«Արտազ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Օգնություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

06:24, 15 Հուլիսի 2016-ի տարբերակ

Արտազ, գավառ Մեծ Հայքի Վասպուրական նահանգի կազմում^[1]։

Եղել է Ամատունիների նախարարական տոհմի ժառանգական տիրույթը։ Տարածքով մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս Իրանի Մակու գավառին։ Ըստ Մովսես Խորենացու՝ նախապես կոչվել է Շավարշավան (Շավարշական) և մ.թ.ա. II դարի 1-ին կեսին Արտազ է անվանել Ալանանց երկրի Արտազ (Արդոզ, Արդոզական) գավառի անունով, երբ Արտաշես Ա-ն այնտեղ բնակեցրել է ալան գերիներով։

Արտազով է անցել Արտաշատ-Եկբատան ճանապարհը։ Արտազում տեղի են ունեցել հայ-պարսկական զինաբախումներ՝ Ավարայրի ճակատամարտը 451 թվական, Ներսեհապատի ճակատամարտը 483 թվական։ 8-րդ դարի 2-րդ կեսից Արտազը դարձել է Արծրունիների սեփականությունը, 885 թվականից մտել է Բագրատունիների, 908 թվականից՝ Վասպուրականի թագավորության մեջ։

8-րդ դարում ստեղծվել է Մակուի իշխանությունը։ 14-րդ դարի սկզբից Արտազը զավթել է Սեֆյան Պարսկաստանը, Արտազում հիշատակվում են Շավարշավան (այժմ՝ Մակու) գյուղաքաղաքը, նշանավոր ուխտատեղի Սուրբ Թադևոս վանքը, Եդինդ (Երինդ) գյուղը (ուր ընթացել են 484 թ Նվարսակի պայմանագրի նախնական բանակցությունները), դպրոցով ու գրչության կենտրոնով հռչակված Ծործորի վանքը։

Գրականություն

Թ.Խ. Հակոբյան (1981). Հայաստանի պատմական աշխարհագրություն. Երևան։ «Միտք»։

Ծանոթագրություններ

↑ Մեծ Հայքի վարչական բաժանումը

դ ք խ Մեծ Հայքի վարչական բաժանում

Բարձր Հայք	Դարանաղի • Աղիվն • Մզուր • Եկեղյաց • Մանանաղի • Դերջան • Սպեր • Շաղագոմք • Կարին

Ծոփք	Խորձյան • Հաշտյանք • Պաղնատուն • Բալահովիտ • Ծոփք Շահունյաց • Անձիտ • Դեգիք • Գավրեք

Աղձնիք	Անգեղտուն • Նփրկերտ • Արձն • Կեթիկ • Տատիկ • Ազնվաց ձոր • Երխեթք • Գզեղխ • Սալնո ձոր • Սանասունք • Քաղ

Տուրուբերան	Խույթ • Ասպակունյաց ձոր • Տարոն • Արշամունիք • Մարդաղի • Դասնավորք • Տվարածատափ • Դալառ • Հարք • Վարաժնունիք • Բզնունիք • Երևարք • Աղիովիտ • Ապահունիք • Կորի գավառ • Խորխոռունիք

Մոկք	Իշայր • Մյուս Իշայր • Իշոց գավառ • Առվենից ձոր • Միջա • Մոկք Առանձնակ • Արգաստովիտ • Ջերմաձոր • Արքայից գավառ

Կորճայք	Կորդուք • Ճահուկ • Փոքր Աղբակ • Որսիրանք • Կարթունիք • Այտրվանք • Այգարք • Մոթողանք • Վերին Կորդրիք • Միջին Կորդրիք • Ներքին Կորդրիք

Նոր Շիրական	Այլի • Մարի գավառ • Թրաբի • Արասխ • Առնա • Տամբեր • Զարեհավան • Զարևանդ • Հեր

Վասպուրական	Ռշտունիք • Տոսպ • Բոգունիք • Արճիշակովիտ • Կուղանովիտ • Առբերանի • Գառնի • Բուժունիք • Առնոյոտն • Անձևացիք • Տրպատունիք • Հայոց ձոր • Բուն Մարդաստան • Մարդաստան • Արտազ • Ակե • Աղբակ Մեծ • Անձախի ձոր • Թոռնավան • Ճվաշռոտ • Կրճունիք • Մեծնունիք • Պալունիք • Գուկանք • Աղանդռոտ • Պարսպատունիք • Արտաշիսյան • Բաքրան • Գաբիթյան • Գազրիկյան • Տայգրյան • Վարաժնունիք • Գողթն • Նախճավան

Սյունիք	Երնջակ • Ճահուկ • Վայոց ձոր • Գեղարքունիք • Սոթք • Աղահեճք • Ծղուկք • Հաբանդ • Բաղք • Ձորք • Արևիք • Կովսական

Արցախ	Մյուս Հաբանդ • Սիսական-ի-Կոտակ • Վայկունիք • Բերդաձոր • Մեծ Առանք • Մեծ Կվենք • Հարճլանք • Մուխանք • Պիանք • Պարզկանք • Քուստ-ի-Փառնես • Կողթ

Փայտակարան	Հրաքոտ-Պերոժ • Վարդանակերտ • Յոթնփորակյան Բագինք • Քոեկյան • Ռոտիբաղա • Քաղանռոտ • Առոս • Պիճան • Հանի • Աթշի-Բագավան • Սպանդարան-Պերոժ • Որմիզդ-Պերոժ • Ալևան

Ուտիք	Առանռոտ • Տռի • Ռոտ-Պացյան • Աղվե • Տավուշ • Գարդման • Շակաշեն • Ուտի Առանձնակ

Գուգարք	Ձորափոր • Կողբափոր • Ծոբոփոր • Տաշիր • Թռեղք • Կանգարք • Վերին Ջավախք • Արտահան • Կղարջք • Քվիշափոր • Բողնոփոր • Շավշեթ • Մանգլյաց փոր

Տայք	Կող • Բերդաց փոր • Պարտիզաց փոր • Ճակք • Բողխա • Ոքաղե • Ազորդաց փոր • Արսյաց փոր

Այրարատ	Բասեն • Գաբեղյանք • Աբեղյանք • Հավնունիք • Արշարունիք • Բագրևանդ • Ծաղկոտն • Վանանդ • Շիրակ • Արագածոտն • Ճակատք • Մասյացոտն • Կոգովիտ • Աշոցք • Նիգ • Կոտայք • Մազազ • Վարաժնունիք • Ոստան Հայոց • Ուրծաձոր • Արած • Շարուրդաշտ

Սա անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։
Այս նշումը հարկավոր է փոխարինել համապատասխան թեմատիկ նշումով։

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Արտազ&oldid=4331722» էջից

Կատեգորիաներ:

@@ Տող 3. / Տող 3. @@
 Եղել է [[Ամատունիներ]]ի նախարարական տոհմի ժառանգական տիրույթը։ Տարածքով մոտավորապես համապատասխանում է ներկայիս [[Իրան]]ի Մակու գավառին։ Ըստ [[Մովսես Խորենացի|Մովսես Խորենացու]]՝ նախապես կոչվել է Շավարշավան (Շավարշական) և մ.թ.ա. II դարի 1-ին կեսին Արտազ է անվանել Ալանանց երկրի Արտազ (Արդոզ, Արդոզական) գավառի անունով, երբ [[Արտաշես Ա]]-ն այնտեղ բնակեցրել է ալան գերիներով։
-Արտազով է անցել Արտաշատ-Եկբատան ճանապարհը։ Արտազում տեղի են ունեցել հայ-պարսկական զինաբախումներ` [[Ավարայրի ճակատամարտ]]ը [[451]] թվական, [[Ներսեհապատի ճակատամարտ]]ը [[483]] թվական։ [[8-րդ դար]]ի 2-րդ կեսից Արտազը դարձել է [[Արծրունիներ]]ի սեփականությունը, [[885]] թվականից մտել է [[Բագրատունիներ]]ի, [[908]] թվականից` [[Վասպուրականի թագավորություն|Վասպուրականի թագավորության]] մեջ։
+Արտազով է անցել Արտաշատ-Եկբատան ճանապարհը։ Արտազում տեղի են ունեցել հայ-պարսկական զինաբախումներ՝ [[Ավարայրի ճակատամարտ]]ը [[451]] թվական, [[Ներսեհապատի ճակատամարտ]]ը [[483]] թվական։ [[8-րդ դար]]ի 2-րդ կեսից Արտազը դարձել է [[Արծրունիներ]]ի սեփականությունը, [[885]] թվականից մտել է [[Բագրատունիներ]]ի, [[908]] թվականից՝ [[Վասպուրականի թագավորություն|Վասպուրականի թագավորության]] մեջ։
--րդ դարում ստեղծվել է Մակուի իշխանությունը։ [[14-րդ դար]]ի սկզբից Արտազը զավթել է Սեֆյան Պարսկաստանը, Արտազում հիշատակվում են Շավարշավան (այժմ` [[Մակու]]) գյուղաքաղաքը, նշանավոր ուխտատեղի [[Սուրբ Թադևոսի վանք|Սուրբ Թադևոս]] վանքը, Եդինդ (Երինդ) գյուղը (ուր ընթացել են [[484]] թ [[Նվարսակի պայմանագիր|Նվարսակի պայմանագրի նախնական բանակցությունները]]), դպրոցով ու գրչության կենտրոնով հռչակված [[Ծոր Ծոր|Ծործորի վանքը]]։
+-րդ դարում ստեղծվել է Մակուի իշխանությունը։ [[14-րդ դար]]ի սկզբից Արտազը զավթել է Սեֆյան Պարսկաստանը, Արտազում հիշատակվում են Շավարշավան (այժմ՝ [[Մակու]]) գյուղաքաղաքը, նշանավոր ուխտատեղի [[Սուրբ Թադևոսի վանք|Սուրբ Թադևոս]] վանքը, Եդինդ (Երինդ) գյուղը (ուր ընթացել են [[484]] թ [[Նվարսակի պայմանագիր|Նվարսակի պայմանագրի նախնական բանակցությունները]]), դպրոցով ու գրչության կենտրոնով հռչակված [[Ծոր Ծոր|Ծործորի վանքը]]։
 == Գրականություն ==