«Գեռերո»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |Գույն1 = {{գույն/Մեքսիկա}} |Հայերեն անվանում = Գերերո |Բնօրինակ անվան...»:
 
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (16), ` → ՝ (6), → (17) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 59. Տող 59.
|Ծանոթագրություններ =
|Ծանոթագրություններ =
}}
}}
'''Գերերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական անվանումը` '''Գերերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Guerrero}}), [[Մեքսիկա]]յի 31 նահանգներից մեկն է, [[Մեխիկո|Մեխիկո քաղաք]]ի հետ միասին համալրում են [[Մեքսիկայի վարչական բաժանում|Մեքսիկայի վարչական կազմ]]ը: Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը` Ակապուլկոն:
'''Գերերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական անվանումը՝ '''Գերերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Guerrero}}), [[Մեքսիկա]]յի 31 նահանգներից մեկն է, [[Մեխիկո|Մեխիկո քաղաք]]ի հետ միասին համալրում են [[Մեքսիկայի վարչական բաժանում|Մեքսիկայի վարչական կազմ]]ը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։


== Տվյալներ ==
== Տվյալներ ==
Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում: Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է [[Միչոական]], հյուսիսում` Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում` Պուեբլա և արևելքում` [[Օախակա (նահանգ)|Օախակա]] նահանգներին:
Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է [[Միչոական]], հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ [[Օախակա (նահանգ)|Օախակա]] նահանգներին։


Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=June 24, 2010 }}</ref>: Սա Մեքսիկայի միակ նահագն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի:
Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=June 24, 2010 }}</ref>։ Սա Մեքսիկայի միակ նահագն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։


Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն:
Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն։


Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և խորդուբորդ: Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիսը: Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է: Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան:
Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և խորդուբորդ։ Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիսը։ Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է։ Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան։


Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի [[ԱՄՆ]] արտագաղթի:
Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի [[ԱՄՆ]] արտագաղթի։


== Մեծ համայնքներ ==
== Մեծ համայնքներ ==
Տող 77. Տող 77.
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Acapulco (8210079888).jpg|border|100px|Acapulco]]<br />Ակապուլկո<br />
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Acapulco (8210079888).jpg|border|100px|Acapulco]]<br />Ակապուլկո<br />
[[Պատկեր:Nvopalaciochilpancingo.jpg|border|100px|Chilpancingo]]<br />Չիլպասինգո<br />
[[Պատկեր:Nvopalaciochilpancingo.jpg|border|100px|Chilpancingo]]<br />Չիլպասինգո<br />
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Iguala Vista desde el Asta Bandera.jpg|border|100px|Iguala]]<br />Իգուալա<br />
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Iguala Vista desde el Asta Bandera.jpg|border|100px|Iguala]]<br />Իգուալա<br />
[[Պատկեր:BeachHotelsPlayaMaderaZihua.JPG|border|100px|Zihuatanejo]]<br />Սիուատանեխո<br />
[[Պատկեր:BeachHotelsPlayaMaderaZihua.JPG|border|100px|Zihuatanejo]]<br />Սիուատանեխո<br />
Տող 90. Տող 90.
|-
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 1
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 1
|align=left| '''Ակապուլկո'''
|align=left| '''Ակապուլկո'''
|align=left| Ակապուլկո
|align=left| Ակապուլկո
|align=right| 673&nbsp;479
|align=right| 673&nbsp;479
Տող 141. Տող 141.
|align=left| '''Պետատին'''
|align=left| '''Պետատին'''
|align=left| Պետատին համայնք
|align=left| Պետատին համայնք
|align=right| 21&nbsp;659
|align=right| 21&nbsp;659
|-
|-
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 7
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 7
Տող 155. Տող 155.


== Բնակչություն ==
== Բնակչություն ==
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ: Գերերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում: Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են` ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %): Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում:
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գերերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։


=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան ===
=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան ===
Տող 165. Տող 165.
* 1990 — 2 620 637 մարդ
* 1990 — 2 620 637 մարդ
* 2000 — 3 079 6493 մարդ
* 2000 — 3 079 6493 մարդ
* 2010 — 3 388 768 մարդ
* 2010 — 3 388 768 մարդ


== Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ ==
== Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ ==
Տող 212. Տող 212.
|}
|}
</div>
</div>



== Ծանոթագրություններ ==
== Ծանոթագրություններ ==

04:43, 17 Օգոստոսի 2015-ի տարբերակ

Գեռերո
Դրոշ Զինանշան


ԵրկիրՄեքսիկա Մեքսիկա
ԿարգավիճակՄեքսիկայի նահանգ
Մտնում էՄեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ
ՎարչկենտրոնՉիլպանսինգո
ԲԾՄ1161 մետր
Օրենսդրական մարմինCongress of Guerrero?
Բնակչություն3 533 251 մարդ (2015)[1]
Տարածք63 596 կմ²
Հիմնադրված է1858 թ.
Սահմանակցում էՄեխիկո, Մորելոս, Պուեբլա, Օախակա և Միչոական
Ժամային գոտիUTC-6
ISO 3166-2 կոդMX-GRO
Փոստային ինդեքսներ39
Անվանված էՎիսենտե Գերերո
guerrero.gob.mx

Գերերո, (իսպ.՝ Guerrero, (Իսպաներեն արտասանություն՝ [ɡeˈreɾo]), պաշտոնական անվանումը՝ Գերերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Guerrero), Մեքսիկայի 31 նահանգներից մեկն է, Մեխիկո քաղաքի հետ միասին համալրում են Մեքսիկայի վարչական կազմը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։

Տվյալներ

Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է Միչոական, հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ Օախակա նահանգներին։

Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով Մեքսիկայի անկախության պատերազմի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը[5]։ Սա Մեքսիկայի միակ նահագն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։

Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն։

Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և խորդուբորդ։ Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիսը։ Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է։ Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան։

Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի ԱՄՆ արտագաղթի։

Մեծ համայնքներ

Acapulco
Ակապուլկո

Chilpancingo
Չիլպասինգո

հ/հ Քաղաք Համայնք Բնակչություն հ/հ Քաղաք Համայնք Բնակչություն Iguala
Իգուալա

Zihuatanejo
Սիուատանեխո

1 Ակապուլկո Ակապուլկո 673 479 8 Ալտամիրանո քաղաք Պունգարաբատո 25 168
2 Չիլպանսինգո Չիլպանսինգո 187 251 9 Սումպանգո Էդուարդո Ների 24 719
3 Իգուալա Իգուալա 118 468 10 Օմետեպեկ Օմետեպեկ 24 120
4 Սիուատանեխո Սիուատանեխո դե Ասուետա 67 408 11 Տելոլոապան Տելոլոապան 23 549
5 Տասկո Տասկո 52 217 12 Տիստլա Տիստլա 22 826
6 Տլապա Տլապա 46 975 13 Պետատին Պետատին համայնք 21 659
7 Չիլապա Չիլապա 31 157 14 Ատոյակ դե Ալվարես Ատոյակ դե Ալվարես 21 407

Բնակչություն

2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գերերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։

Բնակչության թվաքանակի դինամիկան

  • 1940 — 732 910 մարդ
  • 1950 — 919 386 մարդ
  • 1960 — 1 186 716 մարդ
  • 1970 — 1 597 360 մարդ
  • 1980 — 2 109 513 մարդ
  • 1990 — 2 620 637 մարդ
  • 2000 — 3 079 6493 մարդ
  • 2010 — 3 388 768 մարդ

Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ

Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ
Cuniculus paca Iguana Eretmochelys imbricata Canis latrans Armadillo
Panthera onca Pelican Tayassu pecari Leopardus pardalis Boa constrictor
Ceiba pentandra Abies religiosa Echinocactus grusonii Taxodium mucronatum Agave potatorium

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 http://www.inegi.org.mx/est/contenidos/proyectos/encuestas/hogares/especiales/ei2015/doc/eic_2015_presentacion.pdf
  2. «Erección del Estado de Guerrero» (Spanish).{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  3. «ENOE». Վերցված է August 24, 2012-ին.
  4. «Resumen». Cuentame INEGI. Վերցված է February 12, 2013-ին.
  5. «Estado de Guerrero Nomenclatura». Enciclopedia de los Municipios de México (Spanish). Mexico: Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal. 2005. Վերցված է June 24, 2010-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

Արտաքին հղումներ