարության պահանջներին: Ժողովուրդը պետք է կատարի ազատ ընտրություն, գաղտնի քվեարկությամբ ունենալով իր ներկայացուցիչները խորհրդարանում, խորհուրդներում և կառավարման բոլոր ինքնավար մարմիններում^[փա՞ստ]:

Ավելի ուշ այդ օրը մի մեծ բազմություն հավաքվել էր Ռադիո Բուդապեշտի շենքի մոտ, որը գտնվում էր պետական իշխանությունների պահպանության ներքո: Ամբոխն անկառավարելի դարձավ, երբ իրենց պահանջը ներկայացնող պատվիրակներին ձերբակալեցին և լուրեր պտտվեց, որ ցուցարարներ են սպանվել: Ամբոխի վրա արցունքաբեր գազ նետվեց և պետական իշխանությունների պահպանությունը վերևի պատուհաններից կրակեց ամբոխի վրա՝ սպանելով շատերին^[3]: Պետական իշխանությունների պահպանությունը փորձեց կրկին շտապօգնության մեքենայով զենք ներս տանել, սակայն ամբոխը իմացավ այդ խորամանկության մասին և կանխեց այն^[3]^[4]:

Գրականություն

Hungary 1956: Resolutions and statements, A World to Win. Retrieved September 18, 2007
Those Heroic Days, Corvinus Library; Hungarian History. Retrieved September 18, 2007
Glossary: Writers’ Union The Institute for the History of the 1956 Hungarian Revolution. Retrieved September 18, 2007

Ծանոթագրություններ

↑ Video (in Hungarian): The First Hours of the Revolution {{[1] director: György Ordódy, producer: Duna Televízió - Fonds 306, Audiovisual Materials Relating to the 1956 Hungarian Revolution, OSA Archivum, Budapest, Hungary ID number: HU OSA 306-0-1:40}}
↑ Hungarian Revolt, 23 October–4 November 1956 (Richard Lettis and William I. Morris, editors): Appendices Proclamation of the Hungarian Writers' Union (23 October 1956). Retrieved 2006-09-8.
↑ ^3,0 ^3,1 UN General Assembly Special Committee on the Problem of Hungary (1957) Կաղապար:PDF
↑ Heller, Andor (1957). No More Comrades. Chicago: Henry Regnery Company. էջեր 9–84. ASIN B0007DOQP0. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)

[1] Video (in Hungarian): The First Hours of the Revolution {{[1] director: György Ordódy, producer: Duna Televízió - Fonds 306, Audiovisual Materials Relating to the 1956 Hungarian Revolution, OSA Archivum, Budapest, Hungary ID number: HU OSA 306-0-1:40}}

[2] Hungarian Revolt, 23 October–4 November 1956 (Richard Lettis and William I. Morris, editors): Appendices Proclamation of the Hungarian Writers' Union (23 October 1956). Retrieved 2006-09-8.

[UN_report_2C_p56-3] 3,0 ^3,1 UN General Assembly Special Committee on the Problem of Hungary (1957) Կաղապար:PDF

[Heller-4] Heller, Andor (1957). No More Comrades. Chicago: Henry Regnery Company. էջեր 9–84. ASIN B0007DOQP0. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (օգնություն)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Տող 17. / Տող 17. @@
 *Իրավիճակի էվոլյուցիան պահանջում է, որ Ժողովրդական ճակատը պետք է ստանձնի հունգար ժողովրդի politica lrepresentation: Մեր ընտրական համակարգը պետք է համապատասխանի սոցիալիստական ժողովրդավարության պահանջներին: Ժողովուրդը պետք է կատարի ազատ ընտրություն, գաղտնի քվեարկությամբ ունենալով իր ներկայացուցիչները խորհրդարանում, խորհուրդներում և կառավարման բոլոր ինքնավար մարմիններում{{citation needed|date=March 2013}}:
 </blockquote>
+Ավելի ուշ այդ օրը մի մեծ բազմություն հավաքվել էր Ռադիո Բուդապեշտի շենքի մոտ, որը գտնվում էր պետական իշխանությունների պահպանության ներքո: Ամբոխն անկառավարելի դարձավ, երբ իրենց պահանջը ներկայացնող պատվիրակներին ձերբակալեցին և լուրեր պտտվեց, որ ցուցարարներ են սպանվել: Ամբոխի վրա արցունքաբեր գազ նետվեց և պետական իշխանությունների պահպանությունը վերևի պատուհաններից կրակեց ամբոխի վրա՝ սպանելով շատերին<ref name="UN report 2C p56">UN General Assembly ''Special Committee on the Problem of Hungary'' (1957) {{PDF|[http://mek.oszk.hu/01200/01274/01274.pdf Chapter II. C (The First Shots), para 56 (p. 20)]|1.47&nbsp;MB}}</ref>: Պետական իշխանությունների պահպանությունը փորձեց կրկին շտապօգնության մեքենայով զենք ներս տանել, սակայն ամբոխը իմացավ այդ խորամանկության մասին և  կանխեց այն<ref name="UN report 2C p56" /><ref name="Heller">{{Cite book
+ | last = Heller
+ | first = Andor
+ | authorlink =
+ | coauthors =
+ | title = No More Comrades
+ | publisher = Henry Regnery Company
+ | year = 1957
+ | location = Chicago
+ | url = http://www.historicaltextarchive.com/books.php?op=viewbook&bookid=13&cid=15#N_1_
+ | pages = 9–84
+ | id = ASIN B0007DOQP0 }}</ref>:
 == Գրականություն ==