«Միապետ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →top: վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: բ: → բ։ (4) |
չ oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 11. | Տող 11. | ||
[[Միապետություն]] |
[[Միապետություն]] |
||
[[Կատեգորիա: |
[[Կատեգորիա:Պետության գլուխ]] |
13:32, 14 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ
Միապետ (ծագել է հուն․՝ μόναρχος բացարձակ կառավարիչ, տեր) ժառանգաբար փոխանցվող, իսկ հազվադեպ դեպքում նաև ընտրվող պաշտոն՝ օժտված ինքնուրույնությամբ։ Միապետը տարբեր անվանումներ ունի, մասնավորապես՝ թագավոր, կայսր, փարավոն, շեյխ, սուլթան, ամիրա, շահ, կրոնապետ, խան, բեյ և այլն։ Եվրոպական որոշ երկրներում միապետը կոչվում է իշխան (Մոնակո), մեկ այլ դեպքում՝ դուքս (Լյուքսեմբուրգ): Միապետը միշտ հանդես է գալիս որպես վերադաս։ Բացառվում է նրա ենթակայությումը որևէ մեկին[1]:
Միապետի ձեռքում է կենտրոնացված պետական, ռազմական, դատական իշխանությունը: Բացարձակ միապետություն առկա է միայն Ասիայի երկրներում, իսկ Վատիկանը համարվում է աստվածապետական միապետություն: Միապետի իշխանությունը միայն սահմանափակ է օրենսդիր ոլորտում (այս դեպքում խոսքը խորհրդարանական կամ սահմանադրական միապետության մասին է): Ըստ այդմ՝ սահմանադրական է կոչվում այն միապետությունը, որի դեպքում վերջինիս իշխանությունը սահմանափակված է միայն սահմանադրությամբ։ Օրենսդիր իշխանությունը պատկանում է պառլամենտին, իսկ գործադիրը՝ կառավարությանը: