«Զարուհի Դոլուխանյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
չNo edit summary |
չ մաքրվեց, փոխարինվեց: ։ → : (10) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 4. | Տող 4. | ||
| Genre = կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո |
| Genre = կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո |
||
}} |
}} |
||
'''Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան''' ({{lang-ru|За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова}}, {{ԱԾ}}), [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|խորհրդային]] [[օպերա]]յին երգչուհի (կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո), վոկալ կատարողական արվեստի վարպետ, [[ՀԽՍՀ]] (1955), [[ՌՍՖՍՀ]] (1956), ԽՍՀՄ (1990) ժողովրդական արտիստ, [[Լենինյան մրցանակ]]ի դափնեկիր (1966), |
'''Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան''' ({{lang-ru|За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова}}, {{ԱԾ}}), [[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|խորհրդային]] [[օպերա]]յին երգչուհի (կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո), վոկալ կատարողական արվեստի վարպետ, [[ՀԽՍՀ]] (1955), [[ՌՍՖՍՀ]] (1956), ԽՍՀՄ (1990) ժողովրդական արտիստ, [[Լենինյան մրցանակ]]ի դափնեկիր (1966), պրոֆեսոր: |
||
== Կենսագրություն == |
== Կենսագրություն == |
||
[[1933]] թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, [[1957]] թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական |
[[1933]] թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, [[1957]] թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը: [[1941]] թվականին ընդունվել է [[Երևան]]ի Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան [[Օպերայի և բալետի թատրոն (Երևան)|օպերայի և բալետի թատրոն]], հանդես եկել Օլգայի ([[Չայկովսկի Պյոտոր Իլյիչ|Չայկովսկու]] «Եվգենի Օնեգին»), Գայանեի (Սպենդիարյանի «Ալմաստ»), Զիբելի (Գունոյի «Ֆաուստ»), Դունյաշայի (Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն»), Պոլինայի (Չայկովսկու «Պիկովայա Դամա») և այլ դերերգերով: |
||
[[1944]] թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա, նվիրվել համերգային գործունեության․ եղել է Համամիութենական [[ռադիո]]յի և [[Հեռուստատեսություն|հեռուստատեսության]], [[1959]] թվականից՝ Մոսկվայի [[ֆիլհարմոնիա]]յի |
[[1944]] թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա, նվիրվել համերգային գործունեության․ եղել է Համամիութենական [[ռադիո]]յի և [[Հեռուստատեսություն|հեռուստատեսության]], [[1959]] թվականից՝ Մոսկվայի [[ֆիլհարմոնիա]]յի մենակատարուհի: [[1949]]թվականին [[Բուդապեշտ]]ում կայացած երգիչների միջազգային մրցույթում արժանացել է առաջին մրցանակի: Դոլուխանյանը հռչակված երգչուհի է․ նրա ձայնն առանձնանում է կոլորատուրային մեցցո-սոպրանոյում հազվադեպ հանդիպող գեղեցիկ [[տեմբր]]ով և մեծ դիապազոնով (երկու և կես օկտավա), հատկապես տպավորիչ է ցածր ռեգիստրի հագեցած, թավշե ձայնի և թեթև, փայլուն կոլորատուրայի զուգորդումը: |
||
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները) |
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները): Դոլուխանյանի երգացանկում մեծ տեղ են գրավում հայ [[կոմպոզիտոր]]ները ([[Կոմիտաս]], Ա․ Սպենդիարյան, Ռ․ Մելիքյան, [[Արամ Խաչատրյան]], Ա․ Հարությունյան, Վ․ Կոտոյան, Մ․ Թարիվերդին) և հայկական ժողովրդական երգերը: Համերգներ է ավել [[Անգլիա]]յում, [[Ֆրանսիա]]յում, [[ԱՄՆ|ԱՄՆ-ում]], [[ԳՖՀ|ԳՖՀ-ում]], [[Կանադա]]յում, [[Իտալիա]]յում, [[Հունաստան]]ում, [[ԳԴՀ|ԳԴՀ-ում]], [[Լեհաստան]]ում և այլուր: Դոլուխանյանն արժանացել է ԽՍՀՄ պետական ([[1951]] թվական), լենինյան ([[1966]] թվական) մրցանակների: |
||
[[Պատկեր:Могила народной артистки СССР Зары Долухановой.JPG|մինի|Զարուհի Դոլուխանյանի գերազմանը, Մոսկվայի հայկական գերեզմանոց]] |
[[Պատկեր:Могила народной артистки СССР Зары Долухановой.JPG|մինի|Զարուհի Դոլուխանյանի գերազմանը, Մոսկվայի հայկական գերեզմանոց]] |
05:35, 26 հունվարի 2016-ի տարբերակ
Զարուհի Դոլուխանյան | |
---|---|
Պատկեր:Dolukhanyan.jpg | |
Հիմնական տվյալներ | |
Ի ծնե անուն | ռուս.՝ Заруи Агасьевна Макарян |
Ծնվել է | մարտի 15, 1918[1][2][3] Մոսկվա, Ռուսաստան[2][3] |
Երկիր | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Մահացել է | դեկտեմբերի 4, 2007[1] (89 տարեկան) Մոսկվա, Ռուսաստան |
Գերեզման | Հայկական գերեզմանատուն |
Ժանրեր | կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո |
Մասնագիտություն | օպերային երգչուհի և երաժշտության ուսուցիչ |
Երգչաձայն | մեցցո-սոպրանո[2][3] |
Գործիքներ | վոկալ |
Աշխատավայր | Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոն[2], Մոսկվայի ֆիլհարմոնիա[2] և Ռուսաստանի Գնեսինների անվան երաժշտության ակադեմիա |
Լեյբլ | Մելոդիա |
Կրթություն | Ռուսաստանի Գնեսինների անվան երաժշտության ակադեմիա[2] |
Անդամակցություն | Ռուսաստանի թատերական գործիչների միություն |
Ամուսին | Ալեքսանդր Դոլուխանյան և Իգոր Յադրով |
Պարգևներ |
Զարուհի Աղասի Դոլուխանյան (ռուս.՝ За́ра Алекса́ндровна Долуха́нова, մարտի 15, 1918[1][2][3], Մոսկվա, Ռուսաստան[2][3] - դեկտեմբերի 4, 2007[1], Մոսկվա, Ռուսաստան), խորհրդային օպերային երգչուհի (կոլորատուրային մեցցո-սոպրանո), վոկալ կատարողական արվեստի վարպետ, ՀԽՍՀ (1955), ՌՍՖՍՀ (1956), ԽՍՀՄ (1990) ժողովրդական արտիստ, Լենինյան մրցանակի դափնեկիր (1966), պրոֆեսոր:
Կենսագրություն
1933 թվականին ավարտել է Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական ուսումնարանը, 1957 թվականին՝ Մոսկվայի Գնեսինների անվան երաժշտական մանկավարժական ինստիտուտը: 1941 թվականին ընդունվել է Երևանի Ալեքսանդր Սպենդարյանի անվան օպերայի և բալետի թատրոն, հանդես եկել Օլգայի (Չայկովսկու «Եվգենի Օնեգին»), Գայանեի (Սպենդիարյանի «Ալմաստ»), Զիբելի (Գունոյի «Ֆաուստ»), Դունյաշայի (Ռիմսկի-Կորսակովի «Թագավորի հարսնացուն»), Պոլինայի (Չայկովսկու «Պիկովայա Դամա») և այլ դերերգերով:
1944 թվականին տեղափոխվել է Մոսկվա, նվիրվել համերգային գործունեության․ եղել է Համամիութենական ռադիոյի և հեռուստատեսության, 1959 թվականից՝ Մոսկվայի ֆիլհարմոնիայի մենակատարուհի: 1949թվականին Բուդապեշտում կայացած երգիչների միջազգային մրցույթում արժանացել է առաջին մրցանակի: Դոլուխանյանը հռչակված երգչուհի է․ նրա ձայնն առանձնանում է կոլորատուրային մեցցո-սոպրանոյում հազվադեպ հանդիպող գեղեցիկ տեմբրով և մեծ դիապազոնով (երկու և կես օկտավա), հատկապես տպավորիչ է ցածր ռեգիստրի հագեցած, թավշե ձայնի և թեթև, փայլուն կոլորատուրայի զուգորդումը:
Դոլուխանյանը կատարում է ինչպես տեխնիկական ազատություն և ձայնի հատուկ շարժունակություն պահանջող վիրտուոզային գործեր (Ռոզինայի դերերգը Ռոսինիի Զ․ Ա․ Դոլուխանովա «Սևիլյան սափրիչ» օպերայից, Ռոսինիի «Նեապոլիտանական տարանտելլա», Մոցարտի «Ալելուիա»), այնպես էլ լայնաշունչ մեղեդայնությամբ և ներքին դրամատիզմով առանձնացող երկեր (Տոսկայի դերերգը Պուչչինիի համանուն օպերայից, Դալիլայի դերերգը Մեն-Մանսի «Սամսոն և Դալիլա» օպերայից, Ռախմանինովի, Չայկովսկու ռոմանսները): Դոլուխանյանի երգացանկում մեծ տեղ են գրավում հայ կոմպոզիտորները (Կոմիտաս, Ա․ Սպենդիարյան, Ռ․ Մելիքյան, Արամ Խաչատրյան, Ա․ Հարությունյան, Վ․ Կոտոյան, Մ․ Թարիվերդին) և հայկական ժողովրդական երգերը: Համերգներ է ավել Անգլիայում, Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, ԳՖՀ-ում, Կանադայում, Իտալիայում, Հունաստանում, ԳԴՀ-ում, Լեհաստանում և այլուր: Դոլուխանյանն արժանացել է ԽՍՀՄ պետական (1951 թվական), լենինյան (1966 թվական) մրցանակների:
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 353.
- ↑ https://www.schumann-portal.de/Robert_Schumann_Prize_of_the_city_of_Zwickau.html
Արտաքին հղումներ
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ |
- Մարտի 15 ծնունդներ
- 1918 ծնունդներ
- Մոսկվա քաղաքում ծնվածներ
- Դեկտեմբերի 4 մահեր
- 2007 մահեր
- Մոսկվա քաղաքում մահացածներ
- Մոսկվայի հայկական գերեզմանատանը թաղվածներ
- Մեցցո-սոպրանոներ
- «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշանի ասպետներ
- Մոսկվայի 850-ամյակի հուշամեդալով պարգևատրվածներ
- «Աշխատանքի վետերան» մեդալակիրներ
- ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստներ
- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստներ
- ՌԽՖՍՀ ժողովրդական արտիստներ
- Լենինյան մրցանակի դափնեկիրներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Երաժիշտներ այբբենական կարգով
- Հայ օպերային երգչուհիներ