«Էդուարդ Մանե»–ի խմբագրումների տարբերություն

Էդուարդ Մանե; Édouard Manet
Ծնվել է	հունվարի 23, 1832[…]
Ծննդավայր	Փարիզի նախկին 10-րդ թաղամաս, Փարիզ
Վախճանվել է	ապրիլի 30, 1883[…] (51 տարեկան)
Մահվան վայր	Փարիզի 8-րդ շրջան, Փարիզ և Փարիզ
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Կրթություն	Collège-lycée Jacques-Decour?
Մասնագիտություն	նկարիչ, նկարազարդող, վիմագրող, գծագրող և գծանկարիչ
Ոճ	իմպրեսիոնիզմ
Ժանր	դիմապատկեր, ժանրային նկարչություն, նատյուրմորտ, բնանկար և կրոնական նկարչություն
Թեմաներ	գեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներ	Ֆլեյտահարը, Street Singer?, Լոլան Վալենսիայից, Նախաճաշ խոտի վրա և Օլիմպիա
Ուսուցիչ	Թոմաս Կուտյուր և Auguste Boulard?
Աշակերտներ	Եվա Գոնսալես
Ներշնչվել է	Թոմաս Կուտյուր
Պարգևներ
Հայր	Օգյուստ Մանե
Մայր	Eugénie-Désirée Fournier?
Ամուսին	Սյուզաննա Մանե
Զավակներ	Լեոն Լեենհոֆ
Ազգականներ	Բերտա Մորիզո
	ստորագրություն;
	Էդուարդ Մանե Վիքիքաղվածքում
	Édouard Manet Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

10:16, 29 Հուլիսի 2016-ի տարբերակ

Էդուարդ Մանե (ֆր.՝ Édouard Manet, հունվարի 23, 1832 - ապրիլի 30, 1883), ֆրանսիացի գեղանկարիչ, իմպրեսիոնիզմի հիմնադիրներից մեկը։

Կյանքն ու ստեղծագործական ուղին

Ծնվել է 1832 թվականի հունվարի 23-ին Փարիզում, բարձրաշխարհիկ միջավայրին պատկանող ընտանիքում։ Նրա մայրը՝ Օժենի Դեզիղէ Ֆուզնեն դիվանագետի դուստր էր և Շվեդիայի թագակիր արքայազնի՝ Չարլզ Բեռնադոթի թոռնուհին։ Հայրը՝ Օգուստ Մանեն՝ դատավոր էր, ով փափագում էր իր որդուն նույնպես ժառանգել իրավաբանական կարերան։

Իրավաբանի մասնագիտություն ստանալու միտումով՝ հոր հորդորով 1848 թվականին Մանեն նավարկեց դեպի Ռիո դե Ժանեյրո։ Երբ Էդուրարդ Մանեն երկրորդ անգամ ձախողեց Նեյվի` իրավաբանական դպրոցի համալրման քննությունը, հայրը ստիպված եղավ հաշվի նստել որդու՝ արվեստի ոլորտում կրթվելու որոշման հետ։ 1850 թվականից 1856 թվականներին Մանեն ուսանում էր Թոմաս Կուտյուրի գլխավորությամբ։ Մորեղբայրը ՝ Էդմոնդ Ֆուրնիեն, միշտ ոգևորում էր Մանեին հետևել տաղանդին և արդյունքում մորեղբոր օգնությամբ Մանեին հայտվում է Լուվրում։ 1841 թվականին Մանեն ընդունվեց միջնակարգ դպրոց, 1845 թվականից սկսած մորեղբոր խորհրդով հաճախում էր նկարչական հատուկ դասընթացների, որտեղ էլ հենց հանդիպում և ծանոթանում է Անտոնին Պղուստին՝ Ստեղծարար Արվեստների վարչության ապագա նախագահին և իր ամբողջ կյանքի ընկերոջը։

Այս ժամանակահատվածում Մանեն կրկնօրինակում է Լուվրում գտնվող՝ Հին Տերերը (Old Masters) նկարների շարքը։ 1853 թվականից 1856 թվականներին Մանեն տեղափոխվում է Գերմանիա, Իտալիա և ապա Նիդերլանդներ, որտեղ որպես Էդուրադ Մանեի ոգեշնչման աղբյուրներ են հանդես գալիս բազմաթիվ արտիսներ և արվեստի գլուխգործոցներ։ Արդյունքում՝ 1856 թվականին Էդուարդ Մանեն բացեց իր սեփական արվեստանոցը։ Այդ տարիներին նրա նկարելաոճը սուր քննատադությունների էր արժանում բազմաթիվ պատճառներով, դրանցից էին՝ նկարներում դետալների պարզագույն ցուցադրությունը և գուներանգներում ավանդական տոների ճնշողությունը։

Մանեն ապրել է հիմնականում Փարիզում, ուր սովորել է Գեղեցիկ արվեստների դպրոցում (1850-1856)։ Ընդօրինակել է իտալական Վերածննդի և 17-րդ դարի վարպետների (Ջորջոնե, Տիցիան, Դիեգո Վելասկես, Ֆրանս Հալս), ինչպես և Ֆրանցիսկո Գոյայի, Էժեն Դելակրուայի ստեղծագործությունները, կրել է նրանց ազդեցությունը։

Վաղ շրջանի աշխատանքներում կերպարների կենսական հավաստիությունը զուգորդված է ռոմանտիկ հոգեվիճակների հետ։ Օգտագործելով և վերաիմաստավորելով հին վարպետների սյուժեներն ու մոտիվները՝ Մանեն ձգտել է լուծել գեղանկարչական նոր խնդիրներ։

Իր արվեստով կանխորոշելով իմպրեսիոնիզմը՝ Մանեն 1860-ական թվականների վերջին մերձեցել է նրա վարպետների հետ և 1870-ականների վերջին անցել պլեներային նկարչության, միաժամանակ իմպրեսիոնիստներին հակառակ, պահպանել է գծանկարի կառուցվածքային պարզությունը։ Մեծ քաղաքի խայտաբղետության մեջ նա ընտրել է առավել բնորոշ իրավիճակներ՝ զուգորդելով գեղանկարչական և հոգեբանական իրավիճակները։

1870-ական թվականներին ստեղծել է նատյուրմորտներ, բնանկարներ, գծանկարներ, դիմանկարներ ընդլայնելով այդ ժանրի հնարավորությունները։ Մանեի ստեղծագործությունը ավարտում է 19-րդ դարի ֆրանսիական ռեալիստական արվեստի ավանդույթների կազմավորումը։ Նրա առաջադրած և լուծածա գեղարվեստական խնդիրները շատ բանով կանխորոշել են կերպարվեստի հետեգա պատմական շրջանին բնորոշ որոնումների ուղղվածությունը։

Քառասունն անց տարիքում՝ Էդուարդ Մանեն ախտորոշված էր որպես սիֆիլիս խրոնիկ հիվանդության կրող և դեղորայքային բուժումներ էր ստանում։ Սակայն, դա միակ հիվանդությունը չէր, նկարչի օրգանիզմը տառապում էր նաև ռևմատիզմ կոչվող՝ շարակցական հյուսվածքի բորբոքային հիվանդությամբ։ Մահվանից մի քանի տարի առաջ հասցրել էր նաև զարգացնել լոկոմոտոր ատաքսիա հիվանդությունը, որը համարվում է սիֆիլիսի կողմնակի էֆեկտ և հանգեցնում է խրոնիկ ցավերի։

1883 թվականի ապրիլին, գանգրենայի հետևանքով բժիշկները ստիպված են լինում հեռացնել Էդուրադ Մանեի ձախ ոտնաթաթը։ Այս բժշկական միջամտությունից 7 օր անց նկարիչը մահանում է։ Նրա աճյունը ամփոփված է Փարիզի Պասսի գերեզմանատանը։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 Édouard Manet (նիդերլ.)
↑ Edouard Manet (ֆր.) — ministère de la Culture.
↑ http://archives.paris.fr/s/39/etat-civil-reconstitue-actes/resultats/?
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 RKDartists (նիդերլ.)
↑ Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
↑ http://archives.paris.fr/s/4/etat-civil-actes/resultats/?
↑ Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.
↑ Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու
↑ Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.
↑ Union List of Artist Names — 2021.

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Էդուարդ Մանե կատեգորիայում։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Մանե» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդուարդ Մանե» հոդվածին։

[_6f111b1b24d15c44-1] 1,0 ^1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_d6367d4dcb7374fe-2] 2,0 ^2,1 Édouard Manet (նիդերլ.)

[_8cf5fd4306bb88c9-3] Edouard Manet (ֆր.) — ministère de la Culture.

[_3717435c6975a601-4] ttp://archives.paris.fr/s/39/etat-civil-reconstitue-actes/resultats/?

[_07d60b6e87583ca1-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 ^5,4 ^5,5 ^5,6 ^5,7 RKDartists (նիդերլ.)

[_8cfc6c248a2c3cbf-6] Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7

[_0e217d24a4b29d3f-7] ttp://archives.paris.fr/s/4/etat-civil-actes/resultats/?

[_bb8ab39155c93722-8] Շվեդիայի Ազգային թանգարանի նկարիչների ցանկ — 2016.

[_1468ed8831f0a880-9] Ժամանակակից արվեստի թանգարանի առցանց հավաքածու

[_0c4785b2c6bf69d1-10] Base Léonore (ֆր.) — ministère de la Culture.

[_2e0729420b6b296c-11] Union List of Artist Names — 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

@@ Տող 5. / Տող 5. @@
 == Կյանքն ու ստեղծագործական ուղին ==
+Ծնվել է [[1832]] թվականի հունվարի 23-ին Փարիզում, բարձրաշխարհիկ միջավայրին պատկանող ընտանիքում։ Նրա մայրը՝ Օժենի Դեզիղէ Ֆուզնեն դիվանագետի դուստր էր և [[Շվեդիա|Շվեդիայի]] թագակիր արքայազնի՝ Չարլզ Բեռնադոթի թոռնուհին։ Հայրը՝ [[Օգուստ Մանեն]]՝ դատավոր էր, ով փափագում էր իր որդուն նույնպես ժառանգել իրավաբանական կարերան։
-Ծնվել է Փարիզում [[1832]] թվականին։ Ապրել է հիմնականում [[Փարիզ]]ում, ուր սովորել է Գեղեցիկ արվեստների դպրոցում ([[1850]]-[[1856]])։ Ընդօրինակել է իտալական [[Վերածնունդ|Վերածննդի]] և [[17-րդ դար]]ի վարպետների ([[Ջորջոնե]], [[Տիցիան]], [[Դիեգո Վելասկես]], [[Ֆրանս Հալս]]), ինչպես և [[Ֆրանցիսկո Գոյա]]յի, [[Էժեն Դելակրուա]]յի ստեղծագործությունները, կրել է նրանց ազդեցությունը։
+Իրավաբանի մասնագիտություն ստանալու միտումով՝ հոր հորդորով [[1848]] թվականին Մանեն նավարկեց դեպի [[Ռիո դե Ժանեյրո]]։ Երբ Էդուրարդ Մանեն երկրորդ անգամ ձախողեց [[Նեյվի]]` իրավաբանական դպրոցի համալրման քննությունը, հայրը ստիպված եղավ հաշվի նստել որդու՝ արվեստի ոլորտում կրթվելու որոշման հետ։ [[1850]] թվականից [[1856]] թվականներին Մանեն ուսանում էր [[Թոմաս Կուտյուր|Թոմաս Կուտյուրի]] գլխավորությամբ։ Մորեղբայրը ՝ Էդմոնդ Ֆուրնիեն, միշտ ոգևորում էր Մանեին հետևել տաղանդին և արդյունքում մորեղբոր օգնությամբ Մանեին հայտվում է [[Լուվր|Լուվրում]]։ [[1841]] թվականին Մանեն ընդունվեց միջնակարգ դպրոց, 1845 թվականից սկսած մորեղբոր խորհրդով հաճախում էր նկարչական հատուկ դասընթացների, որտեղ էլ հենց հանդիպում և ծանոթանում է [[Անտոնին Պղուստ|Անտոնին Պղուստին]]՝ Ստեղծարար Արվեստների վարչության ապագա նախագահին և իր ամբողջ կյանքի ընկերոջը։
+Այս ժամանակահատվածում Մանեն կրկնօրինակում է Լուվրում գտնվող՝ Հին Տերերը (Old Masters) նկարների շարքը։ [[1853]] թվականից 1856 թվականներին Մանեն տեղափոխվում է [[Գերմանիա]], [[Իտալիա]] և ապա [[Նիդերլանդներ]], որտեղ որպես Էդուրադ Մանեի ոգեշնչման աղբյուրներ են հանդես գալիս բազմաթիվ արտիսներ և արվեստի գլուխգործոցներ։ Արդյունքում՝ 1856 թվականին Էդուարդ Մանեն բացեց իր սեփական արվեստանոցը։ Այդ տարիներին նրա նկարելաոճը սուր քննատադությունների էր արժանում բազմաթիվ պատճառներով, դրանցից էին՝ նկարներում դետալների պարզագույն ցուցադրությունը և գուներանգներում ավանդական տոների ճնշողությունը։
+Մանեն ապրել է հիմնականում [[Փարիզ]]ում, ուր սովորել է Գեղեցիկ արվեստների դպրոցում ([[1850]]-[[1856]])։ Ընդօրինակել է իտալական [[Վերածնունդ|Վերածննդի]] և [[17-րդ դար]]ի վարպետների ([[Ջորջոնե]], [[Տիցիան]], [[Դիեգո Վելասկես]], [[Ֆրանս Հալս]]), ինչպես և [[Ֆրանցիսկո Գոյա]]յի, [[Էժեն Դելակրուա]]յի ստեղծագործությունները, կրել է նրանց ազդեցությունը։
 Վաղ շրջանի աշխատանքներում կերպարների կենսական հավաստիությունը զուգորդված է ռոմանտիկ հոգեվիճակների հետ։ Օգտագործելով և վերաիմաստավորելով հին վարպետների սյուժեներն ու մոտիվները՝ Մանեն ձգտել է լուծել գեղանկարչական նոր խնդիրներ։
@@ Տող 12. / Տող 18. @@
 -ական թվականներին ստեղծել է [[նատյուրմորտ]]ներ, [[բնանկար]]ներ, [[Գրաֆիկա|գծանկար]]ներ, [[դիմանկար]]ներ ընդլայնելով այդ ժանրի հնարավորությունները։ Մանեի ստեղծագործությունը ավարտում է [[19-րդ դար]]ի ֆրանսիական ռեալիստական արվեստի ավանդույթների կազմավորումը։ Նրա առաջադրած և լուծածա գեղարվեստական խնդիրները շատ բանով կանխորոշել են կերպարվեստի հետեգա պատմական շրջանին բնորոշ որոնումների ուղղվածությունը։
+Քառասունն անց տարիքում՝ Էդուարդ Մանեն ախտորոշված էր որպես [[սիֆիլիս]] խրոնիկ հիվանդության կրող և դեղորայքային բուժումներ էր ստանում։ Սակայն, դա միակ հիվանդությունը չէր, նկարչի օրգանիզմը տառապում էր նաև [[ռևմատիզմ]] կոչվող՝ շարակցական հյուսվածքի բորբոքային հիվանդությամբ։ Մահվանից մի քանի տարի առաջ հասցրել էր նաև զարգացնել լոկոմոտոր [[ատաքսիա]] հիվանդությունը, որը համարվում է սիֆիլիսի կողմնակի էֆեկտ և հանգեցնում է խրոնիկ ցավերի։
+[[1883]] թվականի ապրիլին, [[Գանգրենա|գանգրենայի]] հետևանքով բժիշկները ստիպված են լինում հեռացնել Էդուրադ Մանեի ձախ ոտնաթաթը։ Այս բժշկական միջամտությունից 7 օր անց նկարիչը մահանում է։ Նրա աճյունը ամփոփված է Փարիզի [[Պասսի գերեզմանատուն|Պասսի գերեզմանատանը]]։
 == Ծանոթագրություններ ==