«Ալեքսանդր Աբելյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
- 5 կատեգորիաներ ՀոթՔաթ գործիքով |
չ oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 18. | Տող 18. | ||
{{DEFAULTSORT:Աբելյան, Հովհաննես}} |
{{DEFAULTSORT:Աբելյան, Հովհաննես}} |
||
[[Կատեգորիա:19-րդ դարի արևելահայ դրամատուրգներ]] |
[[Կատեգորիա:19-րդ դարի արևելահայ դրամատուրգներ]] |
||
[[Կատեգորիա:20-րդ դարի արևելահայ դրամատուրգներ]] |
[[Կատեգորիա:20-րդ դարի արևելահայ դրամատուրգներ]] |
||
20:33, 12 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբելյան (այլ կիրառումներ)
Ալեքսանդր Աբելյան | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունիսի 5, 1858[1][2] |
| Ծննդավայր | Շամախի, Ռուսական կայսրություն[1] |
| Վախճանվել է | մայիսի 6, 1940[1][2] (81 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Դոնի Ռոստով, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2] |
| Մասնագիտություն | գրող, դրամատուրգ և լրագրող |
| Ազգություն | հայ |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Ալեքսանդր Աբելյան Վիքիդարանում | |
Ալեքսանդր Աբելյան (1858, հունիսի 5, Շամախի - 1940, մայիսի 6, Դոնի Ռոստով), հայ դրամատուրգ, թատերական գործիչ։
Դերասան Հովհաննես Աբելյանի եղբայրն է։
Կենսագրություն
Ալեքսանդր Աբելյանը ծնվել է Շամախի քաղաքում։ Սկզբնական կրթությունն ստացել է Շամախու հայկական դպրոցում։ 1872 թվական երկրաշարժից հետո Աբելյանների ընտանիքը տեղափոխվում է Բաքու։ Այստեղ Աբելյանը մի քանի արհեստավորների մոտ աշակերտություն անելուց հետո մտնում է մի շվեդացու հիմնած մեքենայական գործարան՝ իբրև փականագործության բանվոր-աշակերտ։ Հետագայում այդ գործարանն անցնում է տեղական խոշոր ձեռնարկողներին։ Աբելյանը տարիներ աշխատելով և անցնելով մեքենայագործության զանազան ճյուղերը, վերջում դառնում է գործարանի կառավարչի օգնական։ Միաժամանակ նա նվիրվում է ինքնակրթության համառ աշխատանքին, գրական ասպարեզ է մտնում «Մշակ»-ին աշխատակցելով, ապա գրում է «Տարազ»-ին, «Արոր»-ին և «Մուրճ»-ին։ [3] Մահացել է մայիսի 6-ին, Դոնի Ռոստովում։
Ստեղծագործական կյանք
Գրել է կատակերգություններ, դրամաներ՝ արտացոլելով մանր արհեստավորական խավի կյանքն ու կենցաղը («Մարվող ճրագներ», 1903, «Միկիչի հար սանիքը», 1903 են) և բանվորական շարժման դրվագներ («Նշանվածներ», 1911)։ 1880-ից ուշագրավ թղթակցություններով, գրական երկերով աշխատակցել է «Մշակ», «Արձագանք» պարբերականներին, «Աղբյուր» մանկական ամսագրին։ 1890-ական թվականների սկզբներից գրել է դրամատիկական գործեր՝ «Անկոչ հյուրը», «Միկիչի հարսանիքը» (1895), «Միկիչի ապահարզանը» (1899), «Նավթի Ֆանտանը» (1896), «Մարվող ճրագներ», «Գյուղի վարժապետը» (1909), «Պոետի երազը» (1909), «Նշանվածները» (1912), «Պըլը Պուղի» և այլն, որոնցից մի քանիսը արժանի տեղ են գրավել արևելահայ բեմում, մասնավորապես «Նավթի Ֆանտանն» ու «Մարող ճրագները»։ Վերջինս հաջողությամբ բեմադրվել է ոչ միայն Կովկասում, այլև Կոստանդնուպոլսում, հետագայում էլ սփյուռքահայ կենտրոններում։ Բացի վերոհիշյալ պիեսներից, գրել է մի շարք ոտանավորներ, որոնք տպագրվել են «Աղբյուր» և «Տարազ» պարբերականներում։ [4] Սերտ կապերի մեջ էր Ալեքսանդր Շիրվանզադեի, Պետրոս Ադամյանի, Գ. Չուբարի հետ։
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1. — էջ 11.
- ↑ Սուրխաթյան Հայ Գրականություն, 2 հատոր
- ↑ Գառնիկ Ստեփանյան (1973). Կենսագրական բառարան, հատոր Ա. Երևան: «Հայաստան». էջ էջ 10.
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Աբելյան» հոդվածին։ |
| ||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|