«Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Հիվանդություն | անվանում = Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ | լատիներեն անվանում = | պատկեր...»: |
չ clean up, փոխարինվեց: → , է: → է։, բ: → բ։, ը: → ը։ (4), լ: → լ։ (2), ծ: → ծ։, մ: → մ։ (4), ն: → ն։ (2), պ: → պ։, ռ: → ռ։, վ: → վ։, ր: → ր oգտվելով [[Վիքիպեդիա:Ավտո... |
||
Տող 31. | Տող 31. | ||
| Վիքիպասեստ = |
| Վիքիպասեստ = |
||
|}} |
|}} |
||
'''Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի''' առաջացման հիմնական պատճառը [[Վարակիչ դեղնախտ|Բոտկինի]] հիվանդությունն |
'''Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի''' առաջացման հիմնական պատճառը [[Վարակիչ դեղնախտ|Բոտկինի]] հիվանդությունն է։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը կարող է առաջանալ այս հիվանդությունից անմիջապես հետո կամ տարիներ անց։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ կարող է առաջանալ նաև արտադրական կամ կենցաղային թունավորումներից, նախօրոք ընդունած որոշ դեղամիջոցներից հետո և այլ պատճառ։ |
||
== Կլինիկան == |
== Կլինիկան == |
||
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների |
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների բազմազանությամբ։ Դրանք կարելի է խմբավորել ըստ 3 հիմնական համախտանիշների` |
||
# ասթենո-վեգետատիվ |
# ասթենո-վեգետատիվ |
||
# դիսպեպտիկ |
# դիսպեպտիկ |
||
# «փոքր» [[ |
# «փոքր» [[լյարդ]]ային անբավարարություն |
||
Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ` |
Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ` |
||
Տող 44. | Տող 44. | ||
== Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ == |
== Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ == |
||
''Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ'' ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ [[ |
''Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ'' ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ [[հեպատիտ]]ին բնորոշ է` |
||
* խիստ թուլությունը |
* խիստ թուլությունը |
||
* աշխատունակության կորուսը |
* աշխատունակության կորուսը |
||
Տող 54. | Տող 54. | ||
* [[սրտխառնոց]] |
* [[սրտխառնոց]] |
||
* [[փսխում]] |
* [[փսխում]] |
||
* անտանելիություն [[ |
* անտանելիություն [[ճարպ]]ային [[Սնունդ|սննդի]] և [[ալկոհոլ]]ի նկատմամբ |
||
* [[լուծ]] |
* [[լուծ]] |
||
* քաշի նվազում |
* քաշի նվազում |
||
Տող 62. | Տող 62. | ||
* ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով |
* ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով |
||
* անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով |
* անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով |
||
Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և |
Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և այլն։ |
||
=== Կլինիկան === |
=== Կլինիկան === |
||
Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, [[ |
Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, [[լյարդ]]ը մեծանում է, շոշափվում է կողաղեղից 5-7 սամտիմետր ցած, չափավոր պնդանում է, դառնում է [[սուր]] եզրերով և [[ցավ]]ոտ: [[Փայծաղ]]ը մեծանում է հազվադեպ։ Արյան շիճուկում ավելանում է բիլիռուբինի, խոլեստերինի, հիմնային ֆոսֆատազայի, լակտատդեհիդրոգենազայի 5-րդ ֆրակցիայի ակտիվությունը չափավոր բարձր է, թիմոլային փորձի տվյալները քիչ բարձր են, սուլեմայինըէ ցածր։ |
||
Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող |
Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող ֆունկցիան։ Հիվանդության հանդարտման շրջանում, առանձին դեպքերում լյարդի ֆունկցիոնալ հետազոտությունների տվյալները բարելավվում են, ֆերմենտների ակտիվությունը թուլանում է, բայց այնուամենայնիվ մնում է նորմայից շեղված։ |
||
Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ [[ |
Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ [[հեպատիտ]]ի սրացումների և հանդարտումների հաջորդումներով և անընդմեջ կրկնվող ձևերը։ |
||
* Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ |
* Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ տալ։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը համարվում է կայունացած, երբ 1,5-2 տարի կլինիկորեն և բիոքիմիորեն լավացում է առաջանում։ |
||
* Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ |
* Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ տալ։ |
||
== Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ == |
== Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ == |
||
''Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ'' ընթանում է լյուպոիդ |
''Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ'' ընթանում է լյուպոիդ հեպատիտը։ Սա լյարդի ծանր, արագորեն զարգացող հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է իմունաբանական զգալի տեղաշարժերով, լյարդային անբավարարության և արտալյարդային այլ արտահայտություններով։ Հիվանդանում են հիմնականում կանայք, 20-30 տարեկան հասակում, երբեմն կլիմաքսի շրջանում (դաշտանադադար)։ Այս հիվանդության դեպքում լյարդի բջիջների ախտահարումը տեղի է ունենում հեպատիտի վիրուսի առաջացրա իմունաբանական տեղաշարժի արդունքում։ |
||
Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման |
Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման պատկեր։ |
||
=== Կլինիկան === |
=== Կլինիկան === |
||
Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է |
Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է դեղնությունը։ Դիտվում է [[տենդ]], [[Որովայնի խոռոչ|որովայնի]] ցավեր, [[հոդ]]ացավեր, [[մաշկ]]ի քոր, բազմաձև [[ցան]], լյարդի և փայծաղի մեծացում, ավշահանգույցների ախտահարում, «լյարդային ափեր», «անոթային աստղիկներ», դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացում, տղամարդկանց մոտ [[կնաստինքություն]] (գինեկոմաստիա)։ |
||
== Բուժումը == |
== Բուժումը == |
||
Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային |
Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային ռեժիմ։ Արգելվում է լյարդի պարենխիմայի վրա ազդող դեղորայքի օգտագործումը։ Նշանակվում են լյարդի բջիջների նյութափոխանակությունը լավացնող միջոցներ։ Ուշ շրջաններում, դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացման և ասցիտի զարգացման ժամանակ դրան ավելացվում է ցիռոզների դեպքում նշանակվող սովորական բուժում։ |
||
== Գրականություն == |
== Գրականություն == |
12:37, 2 Օգոստոսի 2016-ի տարբերակ
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ | |
---|---|
Հիվանդության ախտանշաններ | խիստ թուլությունը, աշխատունակության կորուսը, հոգեկան ընկճվածությունը, ախորժակի բացակայություն, սրտխառնոց, փսխում, անտանելիություն ճարպային սննդի և ալկոհոլի նկատմամբ, լուծ, քաշի նվազում |
Վնասում է | լյարդը, փայծաղը |
Բուժում | ռեժիմային, դեղորայքային |
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի առաջացման հիմնական պատճառը Բոտկինի հիվանդությունն է։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը կարող է առաջանալ այս հիվանդությունից անմիջապես հետո կամ տարիներ անց։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտ կարող է առաջանալ նաև արտադրական կամ կենցաղային թունավորումներից, նախօրոք ընդունած որոշ դեղամիջոցներից հետո և այլ պատճառ։
Կլինիկան
Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը բնորոշվում է արտահայտությունների բազմազանությամբ։ Դրանք կարելի է խմբավորել ըստ 3 հիմնական համախտանիշների`
- ասթենո-վեգետատիվ
- դիսպեպտիկ
- «փոքր» լյարդային անբավարարություն
Ըստ կլինիկական յուրահատկությունների ընդունվում է խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի 2 տարբերակ`
- լյարդային ախտանիշների արտահայտությամբ
- արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ (լյուպոիդ)
Լյարդային ախտանիշներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ
Լյարդային ախտանիշների գերակշռությամբ ընթացող խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտին բնորոշ է`
- խիստ թուլությունը
- աշխատունակության կորուսը
- հոգեկան ընկճվածությունը
- աջ թուլակողում կամ վերորոբայնային շրջանում ծանրության և լարվածության զգացումը
- տնքացող, երբեմն նաև ուժեղ մշտական ցավերը
Սրացման շրջանում միանում է նաև բարձր ջերմությունը և դեղնուկը: Ոչ հազվադեպ նկատվում է նաև դիսպեպտիկ համախտանիշը`
- ախորժակի բացակայություն
- սրտխառնոց
- փսխում
- անտանելիություն ճարպային սննդի և ալկոհոլի նկատմամբ
- լուծ
- քաշի նվազում
«Փոքր» լյարդային անբավարարության համախտանիշը արտահայտվում է`
- քնկոտությամբ
- ստմոքսից կամ աղիներից, երբեմն քթից արնահոսություններով
- անցողիկ դեղնուկով և ասցիտով
Հիվանդության սրացումների ժամանակ հանդես են գալիս նաև «անոթային աստղիկներ», «լյարդային ափեր» և այլն։
Կլինիկան
Հիվանդության բոլոր ձևերի ժամանակ և հատկապես սրացման շրջանում, լյարդը մեծանում է, շոշափվում է կողաղեղից 5-7 սամտիմետր ցած, չափավոր պնդանում է, դառնում է սուր եզրերով և ցավոտ: Փայծաղը մեծանում է հազվադեպ։ Արյան շիճուկում ավելանում է բիլիռուբինի, խոլեստերինի, հիմնային ֆոսֆատազայի, լակտատդեհիդրոգենազայի 5-րդ ֆրակցիայի ակտիվությունը չափավոր բարձր է, թիմոլային փորձի տվյալները քիչ բարձր են, սուլեմայինըէ ցածր։ Խիստ խանգարվում է լյարդի արտազատող ֆունկցիան։ Հիվանդության հանդարտման շրջանում, առանձին դեպքերում լյարդի ֆունկցիոնալ հետազոտությունների տվյալները բարելավվում են, ֆերմենտների ակտիվությունը թուլանում է, բայց այնուամենայնիվ մնում է նորմայից շեղված։
Ըստ ընթացքի տարբերում են խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտի սրացումների և հանդարտումների հաջորդումներով և անընդմեջ կրկնվող ձևերը։
- Հաջորդումներով ընթացողի ժամանակ հիբանդությունը տարվա մեջ կարող է կրկնվել մի քանի անգամ և 3-6 ամիս տևողությամբ կլինիկական ընդմիջումներ տալ։ Խրոնիկական ագրեսիվ հեպատիտը համարվում է կայունացած, երբ 1,5-2 տարի կլինիկորեն և բիոքիմիորեն լավացում է առաջանում։
- Անընդմեջ կրկնումներով ընթացող ակտիվ հեպատիտը տարիներ շարունակ կարող է չմեղմանալ կամ կարճատև, մինչև 1 ամիս տևողությամբ հանդարտումներ տալ։
Արտալյարդային երևույթներով զարգացող ագրեսիվ հեպատիտ
Արտալյարդային երևույթների գերակշռությամբ ընթանում է լյուպոիդ հեպատիտը։ Սա լյարդի ծանր, արագորեն զարգացող հիվանդություն է, որն ուղեկցվում է իմունաբանական զգալի տեղաշարժերով, լյարդային անբավարարության և արտալյարդային այլ արտահայտություններով։ Հիվանդանում են հիմնականում կանայք, 20-30 տարեկան հասակում, երբեմն կլիմաքսի շրջանում (դաշտանադադար)։ Այս հիվանդության դեպքում լյարդի բջիջների ախտահարումը տեղի է ունենում հեպատիտի վիրուսի առաջացրա իմունաբանական տեղաշարժի արդունքում։ Հյուսվածաբանական լյուպոիդ հեպատիտի սկզբնական շրջանը նման է վիրուսային ծանր հեպատիտին, հեպատոցիտները նեկրոզվում են, խանգարվում է լյարդի բլթային կառուցվածքը և զարգանում է հետնեկրոտիկ ցիռոզի նման պատկեր։
Կլինիկան
Հիվանդության սկիզբը հաճախ բուռն է լինում, ինչպես վիրուսային հեպատիտի ժամանակ, սակայն կարող է նաև սկսվել առանց սկզբնական սուր երևույթների` թուլությանժմբ, ախորժակի բացակայությամբ, որոնց հետագայում միանում է դեղնությունը։ Դիտվում է տենդ, որովայնի ցավեր, հոդացավեր, մաշկի քոր, բազմաձև ցան, լյարդի և փայծաղի մեծացում, ավշահանգույցների ախտահարում, «լյարդային ափեր», «անոթային աստղիկներ», դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացում, տղամարդկանց մոտ կնաստինքություն (գինեկոմաստիա)։
Բուժումը
Խորհուրդ է տրվում կազմակերպել ֆիզիկական և հոգեկան հանգիստ, սրացումների ժամանակ` անկողնային ռեժիմ։ Արգելվում է լյարդի պարենխիմայի վրա ազդող դեղորայքի օգտագործումը։ Նշանակվում են լյարդի բջիջների նյութափոխանակությունը լավացնող միջոցներ։ Ուշ շրջաններում, դռներակային ցանցում ճնշման բարձրացման և ասցիտի զարգացման ժամանակ դրան ավելացվում է ցիռոզների դեպքում նշանակվող սովորական բուժում։
Գրականություն
- Հ. Բ. Բաղդասարյան– Մարսողական օրգանների հիվանդություններ, Երևան, 1984, 422