«Փիլիպոս Ա Աղբակեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Փիլիպոս Ա Աղբակեցի;
Ծնվել է	1500-ականներ
Մահացել է	մարտի 25, 1655
Մահվան վայր	Վաղարշապատ
Մասնագիտություն	կաթողիկոս
Զբաղեցրած պաշտոններ	Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս
	Pilippos I Aghbaketsi Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

06:19, 27 Հուլիսի 2016-ի տարբերակ

Փիլիպոս Ա Աղբակեցի, հայ հոգևորական, ամենայն հայոց կաթողիկոս (1633-1655 թթ)։ Հաջորդել է Մովսես Գ Տաթևացի կաթողիկոսին, վերջինիս կտակի համաձայն։ Նրա մասին բազում գովաբանական խոսքեր է գրում Առաքել Դավրիժեցի պատմագիրը։

Կենսագրություն

Ծնվել է 1593 թ. Աղբակ գավառի Էրնկան գյուղում։ 1630 թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս և մինչ կաթողիկոս դառնալը եղել է իր ուսուցչի՝ Մովսես Գ Տաթևացու գործակիցը։ Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորական, նորոգչական, շինարարական գործերը։ Մայր Աթոռի բոլոր փայտաշեն կառույցները, որոնք ավերված էին, նորոգում ու կառուցում է հիմնովին։ Քարով և աղյուսով կառուցում է Մայր տաճարի արևելյան խցերը, ամառային սեղանատունը, եկեղեցու առջևի սալահատակը, հարավային կողմի ձիթհանը։ Գրեթե ամբողջովին վերակառուցում է Սբ. Հռիփսիմեի և Սբ. Գայանեի տաճարները։

1637 թ. գնալով Սպահան քաղաքը, բերում է Լուսավորչի Սուրբ Աջը, որ Շահ Աբաս Մեծը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ միասին։ 1651 թ. գնալով Երուսաղեմ, այնտեղ կանգնեցնում է Սբ. Հակոբի Ավագ խորանը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու հատակը։ Գալով Պոլիս` ազատում է եկեղեցիներն իրենց պարտքերից, որոնք առաջացել էին պատրիարքների` միմյանց միջև ծագած հակառակություններից։

1653 թ. վերադառնալով Մայր Աթոռ սկսում է արևմտյան կողմի մեծ զանգակատան շինարարությունը՝ մինչ սյուների ներքին կամարները, իսկ մնացյալը շարունակում է նրան հաջորդող Հակոբ Դ Ջուղայեցի կաթողիկոսը։ Այս առումով արձանագրություն է փորագրված Մայր տաճարի արևմտյան դռան վերին հատվածում։

Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի ազգաշնորհ գործերից է նաև Արագած լեռից Օշական գետը ջուր անցկացնելը, Սևանի ծովակից Զանգու գետի ջրի ավելացումը, որոնք իրականացնում է խոշոր դրամական ծախսեր ներդնելով։

Վախճանվել է 1655 թ. և ամփոփվել Սբ. Հռիփսիմեի տաճարի հյուսիսային խորանում։

Գրականություն

Ծանոթագրություններ

Աղբյուրներ

Սիմեոն կաթողիկոս Երևանցի, Ջամբռ, Եր., 2003։
Առաքել Դավրիժեցի, Գիրք պատմութեանց, Եր., 1990։
Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Եր., 2002։
Վարազդատ Յարութիւնեան, Սուրբ Էջմիածնի շինարար գահակալները, Ս. Էջմիածին, 1996։

Արտաքին հղումներ

Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի կողմից Պարսկահայոց տրված կոնդակը (1641 թ. հոկտեմբեր 28)։

Նախորդող՝
Մովսես Գ Տաթևացի

Կաթողիկոս
1633 –1655

Հաջորդող՝
Հակոբ Դ Ջուղայեցի

@@ Տող 3. / Տող 3. @@
 == Կենսագրություն ==
-Ծնվել է [[1593]] թ. [[Աղբակ]] գավառի [[Էրնկան]] գյուղում։ [[1630]] թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս և մինչ կաթողիկոս դառնալը եղել է իր ուսուցչի՝ Մովսես Գ Տաթևացու գործակիցը։
+Ծնվել է [[1593]] թ. [[Աղբակ]] գավառի [[Էրնկան]] գյուղում։ [[1630]] թ. ձեռնադրվել է եպիսկոպոս և մինչ կաթողիկոս դառնալը եղել է իր ուսուցչի՝ Մովսես Գ Տաթևացու գործակիցը։ Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորական, նորոգչական, շինարարական գործերը։ [[Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին|Մայր Աթոռ]]ի բոլոր փայտաշեն կառույցները, որոնք ավերված էին, նորոգում ու կառուցում է հիմնովին։ Քարով և աղյուսով կառուցում է Մայր տաճարի արևելյան խցերը, ամառային սեղանատունը, եկեղեցու առջևի սալահատակը, հարավային կողմի ձիթհանը։ Գրեթե ամբողջովին վերակառուցում է [[Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Էջմիածին)|Սբ. Հռիփսիմե]]ի և [[Սուրբ Գայանե եկեղեցի|Սբ. Գայանե]]ի տաճարները։
-Իր հայրապետության տարիներին շարունակել է Մովսես կաթողիկոսի լուսավորական, նորոգչական, շինարարական գործերը։ [[Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին|Մայր Աթոռ]]ի բոլոր փայտաշեն կառույցները, որոնք ավերված էին, նորոգում ու կառուցում է հիմնովին։ Քարով և աղյուսով կառուցում է Մայր տաճարի արևելյան խցերը, ամառային սեղանատունը, եկեղեցու առջևի սալահատակը, հարավային կողմի ձիթհանը։ Գրեթե ամբողջովին վերակառուցում է [[Սուրբ Հռիփսիմե եկեղեցի (Էջմիածին)|Սբ. Հռիփսիմե]]ի և [[Սուրբ Գայանե եկեղեցի|Սբ. Գայանե]]ի տաճարները։
-[[1637]] թ. գնալով [[Սպահան]] քաղաքը, բերում է [[Լուսավորչի Սուրբ Աջ]]ը, որ [[Աբաս I|Շահ Աբաս Մեծ]]ը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ միասին։
+[[1637]] թ. գնալով [[Սպահան]] քաղաքը, բերում է [[Լուսավորչի Սուրբ Աջ]]ը, որ [[Աբաս I|Շահ Աբաս Մեծ]]ը տարել էր Սուրբ Աթոռի 12 քարերի հետ միասին։ [[1651]] թ. գնալով [[Երուսաղեմ]], այնտեղ կանգնեցնում է [[Սբ. Հակոբի Ավագ խորան]]ը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու հատակը։ Գալով [[Կոստանդնուպոլիս|Պոլիս]]` ազատում է եկեղեցիներն իրենց պարտքերից, որոնք առաջացել էին պատրիարքների` միմյանց միջև ծագած հակառակություններից։
-[[1651]] թ. գնալով [[Երուսաղեմ]], այնտեղ կանգնեցնում է [[Սբ. Հակոբի Ավագ խորան]]ը, ինչպես նաև գույնզգույն քարերով սալապատում եկեղեցու հատակը։ Գալով [[Կոստանդնուպոլիս|Պոլիս]]` ազատում է եկեղեցիներն իրենց պարտքերից, որոնք առաջացել էին պատրիարքների` միմյանց միջև ծագած հակառակություններից։
 [[1653]] թ. վերադառնալով Մայր Աթոռ սկսում է արևմտյան կողմի մեծ զանգակատան շինարարությունը՝ մինչ սյուների ներքին կամարները, իսկ մնացյալը շարունակում է նրան հաջորդող [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] կաթողիկոսը։ Այս առումով արձանագրություն է փորագրված Մայր տաճարի արևմտյան դռան վերին հատվածում։
@@ Տող 14. / Տող 12. @@
 Վախճանվել է 1655 թ. և ամփոփվել Սբ. Հռիփսիմեի տաճարի հյուսիսային խորանում։
-{{Կաթողիկոս|
-նախորդող = [[Մովսես Գ Տաթևացի]] |
-հաջորդող = [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] |
-ժամկետներ = [[1633]]–[[1655]]
-}}
 == Գրականություն ==
@@ Տող 26. / Տող 19. @@
 == Ծանոթագրություններ ==
 {{ծանցանկ}}
-==Աղբյուրներ==
+== Աղբյուրներ ==
 * Սիմեոն կաթողիկոս Երևանցի, Ջամբռ, Եր., 2003։
 * Առաքել Դավրիժեցի, Գիրք պատմութեանց, Եր., 1990։
 * Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, Եր., 2002։
-*Վարազդատ Յարութիւնեան, Սուրբ Էջմիածնի շինարար գահակալները, Ս. Էջմիածին, 1996։
+* Վարազդատ Յարութիւնեան, Սուրբ Էջմիածնի շինարար գահակալները, Ս. Էջմիածին, 1996։
 == Արտաքին հղումներ ==
 * [https://www.youtube.com/watch?v=wheILA-FXIM Փիլիպոս Ա Աղբակեցի կաթողիկոսի կողմից Պարսկահայոց տրված կոնդակը (1641 թ. հոկտեմբեր 28)։]
+{{Կաթողիկոս|
+նախորդող = [[Մովսես Գ Տաթևացի]] |
+հաջորդող = [[Հակոբ Դ Ջուղայեցի]] |
+ժամկետներ = [[1633]]–[[1655]]
+}}
 {{կաթողիկոսներ}}
-[[Կատեգորիա:1593 ծնունդներ]]
-[[Կատեգորիա:1655 մահեր]]
-[[Կատեգորիա:Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսներ]]