«Արշակ Ֆեթվաճյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ clean up, replaced: Սանկտ-Պետերբուրգ → Սանկտ Պետերբուրգ using AWB |
|||
Տող 15. | Տող 15. | ||
| ազդել է= Լյուսի Տեր-Մանուելյան |
| ազդել է= Լյուսի Տեր-Մանուելյան |
||
}} |
}} |
||
'''Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան''' ([[հոկտեմբերի 1]] [[1866]] - [[հոկտեմբերի 7]] [[1947]]) - հայ նկարիչ: |
'''Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան''' ([[հոկտեմբերի 1]] [[1866]] - [[հոկտեմբերի 7]] [[1947]]) - հայ նկարիչ: |
||
Տող 23. | Տող 21. | ||
Ծնվել է [[1866]] թվականին: Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից ([[1987]]): [[1887]] - [[1891]] թվականներին սովորել է [[Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին: [[1891]] թվականին |
Ծնվել է [[1866]] թվականին: Սովորել է [[Տրապիզոն]]ի ազգային, ապա [[Կոստանդնուպոլիս|Կոստանդնուպոլսի]] Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից ([[1987]]): [[1887]] - [[1891]] թվականներին սովորել է [[Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիա]]յում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին: [[1891]] թվականին |
||
մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին: [[1891]] - [[1895]] թվականներին աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ |
մասնակցել է [[Իտալիա]]յի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին: [[1891]] - [[1895]] թվականներին աշխատել է [[Վիեննա]]յում, ապա մեկնել [[Սանկտ Պետերբուրգ]], դարձել [[Ռուսաստան]]ի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների: |
||
Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ: Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում: Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ: [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ: Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում: Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին: |
Շրջել է [[Արևելյան Հայաստան]]ում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ: Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ [[մանրանկարչություն|մանրանկարչության]] նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում: Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ: [[Փարիզ]]ում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ: Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է [[ԱՄՆ]]-ում: Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է [[Երևան]]ում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են [[Հայաստանի ազգային պատկերասրահ]]ին: |
||
== Ստեղծագործություններից == |
== Ստեղծագործություններից == |
||
[[Պատկեր: |
[[Պատկեր:The Cathedral of Ani (1905).jpg|275px|thumb| [[Անի]]ի Մայր տաճարը [[1905]] թ.]] |
||
[[Գեղանկարչություն|Գեղանկար]]՝ |
[[Գեղանկարչություն|Գեղանկար]]՝ |
||
*«Արևելյան փոստ» |
*«Արևելյան փոստ» |
||
Տող 46. | Տող 44. | ||
[[Պատկեր:G3g.JPG|275px|thumb|[[ՀՀ]] [[փոստային նամականիշ|նամականիշ]]երը Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ]] |
[[Պատկեր:G3g.JPG|275px|thumb|[[ՀՀ]] [[փոստային նամականիշ|նամականիշ]]երը Ֆեթվաճյանի ձևավորմամբ]] |
||
*[[1899]] — [[Բաթում]] |
*[[1899]] — [[Բաթում]] |
||
*[[1900]] — [[Թիֆլիս]] |
*[[1900]] — [[Թիֆլիս]] |
||
*[[1902]] — [[Պյատիգորսկ]] |
*[[1902]] — [[Պյատիգորսկ]] |
||
*[[1902]] — [[Բաքու]] |
*[[1902]] — [[Բաքու]] |
||
Տող 56. | Տող 54. | ||
== Երկեր == |
== Երկեր == |
||
[[Պատկեր: |
[[Պատկեր:1919 banknote 100r.jpg|275px|thumb|[[ՀՀ]] առաջին թղթադրամներից (100 ռուբլի) [[1919]] թ.]] |
||
*''Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ'' «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3 |
*''Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ'' «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3 |
||
*Արշակ Ֆեթվաճյան, ''Իմ մտքերը'' [[Բոստոն]] [[1941]] |
*Արշակ Ֆեթվաճյան, ''Իմ մտքերը'' [[Բոստոն]] [[1941]] |
||
Տող 68. | Տող 66. | ||
== Արտաքին հղումներ == |
== Արտաքին հղումներ == |
||
*[http://www.cba.am/CBA_SITE/about/history/pat2.html?__locale=en Հայաստանի կենտրոնական բանկ] |
*[http://www.cba.am/CBA_SITE/about/history/pat2.html?__locale=en Հայաստանի կենտրոնական բանկ] |
||
*[http://www.virtualani.org/fetvadjian/index.htm Արշակ Ֆեթվաճյանը և Անին] |
*[http://www.virtualani.org/fetvadjian/index.htm Արշակ Ֆեթվաճյանը և Անին] |
||
{{DEFAULTSORT:Ֆեթվաճյան, Արշակ}} |
{{DEFAULTSORT:Ֆեթվաճյան, Արշակ}} |
||
[[Կատեգորիա:1866 ծնունդներ]] |
[[Կատեգորիա:1866 ծնունդներ]] |
||
[[Կատեգորիա:1947 մահեր]] |
[[Կատեգորիա:1947 մահեր]] |
||
[[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ նկարիչներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Տրապիզոն քաղաքում ծնվածներ]] |
[[Կատեգորիա:Տրապիզոն քաղաքում ծնվածներ]] |
||
[[en:Arshak Fetvadjian]] |
[[en:Arshak Fetvadjian]] |
||
[[ru:Фетваджян, Аршак Абрамович]] |
[[ru:Фетваджян, Аршак Абрамович]] |
19:41, 8 Դեկտեմբերի 2010-ի տարբերակ
Արշակ Ֆեթվաճյան | |
---|---|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 1, 1866 |
Ծննդավայր | Տրապիզոն, Օսմանյան կայսրություն |
Վախճանվել է | հոկտեմբերի 10, 1947 (81 տարեկան) կամ հոկտեմբերի 7, 1947[1] (81 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մեդֆորդ, Միդլսեքս շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ |
Ազգություն | հայ |
Քաղաքացիություն | Հայաստան |
Կրթություն | Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիա |
Մասնագիտություն | նկարիչ և փոստային բացիկների դիզայներ |
Ներշնչվել է | Չեզարե Մակկարի |
Արշակ Ֆեթվաճյան Վիքիդարանում | |
Arshak Fetvadjian Վիքիպահեստում |
Արշակ Աբրահամի Ֆեթվաճյան (հոկտեմբերի 1 1866 - հոկտեմբերի 7 1947) - հայ նկարիչ:
Կենսագրություն
Ծնվել է 1866 թվականին: Սովորել է Տրապիզոնի ազգային, ապա Կոստանդնուպոլսի Գեղարվեստի վարժարաններում, եղել վերջինիս անդրանիկ շրջանավարտներից (1987): 1887 - 1891 թվականներին սովորել է Հռոմի Գեղարվեստի ակադեմիայում՝ աշակերտելով Չեզարե Մակկարիին: 1891 թվականին մասնակցել է Իտալիայի նկարիչների ազգային ցուցահանդեսին: 1891 - 1895 թվականներին աշխատել է Վիեննայում, ապա մեկնել Սանկտ Պետերբուրգ, դարձել Ռուսաստանի նկարիչների ընկերության անդամ, մասնակցել պատկերահանդեսների:
Շրջել է Արևելյան Հայաստանում, նկարել հայկական հնագույն հուշարձաններ, ստեղծելով ավելի քան 2000 մատիտանկար ու ջրաներկ աշխատանքներ: Ստեղծել է նաև պետական գործիչների, հայոց պատմության, դիցաբանության, ազգագրական թեմաներով աշխատանքներ, ինչպես նաև ընդօրինակումներ կատարել հայ մանրանկարչության նմուշներից, գեղագիտական հոդվածներով հանդես եկել մամուլում: Ֆեթվաճյանի հետաքրքրությունները ընդգրկել են հայ ճարտարապետության պատմության, գրքի ձևավորման, ազգային տարազի, ասեղնագործության արվեստին առնչվող խնդիրներ: Փարիզում ընտրվել է Ջրանկարիչների միջազգային ընկերության անդամ: Կյանքի վերջին 25 տարին ապրել է ԱՄՆ-ում: Մահից հետո աճյունը տեղափոխվել և թաղվել է Երևանում, իսկ աշխատանքները, կտակի համաձայն, հանձնվել են Հայաստանի ազգային պատկերասրահին:
Ստեղծագործություններից
- «Արևելյան փոստ»
- «Սասունցի կինը» («Մանուկ Հայաստան»)
- «Ղևոնդ Ալիշան»
- «Վենետիկի Ս. Մարկոսի տաճարը»
- «Մատթեոս Իզմիլյան»
- «Անիի ավերակները» - ջրանկարների շարք
Տարբեր աշխատանքներ՝
- Թիֆլիսի Ս. Գևորգ եկեղեցու որմնանկարչական և քանդակագործական ձևավորումները
- Կուսանաց անապատի Ս. Ստեփանոս և Արմավիրի Ս. Գևորգ եկեղեցիների վերաշինությունը
- Կարսի Ս. Գրիգոր եկեղեցու բեմը և դուռը
- Հայաստանի առաջին Հանրապետության 50, 100 և 250 ռուբլի անվանագնով թղթադրամների ձևավորումը
- Հայաստանի առաջին Հանրապետության առաջին փոստային նամականիշերի ձևավորումը:
Անհատական ցուցահանդեսներ
- 1899 — Բաթում
- 1900 — Թիֆլիս
- 1902 — Պյատիգորսկ
- 1902 — Բաքու
- 1908 — Թիֆլիս
- 1919 — Փարիզ
- 1920 — Փարիզ
- 1921 — Լոնդոն
- 1922-1923 — ԱՄՆ-ում Հարվարդի, Կոլումբիայի, Չիկագոյի, Փրիստոնի համալսարաններում:
Երկեր
- Շրջագայություն նկարչաց աշխարհին մեջ «Հանդես Ամսօրյա» 1892 թ. № 1-6, 9-11, 1893 թ. № 3
- Արշակ Ֆեթվաճյան, Իմ մտքերը Բոստոն 1941
- Արշակ Ֆեթվաճյան, Les Ruines d'Ani. Venice, 1906. (ֆր.)
Գրականություն
- Ա. Տեր-Մանուելյան, Նկարիչ Արշակ Ֆեթվաճյան Բեյրութ 1966
- Ռ. Շիշմանյան, Բնանկարն ու հայ նկարիչները Երևան 1958
- Ерканян В.С. Армянская культура в 1800-1917 гг. Ереван 1985 (ռուս.)