«Սնդիկ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
No edit summary |
||
| Տող 110. | Տող 110. | ||
Սնդիկի գոլորշիները կոնդենսացնում և հավաքում են։ Այս եղանակը կիրառել են դեռևս հնադարյան [[ալքիմիկոս]]ները։ |
Սնդիկի գոլորշիները կոնդենսացնում և հավաքում են։ Այս եղանակը կիրառել են դեռևս հնադարյան [[ալքիմիկոս]]ները։ |
||
== Տես նաև == |
|||
* [[Պարբերական աղյուսակ]] |
* [[Պարբերական աղյուսակ]] |
||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}} |
{{Փոքր պարբերական աղյուսակ}} |
||
12:56, 17 Սեպտեմբերի 2015-ի տարբերակ
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Ծանր, հեղուկ արծաթափայլ մետաղ | |||||
| Ատոմի հատկություններ | |||||
| Անվանում, սիմվոլ, կարգաթիվ | Սնդիկ / Hydrargyrum (Hg), Hg, 80 | ||||
| Ատոմային զանգված (մոլային զանգված) | 200,592(3)[1] զ. ա. մ. (գ/մոլ) | ||||
| Էլեկտրոնային կոնֆիգուրացիա | [Xe] 4f14 5d10 6s2 | ||||
| Ատոմի շառավիղ | 157 պմ | ||||
| Քիմիական հատկություններ | |||||
| Կովալենտ շառավիղ | 149 պմ | ||||
| Իոնի շառավիղ | (+2e) 110 (+1e) 127 պմ | ||||
| Էլեկտրաբացասականություն | 2,00 (Պոլինգի սանդղակ) | ||||
| Էլեկտրոդային պոտենցիալ | Hg←Hg2+ 0,854 В | ||||
| Օքսիդացման աստիճաններ | +2, +1 | ||||
| Իոնացման էներգիա (առաջին էլեկտրոն) | 1 006,0 (10,43) կՋ/մոլ (էՎ) | ||||
| Պարզ նյութի թերմոդինամիկական հատկություններ | |||||
| Հալման ջերմաստիճան | 234,32 Կ | ||||
| Եռման ջերմաստիճան | 629,88 Կ | ||||
| Մոլյար ջերմունակություն | 27,98[2] Ջ/(Կ·մոլ) | ||||
| Մոլային ծավալ | 14,8 սմ³/մոլ | ||||
| Պարզ նյութի բյուրեղային ցանց | |||||
| Բյուրեղացանցի կառուցվածք | վեցանկյուն | ||||
| Բյուրեղացանցի տվյալներ | ahex=3,464 сhex=6,708 | ||||
| C/a հարաբերություն | 1,94 | ||||
| Դեբայի ջերմաստիճան | 100,00 Կ | ||||
| Այլ հատկություններ | |||||
| Ջերմահաղորդականություն | (300 Կ) 8,3 Վտ/(մ·Կ) | ||||
| CAS համար | CAS գրանցման համար? | ||||
| 80 | Սնդիկ
|
200,59 | |
| 4f145d106s2 | |
Սնդիկ, քիմիական տարր է որի նշանն է Hg և ատոմային թիվը՝ 80։ Hg նշանակումն առաջացել է լատիներեն Hydrargyrum բառից, որը հունարեն նշանակում է հեղուկ արծաթ։
Ֆիզիկական հատկությունները
Սնդիկը սենյակի ջերմաստիճանի պայմաններում հեղուկ վիճակում գտնվող միակ մետաղն է։ Հալման ջերմաստիճանն է -38.83 °C-ը, եռում է 356.73 °C դեպքում։ Նորմալ պայմաններում սնդիկի խտությունը հավասար է 13 500 կգ/մ³։
Ամալգամներ
Սնդիկը շատ մետաղների հետ ստեղծում է հեղուկ կամ պինդ համաձուլվածքներ՝ ամալգամներ։ Ամալգամացման հանդեպ կայուն մետաղներն են վանադիումը, երկաթը, մոլիբդենը, ցեզիումը, նիոբիումը, տանտալը, վոլֆրամը։
- Արծաթի ամալգամը կիրառվում է ատամնաբուժության մեջ՝ ատամի պլոմբ պատրաստելու համար։
- Քանի որ երկաթը չի ամալգամացվում, սնդիկը փոխադրելու համար սովորաբար օգտագործվում են պողպատե տարողություններ։
- Նատրիումի ամալգամն օգտագործվում է բարձր ճնշման նատրիումային լամպերում։
Իզոտոպները
Սնդիկի յոթը հատ կայուն իզոտոպներից ամենատարածվածն է 202Hg-ը՝ 29.86%։ Ամենաերկարակյացներն են 194Hg-ը՝ 444 տարի և 203Hg-ը՝ 46 612 օր կիսատրոհման պարբերություններով։ Մնացած իզոտոպներից շատերն ունեն մեկ օրից պակաս կիսատրոհման պարբերություն։
Վնասակարությունը
Սնդիկի գոլորշին չափազանց թունավոր է։
Պատահարներ
Պատմության մեջ սնդիկային ամենածանր աղտոտումը պատահել է 1956 թ. ճապոնական Մինամատա քաղաքում, որի արդյունքում տուժել է ավելի քան երեք հազար մարդ, ովքեր կամ մահացել են, կամ տուժել են Մինամատայի հիվանդությունից։
Արդյունահանումը
Սնդիկը հազվագյուտ մետաղ է։ Սնդիկի աշխարհի խոշորագույն հանքերը գտնվում են Իսպանիայում (Ալմադեն)։ Հայտնի են նաև Դաղստանում, Հայաստանում, տաջիկստանում, Սլովենիայում, Ղրղզստանում, Ուկրաինայում գտնվող հանքերը։
Ստացումը
Սնդիկն ստանում են սնդիկի սուլֆիդի կինաբար միներալը թրծելով՝
- HgS+O2→Hg+SO2
Սնդիկի գոլորշիները կոնդենսացնում և հավաքում են։ Այս եղանակը կիրառել են դեռևս հնադարյան ալքիմիկոսները։
Տես նաև
Ծանոթագրություններ
- ↑ Michael E. Wieser, Norman Holden, Tyler B. Coplen, John K. Böhlke, Michael Berglund, Willi A. Brand, Paul De Bièvre, Manfred Gröning, Robert D. Loss, Juris Meija, Takafumi Hirata, Thomas Prohaska, Ronny Schoenberg, Glenda O’Connor, Thomas Walczyk, Shige Yoneda, Xiang‑Kun Zhu. Atomic weights of the elements 2011 (IUPAC Technical Report)(անգլ.) // Pure and Applied Chemistry. — 2013. — Т. 85. — № 5. — С. 1047-1078. —
- ↑ Редкол.:Зефиров Н. С. (гл. ред.) Химическая энциклопедия: в 5 т. — Москва: Большая Российская энциклопедия, 1999. — Т. 5. — С. 487.
| Պարբերական աղյուսակ | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||
| Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||
| K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||
| Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||
| Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn |
| Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og |
|
Սա գիտության Քիմիա բնագավառի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։ |