«Արուսյակ Փափազյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ →Մեջբերումներ Արուսյակ Փափազյանի մասին: վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: ա: → ա։ (5) oգտվելով ԱՎԲ |
|||
| Տող 37. | Տող 37. | ||
== Դերեր == |
== Դերեր == |
||
* |
* Սանդուխտ՝ Թ. Թերզյանի «Սանդուխտ կույս» |
||
* |
* Ռոքսանա՝ [[Մկրտիչ Պեշիկթաշլյան]]ի «Արշակ Բ» |
||
* |
* Փառանձեմ՝ Ռ. Սետեֆճյանի «Վարդան Մամիկոնյան» |
||
* |
* Սաֆո՝ Գրիլպարցերի «Սաֆո» |
||
* |
* Բլանշ՝ Հյուգոյի «Արքայն զբոսնու» |
||
* |
* Անտիգոնե՝ Սոֆոկլեսի «Անտիգոնե» |
||
* |
* Մերոպե՝ Ալֆիերիի «Մերոպե» |
||
* |
* Ֆրանչեսկա՝ Պելիկոյի «Ֆրանչեսկա դա Ռիմինի |
||
* Էլիզա` Մոլիերի «Ագահը» |
* Էլիզա` Մոլիերի «Ագահը» |
||
* |
* Պամելա՝ Գոլդոնիի «Պամելա» |
||
* Մեդեա՝ Եվրիպիդէսի «Մեդեա» |
* Մեդեա՝ Եվրիպիդէսի «Մեդեա» |
||
* Քլոտեդ՝ Շիլլերի «Ավազակներ» |
* Քլոտեդ՝ Շիլլերի «Ավազակներ» |
||
04:44, 11 Օգոստոսի 2015-ի տարբերակ
 | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1841 մարտի 18 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացել է | ապրիլի 27, 1907 (տարիքը 66) |
| Մահվան վայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն |
| Ազգություն | հայ |
| Մասնագիտություն | Դերասանուհի |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
Արուսյակ Փափազյան (Մարիամ Պեզիրճյան) (1841, մարտի 18, Կոստանդնուպոլիս - 1927, ապրիլի 27, Կոստանդնուպոլիս), հայ դերասան, ՀՀ վաստակավոր արտիստ (2003)։
Եղել է նկարիչ Սոփոն Պեզիճյանի կինը։
Կենսագրություն
Արուսյակ Փափազյանը ծնվել է 1841 թվականին, Կոստանդնուպոլսի Գում–Գափու թաղամասում։ Իսակական անունը եղել է Մարիամ։ Սովորել է Խասըգյուղի Ներսիսյան դպրոցում, Պեպեքի ֆրանսիական իգական դպրոցում։ Որպես ուսուցչուհի աշխատել է Ենի-Գափուի Հայկանուշյան դպրոցում։ 1858 թվականին մտնում է Հեքիմյանի խումբը, ընդունելով «Արուսյակ» բեմական անունը։ Եղել է հայ առաջին պրոֆեսիոնալ դերասանուհին։ 1861 թւականի դեկտեմբեր 14-ին Կ. Պոլսում հիմնված հայ առաջին պրոֆեսիոնալ թատրոնի առաջին ներկայացմանը խաղացել է առաջին կարևոր դերը՝ Թերեզա (Ռոթայի «Երկու հիսնապետ») պիեսում Պետրոս Մաղաքյանի բեմադրությամբ։ 1857-1859 թթ. խաղացել է Սրապիոն Հեքիմյանի թատերախմբում։ 1861-1863 թթ. եղել է «Արևելյան թատրոն»-ի առաջատար դերասանուհի։ 1863 թվականից խաղացել է «Վասպուրական թատրոն»-ում։ 1866 թվականին Ստեփան Էքշյանի հետ ստեղծել է սեփական թատերախումբը։ Դերասանուհու գործունեությունը նպաստել է հայ երիտասարդության ազգային ինքնագիտակցության զարթոնքին[1][2]։
Դերեր
- Սանդուխտ՝ Թ. Թերզյանի «Սանդուխտ կույս»
- Ռոքսանա՝ Մկրտիչ Պեշիկթաշլյանի «Արշակ Բ»
- Փառանձեմ՝ Ռ. Սետեֆճյանի «Վարդան Մամիկոնյան»
- Սաֆո՝ Գրիլպարցերի «Սաֆո»
- Բլանշ՝ Հյուգոյի «Արքայն զբոսնու»
- Անտիգոնե՝ Սոֆոկլեսի «Անտիգոնե»
- Մերոպե՝ Ալֆիերիի «Մերոպե»
- Ֆրանչեսկա՝ Պելիկոյի «Ֆրանչեսկա դա Ռիմինի
- Էլիզա` Մոլիերի «Ագահը»
- Պամելա՝ Գոլդոնիի «Պամելա»
- Մեդեա՝ Եվրիպիդէսի «Մեդեա»
- Քլոտեդ՝ Շիլլերի «Ավազակներ»
- Լուկրեցիա՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Լուկրեցիա Բորջիա»
- Բլանշ՝ Վիկտոր Հյուգոյի «Արքան զսսրճանում է»
- Սոֆի՝ Շիլլերի «Աւազակներ»
Մեջբերումներ Արուսյակ Փափազյանի մասին
|
Հայկական թատրոնի պատմությունը չէ պիտո մոռանա Արուսյակ և Աղավնի Փափազյանց արգո օրիորդների անունները, որոնք առաջինն են, որ քաջությամբ ոտք կոխեցին թատերաբեմի վերա։ Քաջությամբ պատերազմեցան հասարակաց նախապաշարմունքի յուրյանց վերա արած ազդեցության հետ և հաղթելով նորանց, հրապարակ իջան։ Կեցցե՛ն։ | 
|
|
|
Յուրաքանչյուր ժողովրդի թատրոնի պատմության մեջ կան սրբացված անուններ` խորհրդանշային, ազգային բեմի գաղափարը կրող դեմքեր։ Դրանցից է հայ առաջին ողբերգակ դերասանուհին` Արուսյակ Փափազյանը։ - Հենրիկ Հովհաննիսյան
|
|
Գրականություն
- Գառնիկ Ստեփանյան, «Արուսյակ Փափազյան», ՀՍՍՌ ԳԱ հրատ., 1955, 112 էջ[3]
- Ալիս Նավասարդյան, «Բեմին նվիրված հայուհիներ»