«Վերջին հարցը (պատմվածք)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

13:38, 3 Օգոստոսի 2010-ի տարբերակ

«Վերջին հարցը» գիտաֆանտաստիկ կարճ պատմվածք է: Այն հանդիսանում է Այզեկ Ազիմովի ամենահայտնի և կարևոր ստեղծագործություններից մեկը:

Պատմվածքը առնչվում է մարդկությանը հուզող ամենամեծ և կարևոր՝ տիեզերքի կործանումից խուսափելու հարցի հետ:

Ամփոփում

Ուշադրություն. այս հատվածը ներառում է տվյալներ, որոնք հնարավոր է՝ չցանկանաք իմանալ նախքան պատմվածքը կարդալը:

Պատմվածքը ներկայացնում է հզորագույն Մուլտիվակ (Multivac) գերհամակարգիչների^[1] հարաբերությունները մարդկության հետ՝ 2061թ.-ից սկսվող յոթ դրվագների միջոցով: Յուրաքանչյուր դրվագում համակարգչին է տրվում մարդկությանը հուզող ամենամեծ հարցը՝ ինչպե՞ս կարելի է խուսափել տիեզերքի կործանումից (համարժեք է. ինչպե՞ս կարելի է փոքրացնել տիեզերական էնտրոպիան^[2], կամ՝ հնարավո՞ր է արդյոք ետ շրջել թերմոդինամիկայի երկրորդ օրենքի գործողությունը [տվյալ կոնտեքստում՝ տիեզերքի էնտրոպիայի իմաստով]): Բավականին «մտածելուց» հետո Մուլտիվակի միակ պատասխանն է՝ «Իմաստ ունեցող պատասխանի համար դեռ բավարար տվյալներ չկան»:

Պատմվածքը առաջ է շարժվում դեպի մարդկության և գիտության զարգացման նորանոր ժամանակահատվածներ: Յուրաքանչյուր ժամանակաշրջանում ինչ-որ մեկը տալիս է «վերջին» հարցը էնտրոպիայի ետ շրջման մասին, սակայն ամեն անգամ Մուլտիվակի հետնորդները ստիպված են պատասխանել՝ «Իմաստ ունեցող պատասխանի համար դեռ բավարար տվյալներ չկան»:
Վերջին դրվագում մարդկության աստվածանման հետնորդը (տիեզերքով մեկ սփռված անթիվ մարդկանց միասնական մտավոր գործընթացը) տեսնում է, թե ինչպես են աստղերը մեկ առ մեկ մարում՝ ի նշան տիեզերքի մոտալուտ կործանման: Մարդկությունը վերջին անգամ տալիս է արդեն սկսված կործանումից խուսափելու հարցը ձգողականության ու ժամանակի սահմաններից անդին գերտարածությունում գտնվող՝ Մուլտիվակի հետնորդ ԷյՍի-ին [AC], այնուհետև «միանում» նրա հետ և անհետանում:

ԷյՍի-ն դեռ ի վիճակի չէ պատասխանել, բայց շարունակում է մտորել այդ հարցի վերաբերյալ նույնիսկ ժամանակի ու տարածության գոյության դադարելուց հետո: Ի վերջո այն բացահայտում է պատասխանը, բայց արդեն ոչ ոք չկա հայտնելու համար. տիեզերքն արդեն մեռած է: Այդ ժամանակ ԷյՍի-ն որոշում է ցուցադրել պատասխանը՝ իրականացնելով էնտրոպիայի ետ շրջում, և վերստեղծելով տիեզերքը.

Եվ ԷյՍի-ն ասաց. «Եղիցի լույս»: Եվ եղավ լույս:

Հրապարակում

բնօրինակի վերնագիր՝ The Last Question
բնօրինակի լեզու՝ անգլերեն
առաջին հրապարակման ամսաթիվ՝ 1956թ. նոյեմբեր
առաջին հրապարակման կրիչ՝ տպագիր. Գիտաֆանտաստիկ Եռամսյա հանդես [Science Fiction Quarterly]
ժանր՝ գիտաֆանտաստիկ
ձևաչափ՝ պատմվածք

Ծանոթագրություններ

↑ Ազիմովը ենթադրում էր, որ 1950-ական թթ. նկատվող համակարգչային տեխնոլոգիաների կենտրոնացման միտումները շարունակվելու են և հանգեցնելու գլոբալ գերհամակարգչի:
↑ համակարգի ներքին միկրոսկոպիկ անկանոնության չափում հանդիսացող մակրոսկոպիկ հատկանիշ

Արտաքին հղումներ

պատմվածքի ամբողջական տեքստը (անգլերեն)

[1] Ազիմովը ենթադրում էր, որ 1950-ական թթ. նկատվող համակարգչային տեխնոլոգիաների կենտրոնացման միտումները շարունակվելու են և հանգեցնելու գլոբալ գերհամակարգչի:

[2] համակարգի ներքին միկրոսկոպիկ անկանոնության չափում հանդիսացող մակրոսկոպիկ հատկանիշ

[1]

[2]

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
-«Վերջին հարցը» գիտաֆանտաստիկ կարճ պատմվածք է: Այն հանդիսանում է Այզեկ Ազիմովի [Isaac Asimov] ամենահայտնի և կարևոր ստեղծագործություններից մեկը:
+'''«Վերջին հարցը»''' գիտաֆանտաստիկ կարճ պատմվածք է: Այն հանդիսանում է [[Այզեկ Ազիմով]]ի ամենահայտնի և կարևոր ստեղծագործություններից մեկը:
 Պատմվածքը առնչվում է մարդկությանը հուզող ամենամեծ և կարևոր՝ տիեզերքի կործանումից խուսափելու հարցի հետ:
@@ Տող 5. / Տող 6. @@
 <strong>Ուշադրություն. այս հատվածը ներառում է տվյալներ, որոնք հնարավոր է՝ չցանկանաք իմանալ նախքան պատմվածքը կարդալը:</strong>
-Պատմվածքը ներկայացնում է հզորագույն Մուլտիվակ (Multivac) գերհամակարգիչների<ref>Ազիմովը ենթադրում էր, որ 1950-ական թթ. նկատվող համակարգչային տեխնոլոգիաների կենտրոնացման միտումները շարունակվելու են և հանգեցնելու գլոբալ գերհամակարգչի:</ref> հարաբերությունները մարդկության հետ՝ 2061թ.-ից սկսվող յոթ դրվագների միջոցով: Յուրաքանչյուր դրվագում համակարգչին է տրվում մարդկությանը հուզող ամենամեծ հարցը՝ ինչպե՞ս կարելի է խուսափել տիեզերքի կործանումից (համարժեք է. ինչպե՞ս կարելի է փոքրացնել տիեզերական էնտրոպիան<ref>համակարգի ներքին միկրոսկոպիկ անկանոնության չափում հանդիսացող մակրոսկոպիկ հատկանիշ</ref>, կամ՝ հնարավո՞ր է արդյոք ետ շրջել թերմոդինամիկայի երկրորդ օրենքի գործողությունը [տվյալ կոնտեքստում՝ տիեզերքի էնտրոպիայի իմաստով]): Բավականին «մտածելուց» հետո Մուլտիվակի միակ պատասխանն է՝ «Իմաստ ունեցող պատասխանի համար դեռ բավարար տվյալներ չկան»:<br>
+Պատմվածքը ներկայացնում է հզորագույն Մուլտիվակ (Multivac) գերհամակարգիչների<ref>Ազիմովը ենթադրում էր, որ 1950-ական թթ. նկատվող համակարգչային տեխնոլոգիաների կենտրոնացման միտումները շարունակվելու են և հանգեցնելու գլոբալ գերհամակարգչի:</ref> հարաբերությունները մարդկության հետ՝ 2061թ.-ից սկսվող յոթ դրվագների միջոցով: Յուրաքանչյուր դրվագում համակարգչին է տրվում մարդկությանը հուզող ամենամեծ հարցը՝ ինչպե՞ս կարելի է խուսափել տիեզերքի կործանումից (համարժեք է. ինչպե՞ս կարելի է փոքրացնել տիեզերական էնտրոպիան<ref>համակարգի ներքին միկրոսկոպիկ անկանոնության չափում հանդիսացող մակրոսկոպիկ հատկանիշ</ref>, կամ՝ հնարավո՞ր է արդյոք ետ շրջել թերմոդինամիկայի երկրորդ օրենքի գործողությունը [տվյալ կոնտեքստում՝ տիեզերքի էնտրոպիայի իմաստով]): Բավականին «մտածելուց» հետո Մուլտիվակի միակ պատասխանն է՝ «Իմաստ ունեցող պատասխանի համար դեռ բավարար տվյալներ չկան»:
 Պատմվածքը առաջ է շարժվում դեպի մարդկության և գիտության զարգացման նորանոր ժամանակահատվածներ: Յուրաքանչյուր ժամանակաշրջանում ինչ-որ մեկը տալիս է «վերջին» հարցը էնտրոպիայի ետ շրջման մասին, սակայն ամեն անգամ Մուլտիվակի հետնորդները ստիպված են պատասխանել՝ «Իմաստ ունեցող պատասխանի համար դեռ բավարար տվյալներ չկան»:<br>
-Վերջին դրվագում մարդկության աստվածանման հետնորդը (տիեզերքով մեկ սփռված անթիվ մարդկանց միասնական մտավոր գործընթացը) տեսնում է, թե ինչպես են աստղերը մեկ առ մեկ մարում՝ ի նշան տիեզերքի մոտալուտ կործանման: Մարդկությունը վերջին անգամ տալիս է արդեն սկսված կործանումից խուսափելու հարցը ձգողականության ու ժամանակի սահմաններից անդին գերտարածությունում գտնվող՝ Մուլտիվակի հետնորդ ԷյՍի-ին [AC], այնուհետև «միանում» նրա հետ և անհետանում:<br>
+Վերջին դրվագում մարդկության աստվածանման հետնորդը (տիեզերքով մեկ սփռված անթիվ մարդկանց միասնական մտավոր գործընթացը) տեսնում է, թե ինչպես են աստղերը մեկ առ մեկ մարում՝ ի նշան տիեզերքի մոտալուտ կործանման: Մարդկությունը վերջին անգամ տալիս է արդեն սկսված կործանումից խուսափելու հարցը ձգողականության ու ժամանակի սահմաններից անդին գերտարածությունում գտնվող՝ Մուլտիվակի հետնորդ ԷյՍի-ին [AC], այնուհետև «միանում» նրա հետ և անհետանում:
-ԷյՍի-ն դեռ ի վիճակի չէ պատասխանել, բայց շարունակում է մտորել այդ հարցի վերաբերյալ նույնիսկ ժամանակի ու տարածության գոյության դադարելուց հետո: Ի վերջո այն բացահայտում է պատասխանը, բայց արդեն ոչ ոք չկա հայտնելու համար. տիեզերքն արդեն մեռած է: Այդ ժամանակ ԷյՍի-ն որոշում է ցուցադրել պատասխանը՝ իրականացնելով էնտրոպիայի ետ շրջում, և վերստեղծելով տիեզերքը.<br>
-<div align="center">Եվ ԷյՍի-ն ասաց. «Եղիցի լույս»: Եվ եղավ լույս:</div>
+ԷյՍի-ն դեռ ի վիճակի չէ պատասխանել, բայց շարունակում է մտորել այդ հարցի վերաբերյալ նույնիսկ ժամանակի ու տարածության գոյության դադարելուց հետո: Ի վերջո այն բացահայտում է պատասխանը, բայց արդեն ոչ ոք չկա հայտնելու համար. տիեզերքն արդեն մեռած է: Այդ ժամանակ ԷյՍի-ն որոշում է ցուցադրել պատասխանը՝ իրականացնելով էնտրոպիայի ետ շրջում, և վերստեղծելով տիեզերքը.
+<div align="center">Եվ ԷյՍի-ն ասաց. «Եղիցի լույս»: Եվ եղավ լույս:</div>
 ==Հրապարակում==
@@ Տող 26. / Տող 29. @@
 * [http://www.multivax.com/last_question.html պատմվածքի ամբողջական տեքստը (անգլերեն)]
+[[Կատեգորիա:Պատմվածքներ]]
-[[Category:պատմվածքներ]]
 [[en:The Last Question]]