«Վարդաս Սկլերոս»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ ուղղագրական |
չ +{{Տեղեկաքարտ Անձ}} oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Տեղեկաքարտ Անձ}} |
|||
[[Պատկեր:BardasSklerosEmperor.jpg|մինի|300px|Վարդաս Սկլերոսի կայսր հռչակումը (պատկեր բյուզանդական ձեռագրից)]] |
|||
[[Պատկեր:Clash between the armies of Bardas Skleros and Bardas Phokas.jpg|մինի|աջից|Ճակատամարտ Վարդաս Սկլերոսի և Վարդաս Փոկասի բանակների միջև (պատկեր բյուզանդական ձեռագրից)]] |
[[Պատկեր:Clash between the armies of Bardas Skleros and Bardas Phokas.jpg|մինի|աջից|Ճակատամարտ Վարդաս Սկլերոսի և Վարդաս Փոկասի բանակների միջև (պատկեր բյուզանդական ձեռագրից)]] |
||
'''Վարդաս Սկլերոս''' (նաև՝ '''Վարդ Սկլերոս''' ({{lang-grc|Βάρδας Σκληρός}}), ծննդյան թիվն անհայտ - [[991]]թ․), [[Բյուզանդական կայսրություն|բյուզանդական]] հայազգի զորավար, մագիստրոս, հայտնի է Բյուզանդական կայսր [[Բարսեղ Բ]] դեմ 976-979թթ. բարձրացրած ապստամբությամբ։ Նրա ապստամբությունը տեղի է ունեցել [[Բյուզանդիա]]յի կողմից հայկական Կարինի և Տարոնի գրավումից և այնտեղ հայկական իշխանությունների վերացումից ոչ շատ անց։ Սկլերոսը ապստամբություն է բարձրացնում [[976]] թվականին, հագնում կայսերական նշաններ և իրեն շատ սիրող զորքի կողմից կայսր հռչակվում։ Բյուզանդական պատմիչ [[Սկիլիցես]]ի տվյալներով նրան ամենից առաջ «կայսր» փառաբանեցին բյուզանդական զորքում ծառայող հայերը, այդ թվում և Տարոնի իշխանության վերջին գահակալ Աշոտի որդիները, ովքեր դրանից ուղիղ տասը տարի առաջ զրկվել էին իրենց տիրույթներից։ Սկլերոսը տիրանում է Խարբերդին, դաշինք կնքում [[Ամիդ]] և [[Մարտիրոպոլիս]] քաղաքների ամիրաների հետ և շարժվում դեպի Կ.Պոլիս։ Սկլրոսի կողմն է անցնում Բյուզանդիայի բանակում ծառայող հայազգի զորավար [[Սահակ-Վահրամ]]ը։ Ապստամբները հասնում են հայերով բնակեցված Լիկանդոս գավառը, որտեղ նրանց է միանում Անտիոքի դուքս Վուրցիսը՝ հայերից բաղկացած իր զորքով։ Սկլերոսի կողմն է անցնում նույնիսկ կայսերական նավատորմիղը, որը գլխավորում էին հայազգի [[Միքայել Քուրդիկ]]ը և [[Ռոմանոս Տարոնացի]]ն։ Ապստամբությանը դիմագրավելու համար աքսորից ետ է կանչվում մեկ այլ հայազգի զորավար՝ [[Վարդաս Փոկաս]]ը։ Վճռական ճակատամարտը տեղի է ունենում [[979]] թվականին Ալիս գետի ափին գտնվող Պանգալիա վայրում։ Սկլերոսը պարտություն է կրում և վիրավոր փախչում է Մարտիրոպոլիս, այնտեղից էլ Բաղդադ։ [[987]] թվականին Վարդաս Փոկասի հրավերով, որն իր հերթին ապստամբել էր կայսրի դեմ, վերադառնում է Բյուզանդիա։ Սկլերոսը արտաքուստ ճանաչում է Փոկասի գերիշխանությունը, սակայն փորձում է շահ ստանալ ստեղծված իրավիճակից, ինչի հետևանքով բանտարկվում է։ [[988]] թվական Բարսեղ Բ-ն պարտության է մատնում Փոկասին։ Սկլերոսը, թեև կայսրից ներում է ստանում, սակայն կուրացվում է և ուղարկվում է աքսոր [[Ադրիանապոլիս]]։ Մահանում է [[991]] թվականին։ |
'''Վարդաս Սկլերոս''' (նաև՝ '''Վարդ Սկլերոս''' ({{lang-grc|Βάρδας Σκληρός}}), ծննդյան թիվն անհայտ - [[991]]թ․), [[Բյուզանդական կայսրություն|բյուզանդական]] հայազգի զորավար, մագիստրոս, հայտնի է Բյուզանդական կայսր [[Բարսեղ Բ]] դեմ 976-979թթ. բարձրացրած ապստամբությամբ։ Նրա ապստամբությունը տեղի է ունեցել [[Բյուզանդիա]]յի կողմից հայկական Կարինի և Տարոնի գրավումից և այնտեղ հայկական իշխանությունների վերացումից ոչ շատ անց։ Սկլերոսը ապստամբություն է բարձրացնում [[976]] թվականին, հագնում կայսերական նշաններ և իրեն շատ սիրող զորքի կողմից կայսր հռչակվում։ Բյուզանդական պատմիչ [[Սկիլիցես]]ի տվյալներով նրան ամենից առաջ «կայսր» փառաբանեցին բյուզանդական զորքում ծառայող հայերը, այդ թվում և Տարոնի իշխանության վերջին գահակալ Աշոտի որդիները, ովքեր դրանից ուղիղ տասը տարի առաջ զրկվել էին իրենց տիրույթներից։ Սկլերոսը տիրանում է Խարբերդին, դաշինք կնքում [[Ամիդ]] և [[Մարտիրոպոլիս]] քաղաքների ամիրաների հետ և շարժվում դեպի Կ.Պոլիս։ Սկլրոսի կողմն է անցնում Բյուզանդիայի բանակում ծառայող հայազգի զորավար [[Սահակ-Վահրամ]]ը։ Ապստամբները հասնում են հայերով բնակեցված Լիկանդոս գավառը, որտեղ նրանց է միանում Անտիոքի դուքս Վուրցիսը՝ հայերից բաղկացած իր զորքով։ Սկլերոսի կողմն է անցնում նույնիսկ կայսերական նավատորմիղը, որը գլխավորում էին հայազգի [[Միքայել Քուրդիկ]]ը և [[Ռոմանոս Տարոնացի]]ն։ Ապստամբությանը դիմագրավելու համար աքսորից ետ է կանչվում մեկ այլ հայազգի զորավար՝ [[Վարդաս Փոկաս]]ը։ Վճռական ճակատամարտը տեղի է ունենում [[979]] թվականին Ալիս գետի ափին գտնվող Պանգալիա վայրում։ Սկլերոսը պարտություն է կրում և վիրավոր փախչում է Մարտիրոպոլիս, այնտեղից էլ Բաղդադ։ [[987]] թվականին Վարդաս Փոկասի հրավերով, որն իր հերթին ապստամբել էր կայսրի դեմ, վերադառնում է Բյուզանդիա։ Սկլերոսը արտաքուստ ճանաչում է Փոկասի գերիշխանությունը, սակայն փորձում է շահ ստանալ ստեղծված իրավիճակից, ինչի հետևանքով բանտարկվում է։ [[988]] թվական Բարսեղ Բ-ն պարտության է մատնում Փոկասին։ Սկլերոսը, թեև կայսրից ներում է ստանում, սակայն կուրացվում է և ուղարկվում է աքսոր [[Ադրիանապոլիս]]։ Մահանում է [[991]] թվականին։ |
||
15:55, 14 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ
| Վարդաս Սկլերոս | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 10-րդ դար |
| Մահացել է | ապրիլի 2, 991 |
| Մահվան վայր | Դիդիմոտիկա, Թրակիա, Բյուզանդական կայսրություն |
| Քաղաքացիություն | .png){kind=small} Բյուզանդական կայսրություն |
| Մասնագիտություն | ռազմական գործիչ |
| Ծնողներ | հայր՝ Պանթերիոս Սկլերոս |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | ստրատեգոս |
 Bardas Skleros Վիքիպահեստում | |
Վարդաս Սկլերոս (նաև՝ Վարդ Սկլերոս (հին հունարեն՝ Βάρδας Σκληρός), ծննդյան թիվն անհայտ - 991թ․), բյուզանդական հայազգի զորավար, մագիստրոս, հայտնի է Բյուզանդական կայսր Բարսեղ Բ դեմ 976-979թթ. բարձրացրած ապստամբությամբ։ Նրա ապստամբությունը տեղի է ունեցել Բյուզանդիայի կողմից հայկական Կարինի և Տարոնի գրավումից և այնտեղ հայկական իշխանությունների վերացումից ոչ շատ անց։ Սկլերոսը ապստամբություն է բարձրացնում 976 թվականին, հագնում կայսերական նշաններ և իրեն շատ սիրող զորքի կողմից կայսր հռչակվում։ Բյուզանդական պատմիչ Սկիլիցեսի տվյալներով նրան ամենից առաջ «կայսր» փառաբանեցին բյուզանդական զորքում ծառայող հայերը, այդ թվում և Տարոնի իշխանության վերջին գահակալ Աշոտի որդիները, ովքեր դրանից ուղիղ տասը տարի առաջ զրկվել էին իրենց տիրույթներից։ Սկլերոսը տիրանում է Խարբերդին, դաշինք կնքում Ամիդ և Մարտիրոպոլիս քաղաքների ամիրաների հետ և շարժվում դեպի Կ.Պոլիս։ Սկլրոսի կողմն է անցնում Բյուզանդիայի բանակում ծառայող հայազգի զորավար Սահակ-Վահրամը։ Ապստամբները հասնում են հայերով բնակեցված Լիկանդոս գավառը, որտեղ նրանց է միանում Անտիոքի դուքս Վուրցիսը՝ հայերից բաղկացած իր զորքով։ Սկլերոսի կողմն է անցնում նույնիսկ կայսերական նավատորմիղը, որը գլխավորում էին հայազգի Միքայել Քուրդիկը և Ռոմանոս Տարոնացին։ Ապստամբությանը դիմագրավելու համար աքսորից ետ է կանչվում մեկ այլ հայազգի զորավար՝ Վարդաս Փոկասը։ Վճռական ճակատամարտը տեղի է ունենում 979 թվականին Ալիս գետի ափին գտնվող Պանգալիա վայրում։ Սկլերոսը պարտություն է կրում և վիրավոր փախչում է Մարտիրոպոլիս, այնտեղից էլ Բաղդադ։ 987 թվականին Վարդաս Փոկասի հրավերով, որն իր հերթին ապստամբել էր կայսրի դեմ, վերադառնում է Բյուզանդիա։ Սկլերոսը արտաքուստ ճանաչում է Փոկասի գերիշխանությունը, սակայն փորձում է շահ ստանալ ստեղծված իրավիճակից, ինչի հետևանքով բանտարկվում է։ 988 թվական Բարսեղ Բ-ն պարտության է մատնում Փոկասին։ Սկլերոսը, թեև կայսրից ներում է ստանում, սակայն կուրացվում է և ուղարկվում է աքսոր Ադրիանապոլիս։ Մահանում է 991 թվականին։
Աղբյուրներ
Մատթեոս Ուռհայեցի, Ժամանակագրություն, Երևան, 1973, էջ 305։