«Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն | անվանում = Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ | լատիներեն անվանում = | պատկեր...»:
 
չ clean up, փոխարինվեց: → , է: → է։, բ: → բ։, ը: → ը։ (4), լ: → լ։ (2), ծ: → ծ։, մ: → մ։ (4), ն: → ն։ (2), պ: → պ։, ռ: → ռ։, վ: → վ։, ր: → ր oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո...
Տող 31. Տող 31.
| Վիքիպասեստ =
| Վիքիպասեստ =
|}}
|}}
'''Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի''' առաջացման հիմնական պատճառը [[Վարակիչ դեղնախտ|Բոտկինի]] հիվանդությունն է: Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը կարող է առաջանալ այս հիվանդությունից անմիջապես հետո կամ տարիներ անց: Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ կարող է առաջանալ նաև արտադրական կամ կենցաղային թունավորումներից, նախօրոք ընդունած որոշ դեղամիջոցներից հետո և այլ պատճառ:
'''Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի''' առաջացման հիմնական պատճառը [[Վարակիչ դեղնախտ|Բոտկինի]] հիվանդությունն է։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը կարող է առաջանալ այս հիվանդությունից անմիջապես հետո կամ տարիներ անց։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ կարող է առաջանալ նաև արտադրական կամ կենցաղային թունավորումներից, նախօրոք ընդունած որոշ դեղամիջոցներից հետո և այլ պատճառ։
== Կլինիկան ==
== Կլինիկան ==
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների բազմազանությամբ: Դրանք կարելի է խմբավորել ըստ 3 հիմնական համախտանիշների`
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների բազմազանությամբ։ Դրանք կարելի է խմբավորել ըստ 3 հիմնական համախտանիշների`
# ասթենո-վեգետատիվ
# ասթենո-վեգետատիվ
# դիսպեպտիկ
# դիսպեպտիկ
# «փոքր» [[Լյարդ|լյարդային]] անբավարարություն
# «փոքր» [[լյարդ]]ային անբավարարություն


Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ`
Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ`
Տող 44. Տող 44.


== Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ ==
== Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ ==
''Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ'' ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ [[Հեպատիտ|հեպատիտին]] բնորոշ է`
''Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ'' ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ [[հեպատիտ]]ին բնորոշ է`
* խիստ թուլությունը
* խիստ թուլությունը
* աշխատունակության կորուսը
* աշխատունակության կորուսը
Տող 54. Տող 54.
* [[սրտխառնոց]]
* [[սրտխառնոց]]
* [[փսխում]]
* [[փսխում]]
* անտանելիություն [[Ճարպ|ճարպային]] [[Սնունդ|սննդի]] և [[Ալկոհոլ|ալկոհոլի]] նկատմամբ
* անտանելիություն [[ճարպ]]ային [[Սնունդ|սննդի]] և [[ալկոհոլ]]ի նկատմամբ
* [[լուծ]]
* [[լուծ]]
* քաշի նվազում
* քաշի նվազում
Տող 62. Տող 62.
* ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով
* ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով
* անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով
* անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով
Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և այլն:
Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և այլն։


=== Կլինիկան ===
=== Կլինիկան ===
Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, [[Լյարդ|լյարդը]] մեծանում է, շոշափվում է կողաղեղից 5-7 սամտիմետր ցած, չափավոր պնդանում է, դառնում է [[սուր]] եզրերով և [[Ցավ|ցավոտ]]: [[Փայծաղ|Փայծաղը]] մեծանում է հազվադեպ: Արյան շիճուկում ավելանում է բիլիռուբինի, խոլեստերինի, հիմնային ֆոսֆատազայի, լակտատդեհիդրոգենազայի 5-րդ ֆրակցիայի ակտիվությունը չափավոր բարձր է, թիմոլային փորձի տվյալները քիչ բարձր են, սուլեմայինըէ ցածր:
Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, [[լյարդ]]ը մեծանում է, շոշափվում է կողաղեղից 5-7 սամտիմետր ցած, չափավոր պնդանում է, դառնում է [[սուր]] եզրերով և [[ցավ]]ոտ: [[Փայծաղ]]ը մեծանում է հազվադեպ։ Արյան շիճուկում ավելանում է բիլիռուբինի, խոլեստերինի, հիմնային ֆոսֆատազայի, լակտատդեհիդրոգենազայի 5-րդ ֆրակցիայի ակտիվությունը չափավոր բարձր է, թիմոլային փորձի տվյալները քիչ բարձր են, սուլեմայինըէ ցածր։
Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող ֆունկցիան: Հիվանդության հանդարտման շրջանում, առանձին դեպքերում լյարդի ֆունկցիոնալ հետազոտությունների տվյալները բարելավվում են, ֆերմենտների ակտիվությունը թուլանում է, բայց այնուամենայնիվ մնում է նորմայից շեղված:
Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող ֆունկցիան։ Հիվանդության հանդարտման շրջանում, առանձին դեպքերում լյարդի ֆունկցիոնալ հետազոտությունների տվյալները բարելավվում են, ֆերմենտների ակտիվությունը թուլանում է, բայց այնուամենայնիվ մնում է նորմայից շեղված։


Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ [[Հեպատիտ|հեպատիտի]] սրացումների և հանդարտումների հաջորդումներով և անընդմեջ կրկնվող ձևերը:
Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ [[հեպատիտ]]ի սրացումների և հանդարտումների հաջորդումներով և անընդմեջ կրկնվող ձևերը։
* Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ տալ: Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը համարվում է կայունացած, երբ 1,5-2 տարի կլինիկորեն և բիոքիմիորեն լավացում է առաջանում:
* Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ տալ։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը համարվում է կայունացած, երբ 1,5-2 տարի կլինիկորեն և բիոքիմիորեն լավացում է առաջանում։
* Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ տալ:
* Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ տալ։


== Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ ==
== Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ ==
''Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ'' ընթանում է լյուպոիդ հեպատիտը: Սա լյարդի ծանր, արագորեն զարգացող հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է իմունաբանական զգալի տեղաշարժերով, լյարդային անբավարարության և արտալյարդային այլ արտահայտություններով: Հիվանդանում են հիմնականում կանայք, 20-30 տարեկան հասակում, երբեմն կլիմաքսի շրջանում (դաշտանադադար): Այս հիվանդության դեպքում լյարդի բջիջների ախտահարումը տեղի է ունենում հեպատիտի վիրուսի առաջացրա իմունաբանական տեղաշարժի արդունքում:
''Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ'' ընթանում է լյուպոիդ հեպատիտը։ Սա լյարդի ծանր, արագորեն զարգացող հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է իմունաբանական զգալի տեղաշարժերով, լյարդային անբավարարության և արտալյարդային այլ արտահայտություններով։ Հիվանդանում են հիմնականում կանայք, 20-30 տարեկան հասակում, երբեմն կլիմաքսի շրջանում (դաշտանադադար)։ Այս հիվանդության դեպքում լյարդի բջիջների ախտահարումը տեղի է ունենում հեպատիտի վիրուսի առաջացրա իմունաբանական տեղաշարժի արդունքում։
Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման պատկեր:
Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման պատկեր։


=== Կլինիկան ===
=== Կլինիկան ===
Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է դեղնությունը: Դիտվում է [[տենդ]], [[Որովայնի խոռոչ|որովայնի]] ցավեր, [[Հոդ|հոդացավեր]], [[մաշկ|մաշկի]] քոր, բազմաձև [[ցան]], լյարդի և փայծաղի մեծացում, ավշահանգույցների ախտահարում, «լյարդային ափեր», «անոթային աստղիկներ», դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացում, տղամարդկանց մոտ [[կնաստինքություն]] (գինեկոմաստիա):
Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է դեղնությունը։ Դիտվում է [[տենդ]], [[Որովայնի խոռոչ|որովայնի]] ցավեր, [[հոդ]]ացավեր, [[մաշկ]]ի քոր, բազմաձև [[ցան]], լյարդի և փայծաղի մեծացում, ավշահանգույցների ախտահարում, «լյարդային ափեր», «անոթային աստղիկներ», դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացում, տղամարդկանց մոտ [[կնաստինքություն]] (գինեկոմաստիա)։


== Բուժումը ==
== Բուժումը ==
Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային ռեժիմ: Արգելվում է լյարդի պարենխիմայի վրա ազդող դեղորայքի օգտագործումը: Նշանակվում են լյարդի բջիջների նյութափոխանակությունը լավացնող միջոցներ: Ուշ շրջաններում, դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացման և ասցիտի զարգացման ժամանակ դրան ավելացվում է ցիռոզների դեպքում նշանակվող սովորական բուժում:
Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային ռեժիմ։ Արգելվում է լյարդի պարենխիմայի վրա ազդող դեղորայքի օգտագործումը։ Նշանակվում են լյարդի բջիջների նյութափոխանակությունը լավացնող միջոցներ։ Ուշ շրջաններում, դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացման և ասցիտի զարգացման ժամանակ դրան ավելացվում է ցիռոզների դեպքում նշանակվող սովորական բուժում։


== Գրականություն ==
== Գրականություն ==

12:37, 2 Օգոստոսի 2016-ի տարբերակ

Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ
Հիվանդության ախտանշաններխիստ թուլությունը, աշխատունակության կորուսը, հոգեկան ընկճվածությունը, ախորժակի բացակայություն, սրտխառնոց, փսխում, անտանելիություն ճարպային սննդի և ալկոհոլի նկատմամբ, լուծ, քաշի նվազում
Վնասում էլյարդը, փայծաղը
Բուժումռեժիմային, դեղորայքային

Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի առաջացման հիմնական պատճառը Բոտկինի հիվանդությունն է։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը կարող է առաջանալ այս հիվանդությունից անմիջապես հետո կամ տարիներ անց։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ կարող է առաջանալ նաև արտադրական կամ կենցաղային թունավորումներից, նախօրոք ընդունած որոշ դեղամիջոցներից հետո և այլ պատճառ։

Կլինիկան

Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների բազմազանությամբ։ Դրանք կարելի է խմբավորել ըստ 3 հիմնական համախտանիշների`

  1. ասթենո-վեգետատիվ
  2. դիսպեպտիկ
  3. «փոքր» լյարդային անբավարարություն

Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ`

  • լյարդային ախտանիշների արտահայտությամբ
  • արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ (լյուպոիդ)

Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ

Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտին բնորոշ է`

  • խիստ թուլությունը
  • աշխատունակության կորուսը
  • հոգեկան ընկճվածությունը
  • աջ թուլակողում կամ վերորոբայնային շրջանում ծանրության և լարվածության զգացումը
  • տնքացող, երբեմն նաև ուժեղ մշտական ցավերը

Սրացման շրջանում միանում է նաև բարձր ջերմությունը և դեղնուկը: Ոչ հազվադեպ նկատվում է նաև դիսպեպտիկ համախտանիշը`

«Փոքր» լյարդային անբավարարության համախտանիշը արտահայտվում է`

  • քնկոտությամբ
  • ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով
  • անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով

Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և այլն։

Կլինիկան

Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, լյարդը մեծանում է, շոշափվում է կողաղեղից 5-7 սամտիմետր ցած, չափավոր պնդանում է, դառնում է սուր եզրերով և ցավոտ: Փայծաղը մեծանում է հազվադեպ։ Արյան շիճուկում ավելանում է բիլիռուբինի, խոլեստերինի, հիմնային ֆոսֆատազայի, լակտատդեհիդրոգենազայի 5-րդ ֆրակցիայի ակտիվությունը չափավոր բարձր է, թիմոլային փորձի տվյալները քիչ բարձր են, սուլեմայինըէ ցածր։ Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող ֆունկցիան։ Հիվանդության հանդարտման շրջանում, առանձին դեպքերում լյարդի ֆունկցիոնալ հետազոտությունների տվյալները բարելավվում են, ֆերմենտների ակտիվությունը թուլանում է, բայց այնուամենայնիվ մնում է նորմայից շեղված։

Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի սրացումների և հանդարտումների հաջորդումներով և անընդմեջ կրկնվող ձևերը։

  • Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ տալ։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը համարվում է կայունացած, երբ 1,5-2 տարի կլինիկորեն և բիոքիմիորեն լավացում է առաջանում։
  • Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ տալ։

Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ

Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ ընթանում է լյուպոիդ հեպատիտը։ Սա լյարդի ծանր, արագորեն զարգացող հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է իմունաբանական զգալի տեղաշարժերով, լյարդային անբավարարության և արտալյարդային այլ արտահայտություններով։ Հիվանդանում են հիմնականում կանայք, 20-30 տարեկան հասակում, երբեմն կլիմաքսի շրջանում (դաշտանադադար)։ Այս հիվանդության դեպքում լյարդի բջիջների ախտահարումը տեղի է ունենում հեպատիտի վիրուսի առաջացրա իմունաբանական տեղաշարժի արդունքում։ Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման պատկեր։

Կլինիկան

Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է դեղնությունը։ Դիտվում է տենդ, որովայնի ցավեր, հոդացավեր, մաշկի քոր, բազմաձև ցան, լյարդի և փայծաղի մեծացում, ավշահանգույցների ախտահարում, «լյարդային ափեր», «անոթային աստղիկներ», դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացում, տղամարդկանց մոտ կնաստինքություն (գինեկոմաստիա)։

Բուժումը

Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային ռեժիմ։ Արգելվում է լյարդի պարենխիմայի վրա ազդող դեղորայքի օգտագործումը։ Նշանակվում են լյարդի բջիջների նյութափոխանակությունը լավացնող միջոցներ։ Ուշ շրջաններում, դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացման և ասցիտի զարգացման ժամանակ դրան ավելացվում է ցիռոզների դեպքում նշանակվող սովորական բուժում։

Գրականություն

  • Հ. Բ. Բաղդասարյան– Մարսողական օրգանների հիվանդություններ, Երևան, 1984, 422