«Խանասորի Վարդան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Սարգիս Մեհրաբյան
Անհայտ - 1943 թթ.
Ծննդավայր	Ղարաբաղ, Ելիզավետպոլի նահանգ
Մահվան վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Զորատեսակ	Կամավորական խմբեր
Ծառայության տարիներ	1890—1920-ականներ
Կոչում	գեներալ
Մարտեր/; պատերազմներ	Շատախի ինքնապաշտպանություն; Խանասորի արշավանք; Հայ-թաթարական բախումներ; Ղարաբաղի; ինքնապաշտպանություն; Վանի ինքնապաշտպանություն

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

07:57, 3 Սեպտեմբերի 2015-ի տարբերակ

Խանասորի Վարդան կամ պարզապես Վարդան (իրական անուն-ազգանուն՝ Սարգիս Մեհրաբյան, 1870- 1943), հայ քաղաքական, ռազմական գործիչ։

Ծնվել է 1870 թ. Արցախում։ Ծառայել է ռուսական բանակում։ 1890 թվականից գործել է Ատրպատականում, զինատար խմբերով հաճախ անցել Վասպուրական, բախվել թուրք սահմանապահ ուժերի և քրդերի հետ։ 1894 թ. Նիկոլ Դումանի հետ մասնակցել է Դերիկի վանքի կռվին: 1895 թ. մայիսին 22 հոգանոց խմբով Ատրպատականից անցնում է Վան: 1896 թվականի գարնանը ղեկավարել է Շատախի ինքնապաշտպանությունը, նույն թվականի սեպտեմբերին մասնակցել Վանի կռիվներին։ 1897 թվականին նշանակվել է Խանասորի արշավանքի ընդհանուր հրամանատար։ 1898 թ. որպես [[Շատախի ներկայացուցիչ մասնակցում է Հայ հեղափոխական Դաշնակցության 2-րդ ընդհանուր ժողովին: Ժողովը Վարդանին Աղբյուր Սերոբի /Սերոբ Վարդանյան/, Սևքարեցի Սաքոյի /Սարգիս Ծովիանյան/ և Գուրգենի /Բաղդասար Մալյան/ հետ ընտրում է որպես Բարձրավանդակի /Սասուն/ Պատասխանատու մարմնի անդամ, բայց Վարդանը հրաժարվում է այդ պաշտոնից: 1901-1905 թթ. Վարդանը Բաքվում էր, ուր աշխատում էր Բաքվի նավթահորերի մեջ` առանց մասնակցելու Բաքվի կուսակցական կյանքին: 1905 թվականի հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ հենց Վարդանին է վստահվում Արցախի ինքնապաշտպանությունը։ 1907 թ. մասնակցում է Վիեննայում կայացած ՀՅԴ 4-րդ ընդհանուր ժողովին: 1908 թվականի երիտթուրքական հեղաշրջումից հետո հաստատվել է Իզմիրի շրջանի Մաղնիսա գյուղում, ուր մնում է մինչև 1914 թ.։ Մի կերպ փրկվելով թուրք ջարդարարներից` հաստատվում է Բաքվում: 1915 թ. սկզբին անցնում է Թիֆլիս: 1915 թ. սկզբին նշանակվում է Հայկական կամավորական 5-րդ գնդի հրամանատար: 1915 թվականի գարնանը նշանակվել է Արարատյան գնդի /նրա կազմի մեջ էին մտնում Հայկական կամավորական 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ և 5-րդ գնդերը/ հրամանատար, որը որպես ռուսական բանակի առաջապահ օգնության է հասել Վասպուրականի հայությանը։ 1917 թ. դարձյալ հաստատվում է Բաքվում, որտեղ անդամակցում է Բաքու Բաքվի Հայ ազգային խորհրդին: 1918 թվականին Բաքվի Հայ ազգային խորհրդի կողմից Վարդանը ընտրվում է Բաքվի հայ զինվորական գերագույն մարմնի անդամ: Հայաստանի Հանրապետության շրջանում /1918-1920 թթ./ զբաղվում է իր ընտանիքի հոգսերով և ագարակի մշակությամբ` հեռու մնալով քաղաքական կյանքից:Հայաստանի խորհրդայնացումից հետո մինչև կյանքի վերջը ապրել է Երևանում` լինելով օրինապահ քաղաքացի: Մահացել է 73 տարեկան հասակում` 1943 թվականի հունվարի 2-ին, Երևանում: Թաղված է Երևանի քաղաքային գերեզմանատանը: Նրա որդին, որ ամուսնացել էր Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հիմնադիր Արամ Մանուկյանի /Սարգիս Հովհաննիսյան/ դստեր հետ, զոհվում է ԽՍՀՄ Հայրենական Մեծ պատերազմում /1941-1945 թթ./

Վարդանի մասին կան բազմաթիվ հյուսված երգեր։

Գրականություն

Խանասորա Վարդան, Յիշատակարան, Հիշատակարանը մշակումը և աոաջաբանը Սիմոն Վրացյանի, Պէյրութ, 1990, Երևան, 1992։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։

@@ Տող 24. / Տող 24. @@
 }}
-'''Խանասորի Վարդան''' կամ պարզապես '''Վարդան''' (իրական անուն-ազգանուն՝ ''Սարգիս Մեհրաբյան'', ՞- [[1943]]), [[հայեր|հայ]] քաղաքական, ռազմական գործիչ։
+'''Խանասորի Վարդան''' կամ պարզապես '''Վարդան''' (իրական անուն-ազգանուն՝ ''Սարգիս Մեհրաբյան'', [[1870]]- [[1943]]), [[հայեր|հայ]] քաղաքական, ռազմական գործիչ։
+Ծնվել է [[1870]] թ. [[Արցախ]]ում։ Ծառայել է ռուսական բանակում։ [[1890]] թվականից գործել է [[Ատրպատական]]ում, զինատար խմբերով հաճախ անցել [[Վասպուրական]], բախվել [[Թուրքեր|թուրք]] սահմանապահ ուժերի և [[քրդեր]]ի հետ։ [[1894]] թ. Նիկոլ Դումանի հետ մասնակցել է Դերիկի վանքի կռվին: [[1895]] թ. մայիսին 22 հոգանոց խմբով [[Ատրպատական]]ից անցնում է [[Վան]]: [[1896]] թվականի [[Գարուն|գարնանը]] ղեկավարել է [[Շատախի ինքնապաշտպանություն]]ը, նույն թվականի [[սեպտեմբեր]]ին մասնակցել [[Վանի հերոսամարտ|Վանի կռիվներին]]։ [[1897]] թվականին նշանակվել է [[Խանասորի արշավանք]]ի ընդհանուր հրամանատար։ [[1898]] թ. որպես [[Շատախի ներկայացուցիչ մասնակցում է [[Հայ հեղափոխական Դաշնակցության]] 2-րդ ընդհանուր ժողովին: Ժողովը Վարդանին [[Աղբյուր Սերոբ]]ի /Սերոբ Վարդանյան/, [[Սևքարեցի Սաքո]]յի /Սարգիս Ծովիանյան/ և [[Գուրգեն]]ի /Բաղդասար Մալյան/ հետ ընտրում է որպես Բարձրավանդակի /[[Սասուն]]/ Պատասխանատու մարմնի անդամ, բայց Վարդանը հրաժարվում է այդ պաշտոնից: [[1901]]-[[1905]] թթ. Վարդանը Բաքվում էր, ուր աշխատում էր Բաքվի նավթահորերի մեջ` առանց մասնակցելու Բաքվի կուսակցական կյանքին: [[1905]] թվականի [[հայ-թաթարական ընդհարումներ]]ի ժամանակ հենց Վարդանին է վստահվում [[Արցախ]]ի ինքնապաշտպանությունը։ [[1907]] թ. մասնակցում է Վիեննայում կայացած [[ՀՅԴ 4-րդ ընդհանուր ժողով]]ին: [[1908]] թվականի [[Երիտթուրքական հեղափոխություն|երիտթուրքական հեղաշրջում]]ից հետո հաստատվել է [[Իզմիր]]ի շրջանի [[Մաղնիսա]] գյուղում, ուր մնում է մինչև [[1914]] թ.։ Մի կերպ փրկվելով թուրք ջարդարարներից` հաստատվում է Բաքվում: [[1915]] թ. սկզբին անցնում է Թիֆլիս: [[1915]] թ. սկզբին նշանակվում է Հայկական կամավորական 5-րդ գնդի հրամանատար: [[1915]] թվականի գարնանը նշանակվել է Արարատյան գնդի /նրա կազմի մեջ էին մտնում Հայկական կամավորական 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ և 5-րդ գնդերը/ հրամանատար, որը որպես ռուսական բանակի առաջապահ օգնության է հասել [[Վասպուրական]]ի հայությանը։ [[1917]] թ. դարձյալ հաստատվում է Բաքվում, որտեղ անդամակցում է [[Բաքու]] Բաքվի Հայ ազգային խորհրդին: [[1918]] թվականին Բաքվի Հայ ազգային խորհրդի կողմից Վարդանը ընտրվում է Բաքվի հայ զինվորական գերագույն մարմնի անդամ: [[Հայաստանի Հանրապետության]] շրջանում /[[1918]]-[[1920]] թթ./ զբաղվում է իր ընտանիքի հոգսերով և ագարակի մշակությամբ` հեռու մնալով քաղաքական կյանքից:[[Հայաստան]]ի խորհրդայնացումից հետո մինչև կյանքի վերջը ապրել է [[Երևան]]ում` լինելով օրինապահ քաղաքացի: Մահացել է 73 տարեկան հասակում` 1943 թվականի հունվարի 2-ին, Երևանում: Թաղված է Երևանի քաղաքային գերեզմանատանը: Նրա որդին, որ ամուսնացել էր Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հիմնադիր [[Արամ Մանուկյան]]ի /Սարգիս Հովհաննիսյան/ դստեր հետ, զոհվում է [[ԽՍՀՄ]] [[Հայրենական Մեծ պատերազմ]]ում /[[1941-1945 թթ.]]/
-Ծնվել է [[Արցախ]]ում։ Ծառայել է ռուսական բանակում։ [[1890]] թվականից գործել է [[Ատրպատական]]ում, զինատար խմբերով հաճախ անցել [[Վասպուրական]], բախվել [[Թուրքեր|թուրք]] սահմանապահ ուժերի և [[քրդեր]]ի հետ։
-[[1896]] թվականի [[Գարուն|գարնանը]] ղեկավարել է [[Շատախի ինքնապաշտպանություն]]ը, նույն թվականի [[սեպտեմբեր]]ին մասնակցել [[Վանի հերոսամարտ|Վանի կռիվներին]]։ 1897 թվականին նշանակվել է [[Խանասորի արշավանք]]ի ընդհանուր հրամանատար։ [[1905]] թվականի հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ հենց Վարդանին է վստահվում Արցախի ինքնապաշտպանությունը։ [[1908]] թվականի [[Երիտթուրքական հեղափոխություն|երիտթուրքական հեղաշրջում]]ից հետո հաստատվել է [[Իզմիր]]ում։ [[1915]] թվականի գարնանը նշանակվել է Արարատյան գնդի հրամանատար, որը որպես ռուսական բանակի առաջապահ օգնության է հասել [[Վասպուրական]]ի հայությանը։ [[Հայաստան]]ի խորհրդայնացումից հետո մինչև կյանքի վերջը ապրել է [[Երևան]]ում։
 Վարդանի մասին կան բազմաթիվ հյուսված երգեր։