«Եսայի Նչեցի»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
հեռացվել է Կատեգորիա:Կրթություն ՀոթՔաթ գործիքով |
||
| Տող 36. | Տող 36. | ||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
||
[[Կատեգորիա:Կրթություն| ]] |
|||
[[Կատեգորիա:1260 ծնունդներ]] |
[[Կատեգորիա:1260 ծնունդներ]] |
||
[[Կատեգորիա:1338 մահեր]] |
[[Կատեգորիա:1338 մահեր]] |
||
01:27, 17 հունվարի 2016-ի տարբերակ
Եսայի Նչեցի | |
|---|---|
 Եսայի Նչեցի, մանրանկար 1318 թ․ Ավետարանից | |
| Ծնվել է | 1260 թ․ Սասունի Նիչ գավառ |
| Մահացել է | մոտ 1338[1] Գլաձորի համալսարան |
| Բնակության վայր(եր) | Գլաձորի համալսարան |
| Դավանանք | Հայ առաքելական |
| Մասնագիտություն | Աստվածաբանություն, մանկավարժություն, քերականություն, փիլիսոփայություն |
| Հաստատություն(ներ) | Գլաձորի համալսարան |
| Գործունեության ոլորտ | աստվածաբանություն |
| Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
| Գիտական ղեկավար | Ներսես Մշեցի, Վարդան Արևելցի |
| Եղել է գիտական ղեկավար | Հովհաննես Քռնեցի, Կիրակոս Երզնկացի, Հովհաննես Արճիշեցի և Հովհաննես Երզնկացի Ծործորեցի |
| Հայտնի աշակերտներ | Գրիգոր Երզնկացի, Հովհան Որոտնեցի, Թորոս Տարոնացի, Կիրակոս Երզնկացի, Հովհաննես Արճիշեցի Ոսպնակեր |
| Ինչով է հայտնի | Գլաձորի համալսարանի ուսուցչապետ |
| Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում | |
 Esayi Nshetsi Վիքիպահեստում | |
Եսայի Նչեցի (1260-65, Սասունի Նիչ գավառ - մոտ 1338, Գլաձորի համալսարան), մանկավարժ, քերական, մատենագիր, հասարակական-հոգևոր գործիչ։ Սովորել է Մուշի Առաքելոց դպրեվանքում, ապա՝ Քաջբերունյաց գավառում և Վայոց ձորի Աղբերց վանքում՝ Ներսես Մշեցու մոտ։ Ստացել է բարձրագույն կրթություն և վարդապետի (դոկտորի) աստիճան։ 1284 թ. գլխավորել է Աղբերց վանքի դպրության աշխատանքները։
Եսայի Նչեցին եղել է Գլաձորի համալսարանի հիմնադիրն ու ղեկավարը։
Որպես ուսուցչապետ մեծ համբավ է վայելել բնաշխարհում և Կիլիկիայի հայկական պետության սահմաններում։ Դասավանդել է «յոթ ազատ արվեստներ»-ը։ Դաստիարակել և կրթել է մոտ 360 աշակերտ։
Նշեցու գրական ժառանգությունը (մեկնություններ, ճառեր, նամակներ) հիմնականում ունի կրոնաբարոյական բովանդակություն։ Նրա «Վերլուծութիւն քերականութեան» համալսարանական դասագիրքն իր բնույթով բանաքաղական երկ է, ընդգրկում է Գավիթ Քերականի, Տամամ Արևելցու, Արիստակես Գրչի, Գևորգ Սկևռացու և այլոց քերականական մեկնությունների հիմնական դրույթներն ու հարցադրումները։ Նշեցու քերականությունը համարել է «դուռն ամենայն իմսատութեան և կրթութևան», առաջարկել համեմատության միջոցով վերացնել հայոց հին ու նոր լեզուների միջև առաջացած խզումը՝ վերականգնելով լեզվի հին ձևերը։ Նշեցին անդրադարձել է «հունաբան դպրոց»-ի թարգմանություններին , խոսքի մասերին և նրանց բաժանմանը, հոլովմանը, խոնարհմանը, լեզուների ծագմանը և այլ հարցերի։
Երկեր
- «Մեկնութիւն Եզեկիէլի»
- «Վերլուծութիւն քերականութեան»
- «Դաւանութիւն և խոստովանութիւն ի Սուրբ Երրորդութիւն»
- «Սուղ ինչ պատճառ ձեռնադրութեան քահանայի»
- «Յաղագս կարգաց եկեղեցւոյ»
- «Յաղագս եկեղեցւոյ խորհրդեան»
- «Թուղթ վասն կարգաց եկեղեցւոյ և ժամուց»
- «Թուղթ Եսայեայ վարդապետին պատասխանի ընդդէմ պարոն Հեթմոյ»
- «Թուղթ Եսայեայ ի Տէր Մատթէոսն»
- «Թուղթ շրջաբերական յաղագս ողորմութիւն տալոյ ի նպաստ Ս. Կարապետին Տարօնոյ»
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|