«Սպեկտր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ վերջակետների ուղղում, փոխարինվեց: բ: → բ։ (9) oգտվելով ԱՎԲ
Տող 1. Տող 1.
'''Սպեկտր''' (լատ. spectrum - պատկերացում, պատկեր, [[Ֆիզիկա|ֆիզիկայում]]՝ տվյալ ֆիզիկական մեծության ընդունած տարբեր արժեքների համախումբ: Սպեկտրները կարող են լինել անընդհատ և ընդհատ: «Սպեկտր» հասկացությունն առավել հաճախ կիրառվում է [[տատանողական պրոցեսներ|տատանողական պրոցեսների]], ինչպես նաև [[Էլեկտրամագնիսականություն|էլեկտրամագնիսական]] և [[օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթների]] նկարագրության համար:
'''Սպեկտր''' (լատ. spectrum - պատկերացում, պատկեր, [[Ֆիզիկա|ֆիզիկայում]]՝ տվյալ ֆիզիկական մեծության ընդունած տարբեր արժեքների համախումբ։ Սպեկտրները կարող են լինել անընդհատ և ընդհատ։ «Սպեկտր» հասկացությունն առավել հաճախ կիրառվում է [[տատանողական պրոցեսներ|տատանողական պրոցեսների]], ինչպես նաև [[Էլեկտրամագնիսականություն|էլեկտրամագնիսական]] և [[օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթների]] նկարագրության համար։


== Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր ==
== Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր ==
Էլեկտրական ազդանշանի սպեկտրը ազդանշանի հզորության, հոսանքի կամ լարման [[ամպլիտուդ|ամպլիտուդի]] հաճախային բաշխումն է: Որևէ ազդանշանի սպեկտր դիտում են սպեկտրի անալիզատորով կամ գտնում՝ այդ ազդանշանն արտահայտող ֆունկցիան վերածելով [[Ֆուրիեի շարքեր|Ֆուրիեի շարքի]] (պարբերական ֆունկցիաների դեպքում) կամ [[Ֆուրիեի ինտեգրալ|Ֆուրիեի ինտեգրալի]] (ոչ պարբերական ֆունկցիաների դեպքում): Տարբերում են [[գծային սպեկտրներ]], որոնցում Ֆուրիեի շարք կազմող առանձին ներդաշնակ բաղադրիչները բաժանված են վերջավոր հաճախային միջակայքերով, և հոծ սպեկտրներ, որոնք պարունակում են բոլոր հնարավոր հաճախականությունների ներդաշնակ բաղադրիչներ: Օրինակ՝ [[սինուսոիդական տատանում|սինուսոիդական տատանման]] սպեկտրը կազմված է մեկ հաճախականությունից (սպեկտրային մեկ գծից), իսկ հեռախոսային ազդանշանի սպեկտրը գրավում է հաճախականությունների հոծ շերտ՝ ~3 կից լայնությամբ:
Էլեկտրական ազդանշանի սպեկտրը ազդանշանի հզորության, հոսանքի կամ լարման [[ամպլիտուդ|ամպլիտուդի]] հաճախային բաշխումն է։ Որևէ ազդանշանի սպեկտր դիտում են սպեկտրի անալիզատորով կամ գտնում՝ այդ ազդանշանն արտահայտող ֆունկցիան վերածելով [[Ֆուրիեի շարքեր|Ֆուրիեի շարքի]] (պարբերական ֆունկցիաների դեպքում) կամ [[Ֆուրիեի ինտեգրալ|Ֆուրիեի ինտեգրալի]] (ոչ պարբերական ֆունկցիաների դեպքում): Տարբերում են [[գծային սպեկտրներ]], որոնցում Ֆուրիեի շարք կազմող առանձին ներդաշնակ բաղադրիչները բաժանված են վերջավոր հաճախային միջակայքերով, և հոծ սպեկտրներ, որոնք պարունակում են բոլոր հնարավոր հաճախականությունների ներդաշնակ բաղադրիչներ։ Օրինակ՝ [[սինուսոիդական տատանում|սինուսոիդական տատանման]] սպեկտրը կազմված է մեկ հաճախականությունից (սպեկտրային մեկ գծից), իսկ հեռախոսային ազդանշանի սպեկտրը գրավում է հաճախականությունների հոծ շերտ՝ ~3 կից լայնությամբ։


== Օպտիկական սպեկտր ==
== Օպտիկական սպեկտր ==
[[File:Spektry opticheskie2.jpg|thumb|Օպտիկական սպեկտր]]
[[File:Spektry opticheskie2.jpg|thumb|Օպտիկական սպեկտր]]
Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման [[ինտենսիվություն|ինտենսիվության]] (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը: Օպտիկական սպեկտրները, որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է [[սպեկտրոսկոպիա|սպեկտրոսկոպիան]], դիտվում և գրանցվում են [[սպեկտրային սարքեր|սպեկտրային սարքերի]] օգնությամբ:
Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման [[ինտենսիվություն|ինտենսիվության]] (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը։ Օպտիկական սպեկտրները, որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է [[սպեկտրոսկոպիա|սպեկտրոսկոպիան]], դիտվում և գրանցվում են [[սպեկտրային սարքեր|սպեկտրային սարքերի]] օգնությամբ։


== Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում ==
== Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում ==
Միջուկային ֆիզիկայում օգտագործվում են զանգվածների, իմպուլսների, էներգիաների, արագությունների սպեկտրներ հասկացությունները:
Միջուկային ֆիզիկայում օգտագործվում են զանգվածների, իմպուլսների, էներգիաների, արագությունների սպեկտրներ հասկացությունները։


== Աղբյուր ==
== Աղբյուր ==

09:13, 5 Հունիսի 2015-ի տարբերակ

Սպեկտր (լատ. spectrum - պատկերացում, պատկեր, ֆիզիկայում՝ տվյալ ֆիզիկական մեծության ընդունած տարբեր արժեքների համախումբ։ Սպեկտրները կարող են լինել անընդհատ և ընդհատ։ «Սպեկտր» հասկացությունն առավել հաճախ կիրառվում է տատանողական պրոցեսների, ինչպես նաև էլեկտրամագնիսական և օպտիկական երևույթների նկարագրության համար։

Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր

Էլեկտրական ազդանշանի սպեկտրը ազդանշանի հզորության, հոսանքի կամ լարման ամպլիտուդի հաճախային բաշխումն է։ Որևէ ազդանշանի սպեկտր դիտում են սպեկտրի անալիզատորով կամ գտնում՝ այդ ազդանշանն արտահայտող ֆունկցիան վերածելով Ֆուրիեի շարքի (պարբերական ֆունկցիաների դեպքում) կամ Ֆուրիեի ինտեգրալի (ոչ պարբերական ֆունկցիաների դեպքում): Տարբերում են գծային սպեկտրներ, որոնցում Ֆուրիեի շարք կազմող առանձին ներդաշնակ բաղադրիչները բաժանված են վերջավոր հաճախային միջակայքերով, և հոծ սպեկտրներ, որոնք պարունակում են բոլոր հնարավոր հաճախականությունների ներդաշնակ բաղադրիչներ։ Օրինակ՝ սինուսոիդական տատանման սպեկտրը կազմված է մեկ հաճախականությունից (սպեկտրային մեկ գծից), իսկ հեռախոսային ազդանշանի սպեկտրը գրավում է հաճախականությունների հոծ շերտ՝ ~3 կից լայնությամբ։

Օպտիկական սպեկտր

Օպտիկական սպեկտր

Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման ինտենսիվության (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը։ Օպտիկական սպեկտրները, որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է սպեկտրոսկոպիան, դիտվում և գրանցվում են սպեկտրային սարքերի օգնությամբ։

Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում

Միջուկային ֆիզիկայում օգտագործվում են զանգվածների, իմպուլսների, էներգիաների, արագությունների սպեկտրներ հասկացությունները։

Աղբյուր

ՀՍՀ, 1985թ., Երևան