«Ալեքսանդր Նևսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 13. | Տող 13. | ||
}} |
}} |
||
'''Ալեքսանդր Նևսկի''' ({{lang-ru|Алекса́ндр Яросла́вич Не́вский}}; {{ԱԾ}}), [[Ռուսներ|ռուս]] զորավար, պետական գործիչ. եղել է Նովգորոդի իշխան (1236-50 թթ.) և [[Վլադիմիր]]ի մեծ իշխան (1252–63 թթ.)։ |
'''Ալեքսանդր Նևսկի''' ({{lang-ru|Алекса́ндр Яросла́вич Не́вский}}; {{ԱԾ}}), [[Ռուսներ|ռուս]] զորավար, պետական գործիչ. եղել է Նովգորոդի իշխան (1236-50 թթ.) և [[Վլադիմիր]]ի մեծ իշխան (1252–63 թթ.)։ |
||
19-ամյա Ալեքսանդրը՝ Յարոսլավ իշխանի որդին, նովգորոդյան փոքրաթիվ զորքով [[1240]] թ-ի [[հուլիսի 15]]-ին հարձակվել է [[Շվեդիա|շվեդական]] ճամբարի վրա՝ Նևայի գետաբերանում, և ջախջախել ու փախուստի մատնել նրանց։ Այդ հաղթանակի համար Ալեքսանդրին տրվել է Նևսկի պատվանունը։ [[1242]] թ-ի [[ապրիլի 5]]-ի վճռական մարտում ռուսական բանակը՝ Ալեքսանդր Նևսկու գլխավորությամբ, [[Չուդ լիճ|Չուդ լճի]] սառույցի վրա ջախջախել է գերմանական խաչակիր ասպետներին։ Ճակատամարտը հայտնի է Սառցաջարդ անունով։ |
19-ամյա Ալեքսանդրը՝ Յարոսլավ իշխանի որդին, նովգորոդյան փոքրաթիվ զորքով [[1240]] թ-ի [[հուլիսի 15]]-ին հարձակվել է [[Շվեդիա|շվեդական]] ճամբարի վրա՝ Նևայի գետաբերանում, և ջախջախել ու փախուստի մատնել նրանց։ Այդ հաղթանակի համար Ալեքսանդրին տրվել է Նևսկի պատվանունը։ [[1242]] թ-ի [[ապրիլի 5]]-ի վճռական մարտում ռուսական բանակը՝ Ալեքսանդր Նևսկու գլխավորությամբ, [[Չուդ լիճ|Չուդ լճի]] սառույցի վրա ջախջախել է գերմանական խաչակիր ասպետներին։ Ճակատամարտը հայտնի է Սառցաջարդ անունով։ |
||
Ալեքսանդր Նևսկին միավորել է [[Ռուսիա]]յի հյուսիսարևելյան և հյուսիս-արևմտյան հողերը, կոտրել բոյարների դիմադրությունը, ամրապնդել կենտրոնական իշխանությունը։ Շրջահայաց քաղաքականությամբ կանխել է Ռուսիայի դեմ մոնղոլ-թաթարների արշավանքները։ Մահացել է Ոսկե Հորդայի մայրաքաղաք Սարայ-Բաթուից վերադառնալիս։ |
Ալեքսանդր Նևսկին միավորել է [[Ռուսիա]]յի հյուսիսարևելյան և հյուսիս-արևմտյան հողերը, կոտրել բոյարների դիմադրությունը, ամրապնդել կենտրոնական իշխանությունը։ Շրջահայաց քաղաքականությամբ կանխել է Ռուսիայի դեմ մոնղոլ-թաթարների արշավանքները։ Մահացել է Ոսկե Հորդայի մայրաքաղաք Սարայ-Բաթուից վերադառնալիս։ |
||
Ի պատիվ Ալեքսանդր Նևսկու՝ [[Ռուսական կայսրություն]]ում [[1725]] թ-ին սահմանվել է շքանշան, իսկ [[1942]] թ-ի [[հուլիսի 29]]-ին՝ «Ալեքսանդր Նևսկի» [[ԽՍՀՄ|խորհրդային]] զինվորական շքանշանը։ |
Ի պատիվ Ալեքսանդր Նևսկու՝ [[Ռուսական կայսրություն]]ում [[1725]] թ-ին սահմանվել է շքանշան, իսկ [[1942]] թ-ի [[հուլիսի 29]]-ին՝ «Ալեքսանդր Նևսկի» [[ԽՍՀՄ|խորհրդային]] զինվորական շքանշանը։ |
||
[[1547]] թ-ին Ալեքսանդր Նևսկին կարգվել է [[Ռուս ուղղափառ եկեղեցի|Ռուս ուղղափառ եկեղեցու]] սրբերի դասը։ Նրա անունով կառուցվել են եկեղեցիներ, ստեղծվել է նրա սրբապատկերը։ |
[[1547]] թ-ին Ալեքսանդր Նևսկին կարգվել է [[Ռուս ուղղափառ եկեղեցի|Ռուս ուղղափառ եկեղեցու]] սրբերի դասը։ Նրա անունով կառուցվել են եկեղեցիներ, ստեղծվել է նրա սրբապատկերը։ |
||
{{ՀՀՀ}} |
{{ՀՀՀ}} |
||
{{DEFAULTSORT:Նևսկի, Ալեքսանդր}} |
{{DEFAULTSORT:Նևսկի, Ալեքսանդր}} |
||
[[Կատեգորիա:Ռուս զորավարներ]] |
[[Կատեգորիա:Ռուս զորավարներ]] |
||
20:37, 12 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ
| Ալեքսանդր Նևսկի | |
|---|---|
 Ալեքսանդր Նևսկին | |
| Ծնունդ | 1220 մայիսի 30 |
| Ծննդավայր | Պերեսլավլ Զալեսկի, Grand Principality of Vladimir |
| Վախճան | 14 նոյեմբերի 1263 (տարիքը 43) |
| Վախճան վայր | Գորոդեց, Grand Principality of Vladimir |
| Վախճան պատճառ | թոքաբորբ |
| Թաղման վայր | Ալեքսանդր Նևսկու մայրավանք |
| Եկեղեցի | Ռուս ուղղափառ եկեղեցի |
| Սրբացված կարգ | սուրբ և Right-Believing? |
| Պաշտամունքի վայր | Վլադիմիր; Պերեսլավլ-Զալեսկի, Սանկտ Պետերբուրգ |
| Հիշատակության օր | Նոյեմբերի 23 մայիսի 23 օգոստոսի 30 |
| Սուրբ հովանավոր | Զինվորներ |
| Աշխատանք | կառավարիչ և զորավար |
| Պաշտոն | Կիևի մեծ իշխան, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod?, Grand Prince of Novgorod? և Prince of Pereyaslavl? |
| Երկիր | Կիևյան Ռուսիա և Grand Principality of Vladimir |
| Մայր | Feodossiya Mstislavna? |
| Հայր | Yaroslav II of Vladimir? |
| Ամուսին | Alexandra Brachyslavna?[1] |
| Զավակներ | Dmitry of Pereslavl?, Andrey of Gorodets?, Daniel of Moscow? և Vassili Aleksandrovitch? |
| Քույր/եղբայր | Andrey II of Vladimir?[2][3], Yaroslav of Tver?, Vasily of Kostroma? և Mikhail Khorobrit? |
Ալեքսանդր Նևսկի (ռուս.՝ Алекса́ндр Яросла́вич Не́вский; մայիսի 13, 1220, Պերեսլավլ Զալեսկի, Grand Principality of Vladimir - նոյեմբերի 14, 1263, Գորոդեց, Grand Principality of Vladimir), ռուս զորավար, պետական գործիչ. եղել է Նովգորոդի իշխան (1236-50 թթ.) և Վլադիմիրի մեծ իշխան (1252–63 թթ.)։
19-ամյա Ալեքսանդրը՝ Յարոսլավ իշխանի որդին, նովգորոդյան փոքրաթիվ զորքով 1240 թ-ի հուլիսի 15-ին հարձակվել է շվեդական ճամբարի վրա՝ Նևայի գետաբերանում, և ջախջախել ու փախուստի մատնել նրանց։ Այդ հաղթանակի համար Ալեքսանդրին տրվել է Նևսկի պատվանունը։ 1242 թ-ի ապրիլի 5-ի վճռական մարտում ռուսական բանակը՝ Ալեքսանդր Նևսկու գլխավորությամբ, Չուդ լճի սառույցի վրա ջախջախել է գերմանական խաչակիր ասպետներին։ Ճակատամարտը հայտնի է Սառցաջարդ անունով։
Ալեքսանդր Նևսկին միավորել է Ռուսիայի հյուսիսարևելյան և հյուսիս-արևմտյան հողերը, կոտրել բոյարների դիմադրությունը, ամրապնդել կենտրոնական իշխանությունը։ Շրջահայաց քաղաքականությամբ կանխել է Ռուսիայի դեմ մոնղոլ-թաթարների արշավանքները։ Մահացել է Ոսկե Հորդայի մայրաքաղաք Սարայ-Բաթուից վերադառնալիս։
Ի պատիվ Ալեքսանդր Նևսկու՝ Ռուսական կայսրությունում 1725 թ-ին սահմանվել է շքանշան, իսկ 1942 թ-ի հուլիսի 29-ին՝ «Ալեքսանդր Նևսկի» խորհրդային զինվորական շքանշանը։
1547 թ-ին Ալեքսանդր Նևսկին կարգվել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցու սրբերի դասը։ Նրա անունով կառուցվել են եկեղեցիներ, ստեղծվել է նրա սրբապատկերը։
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
- ↑ Александра Брячиславна (ռուս.) // Русский биографический словарь. — СПб.: Русское историческое общество, 1896. — Т. 1. — С. 114.
- ↑ А. А. Кр. Андрей Ярославичъ (ռուս.) // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 2. — С. 282—283.
- ↑ Андрей Ярославич (ռուս.) // Энциклопедический словарь / под ред. И. Е. Андреевский — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1890. — Т. Iа. — С. 763.