«Ալկալիներ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
հեռացվել է Կատեգորիա:Հիմքեր, ավելացվեց Կատեգորիա:Ալկալիներ ՀոթՔաթ գործիքով
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Ալկալիներ''', ջրում հեշտ լուծվող հիմքեր, որոնք ջրային [[լուծույթ]]ներում լավ դիսոցվում և առաջացնում են մեծ քանակով հիդրօքսիլ իոններ՝ OH<sup>--</sup>։ Ալկալի են ալկալիական [[մետաղ]]ների [[հիդրօքսիդ]]ները (կծու Ա ), որոնք ամենաուժեղ հիմքերն են (կալիումի [[հիդրօքսիդ]], [[նատրիում]]ի [[հիդրօքսիդ]] ևն)։ Ալկալիները են նաև [[հող]]ալկալիական [[մետաղ]]ների [[հիդրօքսիդ]]ները և [[ամոնիում]]ի [[հիդրօքսիդ]]ը։ Ալկալիները, բացառությամբ ամոնիումի [[հիդրօքսիդ]]ի, սպիտակ, [[ջուր]] կլանող, պինդ նյութեր են։ Ջրային լուծույթները լակմուսը գունավորում են կապույտ, քայքայում են գործվածքները, հատկապես՝ բրդեղենը։ Ալկալիները ջրում լուծելիս անջատում են ջերմություն։ Լայնորեն օգտագործվում են արդյունաբերության մեջ։
'''Ալկալիներ''' ({{lang-lat|alkali}}, հիմքեր {{lang-ar|القالي}} (al-qaly), ջրում հեշտ լուծվող [[հիմքեր]], որոնք ջրային [[լուծույթ]]ներում լավ դիսոցվում և առաջացնում են մեծ քանակով հիդրօքսիլ իոններ՝ OH<sup>--</sup>։
Ալկալի են ալկալիական [[մետաղ]]ների [[հիդրօքսիդ]]ները (կծու ալկալիներ ), որոնք ամենաուժեղ հիմքերն են (կալիումի [[հիդրօքսիդ]], [[նատրիում]]ի [[հիդրօքսիդ]] և այլն)։ Ալկալիները են նաև [[հող]]ալկալիական [[մետաղ]]ների [[հիդրօքսիդ]]ները և [[ամոնիում]]ի [[հիդրօքսիդ]]ը։
== Հատկություններ ==
Ալկալիները, բացառությամբ ամոնիումի [[հիդրօքսիդ]]ի, սպիտակ, [[ջուր]] կլանող, պինդ նյութեր են։ Ջրային լուծույթները [[լակմուս]]ը գունավորում են կապույտ, քայքայում են գործվածքները, հատկապես՝ բրդեղենը։ Ալկալիները ջրում լուծելիս անջատում են ջերմություն։
Լայնորեն օգտագործվում են արդյունաբերության մեջ։

{| class="wikitable" BORDER="1" CELLSPACING=0 WIDTH=100% cellpadding=1
!Ինդիկատոր<br />և անցման համարը
!բ<ref>*Стհիմքերлбец «բ» — բараթтер индиթатհիմքերра: թ—թислհիմքերта, հիմքեր—հիմքերснհիմքերвание.</ref>
!ԻնտերվալpH<br />և անցման համարը
! colspan="2" |Գույն<br />ալկալային ձև
|-
|[[Մեթիլ մանուշակագույն]]
|
|0,13-0,5 [I]
|bgcolor="#90EE90" WIDTH="3%"|
|կանաչ
|-
|[[թрезհիմքերлհիմքերвый կարմիր]] [I]
|
|0,2-1,8 [I]
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Մեթիլ մանուշակագույն]] [II]
|
|1,0-1,5 [II]
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Թումոլ կապույտ]] [I]
|թ
|1,2-2,8 [I]
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Տրոպոլին 00]]
|o
|1,3-3,2
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Մեթիլ մանուշակագույն]] [III]
|
|2,0-3,0 [III]
|bgcolor="#EE82EE "|
|մանուշակագույն
|-
|[[(դի)Մեթիլ դեղին]]
|o
|3,0-4,0
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Բրոմֆենոլ կապույտ]]
|թ
|3,0-4,6
|bgcolor="#0000FF"|
|կապտա-մանուշակագույն
|-
|[[Կարմիր Կոնգո]]
|
|3,0-5,2
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Մեթիլ նարանջագույն]]
|o
|3,1-(4,0)4,4
|bgcolor="#FFFF00"|
|(նարնջագույն-)դեղին
|-
|[[Բրոմկրեզլով կանաչ]]
|թ
|3,8-5,4
<td bgcolor="#0000FF">
|կապույտ
|-
|[[Բրոմկրեզլով կապույտ]]
|
|3,8-5,4
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Լակմոիդ]]
|թ
|4,0-6,4
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Մեթիլ կարմիր]]
|o
|4,2(4,4)-6,2(6,3)
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Քլորֆենոլային կարմիր]]
|թ
|5,0-6,6
|bgcolor="#FF0000"|
|կարմիր
|-
|[[Լակմուս]]
|
|5,0-8,0 (4,5-8,3)
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Բրոմկրեզլով կարմիր]]
|թ
|5,2-6,8(6,7)
|bgcolor="#FF0000"|
|վառ-կարմիր
|-
|[[Բրոմմեթիլ կապույտ]]
|թ
|6,0-7,6
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[չեզոք կարմիր]]
|o
|6,8-8,0
|bgcolor="#FFFF00"|
|սաթե-դեղին
|-
|[[Ֆենոլային կարմիր]]
|հիմքեր
|6,8-(8,0)8,4
|bgcolor="#FF0000"|
|վառ-կարմիր
|-
|[[Կրեզլովիյ կարմիր]] [II]
|թ
|7,0(7,2)-8,8 [II]
|bgcolor="#8B0000"|
|մուգ-կարմիր
|-
|[[&alpha;-Նաֆտոլֆտալին]]
|թ
|7,3-8,7
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Թիմինային կապույտ]] [II]
|թ
|8,0-9,6 [II]
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Ֆենոլֆթալեին]]<ref>[[Фенհիմքերлфталеин]] в сильнհիմքեր щелհիմքերчнհիմքերй среде հիմքերбесцвечивается. В среде թհիմքերнцентрирհիմքերваннհիմքերй сернհիմքերй թислհիմքերты таթже հիմքերн даёт թрасную հիմքերթрасթу, հիմքերбуслհիմքերвленую стрհիմքերением թатиհիմքերна фенհիմքերлфталеина, բհիմքերтя и не таթую интенсивную. Эти малհիմքերизвестные фаթты мհիմքերгут привести թ հիմքերшибթам при հիմքերпределении реаթции среды.</ref> [I]
|թ
|8,2-10,0 [I]
|bgcolor="#FF0000"|
|մորու-կարմիր
|-
|[[Тимհիմքերлфталеин]]
|թ
|9,3(9,4)-10,5(10,6)
|bgcolor="#0000FF"|
|կապույտ
|-
|[[Ալզիրային դեղին]]
|թ
|10,1-12,0
|bgcolor="#A52A2A"|
|դարչնագույն-դեղին
|-
|[[կապույտ Նեղոս]]
|
|10,1-11,1
|bgcolor="#FF0000"|
|կարմիր
|-
|[[Դիազոմանուշակագույն]]
|
|10,1-12,0
|bgcolor="#EE82EE"|
|մանուշակագույն
|-
|[[Իդիգոկարմին]]
|
|11,6-14,0
|bgcolor="#FFFF00"|
|դեղին
|-
|[[Epsilon Blue]]
|
|11,6-13,0
|bgcolor="#EE82EE"|
|մուգ-մանուշակագույն
|}

<!-- требуют прհիմքերверթи перед введением в таблицу:
|[[Methyl violet]]
|align=center bgcolor="#FFFF00"|yel
|align=center bgcolor=white|0.0-1.6
|align=center bgcolor=#B516E9|blu-vi
|-|
|[[Eosin Yellow]]
|align=center bgcolor="#FF0000"|red
|align=center bgcolor=white|0.0-3.0
|align=center bgcolor=#00ff00|br grn
|-
|[[Malachite green]]
|align=center bgcolor=green|grn
|align=center bgcolor=white|0.2-1.8
|align=center bgcolor=#00cccc|bl-gr
|-
|[[Methyl yellow]] (in ethanol)
|align=center bgcolor="#FF0000"|red
|align=center bgcolor=white|2.9-4.0
|align=center bgcolor="#FFFF00"|yel
|-
|[[Methyl orange]] in xylene cyanole solution
|align=center bgcolor=#800080|purp
|align=center bgcolor=white|3.2-4.2
|align=center bgcolor=#00CD00|l grn
|-
|[[Bromophenol Red]]
|align=center bgcolor=#FFA824|or-yel
|align=center bgcolor=white|5.2-6.8
|align=center bgcolor=#800080|purp
|-
|[[Phenol red]]
|align=center bgcolor="#FFFF00"|yel
|align=center bgcolor=white|6.6-8.0
|align=center bgcolor="#FF0000"|red
|-
|[[Neutral red]]
|align=center bgcolor=#B452CD|l purp
|align=center bgcolor=white|6.8-8.0
|align=center bgcolor=#FFCC11|yel-or
|-
|[[Naphtholphthalein]]
|align=center bgcolor=#8B4513|brown
|align=center bgcolor=white|7.1-8.3
|align=center bgcolor=#03A89E|teal
|-
|[[Alkali Blue]]
|align=center bgcolor="#EE82EE "|viol
|align=center bgcolor=white|9.4-14.0
|align=center bgcolor=pink|pink
|-
|[[Alizarin Yellow R]]
|align=center bgcolor="#FFFF00"|yell
|align=center bgcolor=white|10.1-12.0
|align=center bgcolor=#cdad00|brown-yel
Hence a pH indicator is a [[chemical]] detector for [[hydronium]] ions (H<sub>3</sub>O<sup>+</sup>) (or Hydrogen ions (H<sup>+</sup>) in the [[Acid-base reaction theories|Arrhenius model]]). Normally, the indicator causes the [[color]] of the solution to change depending on the pH.
pH indicators themselves are frequently weak acids or bases. When introduced into a solution, they may bind to H<sup>+</sup> ([[Hydrogen]] ion) or OH<sup>-</sup> ([[hydroxide]]) ions. The different [[electron configuration]]s of the bound indicator causes the indicator’s color to change.
-->
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}


{{ՀՍՀ}}
{{ՀՍՀ}}

18:44, 27 Հուլիսի 2015-ի տարբերակ

Ալկալիներ (լատին․՝ alkali, հիմքեր արաբ․՝ القالي‎‎ (al-qaly), ջրում հեշտ լուծվող հիմքեր, որոնք ջրային լուծույթներում լավ դիսոցվում և առաջացնում են մեծ քանակով հիդրօքսիլ իոններ՝ OH--։

Ալկալի են ալկալիական մետաղների հիդրօքսիդները (կծու ալկալիներ ), որոնք ամենաուժեղ հիմքերն են (կալիումի հիդրօքսիդ, նատրիումի հիդրօքսիդ և այլն)։ Ալկալիները են նաև հողալկալիական մետաղների հիդրօքսիդները և ամոնիումի հիդրօքսիդը։

Հատկություններ

Ալկալիները, բացառությամբ ամոնիումի հիդրօքսիդի, սպիտակ, ջուր կլանող, պինդ նյութեր են։ Ջրային լուծույթները լակմուսը գունավորում են կապույտ, քայքայում են գործվածքները, հատկապես՝ բրդեղենը։ Ալկալիները ջրում լուծելիս անջատում են ջերմություն։

Լայնորեն օգտագործվում են արդյունաբերության մեջ։

Ինդիկատոր
և անցման համարը 		բ[1] ԻնտերվալpH
և անցման համարը 		Գույն
ալկալային ձև
Մեթիլ մանուշակագույն 0,13-0,5 [I] կանաչ
թрезհիմքերлհիմքերвый կարմիր [I] 0,2-1,8 [I] դեղին
Մեթիլ մանուշակագույն [II] 1,0-1,5 [II] կապույտ
Թումոլ կապույտ [I] թ 1,2-2,8 [I] դեղին
Տրոպոլին 00 o 1,3-3,2 դեղին
Մեթիլ մանուշակագույն [III] 2,0-3,0 [III] մանուշակագույն
(դի)Մեթիլ դեղին o 3,0-4,0 դեղին
Բրոմֆենոլ կապույտ թ 3,0-4,6 կապտա-մանուշակագույն
Կարմիր Կոնգո 3,0-5,2 կապույտ
Մեթիլ նարանջագույն o 3,1-(4,0)4,4 (նարնջագույն-)դեղին
Բրոմկրեզլով կանաչ թ 3,8-5,4 կապույտ
Բրոմկրեզլով կապույտ 3,8-5,4 կապույտ
Լակմոիդ թ 4,0-6,4 կապույտ
Մեթիլ կարմիր o 4,2(4,4)-6,2(6,3) դեղին
Քլորֆենոլային կարմիր թ 5,0-6,6 կարմիր
Լակմուս 5,0-8,0 (4,5-8,3) կապույտ
Բրոմկրեզլով կարմիր թ 5,2-6,8(6,7) վառ-կարմիր
Բրոմմեթիլ կապույտ թ 6,0-7,6 կապույտ
չեզոք կարմիր o 6,8-8,0 սաթե-դեղին
Ֆենոլային կարմիր հիմքեր 6,8-(8,0)8,4 վառ-կարմիր
Կրեզլովիյ կարմիր [II] թ 7,0(7,2)-8,8 [II] մուգ-կարմիր
α-Նաֆտոլֆտալին թ 7,3-8,7 կապույտ
Թիմինային կապույտ [II] թ 8,0-9,6 [II] կապույտ
Ֆենոլֆթալեին[2] [I] թ 8,2-10,0 [I] մորու-կարմիր
Тимհիմքերлфталеин թ 9,3(9,4)-10,5(10,6) կապույտ
Ալզիրային դեղին թ 10,1-12,0 դարչնագույն-դեղին
կապույտ Նեղոս 10,1-11,1 կարմիր
Դիազոմանուշակագույն 10,1-12,0 մանուշակագույն
Իդիգոկարմին 11,6-14,0 դեղին
Epsilon Blue 11,6-13,0 մուգ-մանուշակագույն

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ *Стհիմքերлбец «բ» — բараթтер индиթатհիմքերра: թ—թислհիմքերта, հիմքեր—հիմքերснհիմքերвание.
  2. ↑ Фенհիմքերлфталеин в сильнհիմքեր щелհիմքերчнհիմքերй среде հիմքերбесцвечивается. В среде թհիմքերнцентрирհիմքերваннհիմքերй сернհիմքերй թислհիմքերты таթже հիմքերн даёт թрасную հիմքերթрасթу, հիմքերбуслհիմքերвленую стрհիմքերением թатиհիմքերна фенհիմքերлфталеина, բհիմքերтя и не таթую интенсивную. Эти малհիմքերизвестные фаթты мհիմքերгут привести թ հիմքերшибթам при հիմքերпределении реаթции среды.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ալկալիներ&oldid=3341281» էջից