«Հարոլդ I (Անգլիայի թագավոր)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ clean up, փոխարինվեց: ր: → ր։ oգտվելով ԱՎԲ
Տող 2. Տող 2.
'''Հարոլդ I Заячья лапа''' ({{Lang-en|Harold Harefoot}}; մոտ [[1015]]-[[1040]], մարտի 17 ), [[1035]]-[[1040]] թվակնների [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Քնյութլինգներ]]ի արքայատոհմից։
'''Հարոլդ I Заячья лапа''' ({{Lang-en|Harold Harefoot}}; մոտ [[1015]]-[[1040]], մարտի 17 ), [[1035]]-[[1040]] թվակնների [[Անգլիա]]յի թագավոր [[Քնյութլինգներ]]ի արքայատոհմից։


Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությնների և արագավազ լինելու համար:
Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությնների և արագավազ լինելու համար։


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։
Հարոլդը Անգլիայի, [[Դանիա]]յի և [[Նորվեգիա]]յի թագավոր [[Կնուդ I Մեծ|Կնուդ]]ի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։


1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա[[յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատներրի մի մասը՝ էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։
1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ [[Հարդեկունդ]]ը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն [[Նորվեգիա]]յի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատներրի մի մասը՝ էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է [[Վինչեսթր]]ում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։[[1037]] թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։
[[1036]] թվականի սկզբին [[Օքսֆորդ]]ում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է [[Վինչեսթր]]ում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։[[1037]] թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։


Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։1036 թվակնին Անգլիայում է լինում [[Էթելրեդ II]]-ի  կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև [[Նորմանդիա]]յի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։
Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։1036 թվակնին Անգլիայում է լինում [[Էթելրեդ II]]-ի  կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև [[Նորմանդիա]]յի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։


Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։Սակայն Հարդեկունդը [[Դանիա]]յում հարձակում է կազմակերպում։ [[1039]] թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ [[1040]] թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է [[Ուեստմինստերյան աբբայություն|Ուեստմինստերյան աբբայությունից]] և նետվում [[Թեմզա]]յի ճահիճների մեջ։
Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։Սակայն Հարդեկունդը [[Դանիա]]յում հարձակում է կազմակերպում։ [[1039]] թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ [[1040]] թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է [[Ուեստմինստերյան աբբայություն]]ից և նետվում [[Թեմզա]]յի ճահիճների մեջ։


== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==
Տող 21. Տող 21.
* Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություն
* Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություն
* ''Stenton F.'' Anglo-Saxon England, Oxford, 1973.
* ''Stenton F.'' Anglo-Saxon England, Oxford, 1973.

[[Կատեգորիա:Անգլիայի միապետներ]]
[[Կատեգորիա:Անգլիայի միապետներ]]
[[Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Անձինք այբբենական կարգով]]

15:36, 3 Օգոստոսի 2016-ի տարբերակ

Հարոլդ I
անգլ.՝ Harold Harefoot
Դիմանկար
Ծնվել էմոտ 1016
ԾննդավայրՆորտհեմպտոն, Անգլիա
Մահացել էմարտի 17, 1040[1]
Մահվան վայրՕքսֆորդ, Անգլիա
ԳերեզմանSt Clement Danes
ՔաղաքացիությունԱնգլիայի թագավորություն
Մասնագիտությունգերիշխան
ԱմուսինÆlgifu?
Ծնողներհայր՝ Կնուդ I Մեծ[2][1], մայր՝ Էլֆգիֆու Նորթհեմթոնցի[2][1]
Զբաղեցրած պաշտոններԱնգլիայի միապետ
ԵրեխաներԷլֆվինա Հարոլդսոն[2]
 Harold Harefoot Վիքիպահեստում

Հարոլդ I Заячья лапа (անգլ.՝ Harold Harefoot; մոտ 1015-1040, մարտի 17 ), 1035-1040 թվակնների Անգլիայի թագավոր Քնյութլինգների արքայատոհմից։

Ըստ ավանդության «նապաստակի թաթ» մականունը ստացել է որսորդական հմտությնների և արագավազ լինելու համար։

Կենսագրություն

Հարոլդը Անգլիայի, Դանիայի և Նորվեգիայի թագավոր Կնուդի և Էլֆգիֆ Նորթhեմպտանցու ապօրինի որդին էր։

1035 թվակնին Կնուդ Մեծի մահվանից հետո Անգլիայի և Դանիայի գահը պետք է ժառանգեր Կնուդի միակ օրինական ժառանգ Հարդեկունդը, ով հոր կյանքի վերջին տարիներին Դանիայի կառավարիչն էր։ Սակայն Նորվեգիայի թագավոր Մագնուս I-ի հարձակումը խանգարում է Հադեկունդին գնալ Անգլիա և մասնակցել թագադրման արարողությանը։ Սրանից օգտվեցին անգլիական մագնատներրի մի մասը՝ էռլ Լեոֆիկի և Էլֆգիֆ Նորթեմտոնցու գլխավորությամբ, ովքեր առաջարկում էին երկրի գահապահությունը հանձնել Հարոլդին։ 1036 թվականի սկզբին Օքսֆորդում կայացած խորհրդի ժամանակ Հարոլդը և Հարդեկունդը գալիս են փոխհամաձայնության․Հարոլդը դառնում էր Անգլիայի գահապահ, իսկ թագուհի-մայր Էմմա Նոթմանդացուն էր մնում արքունիքը, հուսկերների գվարդիան և հսկողությունը արքունական գանձարանի վրա։Այնուամենայնիվ Հարոլդը հարձակվում է Վինչեսթրում գտնվող Էմմայի նստավայրի վրա և գրավում գանձարանը։1037 թվականի վերջին Անգլիայի բոլոր մագնատները ընդունում են Հարոլդին որպես թագավոր, իսկ Էմման փախչում է երկրից։

Ըստ որոշ պատմաբանների, Հարոլդի կառավարման ժամանակ երկրի իշխանությունը փաստացիորեն պատկանում էր նրա մորը՝ Էլֆգիֆին։1036 թվակնին Անգլիայում է լինում Էթելրեդ II-ի  կրտսեր որդին՝ Ալֆրեդ Էթելինգը, ով իրավունք ուներ անգլիական գահի համար։ Վախենալով որ նրա ներկայությունը կվտանգի Հարոլդի իշխանությունը, վերջինիս կողմնակիցները Էռլ Հոդվինի գլխավորդությամբ գողանում են Ալֆրեդին։Դրանից հետո հանում են նրա աչքերը և նա շուտով մահանում է։ Ալֆրեդ Էտելինգի մահը Հարոլդի դեմ է հանում ոչ միայն Հարդեկունդին, ով մահացածի եղբայրն էր, այլ նաև Նորմանդիայի դուքսին, որի պաշտպանության ներքո էր գտնվում Ալֆրեդը։

Հարոլդի դիրքերը Անգլիայում բավական ամուր էին։ Նրա գահակալման ընթացքում դժգոհության և ապստամբության ոչ մի դեպք չի գրանցվել։Սակայն Հարդեկունդը Դանիայում հարձակում է կազմակերպում։ 1039 թվակնին, Նորվեգիայի հետ համաձայանության գալով, Հարդեկունդը հավաքում է մեծ նավատորմ և գնում Անգլիան գրավելու։Սակայն պատերազմ չի լինում, քանի որ 1040 թվականի մարտի 17-ին Հարոլդ I-ը մահանում է։Հարդեկունդը գալիս է Ուեսեքե և հռչակվում թագավոր։ Հարոլդի մարմինը հանվում է Ուեստմինստերյան աբբայությունից և նետվում Թեմզայի ճահիճների մեջ։

Ծանոթագրություններ

Գրականություն

  • «Гарольд, английский король». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Անգլո-սաքսոնական ժամանակագրություն
  • Stenton F. Anglo-Saxon England, Oxford, 1973.