«Գեռերո»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Վարչական միավոր |Գույն1 = {{գույն/Մեքսիկա}} |Հայերեն անվանում = Գերերո |Բնօրինակ անվան...»: |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (16), ` → ՝ (6), → (17) oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 59. | Տող 59. | ||
|Ծանոթագրություններ = |
|Ծանոթագրություններ = |
||
}} |
}} |
||
'''Գերերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական |
'''Գերերո''', ({{lang-es|Guerrero}}, ({{IPA-es|ɡeˈreɾo}}), պաշտոնական անվանումը՝ '''Գերերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ''' ({{lang-es|Estado Libre y Soberano de Guerrero}}), [[Մեքսիկա]]յի 31 նահանգներից մեկն է, [[Մեխիկո|Մեխիկո քաղաք]]ի հետ միասին համալրում են [[Մեքսիկայի վարչական բաժանում|Մեքսիկայի վարչական կազմ]]ը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։ |
||
== Տվյալներ == |
== Տվյալներ == |
||
Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան |
Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է [[Միչոական]], հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ [[Օախակա (նահանգ)|Օախակա]] նահանգներին։ |
||
Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=June 24, 2010 }}</ref> |
Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով [[Մեքսիկայի անկախության պատերազմ]]ի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը<ref name="nomen">{{cite web |url= http://www.e-local.gob.mx/wb2/ELOCAL/EMM_guerrero |title= Estado de Guerrero Nomenclatura|year=2005 |work= Enciclopedia de los Municipios de México |publisher= Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal |location=Mexico |language=Spanish |trans_title=State of Guerrero Nomenclature |accessdate=June 24, 2010 }}</ref>։ Սա Մեքսիկայի միակ նահագն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։ |
||
Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո |
Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն։ |
||
Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և |
Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և խորդուբորդ։ Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիսը։ Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է։ Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան։ |
||
Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի [[ԱՄՆ]] |
Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի [[ԱՄՆ]] արտագաղթի։ |
||
== Մեծ համայնքներ == |
== Մեծ համայնքներ == |
||
Տող 77. | Տող 77. | ||
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Acapulco (8210079888).jpg|border|100px|Acapulco]]<br />Ակապուլկո<br /> |
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Acapulco (8210079888).jpg|border|100px|Acapulco]]<br />Ակապուլկո<br /> |
||
[[Պատկեր:Nvopalaciochilpancingo.jpg|border|100px|Chilpancingo]]<br />Չիլպասինգո<br /> |
[[Պատկեր:Nvopalaciochilpancingo.jpg|border|100px|Chilpancingo]]<br />Չիլպասինգո<br /> |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| հ/հ |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Քաղաք |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Համայնք |
||
! |
! style="text-align:center; background:#f5f5f5;"| Բնակչություն |
||
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Iguala Vista desde el Asta Bandera.jpg|border|100px|Iguala]]<br />Իգուալա<br /> |
! style="text-align:center;" rowspan="8"| [[Պատկեր:Iguala Vista desde el Asta Bandera.jpg|border|100px|Iguala]]<br />Իգուալա<br /> |
||
[[Պատկեր:BeachHotelsPlayaMaderaZihua.JPG|border|100px|Zihuatanejo]]<br />Սիուատանեխո<br /> |
[[Պատկեր:BeachHotelsPlayaMaderaZihua.JPG|border|100px|Zihuatanejo]]<br />Սիուատանեխո<br /> |
||
Տող 90. | Տող 90. | ||
|- |
|- |
||
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 1 |
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 1 |
||
|align=left| '''Ակապուլկո''' |
|align=left| '''Ակապուլկո''' |
||
|align=left| Ակապուլկո |
|align=left| Ակապուլկո |
||
|align=right| 673 479 |
|align=right| 673 479 |
||
Տող 141. | Տող 141. | ||
|align=left| '''Պետատին''' |
|align=left| '''Պետատին''' |
||
|align=left| Պետատին համայնք |
|align=left| Պետատին համայնք |
||
|align=right| 21 659 |
|align=right| 21 659 |
||
|- |
|- |
||
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 7 |
|align=center style="background:#f0f0f0;"| 7 |
||
Տող 155. | Տող 155. | ||
== Բնակչություն == |
== Բնակչություն == |
||
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 |
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գերերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։ |
||
=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան === |
=== Բնակչության թվաքանակի դինամիկան === |
||
Տող 165. | Տող 165. | ||
* 1990 — 2 620 637 մարդ |
* 1990 — 2 620 637 մարդ |
||
* 2000 — 3 079 6493 մարդ |
* 2000 — 3 079 6493 մարդ |
||
* 2010 — 3 388 768 մարդ |
* 2010 — 3 388 768 մարդ |
||
== Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ == |
== Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ == |
||
Տող 212. | Տող 212. | ||
|} |
|} |
||
</div> |
</div> |
||
== Ծանոթագրություններ == |
== Ծանոթագրություններ == |
04:43, 17 Օգոստոսի 2015-ի տարբերակ
| |||||
Երկիր | Մեքսիկա | ||||
Կարգավիճակ | Մեքսիկայի նահանգ | ||||
Մտնում է | Մեքսիկայի Միացյալ Նահանգներ | ||||
Վարչկենտրոն | Չիլպանսինգո | ||||
ԲԾՄ | 1161 մետր | ||||
Օրենսդրական մարմին | Congress of Guerrero? | ||||
Բնակչություն | 3 533 251 մարդ (2015)[1] | ||||
Տարածք | 63 596 կմ² | ||||
Հիմնադրված է | 1858 թ. | ||||
Սահմանակցում է | Մեխիկո, Մորելոս, Պուեբլա, Օախակա և Միչոական | ||||
Ժամային գոտի | UTC-6 | ||||
ISO 3166-2 կոդ | MX-GRO | ||||
Փոստային ինդեքսներ | 39 | ||||
Անվանված է | Վիսենտե Գերերո | ||||
guerrero.gob.mx | |||||
Գերերո, (իսպ.՝ Guerrero, (Իսպաներեն արտասանություն՝ [ɡeˈreɾo]), պաշտոնական անվանումը՝ Գերերոյի ազատ և ինքնիշխան նահանգ (իսպ.՝ Estado Libre y Soberano de Guerrero), Մեքսիկայի 31 նահանգներից մեկն է, Մեխիկո քաղաքի հետ միասին համալրում են Մեքսիկայի վարչական կազմը։ Նահանգն ունի 81 համայնք, մայրաքաղաքն է Չիլպասինգոն, ամենամեծ քաղաքը՝ Ակապուլկոն։
Տվյալներ
Գերերո նահանգը գտնվում է հարավ-արևմտյան Մեքսիկայում։ Հյուսիսում և արևմուտքում սահմանակից է Միչոական, հյուսիսում՝ Մեքսիկա և Մորելոս, հյուսիս-արևելքում՝ Պուեբլա և արևելքում՝ Օախակա նահանգներին։
Նահանգն անվանվել է ի պատիվ Վինսենթ Գերերոյի, ով Մեքսիկայի անկախության պատերազմի ամենակնառու դեմքերից է և եղել է Մեքսիկայի երկրորդ նախագահը[5]։ Սա Մեքսիկայի միակ նահագն է, որ անվանվել է ի պատիվ Մեքսիկայի որևէ նախագահի։
Բացի մայրաքաղաք Չիլպասինգոյից մեծ քաղաքների շարքին են դասվում Ակապուլկոն, Պետատլան, Ալտամիրանո քաղաքը, Տասկո դե Ալարկոն, Իգուալան, Իքստապան, Սիուատանեխոն և Սանտո Դոմինգոն։
Աշխարհագրական առումով նահագը լեռնային է և խորդուբորդ։ Հարթ տարածքները սահմանափակ են, հիմնականում ափամերձ հատվածներն են, որոնք կարևոր են նահանգի տնտեսության համար. գաղութային, ապա հետ-անկախացման տարիներին մեծ կարևորություն ուներ և ունի Ակապուլկո նավահանգիսը։ Ներկայումս տուրիզմը նահանգի տնտեսության ամենակարևոր ճյուղն է։ Տուրիստական վայրերից են Ակապուլկոն, Սիուատանեխոն, Իքստապան։
Նահանգում առկա է աշխատանքի պակաս, որն էլ հանգեցնում է դեպի ԱՄՆ արտագաղթի։
Մեծ համայնքներ
Ակապուլկո Chilpancingo |
հ/հ | Քաղաք | Համայնք | Բնակչություն | հ/հ | Քաղաք | Համայնք | Բնակչություն | Իգուալա |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Ակապուլկո | Ակապուլկո | 673 479 | 8 | Ալտամիրանո քաղաք | Պունգարաբատո | 25 168 | ||
2 | Չիլպանսինգո | Չիլպանսինգո | 187 251 | 9 | Սումպանգո | Էդուարդո Ների | 24 719 | ||
3 | Իգուալա | Իգուալա | 118 468 | 10 | Օմետեպեկ | Օմետեպեկ | 24 120 | ||
4 | Սիուատանեխո | Սիուատանեխո դե Ասուետա | 67 408 | 11 | Տելոլոապան | Տելոլոապան | 23 549 | ||
5 | Տասկո | Տասկո | 52 217 | 12 | Տիստլա | Տիստլա | 22 826 | ||
6 | Տլապա | Տլապա | 46 975 | 13 | Պետատին | Պետատին համայնք | 21 659 | ||
7 | Չիլապա | Չիլապա | 31 157 | 14 | Ատոյակ դե Ալվարես | Ատոյակ դե Ալվարես | 21 407 |
Բնակչություն
2010 թվականի տվյալների համաձայն Գերերոյի բնակչությունը կազմել է 3 388 768մարդ։ Գերերոն շուրջ 390 000 հնդկացիների բնօրրան է, որոնց մեծ մասն ապրում էլեռնային շրջաններում։ Շրջանի առավել տարածված հնդկացիական լեզուներն են՝ ացտեկական լեզուներ (38,9 %), միշտեկսկական լեզուներ (27 %) և տլապանեկ (21,9 %)։ Հնդկացիական բնակչության մեծամասնությունը իսպաներենին չի տիրապետում։
Բնակչության թվաքանակի դինամիկան
- 1940 — 732 910 մարդ
- 1950 — 919 386 մարդ
- 1960 — 1 186 716 մարդ
- 1970 — 1 597 360 մարդ
- 1980 — 2 109 513 մարդ
- 1990 — 2 620 637 մարդ
- 2000 — 3 079 6493 մարդ
- 2010 — 3 388 768 մարդ
Գերերոյի բուսական և կենդանական աշխարհ
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 http://www.inegi.org.mx/est/contenidos/proyectos/encuestas/hogares/especiales/ei2015/doc/eic_2015_presentacion.pdf
- ↑ «Erección del Estado de Guerrero» (Spanish).
{{cite news}}
: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «ENOE». Վերցված է August 24, 2012-ին.
- ↑ «Resumen». Cuentame INEGI. Վերցված է February 12, 2013-ին.
- ↑ «Estado de Guerrero Nomenclatura». Enciclopedia de los Municipios de México (Spanish). Mexico: Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal. 2005. Վերցված է June 24, 2010-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|trans_title=
ignored (|trans-title=
suggested) (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Արտաքին հղումներ
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Guerrero կատեգորիայում։ |
- (Իսպաներեն)—Գերերոյի պետական կառավարումը
- Գերերո նահանգի պաշտոնական կայքը
- INEGI: Աշխարհագրական տվյալներ Գերերո նահանգի մասին
- INEGI: Գերերոյի ժողովրդագրական վիճակագրությունը
- Երկրաշարժը Մեքսիկայում վնասվել է ավելի քան հինգ հարյուր շենքեր Лента.ру, մարտի 21, 2012
- Գեռերո հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)