«Միխայիլ Վրուբել»–ի խմբագրումների տարբերություն

Միխայիլ Վրուբել; ռուս.՝ Михаил Врубель
Ծնվել է	մարտի 5 (17), 1856 կամ մարտի 17, 1856
Ծննդավայր	Օմսկ, Տոբոլսկի գուբերնիա, Արևմտասիբիրական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	ապրիլի 1 (14), 1910 (54 տարեկան) կամ ապրիլի 14, 1910 (54 տարեկան)
Մահվան վայր	Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Ազգություն	ռուս
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն
Կրթություն	Սանկտ Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ, քանդակագործ, գծանկարիչ և վիզուալ արտիստ
Ոճ	սիմվոլիզմ
Ժանր	դիմապատկեր
Թեմաներ	գեղանկարչություն և Կերպարվեստ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Դյուցազուն, Թռչող սատանա և Կ. Դ. Արցիբուշևի դիմանկար
Մեկենասներ	Ադրիան Պրախով
Ուսուցիչ	Լուիջի Իորինի
Ներշնչվել է	Պավել Չիստյակով
Անդամակցություն	Ռուսական կայսերական հնագիտական միություն
Ամուսին	Նադեժդա Զաբելա-Վրուբել
Կայք	vrubel-world.ru
	ստորագրություն;
	Mikhail Vrubel Վիքիպահեստում

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

15:43, 28 Նոյեմբերի 2015-ի տարբերակ

Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Վրուբել (ռուս.՝ Михаи́л Алекса́ндрович Вру́бель, մարտի 5 (17), 1856^[1] կամ մարտի 17, 1856(1856-03-17)^[2], Օմսկ, Տոբոլսկի գուբերնիա, Արևմտասիբիրական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն^[3] - ապրիլի 1 (14), 1910^[1] կամ ապրիլի 14, 1910(1910-04-14)^[2], Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն^[3]), 19-20-րդ դարերի նկարիչ, ով ստեղծագործում էր կերպարվեստի գրեթե բոլոր ձևերում և ժանրերում՝ գեղանկարչություն, գծանկարչություն, դեկորատիվ քանդակագործություն և թատերական արվեստ: 1896 թվականից ամուսնացած էր հայտնի երգչուհի Նադեժդա Զաբելայի հետ, ում դիմանկարները բազմաթիվ անգամ է պատկերել:

Կենսագրություն

Սովորել է Պետերբուրգի Գեղարվեստի ակադեմիայում (1880 —1884 թվականներին), Պ․Պ․ Չիստյակովի մոտ, որտեղ Վրուբելի ստեղծագործական որոնումները գեղարվեստի Ակադեմիայի և արվեստի քննադատների կողմից աջակցություն չէին ստանում, սակայն նրա մշտական պատվիրատուն էր դարձել Սավվա Մամոնտովը: Վրուբելին հարազատ էին դարձրել նկարիչները և քննադատները, ովքեր ավելի ուշ միացել էին «Արվեստի աշխարհ» ամսագրի շուրջը, նրա աշխատանքները սկսում են անընդհատ ցուցադրել աշխարհի արվեստագետների և դյագիլևյան ռետրոսպեկտիվների (հետադարձ) ցուցահանդեսներում, և 20-րդ դարի սկզբին Վրուբելի գեղանկարչությունը դարձել էր ռուսական մոդեռնի բնական մասը: Վրուբելը բազմիցս եղել է Իտալիայում և Ֆրանսիայում, այցելել Գերմանիա, Հունաստան, Շվեյցարիա։

Ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիր

Հետևելով Ա․ Ա․ Իվանովի և Ն․ Ն․ Գեի ավանդույթին՝ Վրուբելը իր ստեղծագործությունում արծարծել է կեցության, բարու և չարի, աշխարհում մարդու տեղի մասին բարոյա-փիլիսոփայական․ հարցեր։ Սակայն 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի ռուս, գեղարվեստական մշակույթի բարդ ու հակասական զարգացման պայմաններում այդ հարցերը լուծելու ձգտումը իր դարաշրջանի հասարակական պայքարից մի կողմ կանգնած Վրուբելը հանգեցրել են սոսկ մարդու հոգևոր կյանքում ելք գտնելու տանջալի որոնումների։ Սա Վրուբելի ստեղծագործությանը հաղորդել է սուբյեկտիվ, անհատապաշտական, երբեմն նաև միստիկ հիվանդագին գծեր։ Վրուբել դիմել է միջնադարյան և Վերածննդի ռոմանտիկ թեմաների, անտիկ դիցաբանությանն ու ռուսական հեքիաթին, նրա ստեղծագործություններում սակավ չեն նաև ռուս, վաղ սիմվոլիզմի պոեզիային բնորոշ առեղծվածային տարրերն ու խորհրդավորությունը։ Գեղարվեստական ստեղծագործության բազմակողմանիությունը որպես արվեստը կյանքին կապելու երազանքի արտահայտություն, բարձր մոնումենտալ ոճի և ազգային ձևի որոնումները, բարդացված ռիթմերով զարդանախշային լուծումների նկատմամբ հակումը Վրուբելի աշխատանքներին հաղորդել են «մոդեռն» ոճին բնորոշ գծեր, որն առանձնապես հաաուկ է նրա մի քանի պաննոներին։ Սակայն Վրուբելի ստեղծագործությունը անհամեմատ լայն է և՛ սիմվոլիզմից, և՛ «մոդեռն» ոճից։ Աշխարհի բարդ պատկերն ստեղծելու ձգտումը Վրուբելին հանգեցրել է իր գործերում մարդկային զգացումների աշխարհի և բնության աշխարհի օրգանական միահյուսմանը («Պան», 1899 թվական, «Եղրևանի», 1900 թվական, երկուսն էլ՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում)։ 1884 —1889 թվականներին Վրուբել ապրել է Կիևում, ուր ստեղծել է սրբապատկերներ և մի շարք որմնանկարներ Կիրիլովյան եկեղեցում։ «Նկարչության ոլորտում հայտնիության համար» 1905 թվականի նոյեմբերի 28-ին նրան շնորհվեց գեղանկարչության ակադեմիկոսի կոչում՝ նրա գեղանկարչական գործունեության ավարտի պահին:

Կտրուկ, բեկվող գիծը, մի քանի պլանների համադրումը առարկայի պատկերում, ծավալի մասնատումը բազմաթիվ փոխկապակցված, փոխհատվող նիստերի ու հարթությունների, լայն խճանկարչական գունաբիծը, վիտրաժ հիշեցնող վառվող գույների հուզական զուգորդումը Վրուբելի ստեղծագործության մեջ դարձել են աշխարհի տագնապալի և դրամատիկական այն ընկալման արտահայտչամիջոցները, որը շատ բանով պայմանավորում է նրա ստեղծագործության յուրօրինակությունը։ 1899 թվականի վերջին, փոխադրվելով Մոսկվա, Վրուբել ընդգրկվել է Աբրամցեոյի գեղարվեստական խմբակում։ Այդ տարիներին Վրուբել ստեղծել է պաննոներ և հաստոցային գործեր («Վենետիկ», 1893 թվական, Ռուսական թանգարան, «Իսպանիա», մոտ 1894 թվական և «Գուշակուհի», 1895 թվական, երկուսն էլ՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում), մասնակցել է ներկայացումների ձեավորման (հիմնականում Ս․ Ի․ Մամոնտովի մասնավոր ռուսական օպերայում, Մոսկվա), ստեղծել մայոլիկայից քանդակների էսքիզներ («Եգիպտուհի» են, 1899 —1900 թվականներին, Տրետյակովյան պատկերասրահ), հանդես եկել որպես ճարտարապետ (Ս․ Ի․ Մամոնտովի տան ճակատի նախագիծ, 1891 թվական) են։ Այդ նույն տարիներին Վրուբել աշխատել է Մ․ Յու․ Լերմոնտովի գործերի պատկերազարդման վրա։ Վրուբելի ստեղծագործության գլխավոր թեման մոսկովյան շրջանում դարձել է Դեի թեման։ «Դե»-ում (1890, Տրետյակովյան պատկերասրահ) և Մ․ Յու․ Լերմոնտովի նույնանուն պոեմի պատկերազարդումներում (ջրաներկ, ճերմակ, 1890—91, Տրետյակովյան պատկերասրահ, Ռուս, թանգարան և այլ հավաքածուներ) Վրուբելը սիմվոլիկ ձեով արծարծել է բարու և չարի հավերժական հարցերը, ստեղծել կենցաղայինն ու իրականության անարդարությունը չընդունող, իր մենակությունը ողբերգականորեն զգացող հերոսական անհատի, ըմբոստի՝ յուրօրինակ կերպով հասկացած իր իդեալը։ Սոցիալ․ ծանր հակասությունների և հասարակական աններդաշնակությունների դարաշրջանը, նախահեղափոխական ժամանակաշրջանի խռովարարական տրամադրությունները իրենց ազդեցությունն են գործել Դեի թեմայի վրա Վրուբելի աշխատանքի ժամանակ, որն ավարտել է «Դևը գահավիժած» նկարով (1902 թվական, Տրետյակովյան պատկերասրահ)․ բեկված ձեերի անսովորությունը ընդգծում է Դևի կործանումը, դատապարտվածությունը, ինչպես և արտացոլում նկարչի վիթխարի ներքին լարվածությունը, հիրավի ողբերգական ուժի տեր հերոսի նրա տենդագին որոնումները։ Վ․ ստեղծել է մի շարք դիմանկարներ, որոնք աչքի են ընկնում կերպարի փիլ․ խորությամբ, բնորդի մեջ անսովորն ընդգծելու ձգտումով («Ս․ Ի․ Մամոնտով», 1897, «Կ․ Դ․ Արցիբուշե», 1897 թվական, «Ն․ Ի․ Զաբելա-Վրուբել», 1898 թվական, բոլորը՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում, «Որդու դիմանկարը», ջրաներկ, ճերմակ, մատիտ, 1902, Ռուս, թանգարան)։ 1900-ական թվականներին Վրուբելի ստեղծագործությունը ձեռք է բերել ողբերգական խոստովանության բնույթ, նրանում աճել են հիվանդագին ընկճվածության գծերը (1902 թվականից Վրուբելը տառապել է ծանր հոգեկան հիվանդությամբ և 1906 թվականին՝ կուրացել)։ Վրուբելի այդ տարիների լավագույն աշխատանքներն են գրաֆիկական դիմանկարները («Վ․ Յա․ Բրյուսով», ածուխ, սանգինա, կավիճ, 1906 թվական, Տրետյակովյան պատկերասրահ և այլն)։ Ոգեշնչվածությունը բնորոշ է նաև Վրուբելի համեմատաբար ոչ բազմաթիվ բնանկարներին, նատյուրմորտներին։ Վրուբելի մի շարք աշխատանքներ գտնվում են Հայաստանի պետական պատկերասրահում (այդ թվում՝ Հ․ Շամշինյանի դիմանկարը, 1883 թվական, տուշ, գրիչ) և Արամ Աբրահամյանի հավաքածուում (Երևան)։

Վրուբելի մասին

Նինա Դմիտրիևան Վրուբելի ստեղծագործական կենսագրությունը համեմատում էր երեք գործողությամբ նախաբանով և վերջաբանով դրամայի հետ, ընդ որում նոր փուլին անցումը ամեն անգամ կատարվում էր կտրուկ և անսպասելի: «Նախաբան» ասելով հասկանում են ուսումնառության վաղ տարիները և իր դերի ընտրությունը: Առաջին գործողություն՝ 1880-ական թվականներ, գեղարվեստի ակադեմիայում ուսումնառությունը և Կիև տեղափոխությունը, բյուզանդական արվեստով և եկեղեցական գեղանկարչությամբ զբաղվելը: Երկրորդ գործողություն՝ 1903-1906 թվականներ, որոնք կապված են հոգեկան հիվանդության հետ, որն աստիճանաբար սրում էր գեղանկարչի ֆիզիկական և ինտելեկտուալ ուժերը: Վերջին չորս տարիները՝ կորցնելով տեսողությունը, Վրուբելն արդեն ապրում էր միայն ֆիզիկապես^[7]:

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Врубель Михаил Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0
↑ RKDartists (նիդերլ.)
↑ ^6,0 ^6,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
↑ Дмитриева, 1990, էջ 20

Արտաքին հղումներ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Միխայիլ Վրուբել» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։

[_e513930e166480e5-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_d4b651a8cea3de87-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[_7caf23335dbca7bd-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Врубель Михаил Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_27bea13e282b3a50-4] Cassou J., Brunel P., Claudon F., Pillement G., Richard L. Encyclopédie du symbolisme — 1979. — ISBN 2-85056-129-0

[_1f63a1b0d1940511-5] RKDartists (նիդերլ.)

[_9f47e50412a59a83-6] 6,0 ^6,1 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ

[Дмитриева—1990——20-7] Дмитриева, 1990, էջ 20

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 {{Տեղեկաքարտ նկարիչ
-| name = Միխայիլ Վռուբել<br />Михаил Врубель
+| name = Միխայիլ Վրուբել<br />Михаил Врубель
 | Բնօրինակ անուն ազգանուն =
 | Պատկեր = Mikhail Vrubel - self-portrait (1904, GTG).jpg
 | imagesize = 200px
 | անվանումը = ինքնանկար
-| Ի ծնե տրված անունը= Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Վռուբել
+| Ի ծնե տրված անունը= Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Վրուբել
 | Ծննդյան ամսաթիվ = {{ծննդյան ամսաթիվ|1856|3|5}}
 | Ծննդավայր = Օմսկ, [[Ռուսական կայսրություն]]
@@ Տող 18. / Տող 18. @@
 | ազԴևլ է=
 }}
-'''Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Վրուբել''' ({{lang-ru|Михаи́л Алекса́ндрович Вру́бель}}), [[19–րդ դար|19]]-[[20-րդ դար]]երի նկարիչ, ով ստեղծագործում էր կերպարվեստի գրեթե բոլոր ձևերում և ժանրերում՝ [[գեղանկարչություն]], [[գծանկարչություն]], [[դեկորատիվ քանդակագործություն]] և [[թատերական արվեստ]]: [[1896]] թվականից ամուսնացած էր հայտնի երգչուհի Նադեժդա Զաբելայի հետ, ում դիմանկարները բազմաթիվ անգամ է պատկերել:
+'''Միխայիլ Ալեքսանդրովիչ Վրուբել''' ({{lang-ru|Михаи́л Алекса́ндрович Вру́бель}}, {{ԱԾ}}), [[19–րդ դար|19]]-[[20-րդ դար]]երի նկարիչ, ով ստեղծագործում էր կերպարվեստի գրեթե բոլոր ձևերում և ժանրերում՝ [[գեղանկարչություն]], [[գծանկարչություն]], [[դեկորատիվ քանդակագործություն]] և [[թատերական արվեստ]]: [[1896]] թվականից ամուսնացած էր հայտնի երգչուհի Նադեժդա Զաբելայի հետ, ում դիմանկարները բազմաթիվ անգամ է պատկերել:
+== Կենսագրություն ==
-[[Նինա Դմիտրիևա]]ն Վրուբելի ստեղծագործական կենսագրությունը համեմատում էր երեք գործողությամբ նախաբանով և վերջաբանով դրամայի հետ, ընդ որում նոր փուլին անցումը ամեն անգամ կատարվում էր կտրուկ և անսպասելի: «Նախաբան» ասելով հասկանում են ուսումնառության վաղ տարիները և իր դերի ընտրությունը: Առաջին գործողություն՝ 1880-ական թվականներ, [[Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիա|գեղարվեստի ակադեմիայում]] ուսումնառությունը և [[Կիև]] տեղափոխությունը, բյուզանդական արվեստով և եկեղեցական գեղանկարչությամբ զբաղվելը: Երկրորդ գործողություն՝ 1903-1906 թվականներ, որոնք կապված են հոգեկան հիվանդության հետ, որն աստիճանաբար սրում էր գեղանկարչի ֆիզիկական և ինտելեկտուալ ուժերը: Վերջին չորս տարիները՝ կորցնելով տեսողությունը, Վրուբելն արդեն ապրում էր միայն ֆիզիկապես{{sfn|Дмитриева|1990|էջ=20}}:
+Սովորել է Պետերբուրգի Գեղարվեստի ակադեմիայում ([[1880]]—[[1884]] թվականներին), Պ․Պ․ Չիստյակովի մոտ, որտեղ Վրուբելի ստեղծագործական որոնումները գեղարվեստի Ակադեմիայի և արվեստի քննադատների կողմից աջակցություն չէին ստանում, սակայն նրա մշտական պատվիրատուն էր դարձել [[Սավվա Մամոնտով]]ը: Վրուբելին հարազատ էին դարձրել նկարիչները և քննադատները, ովքեր ավելի ուշ միացել էին «Արվեստի աշխարհ» ամսագրի շուրջը, նրա աշխատանքները սկսում են անընդհատ ցուցադրել աշխարհի արվեստագետների և դյագիլևյան ռետրոսպեկտիվների (հետադարձ) ցուցահանդեսներում, և 20-րդ դարի սկզբին Վրուբելի գեղանկարչությունը դարձել էր ռուսական մոդեռնի բնական մասը: Վրուբելը բազմիցս եղել է [[Իտալիա]]յում և [[Ֆրանսիա]]յում, այցելել [[Գերմանիա]], [[Հունաստան]], [[Շվեյցարիա]]։
+== Ստեղծագործության ընդհանուր բնութագիր ==
-[[1880]]-[[1890]]-ական թվականներին Վրուբելի ստեղծագործական որոնումները գեղարվեստի Ակադեմիայի և արվեստի քննադատների կողմից աջակցություն չէր ստանում, սակայն նրա մշտական պատվիրատուն էր դարձել [[Սավվա Մամոնտով]]ը: Վրուբելին հարազատ են դարձրել նկարիչները և քննադատները, ովքեր ավելի ուշ միացել են «Արվեստի աշխարհ» ամսագրի շուրջը, նրա աշխատանքները սկսեցին անընդհատ ցուցադրել աշխարհի արվեստագետների և դյագիլևյան ռետրոսպեկտիվների (հետադարձ) ցուցահանդեսներում, և 20-րդ դարի սկզբին Վրուբելի գեղանկարչությունը դարձել էր ռուսական մոդեռնի բնական մասը: «Նկարչության ոլորտում հայտնիության համար» [[1905]] թվականի [[նոյեմբերի 28]]-ին նրան շնորհվեց գեղանկարչության ակադեմիկոսի կոչում՝ նրա գեղանկարչական գործունեության ավարտի պահին:
+Հետևելով Ա․ Ա․ Իվանովի և Ն․ Ն․ Գեի ավանդույթին՝ Վրուբելը իր ստեղծագործությունում արծարծել է կեցության, բարու և չարի, աշխարհում մարդու տեղի մասին բարոյա-փիլիսոփայական․ հարցեր։ Սակայն 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի ռուս, գեղարվեստական մշակույթի բարդ ու հակասական զարգացման պայմաններում այդ հարցերը լուծելու ձգտումը իր դարաշրջանի հասարակական պայքարից մի կողմ կանգնած Վրուբելը հանգեցրել են սոսկ մարդու հոգևոր կյանքում ելք գտնելու տանջալի որոնումների։ Սա Վրուբելի ստեղծագործությանը հաղորդել է սուբյեկտիվ, անհատապաշտական, երբեմն նաև միստիկ հիվանդագին գծեր։ Վրուբել դիմել է միջնադարյան և Վերածննդի ռոմանտիկ թեմաների, անտիկ դիցաբանությանն ու ռուսական հեքիաթին, նրա ստեղծագործություններում սակավ չեն նաև ռուս, վաղ սիմվոլիզմի պոեզիային բնորոշ առեղծվածային տարրերն ու խորհրդավորությունը։ Գեղարվեստական ստեղծագործության բազմակողմանիությունը որպես արվեստը կյանքին կապելու երազանքի արտահայտություն, բարձր մոնումենտալ ոճի և ազգային ձևի որոնումները, բարդացված ռիթմերով զարդանախշային լուծումների նկատմամբ հակումը Վրուբելի աշխատանքներին հաղորդել են «մոդեռն» ոճին բնորոշ գծեր, որն առանձնապես հաաուկ է նրա մի քանի պաննոներին։ Սակայն Վրուբելի ստեղծագործությունը անհամեմատ լայն է և՛ սիմվոլիզմից, և՛ «մոդեռն» ոճից։ Աշխարհի բարդ պատկերն ստեղծելու ձգտումը Վրուբելին հանգեցրել է իր գործերում մարդկային զգացումների աշխարհի և բնության աշխարհի օրգանական միահյուսմանը («Պան», [[1899]] թվական, «Եղրևանի», [[1900]] թվական, երկուսն էլ՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում)։ [[1884]]—[[1889]] թվականներին Վրուբել ապրել է Կիևում, ուր ստեղծել է սրբապատկերներ և մի շարք որմնանկարներ Կիրիլովյան եկեղեցում։ «Նկարչության ոլորտում հայտնիության համար» [[1905]] թվականի [[նոյեմբերի 28]]-ին նրան շնորհվեց գեղանկարչության ակադեմիկոսի կոչում՝ նրա գեղանկարչական գործունեության ավարտի պահին:
+[[Պատկեր:Vrubel Self Portrait 1885.jpg|250px|մինի|ձախից|Միխայիլ Վրուբել]]
+Կտրուկ, բեկվող գիծը, մի քանի պլանների համադրումը առարկայի պատկերում, ծավալի մասնատումը բազմաթիվ փոխկապակցված, փոխհատվող նիստերի ու հարթությունների, լայն խճանկարչական գունաբիծը, վիտրաժ հիշեցնող վառվող գույների հուզական զուգորդումը Վրուբելի ստեղծագործության մեջ դարձել են աշխարհի տագնապալի և դրամատիկական այն ընկալման արտահայտչամիջոցները, որը շատ բանով պայմանավորում է նրա ստեղծագործության յուրօրինակությունը։ [[1899]] թվականի վերջին, փոխադրվելով [[Մոսկվա]], Վրուբել ընդգրկվել է Աբրամցեոյի գեղարվեստական խմբակում։ Այդ տարիներին Վրուբել ստեղծել է պաննոներ և հաստոցային գործեր («[[Վենետիկ]]», [[1893]] թվական, Ռուսական թանգարան, «[[Իսպանիա]]», մոտ [[1894]] թվական և «Գուշակուհի», [[1895]] թվական, երկուսն էլ՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում), մասնակցել է ներկայացումների ձեավորման (հիմնականում Ս․ Ի․ Մամոնտովի մասնավոր ռուսական օպերայում, Մոսկվա), ստեղծել մայոլիկայից քանդակների էսքիզներ («Եգիպտուհի» են, [[1899]]—[[1900]] թվականներին, Տրետյակովյան պատկերասրահ), հանդես եկել որպես ճարտարապետ (Ս․ Ի․ Մամոնտովի տան ճակատի նախագիծ, [[1891]] թվական) են։ Այդ նույն տարիներին Վրուբել աշխատել է Մ․ Յու․ Լերմոնտովի գործերի պատկերազարդման վրա։ Վրուբելի ստեղծագործության գլխավոր թեման մոսկովյան շրջանում դարձել է Դեի թեման։ «Դե»-ում (1890, Տրետյակովյան պատկերասրահ) և Մ․ Յու․ Լերմոնտովի նույնանուն պոեմի պատկերազարդումներում (ջրաներկ, ճերմակ, 1890—91, Տրետյակովյան պատկերասրահ, Ռուս, թանգարան և այլ հավաքածուներ) Վրուբելը սիմվոլիկ ձեով արծարծել է բարու և չարի հավերժական հարցերը, ստեղծել կենցաղայինն ու իրականության անարդարությունը չընդունող, իր մենակությունը ողբերգականորեն զգացող հերոսական անհատի, ըմբոստի՝ յուրօրինակ կերպով հասկացած իր իդեալը։ Սոցիալ․ ծանր հակասությունների և հասարակական աններդաշնակությունների դարաշրջանը, նախահեղափոխական ժամանակաշրջանի խռովարարական տրամադրությունները իրենց ազդեցությունն են գործել Դեի թեմայի վրա Վրուբելի աշխատանքի ժամանակ, որն ավարտել է «Դևը գահավիժած» նկարով ([[1902]] թվական, Տրետյակովյան պատկերասրահ)․ բեկված ձեերի անսովորությունը ընդգծում է Դևի կործանումը, դատապարտվածությունը, ինչպես և արտացոլում նկարչի վիթխարի ներքին լարվածությունը, հիրավի ողբերգական ուժի տեր հերոսի նրա տենդագին որոնումները։ Վ․ ստեղծել է մի շարք դիմանկարներ, որոնք աչքի են ընկնում կերպարի փիլ․ խորությամբ, բնորդի մեջ անսովորն ընդգծելու ձգտումով («Ս․ Ի․ Մամոնտով», 1897, «Կ․ Դ․ Արցիբուշե», [[1897]] թվական, «Ն․ Ի․ Զաբելա-Վրուբել», [[1898]] թվական, բոլորը՝ Տրետյակովյան պատկերասրահում, «Որդու դիմանկարը», ջրաներկ, ճերմակ, մատիտ, 1902, Ռուս, թանգարան)։ 1900-ական թվականներին Վրուբելի ստեղծագործությունը ձեռք է բերել ողբերգական խոստովանության բնույթ, նրանում աճել են հիվանդագին ընկճվածության գծերը (1902 թվականից Վրուբելը տառապել է ծանր հոգեկան հիվանդությամբ և [[1906]] թվականին՝ կուրացել)։ Վրուբելի այդ տարիների լավագույն աշխատանքներն են գրաֆիկական դիմանկարները («Վ․ Յա․ Բրյուսով», ածուխ, սանգինա, կավիճ, 1906 թվական, Տրետյակովյան պատկերասրահ և այլն)։ Ոգեշնչվածությունը բնորոշ է նաև Վրուբելի համեմատաբար ոչ բազմաթիվ բնանկարներին, նատյուրմորտներին։ Վրուբելի մի շարք աշխատանքներ գտնվում են Հայաստանի պետական պատկերասրահում (այդ թվում՝ Հ․ Շամշինյանի դիմանկարը, [[1883]] թվական, տուշ, գրիչ) և Արամ Աբրահամյանի հավաքածուում ([[Երևան]])։
+== Վրուբելի մասին ==
+[[Նինա Դմիտրիևա]]ն Վրուբելի ստեղծագործական կենսագրությունը համեմատում էր երեք գործողությամբ նախաբանով և վերջաբանով դրամայի հետ, ընդ որում նոր փուլին անցումը ամեն անգամ կատարվում էր կտրուկ և անսպասելի: «Նախաբան» ասելով հասկանում են ուսումնառության վաղ տարիները և իր դերի ընտրությունը: Առաջին գործողություն՝ 1880-ական թվականներ, [[Գեղարվեստի կայսերական ակադեմիա|գեղարվեստի ակադեմիայում]] ուսումնառությունը և [[Կիև]] տեղափոխությունը, բյուզանդական արվեստով և եկեղեցական գեղանկարչությամբ զբաղվելը: Երկրորդ գործողություն՝ 1903-1906 թվականներ, որոնք կապված են հոգեկան հիվանդության հետ, որն աստիճանաբար սրում էր գեղանկարչի ֆիզիկական և ինտելեկտուալ ուժերը: Վերջին չորս տարիները՝ կորցնելով տեսողությունը, Վրուբելն արդեն ապրում էր միայն ֆիզիկապես{{sfn|Дмитриева|1990|էջ=20}}:
 == Ծանոթագրություններ ==
@@ Տող 28. / Տող 36. @@
 == Արտաքին հղումներ ==
-{{Commons|Category:Mikhail Vrubel|Միխայիլ Վռուբել}}
+{{Commons|Category:Mikhail Vrubel|Միխայիլ Վրուբել}}
-* [http://www.museum-online.ru/Postimpressionism/Mikhail_Alexandrovich_Vrubel Միխայիլ Վռուբել (<small>ռուս.</small>)]
+* [http://www.museum-online.ru/Postimpressionism/Mikhail_Alexandrovich_Vrubel Միխայիլ Վրուբել (<small>ռուս.</small>)]
-* [http://philotheus.blogspot.com/2013/08/blog-post.html Միխայիլ Վռուբել - Դևը նստած]
+* [http://philotheus.blogspot.com/2013/08/blog-post.html Միխայիլ Վրուբել - Դևը նստած]
 {{Արտաքին հղումներ}}
@@ Տող 36. / Տող 44. @@
 {{DEFAULTSORT:Վրուբել, Միխայիլ}}
 [[Կատեգորիա:Ռուս նկարիչներ]]
 [[Կատեգորիա:Անձինք նամականիշերի վրա]]