«Կազմ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ կետադրական |
ավելացվեց Կատեգորիա:Տպագրություն ՀոթՔաթ գործիքով |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:1808 di Laurentino Gomes.jpg|200px|մինի|[[1808]] թվականի գրքի կազմ]] |
[[Պատկեր:1808 di Laurentino Gomes.jpg|200px|մինի|[[1808]] թվականի գրքի կազմ]] |
||
'''Կազմ''', ձեռագրի կամ [[գիրք|գրքի]] կողեր, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են [[մագաղաթ]]յա կամ թղթյա թերթերը։ Կազմի նախնական ձևը տուփն էր, որի մեջ պահվում էին [[պապիրուս]]ի գրված փաթեթները։ [[Մագաղաթ]]ի գործածությամբ փոխվեց ձեռագիրը պահելու կերպը, տուփը դարձավ կազմ։ Կազմը ունի երկու՝ վերի և վարի կողեր, կռնակ (կամ թիկունք) և դռնակ։ Կողերի միջուկը հարթեցված տախտակ է, որի վրա դրսից ձըգվում է մշակված [[կաշի]], ներսից՝ որևէ գործվածք, որ կոչվում է կազմաստառ։ Որպեսզի կազմը չմաշի նոր ձեռագիրը, կազմի և ձեռագրի արանքում ամրացվել է պահպանակ՝ կազմի կաշին զարդարվում էր նկարներով (ճնշումով արված զարդեր), [[մետաղ]]յա նախշերով, հատկապես՝ [[խաչ]]երով ու թանկագին [[քար]]երով։ |
'''Կազմ''', ձեռագրի կամ [[գիրք|գրքի]] կողեր, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են [[մագաղաթ]]յա կամ թղթյա թերթերը։ Կազմի նախնական ձևը տուփն էր, որի մեջ պահվում էին [[պապիրուս]]ի գրված փաթեթները։ [[Մագաղաթ]]ի գործածությամբ փոխվեց ձեռագիրը պահելու կերպը, տուփը դարձավ կազմ։ Կազմը ունի երկու՝ վերի և վարի կողեր, կռնակ (կամ թիկունք) և դռնակ։ Կողերի միջուկը հարթեցված տախտակ է, որի վրա դրսից ձըգվում է մշակված [[կաշի]], ներսից՝ որևէ գործվածք, որ կոչվում է կազմաստառ։ Որպեսզի կազմը չմաշի նոր ձեռագիրը, կազմի և ձեռագրի արանքում ամրացվել է պահպանակ՝ կազմի կաշին զարդարվում էր նկարներով (ճնշումով արված զարդեր), [[մետաղ]]յա նախշերով, հատկապես՝ [[խաչ]]երով ու թանկագին [[քար]]երով։ |
||
| Տող 8. | Տող 7. | ||
{{ՎՊԵ|Book covers}} |
{{ՎՊԵ|Book covers}} |
||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
{{ՀՍՀ|ստուգված=1}} |
{{ՀՍՀ|ստուգված=1}} |
||
[[Կատեգորիա:Տպագրություն]] |
|||
05:27, 2 Ապրիլի 2016-ի տարբերակ
Կազմ, ձեռագրի կամ գրքի կողեր, որոնց մեջ ամփոփվում, ամրանում են մագաղաթյա կամ թղթյա թերթերը։ Կազմի նախնական ձևը տուփն էր, որի մեջ պահվում էին պապիրուսի գրված փաթեթները։ Մագաղաթի գործածությամբ փոխվեց ձեռագիրը պահելու կերպը, տուփը դարձավ կազմ։ Կազմը ունի երկու՝ վերի և վարի կողեր, կռնակ (կամ թիկունք) և դռնակ։ Կողերի միջուկը հարթեցված տախտակ է, որի վրա դրսից ձըգվում է մշակված կաշի, ներսից՝ որևէ գործվածք, որ կոչվում է կազմաստառ։ Որպեսզի կազմը չմաշի նոր ձեռագիրը, կազմի և ձեռագրի արանքում ամրացվել է պահպանակ՝ կազմի կաշին զարդարվում էր նկարներով (ճնշումով արված զարդեր), մետաղյա նախշերով, հատկապես՝ խաչերով ու թանկագին քարերով։
Կազմերը լինում էին նաև ձույլ ոսկուց, արծաթից և այլ մետաղներից՝ դրվագված տերունական պատկերներով, ինչպես և փղոսկրից։
Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարանի և ընդհանրապես հայերեն ձեռագրերի կազմերից հնագույնը «էջմիածնի Ավետարանի» փղոսկրյա կազմն է (VI դար)։ Արծաթյա ոսկեզօծ հնագույն թվագրված կազմը 1255 թվականի է, իսկ կաշվե թվագրված հնագույն կազմը՝ 1196 թվականի։ ժամանակակից գրքերը կազմելիս կաշվի փոխարեն օգտագործում են թուղթ կամ մոմլաթ, տախտակի փոխարեն՝ խավաքարտ։
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կազմ կատեգորիայում։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կազմ» հոդվածին։ |
| ||||||
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|